Ψυχοθεραπεία και Αυτοεκτίμηση
Αν πιάνετε τον εαυτό σας να θέλει συνεχώς να ευχαριστεί τους άλλους, αν δυσκολεύεστε να δεχτείτε κομπλιμέντα, αν δυσκολεύεστε να πείτε κάτι καλό για τον εαυτό σας, τότε μάλλον χρειάζεστε δουλειά με την αυτοεκτίμησή σας.
Όλοι έχουμε μια εικόνα για τον εαυτό μας και από αυτή εξαρτάται από το πώς κρίνουμε τον εαυτό μας. Όταν υπάρχει μια αρνητική άποψη, αυτό οδηγεί στη χαμηλή αυτοεκτίμησή.
Συχνά η χαμηλή αυτοεκτίμηση προέρχεται όχι από τη δική μας κρίση για το τι είναι σωστό ή λάθος, αλλά από το τι νομίζουμε ότι πιστεύουν οι άλλοι ότι είναι σωστό ή λάθος.
Αυτές οι αξίες προέρχονται από τους γονείς μας, από την κοινωνία ή από τους άγραφους κανόνες που κανένας δεν λέει αλλά όλοι ακολουθούμε.
Τα άτομα με υψηλή αυτοεκτίμηση έχουν μια πιο θετική στάση για τα όσα αφορούν τον εαυτό τους. Αντίθετα, τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση βασανίζονται, ακούνε τις φωνές κριτικής από το παρελθόν, τις επικριτικές φωνές των γονιών και των δασκάλων τους, που τους συγκρίνουν με άλλους και κάποια ιδεατά στάνταρτ, πρότυπα που δημιουργήθηκαν από άλλους, και όχι από τη δική μας κρίση. Οι άνθρωποι μέσα από όλη αυτή την κριτική κουβαλάνε μία ζωή μια αρνητική αυτοεικόνα, αρνητικές πεποιθήσεις και περιοριστικές πεποιθήσεις που ασυνείδητα τους οδηγούν να βάζουν εμπόδια στον εαυτό τους. Και εδώ ακριβώς είναι το πρόβλημα.
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι συχνή στους ανθρώπους
Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα με την αυτοεκτίμησή τους σε κάποια περίοδο της ζωής τους. Συνήθως η χαμηλή αυτοεκτίμηση παρατηρείται μετά από δύσκολα γεγονότα, όπως είναι ένας χωρισμός, το διαζύγιο, η απώλεια της δουλειάς ή ένα ψυχικό τραύμα. Είναι επίσης συχνό για πολλούς ανθρώπους να αντιμετωπίζουν θέματα χαμηλής αυτοεκτίμησης για μεγάλα διαστήματα, ή και όλη τη ζωή τους.
Μπορεί να αναρωτιέστε: ʺΤι είναι η αυτοεκτίμηση; Μπορεί να αλλάξει;ʺ Το αληθινό νόημα της αυτοεκτίμησης είναι να κρατάμε τις αξίες και το σεβασμό στον εαυτό μας και να είμαστε ικανοποιημένοι από τις ικανότητές μας. Ανεξάρτητα με το πόσο καιρό ένα άτομο έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, πάντα υπάρχει η δυνατότητα της αλλαγής.
Κάποια απλά πράγματα, όπως το να πείτε στον εαυτό σας ότι κάνετε το καλύτερο που μπορείτε, να πείτε “ευχαριστώ” σε κάποιο κομπλιμέντο που σας κάνουν και να κρίνετε τον εαυτό σας με τα ίδια κριτήρια και στάνταρτ όπως κάνετε με τους άλλους, μπορούν να φέρουν σημαντικές αλλαγές στην αυτοεκτίμησή σας.
Πιστεύετε στον εαυτό σας;
Όταν κοιτάτε στον καθρέφτη αναγνωρίζετε το πρόσωπο που βλέπετε; Είναι το άτομο που θα θέλατε να δείτε; Πιστεύετε ότι αξίζετε καλά πράγματα στη ζωή σας και το σεβασμό των άλλων; Αισθάνεστε περήφανοι για όσα έχετε κάνει στη ζωή σας;
Αν δεν έχετε απαντήσει ʺναιʺ σε όλες αυτές τις ερωτήσεις, μάλλον έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση. Το πιο πιθανό είναι πως καθημερινά θυσιάζετε τον εαυτό σας, τις επιθυμίες σας και τις ανάγκες σας, για να ευχαριστήσετε τους άλλους. Στην προσωπική και επαγγελματική σας ζωή, ίσως να συμφωνείτε σε πράγματα που στην πραγματικότητα δεν θέλετε, ακόμα και αν αυτά έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε σας. Για παράδειγμα, αναλαμβάνετε ένα χρονοβόρο έργο στη δουλειά ή συμφωνείτε να ολοκληρώσετε εργασίες στον ελεύθερο χρόνο σας.
Φροντίστε τον εαυτό σας με την ψυχοθεραπεία
Υπάρχουν φορές που όλοι οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δεν είναι αρκετά καλοί ή είναι λιγότερο αποδεκτοί ή λιγότερο ελκυστικοί σε σχέση με άλλους. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους όλων των κοινωνικών τάξεων και όλων των μορφωτικών επιπέδων. Μπορεί να αποτελέσει σοβαρό πρόβλημα όταν συνδέεται με την κατάθλιψη και το άγχος. Η ψυχοθεραπεία είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης της χαμηλής αυτοεκτίμησης.
Στο επίκεντρο της ψυχοθεραπείας είναι το πώς η σκέψη μας επηρεάζει τα συναισθήματά μας. Για παράδειγμα, φανταστείτε ότι μία φίλη δεν σας χαιρετάει στο δρόμο. Υπάρχουν πολλές οπτικές γωνίες από τις οποίες μπορεί κάποιος να δει αυτό γεγονός. Ένα άτομο με υγιή αυτοεκτίμηση θα σκεφτεί ʺΜάλλον δεν με είδε” και τίποτα άλλο. Ένα άλλο άτομο ίσως να σκέφτεται ʺΑναρωτιέμαι αν είναι καλά, ίσως χρειάζεται να την πάρω τηλέφωνο”. Αυτές είναι απόλυτα λογικές αντιδράσεις. Αν όμως έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι πιο πιθανό να πείτε ʺΠρέπει να την θύμωσα και αυτή, δεν με συμπαθεί πλέονʺ. Όταν έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση βλέπετε αρνητικά τον εαυτό σας και όλα όσα συμβαίνουν. Έτσι μπαίνετε σε ένα φαύλο κύκλο, που σας οδηγεί σε αρνητικά μοτίβα συμπεριφοράς και σκέψης, τα οποία οδηγούν σε άγχος και κατάθλιψη.
Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει να σπάσετε αυτόν τον κύκλο της χαμηλής αυτοεκτίμησης και να την βελτιώσετε, με πιο αποτελεσματικούς τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς.
Με την ψυχοθεραπεία αναγνωρίζετε τα αρνητικά μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς, τις ρίζες αυτών και τα ʺπρέπειʺ που σας κρατούν πίσω, και να κάνετε εκείνα τα απαραίτητα βήματα για ένα μέλλον πιο ουσιαστικό και γεμάτο.
Η συζήτηση με τον εαυτό μας παίζει σημαντικό ρόλο στην αυτοεκτίμηση μας. Συχνά δεν αντιλαμβανόμαστε ότι στέλνουμε αρνητικά και επικριτικά μηνύματα στον εαυτό μας κάθε μέρα. Για παράδειγμα λέμε, ʺΔεν πιστεύω ότι το έκανα αυτό, είμαι ανόητος,ʺ ή ʺΓιατί δεν μπορώ να κάνω τίποτα σωστά;ʺ Η αρνητική συζήτηση με τον εαυτό μας είναι συνηθισμένη και συνεχής, ακόμα και όταν δεν το καταλαβαίνουμε.
Η δέσμευση στην ψυχοθεραπεία θα σας βοηθήσει να χτίσετε την αυτοεκτίμησή σας. Με τη βοήθεια του ψυχοθεραπευτή σας θα κατανοήσετε αυτές τις αρνητικές σκέψεις και θα εκπαιδεύσετε το μυαλό σας να σκέφτεται με πιο θετικό τρόπο. Είναι ακριβώς το ίδιο με το να γυμνάζεται ένα μυ που έχει συνηθίσει στην ίδια ανθυγιεινή άσκηση για πολλά χρόνια.
Με την ψυχοθεραπεία θα ξεκινήσετε να δίνετε προσοχή στις ανάγκες σας και θα μάθετε πως θα ζείτε τη ζωή σας με αυτοπεποίθηση. Όσο πιο ευγενικοί είστε με τον εαυτό σας, τόσο μεγαλύτερη αξία θα δίνετε στον εαυτό σας. Θα αρχίσετε να αισθάνεστε πιο δυνατοί και θα καταλάβετε ότι αξίζετε να σας φέρονται δίκαια και να σας σέβονται. Επίσης θα ανταμείβετε τον εαυτό σας και θα βελτιώσετε τις σχέσεις σας.
Μερικές ερωτήσεις που μπορεί να σας απασχολούν σχετικά με την ψυχοθεραπεία για την αυτοεκτίμηση είναι:
Κανένας μέχρι τώρα στη ζωή μου δεν πίστεψε στις ικανότητές μου, γιατί λοιπόν να πιστέψω εγώ στον εαυτό μου;
Δυστυχώς, ένα άτομο που δέχεται συνεχώς κριτική στη ζωή του, συχνά είναι αναπόφευκτο να έχει αρνητική εντύπωση για τον εαυτό του, την αξία του και τις δυνατότητές του. Όμως είναι εφικτό να δουλέψετε ψυχοθεραπευτικά ώστε να πιστέψετε στον εαυτό σας και να πετύχετε ότι επιθυμείτε στη ζωή σας.
Η ψυχοθεραπεία σας βοηθά να ξεπεράσετε τα εμπόδια που οι ίδιοι βάζετε στον εαυτό σας ή που οι άλλοι έχουν καθορίσει για εσάς. Για παράδειγμα, όταν ακούτε αρνητικά ή υποτιμητικά σχόλια αρκετά συχνά, κάποια στιγμή θα τα πιστέψετε. Με την ψυχοθεραπεία καλλιεργείτε την αυτοπεποίθηση σας και ξεπερνάτε αυτά τα εμπόδια.
Δεν είμαι σίγουρος αν έχω χαμηλή αυτοεκτίμηση ή άγχος και κατάθλιψη
Το άγχος και η κατάθλιψη συχνά πάνε μαζί με την χαμηλή αυτοεκτίμηση, και όλα αποτελούν αρνητικά συναισθήματα που επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής μας. Ευτυχώς και τα τρία μπορούν να αντιμετωπιστούν με την ψυχοθεραπεία. Όταν κάνετε ψυχοθεραπεία για κάποιο από τα τρία σίγουρα βελτιώνετε και τα υπόλοιπα. Για παράδειγμα, ενισχύοντας την αυτοεκτίμησή σας, βλέπετε με πιο αισιόδοξη ματιά τη ζωή, και μειώνετε τα επώδυνα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Πώς επηρεάζει αρνητικά την αυτοεκτίμησή μου το γεγονός ότι λέω ʺναιʺ και θέλω να δίνω ευχαρίστηση στους άλλους;
Καθώς χτίζετε την αυτοεκτίμησή σας με την ψυχοθεραπεία, έχετε την ευκαιρία να εξερευνήσετε τους λόγους για τους οποίους λέτε ʺναιʺ, ακόμη και όταν μέσα σας θέλετε να φωνάξετε δυνατά ʺόχι.ʺ
Μερικές φορές είναι τρομακτικό να αντιλαμβάνεστε ότι κάποιοι δεν σας συμπαθούν ή δεν σας κρατούν στη ζωή τους γιατί δεν τους παρέχετε συνεχώς ότι χρειάζονται. Ίσως να μην έχετε αρκετή αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα για να βάλετε τις ανάγκες σας πρώτες. Ή ίσως, να πιστεύετε ότι οι δικές σας ανάγκες και η αυτοσυντήρηση να μην αξίζουν τόσο. Όταν όμως βάζετε τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές σας ενισχύετε την εντύπωση ότι είστε λιγότερο σημαντικοί, πράγμα που δεν ισχύει! Βάζοντας σε προτεραιότητα τον εαυτό σας είναι ένα σημαντικό βήμα για να χτίσετε την αυτοεκτίμησή σας.
Μπορείτε να καλλιεργήσετε τη δύναμη και τη θετικότητα μέσα σας
Αν θέλετε να αισθανθείτε μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση για τον εαυτό σας και τις ανάγκες σας μπορείτε να βρείτε ένα καλό ψυχοθεραπευτή. Θα σας βοηθήσει να δείτε τα πράγματα με πιο ουσιαστικό τρόπο ώστε να νιώσετε καλά με τον εαυτό σας.
Συμπληρωματικά, η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ και το EMDR (για την αντιμετώπιση των ψυχικών τραυμάτων) μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην καλλιέργεια της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης.