Ο ψυχοθεραπευτής σας βοηθάει αρκετά;

Είναι αποτελεσματική η Ψυχοθεραπεία;

Περιμένετε το εβδομαδιαίο ραντεβού σας με τον ψυχοθεραπευτή σας απλά για να "εκτονωθείτε"; Τι μπορείτε να κάνετε όταν η ψυχοθεραπεία φαίνεται να μην σας βοηθάει να εξελιχθείτε με ουσιαστικό τρόπο;

Πολλοί άνθρωποι ξεκινούν ψυχοθεραπεία επειδή νιώθουν ότι είναι σε αδιέξοδο ή επειδή δεν μπορούν να επιτύχουν όσα θέλουν μόνοι τους. Μπορεί να αισθάνονται θλιμμένοι και αποκαρδιωμένοι. Ίσως να νιώθουν απελπισία σχετικά με την καριέρα και τη σχέση τους. Και πιστεύουν ότι μπορούν να τα αλλάξουν όλα αυτά, αρκεί να βρουν τον “σωστό” ψυχοθεραπευτή!

Πολύ συχνά οι πρώτες ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες μοιάζουν πολύ με τον μήνα του μέλιτος. Μετά τον πρώτο ενθουσιασμό ότι βρήκατε τον κατάλληλο άνθρωπο και αφού γνωρίζεστε καλύτερα, ξεκινά η ψυχοθεραπευτική δουλειά. Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι δεν έχουν περάσει αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα με τον ψυχοθεραπευτή τους. Παίρνουν κάποιες γνώσεις, επιλύουν περιστασιακά και επιφανειακά προβλήματα και φεύγουν σαν ευτυχισμένοι πελάτες. Αλλά στη συνέχεια ανακαλύπτουν ότι τα προβλήματα τους επανέρχονται, η κατάθλιψη και το άγχος βγαίνουν στην επιφάνεια, ή οι πολλά υποσχόμενες νέες σχέσεις καταρρέουν ξανά.

Τα αρχικά στάδια της ψυχοθεραπείας μπορεί να βοηθήσουν στην επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων και για να κατανοήσετε κάποια πράγματα για τον εαυτό σας και τους άλλους, αλλά τα βαθύτερα ψυχολογικά θέματα που προκαλούν αυτές τις δυσκολίες παραμένουν άλυτα. Μέχρι να επιλυθούν, τα ίδια προβλήματα θα συνεχίζουν να εμφανίζονται ξανά και ξανά.

  Μέχρι να κάνεις το ασυνείδητο, συνειδητό, θα κατευθύνει την ζωή σου και θα το ονομάζεις μοίρα. Καρλ Γιούνγκ

Οι άνθρωποι που έχουν συνεχίσει την ψυχοθεραπεία μετά από αυτή την πρώτη περίοδο γνωριμίας με τον ψυχοθεραπευτή και τον εαυτό τους, έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Με τη βοήθεια ενός καλού ψυχοθεραπευτή, διατηρούν την επιθυμία τους να αλλάξουν. Τι είναι αυτό που τους κρατά στη συστηματική εβδομαδιαία ψυχοθεραπεία; Βλέπουν το όφελος που έχουν στην καθημερινότητά τους και θέλουν ακόμα περισσότερο να εξελιχθούν θετικά.

Όταν έχετε ένα ψυχοθεραπευτή που σας δίνει κίνητρο και σας εμπνέει, σας φέρνει αντιμέτωπους με τις αντιστάσεις σας και σας βοηθά να δείτε βαθύτερα τις σχέσεις σας, πάντα θα αισθάνεστε ότι η ψυχοθεραπεία σας δίνει ώθηση να πάτε παρακάτω. Θα μπορείτε να κοιτάτε μπροστά στις συνεδρίες σας ακόμη και όταν περνάτε δύσκολα, επειδή έχετε δει την αξία της διαδικασίας και την μεταμόρφωση που μπορεί να προκαλέσει.

Φυσικά, οι μεγάλες και μακροπρόθεσμες αλλαγές δεν συμβαίνουν σε μια νύχτα. Χρειάζεται χρόνος και δέσμευση. Θα υπάρξουν περίοδοι στις οποίες η ψυχοθεραπεία θα μοιάζει υποτονική, όταν για παράδειγμα θα επαναλαμβάνετε το ίδιο θέμα. Μερικές φορές δεν μπορεί να αποφευχθεί αυτό το στάδιο, αλλά αν αυτές οι περίοδοι κρατάνε για πολύ καιρό, είναι η στιγμή να γίνετε πιο δραστικοί. Για να βιώσετε σημαντικές αλλαγές, να κατανοήσετε βαθύτερα τον εαυτό σας και την κατάσταση στην οποία βρίσκεστε, χρειάζεται να απαιτήσετε περισσότερα από τον ψυχοθεραπευτή σας και από τον εαυτό σας.

 Είναι αποτελεσματική η ψυχοθεραπεία που κάνω;

 Υπάρχουν κάποιες ερωτήσεις που μπορούν να σας βοηθήσουν να καταλάβετε αν η ψυχοθεραπεία που κάνετε είναι αποτελεσματική:

 1. Είστε σε διαφορετικό συναισθηματικό επίπεδο από αυτό που ήσασταν όταν ξεκινήσατε την ψυχοθεραπεία;

Αισθάνεστε λιγότερο άγχος ή κατάθλιψη; Διαχειρίζεστε καλύτερα τα συναισθήματά σας, όπως το θυμό και τη θλίψη; Έχετε κερδίσει γνώσεις για τα προβλήματα σας; Κάνετε νέες και πιο οφέλιμες για εσάς επιλογές;

 2. Βλέπετε τα πλεονεκτήματα της ψυχοθεραπείας στη ζωή σας;

Βλέπετε τα αποτελέσματα που θέλετε στη ζωή σας; Έχουν βελτιωθεί οι σχέσεις σας, η καριέρα σας ή η οικογενειακή σας ζωή; Αυτά δεν θα γίνουν σε μία νύχτα, αλλά αν μετά από αρκετούς μήνες θεραπείας τίποτα δεν έχει αλλάξει μέσα σας ή στη ζωή σας, μάλλον χρειάζεστε κάποια διαφορετική προσέγγιση ή ένα διαφορετικό θεραπευτή.

 3. Ο ψυχοθεραπευτής σας δίνει κίνητρα;

Οι ψυχοθεραπευτές είναι εκπαιδευμένοι ακροατές, αλλά το να σας “ακούνε” μόνο, δεν είναι αρκετό. Χρειάζεται ενεργή συμμετοχή και από τα δύο μέλη, οι ψυχοθεραπευτές οφείλουν να κάνουν δύσκολες ερωτήσεις, να εντοπίζουν και να διερευνούν τα όσα σας πονάνε, να σας υποστηρίζουν και να σας εμπνέουν, να σας δίνουν κίνητρα και ώθηση. Αν αυτά δεν συμβαίνουν, ο ψυχοθεραπευτής σας ίσως να είναι περισσότερο ένας “παθητικός” θεραπευτής ή εσείς να χρειάζεστε κάτι άλλο.

 4. Έχετε ενεργή σχέση με τον ψυχοθεραπευτή;

Αν στις συνεδρίες σας υπάρχει συναίσθημα, αυτό είναι καλό σημάδι. Έχετε θυμώσει με τον ψυχοθεραπευτή σας; Εκφράζετε τα συναισθήματα σας στις συνεδρίες όπως το θυμό, την αγάπη, την απογοήτευση ή την ενόχληση; Αν στις συνεδρίες δεν συμμετέχετε ενεργά, δεν δίνετε προσοχή ή σκέφτεστε άλλα πράγματα, τότε η συναισθηματική σας εξέλιξη είναι μικρή.

 5. Είναι ο ψυχοθεραπευτής σας είναι πρότυπο για εσάς;

Αν και σίγουρα δεν ξέρετε λεπτομέρειες για τη ζωή του ψυχοθεραπευτή σας, έχετε μια αίσθηση για την ποιότητα του. Γιατί αυτό είναι σημαντικό; Οι άνθρωποι ωριμάζουν συναισθηματικά όταν οι ψυχοθεραπευτές τους έχουν ωριμάσει και εκείνοι. Δυστυχώς πολλές φορές οι ψυχοθεραπευτές πέφτουν στην παγίδα του “δάσκαλε που δίδασκες”, δηλαδή οι γνώσεις τους είναι θεωρητικές, χωρίς οι ίδιοι να τις έχουν εφαρμόσει στη ζωή τους. Οι ψυχοθεραπευτές που εξελίσσονται και δοκιμάζουν νέα πράγματα είναι πολύ καλά πρότυπα και αποτελούν πηγή έμπνευσης. Οι άνθρωποι που αισθάνονται στάσιμοι στην ψυχοθεραπεία τείνουν να έχουν ψυχοθεραπευτές που είναι στάσιμοι στη ζωή τους. Ένας θεραπευτής δεν μπορεί να ωθήσει ένα άνθρωπο ψυχικά πέρα από το επίπεδο στο οποίο ο ίδιος έχει φτάσει.

 Χρειάζομαι κάτι διαφορετικό;

Αν απαντήσατε ʺόχιʺ σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω ερωτήσεις, καλύτερα να συζητήστε ανοιχτά τα θέματα αυτά με τον ψυχοθεραπευτή σας. Ρωτήστε τον γιατί πιστεύει ότι δεν κάνετε την πρόοδο που θέλετε. Ίσως έχει έρθει η ώρα να απευθυνθείτε σε κάποιον άλλο ψυχοθεραπευτή ή να χρησιμοποιήσετε μια άλλη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση. Για παράδειγμα, η ομαδική ψυχοθεραπεία είναι μια εξαιρετική επιλογή αν αισθάνεστε ότι οι ατομικές συνεδρίες έχουν φτάσει στο τέλος τους. Ίσως να θέλετε να σκεφτείτε την ψυχοθεραπεία ζεύγους ή την οικογενειακή ψυχοθεραπεία για να ταρακουνήσετε τα πράγματα.

Οι ψυχοθεραπευτές δεν είναι “φίλοι” που τους πληρώνετε. Αν ο ψυχοθεραπευτής σας δεν τα καταφέρνει μαζί σας, είναι δικό σας θέμα να κάνετε κάτι για αυτό.