Λόγοι για τους οποίους μερικοί άνθρωποι δεν βρίσκουν βοηθητική την ψυχοθεραπεία

Ψυχοθεραπεία

Οι μελέτες έχουν δείξει ότι ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του άγχους, της κατάθλιψης και άλλων ψυχικών διαταραχών είναι η ψυχοθεραπεία. Βέβαια, ακόμη υπάρχουν άνθρωποι που δεν βοηθούνται από την ψυχοθεραπεία. Παρακάτω ακολουθούν κάποιοι λόγοι για τους κάποιος μπορεί να μην έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα από την ψυχοθεραπεία:

1. Η ψυχοθεραπεία είναι ίδια για όλους.

Δεν υπάρχει μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που να ταιριάζει σε όλους. Μπορεί ένα άτομο να ψάχνει βοήθεια για μια διαταραχή άγχους, αλλά κανείς να μην κατανοεί καλά τα συμπτώματα. Όταν οι ψυχοθεραπευτές μιλούν σε ένα άτομο για την τελειομανία του και την χαμηλή αυτοεκτίμησή του, αυτό μπορεί να μη δίνει  καμιά σημασία. Εκείνη τη στιγμή για αυτό τον άνθρωπο τα συμπτώματα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημά του όχι η συμπεριφορά του (επειδή πίστευε ότι η συμπεριφορά ήταν φυσιολογική). Όμως δεν ήταν. Το συγκεκριμένο άτομο μπορεί να βρει έναν ψυχοθεραπευτή που να κατανοεί καλύτερα τα συμπτώματα άγχους και γιατί αυτά είχαν τόση διάρκεια, και αυτό να τον βοηθήσει. Όταν αυτός ο άνθρωπος βρήκε τις απαντήσεις που έψαχνε για το πρόβλημα του, που ήταν τα συμπτώματα, στη συνέχεια επικεντρώθηκε στη συμπεριφορά του.

Οι ψυχοθεραπευτές χρειάζεται να εντοπίσουν την πιο σημαντική περιοχή του προβλήματος πριν προχωρήσουν στην αντιμετώπιση των υποκείμενων λόγων που ίσως να μην είναι προφανείς στους θεραπευόμενους. Αυτή είναι μια πραγματικότητα ειδικά στην αρχή της ψυχοθεραπείας μέχρι τα κύρια συμπτώματα να υποχωρήσουν. Αν ο ψυχοθεραπευτής σας δεν το κάνει αυτό, τότε η ψυχοθεραπεία μοιάζει να μην βοηθά.

2. Δεν έχετε θέσει στόχους.

Είναι πολύ σημαντικό για τον ψυχοθεραπευτή και τον θεραπευόμενο να θέτονται ρεαλιστικοί στόχοι ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί η επιτυχία. Αυτό είναι βοηθητικό για πολλούς λόγους, όπως είναι η παρακολούθηση της ανάρρωσης και η ενθάρρυνση ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι.

Αν δεν υπάρχουν στόχοι, ή αν οι στόχοι δεν είναι ρεαλιστικοί ίσως η ψυχοθεραπεία να μοιάζει αναποτελεσματική. Οι στόχοι διαφέρουν ανάλογα με τον θεραπευόμενο και τον ψυχοθεραπευτή. Δεν χρειάζεται να υπάρχει μια συγκεκριμένη λίστα στόχων. Όσο συζητάτε με τον ψυχοθεραπευτή σας για το που θέλετε να φτάσετε και σχεδιάζετε το πώς θα φτάσετε εκεί, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τους στόχους σας όπως επιθυμείτε.

3. Οι φόβοι που δημιουργούν αντίσταση στην ψυχοθεραπεία.

Οι άλυτοι και μη διευθετημένοι υποκείμενοι παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν φόβους που δημιουργούν αντίσταση στην ψυχοθεραπεία. Για παράδειγμα, ο φόβος της κριτικής, της απόρριψης, η ανάληψη της ευθύνης για τον εαυτό σας και την ανάρρωσή σας, η βελτίωση, η επιδείνωση, η επιτυχία και η οικειότητα, είναι κάποιοι παράγοντες που οδηγούν τον θεραπευόμενο σε πρόωρο τερματισμό της ψυχοθεραπείας, λόγω των φόβων που προκαλούν οι υποκείμενοι παράγοντες. Οι φόβοι δημιουργούν την εντύπωση ότι η ψυχοθεραπεία δεν βοηθά.

Το άγχος κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας αποτελεί δείκτη ότι υπάρχουν φόβοι. Αν δεν εντοπίσετε αυτούς τους φόβους, όχι μόνο θα συνεχίζετε να ταλαιπωρείστε από το άγχος αλλά επίσης δεν θα βρίσκετε  ουσιαστική βοήθεια για να ανακουφιστείτε από τους φόβους και να βοηθηθείτε για την ανάρρωση σας.

4. Υπάρχει μια μη-συμβατότητα μεταξύ θεραπευόμενου και ψυχοθεραπευτή.

Κάθε άτομο έχει προσωπικές απόψεις και προτιμήσεις για τα θέματα της ζωής του, οι ψυχοθεραπευτές μπορεί να θέλουν να μεταδώσουν τις προσωπικές τους απόψεις και προτιμήσεις μέσω της ψυχοθεραπείας επειδή πιστεύουν ότι θα βοηθήσουν. Όταν επιλέγετε έναν ψυχοθεραπευτή, επίσης επιλέγετε τις προσωπικές απόψεις και προτιμήσεις για τις ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις που χρησιμοποιεί.

Υπάρχουν άνθρωποι που ταλαιπωρούνται με διαταραχές άγχους, έχουν επισκεφθεί διαφορετικούς ψυχιάτρους με αντίθετες προσεγγίσεις που καμιά δεν βοήθησε. Έτσι αυτοί οι άνθρωποι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η ψυχοθεραπεία δεν είναι βοηθητική.

Εκ των υστέρων, αντιλαμβάνονται ότι η ψυχοθεραπεία δεν ήταν αναποτελεσματική αλλά οι προσεγγίσεις που χρησιμοποιούσαν οι ψυχοθεραπευτές δεν ήταν βοηθητικές τη δεδομένη στιγμή. Υπήρχε δηλαδή μια αναντιστοιχία στα προβλήματα του θεραπευόμενου και τις προσεγγίσεις των ψυχοθεραπευτών. Οι ψυχοθεραπευτές επικεντρώνονται στις ανάγκες του θεραπευόμενου με τέσσερις κύριους τρόπους:

1. Εντοπίζουν τις κύριες ανησυχίες αρχικά, τα συμπτώματα. Εξηγούν στον θεραπευόμενο γιατί τα έχει.
2. Εξηγούν γιατί τα συμπτώματα χρειάζονται χρόνο για να υποχωρήσουν, κάτι που πολλές φορές παραλείπουν οι ψυχοθεραπευτές.
3. Ενθαρρύνουν τον θεραπευόμενο ώστε να δει τα συμπτώματα να υποχωρούν και να καταλάβει ότι είναι στο σωστό δρόμο.
4. Εξηγούν πολλές φορές ότι η προσωπικότητα ενός ανθρώπου μπορεί να μην ταιριάζει με την καριέρα που επέλεξε.

Όταν ο θεραπευόμενος εντοπίσει τις κύριες ανησυχίες του, είναι ανοιχτός να προχωρήσει μπροστά με τα υπόλοιπα. Αν θεωρείτε ότι η ψυχοθεραπεία δεν βοηθά, τότε ίσως να μην εφαρμόστηκε σε εσάς η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.

5. Υπάρχουν διαφορές στην προσωπικότητα του ψυχοθεραπευτή και του θεραπευόμενου.

Ο θεραπευόμενος και ο ψυχοθεραπευτής αναπτύσσουν μια θεραπευτική σχέση. Όπως κάθε σχέση, υπάρχουν ανάγκες για μια καλή σύνδεση μεταξύ των δύο πλευρών. Η θεραπευτική σχέση μπορεί να είναι δύσκολη αν υπάρχει μια σύγκρουση προσωπικοτήτων.

Πάντα είναι καλύτερο να δουλεύετε με ένα ψυχοθεραπευτή που επικοινωνείτε καλά. Αν δεν έχετε καλή σύνδεση, η ψυχοθεραπεία σας δημιουργεί άγχος και δεν σας βοηθά.

6. Ο ψυχοθεραπευτής δεν είναι έμπειρος/αποτελεσματικός.

Όλοι οι ψυχοθεραπευτές δεν είναι ίδιοι. Η εκπαίδευση αποτελεί ένα σημαντικό δείκτη της ποιότητας του ψυχοθεραπευτή, όμως τα πτυχία δεν σημαίνουν και αυτόματα ότι είναι αποτελεσματικοί ψυχοθεραπευτές. Συχνά, η εκπαίδευση δεν είναι ο καλύτερος δείκτης των ψυχοθεραπευτικών ικανοτήτων. Η ψυχοθεραπεία είναι μια ειδίκευση που η εμπειρία έχει σημασία. Όταν οι ψυχοθεραπευτές έχουν πολλές εμπειρίες, επιτυχίες , αποτυχίες, χαρές, πόνους, απογοητεύσεις, τραύματα κλπ  είναι αληθινοί και πραγματικά αξιοποιούν τις ακαδημαϊκές τους γνώσεις για την προσωπική και επαγγελματική τους εξέλιξη. Αυτές οι πολυδιάστατες ικανότητες αυξάνουν την αποτελεσματικότητα ενός ψυχοθεραπευτή. Όταν συνεργάζεστε με έναν άπειρο ή αναποτελεσματικό ψυχοθεραπευτή , η ψυχοθεραπεία μοιάζει να μην σας βοηθά.

7. Ο θεραπευόμενος ψάχνει για μια "γρήγορη" λύση.

Η ψυχοθεραπεία χρειάζεται χρόνο, και σε κάποιες περιπτώσεις πολύ χρόνο για να δείτε αποτελέσματα. Στην πραγματικότητα, συνήθως χρειάζεται περισσότερο από όσο σκέφτονται συνήθως οι άνθρωποι. Χρειάζεται χρόνος για να ανακαλύψετε όσα σας κρατούν πίσω από το να κάνετε υγιείς αλλαγές.

Για παράδειγμα, ακόμα και αν ο ψυχοθεραπευτής εντοπίσει και αναγνωρίσει τις αιτίες που σας προκαλούν άγχος, χρειάζεται χρόνος για να ψάξετε πιο βαθιά για λόγους που δεν είναι προφανείς. Αυτό συμβαίνει μόνο μέσω συζήτησης και χρόνου.

Χρειάζεται χρόνος για να εσωτερικεύσει ο θεραπευόμενος τις πληροφορίες που λαμβάνει από τον ψυχοθεραπευτή και να κάνει υγιείς αλλαγές στη συμπεριφορά σε σημείο που η επιτυχία να ξεκινήσει να φαίνεται. Ο ψυχοθεραπευτής κινείται με την ταχύτητα του θεραπευόμενου. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους η ψυχοθεραπεία είναι μια αργή διαδικασία. Για παράδειγμα, οι έρευνες δείχνουν ότι για τους περισσότερους ανθρώπους, η αλλαγή δεν είναι εύκολη ή γρήγορη. Συχνά αντιστεκόμαστε στην αλλαγή και στην αναγκαιότητα μια τέτοιας αλλαγής. Έτσι είναι οι άνθρωποι.

Αν προσδοκάτε γρήγορη πρόοδο, αυτή η προσδοκία μπορεί να σαμποτάρει την ανάρρωσή σας. Αυτό είναι ένα πολύ συχνό θέμα στην ψυχοθεραπεία όταν οι θεραπευόμενοι δεν έχουν υπομονή και/ή στόχοι τους δεν είναι ρεαλιστικοί, που είναι συχνές συμπεριφορές που συνδέονται με τη διαταραχή άγχους.

8. Ο θεραπευόμενος ψάχνει για μια ʺοικονομικήʺ λύση.

Οι ψυχοθεραπευτές βοηθούν τους ανθρώπους να διαχειριστούν τα προβλήματά τους δίνοντας τους τα κατάλληλα εργαλεία που έχουν αποκτήσει από την εκπαίδευση και την εμπειρία τους. Οι ψυχοθεραπευτές δεν επιτρέπεται να βοηθούν ανθρώπους αν δεν έχουν πτυχία, εκπαίδευση , πιστοποιήσεις και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος. Οι ψυχοθεραπευτές βοηθούν ανθρώπους όλη την ώρα.

Οι πιστοποιήσεις και η συνεχής εκπαίδευση έχουν κάποιο κόστος, το οποίο συνεχίζεται καθώς οι ψυχοθεραπευτές επιμορφώνονται και εξελίσσονται συνέχεια. Αν ψάχνετε για δωρεάν συνεδρίες ή συνεδρίες με 20 ευρώ, λογικό είναι να μην βρίσκετε τους πιο έμπειρους και αποτελεσματικούς ψυχοθεραπευτές, οι οποίοι έχουν επενδύσει μία ζωή στην ψυχοθεραπεία.

Αυτό σημαίνει ότι έχουν επαρκή έσοδα για να το κάνουν. Οι ψυχοθεραπευτές βλέπουν κατά μέσο όρο τέσσερις με πέντε θεραπευόμενους την ημέρα και η αμοιβή για την συνεδρία της μιας ώρας χρειάζεται να είναι επαρκής για να ζήσουν. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δουλεύουν μόνο τέσσερις με πέντε ώρες την ημέρα. Τον υπόλοιπο χρόνο πρέπει να κρατούν αρχεία, να κοιτάζουν τις σημειώσεις τους, να σχεδιάζουν τις συνεδρίες, να μελετούν, να  ερευνούν και να διαχειρίζονται τη δουλειά τους. Συνεπώς, το να δουλεύετε με έναν ψυχοθεραπευτή είναι παρόμοιο με το να δουλεύετε με οποιονδήποτε άλλο επαγγελματία που θέλει να καλύπτει τις ανάγκες από την καριέρα που επέλεξε.

Σίγουρα υπάρχουν ψυχοθεραπευτές με μικρότερες αμοιβές και άλλοι με μεγαλύτερες. Αλλά η τιμή δεν είναι αναγκαία ισότιμη με την ποιότητα της φροντίδας. Μια καλή συμβουλή είναι να βρείτε έναν ψυχοθεραπευτή που θα λαμβάνει μια μέση αμοιβή και μετά να ψάξετε να βρείτε τον κατάλληλο για εσάς.

Σίγουρα η ψυχοθεραπεία κοστίζει αλλά για αυτό ο ψυχοθεραπευτής είναι διαθέσιμος όποια στιγμή τον χρειαστείτε.

9. Οι προσδοκίες του θεραπευόμενου δεν είναι ρεαλιστικές.

Επειδή πολλοί άνθρωποι φαντάζονται πως θα έπρεπε να είναι η ανάρρωσή τους δεν σημαίνει ότι αυτό είναι ένα ρεαλιστικό ή εφικτό σενάριο. Η ανάρρωση παίρνει χρόνο, και συχνά αρκετό. Αν η εξέλιξη σας είναι πιο αργή από όσο ελπίζατε, μπορείτε να το συζητήσετε με τον ψυχοθεραπευτή σας. Ίσως ο ψυχοθεραπευτής σας να μπορεί να κάνει κάτι στις συνεδρίες σας που θα σας φέρει πιο κοντά στους στόχους σας, ή να σας μιλήσει γιατί οι προσδοκίες σας δεν είναι ρεαλιστικές. Όπως με κάθε σχέση, ο ανοιχτός διάλογος είναι θεμέλιος λίθος. Αν έχετε ανησυχίες μοιραστείτε τις με τον ψυχοθεραπευτή σας. Οι καλοί ψυχοθεραπευτές ενθαρρύνουν την ειλικρινή και ανοιχτή συζήτηση, και σκέφτονται προς όφελός σας.

Ο θεραπευόμενος είναι αυτός που θα κάνει τη δουλειά που χρειάζεται. Ο ψυχοθεραπευτής δεν θα κάνει τη δουλειά του θεραπευόμενου. Οι ψυχοθεραπευτές δίνουν πληροφορίες και καθοδήγηση, ενθάρρυνση και υποστήριξη ώστε να προχωρήσει ο θεραπευόμενος. Άλλα η δουλειά που χρειάζεται να γίνει είναι απόλυτη ευθύνη του θεραπευόμενου. Αν οι προσδοκίες δεν επιτυγχάνονται ίσως να μην είναι ρεαλιστικές.

Οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες είναι μια συχνή αιτία απογοήτευσης στην ψυχοθεραπεία και πολλές φορές οφείλονται σε κάποια διαταραχή άγχους.

Αν ένας θεραπευόμενος δεν έχει ξανακάνει ψυχοθεραπεία ποτέ πριν, ίσως να  έχει εσφαλμένη αντίληψη για την ψυχοθεραπεία και τις ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις, που ίσως να σαμποτάρουν την επιτυχία της ψυχοθεραπείας. Για παράδειγμα, αν ένας θεραπευόμενος πιστεύει ότι ο ψυχοθεραπευτής θα διορθώσει όλα του τα προβλήματα, ίσως να έχει μια αδιάφορη στάση στην ψυχοθεραπεία. Ή αν κάποιος πιστεύει ότι θα ʺθεραπευτείʺ μέσα σε λίγες εβδομάδες ψυχοθεραπείας, αυτή η λανθασμένη αντίληψη διαμορφώνει μια διαστρεβλωμένη άποψη για την ψυχοθεραπεία.

Αν ένα άτομο έχει κάνει ξανά ψυχοθεραπεία, αλλά μπορεί να μην έγιναν οι σωστές παρεμβάσεις να έχει οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι η ψυχοθεραπεία είναι ίδια για όλους, κάτι το οποίο δεν ισχύει.

Για παράδειγμα, στην κλασική ψυχοθεραπεία συχνά ακολουθείτε μια κυκλική ροή ερωτήσεων και απαντήσεων για αρκετές συνεδρίες ώστε να αποκαλυφθούν τα κύρια ζητήματα και η ρίζα του προβληματικού άγχους. Αυτή η προσέγγιση χρειάζεται μήνες ακόμη και χρόνια για να φτάσει βαθιά. Τότε, ο ψυχοθεραπευτής βοηθά τον θεραπευόμενο να αντιμετωπίσει τα θέματά του όταν αποκαλυφθούν.

Οι μοντέρνες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις χρησιμοποιούν γρήγορα και αποτελεσματικά διαγνωστικά κριτήρια ώστε να εντοπιστούν οι παράγοντες που οδηγούν στη διαταραχή άγχους. Αντί να προσπαθείτε μήνες ή περισσότερο για να ανακαλύψετε τις αιτίες, μέσα σε λίγες συνεδρίες εντοπίζονται οι παράγοντες που σας προκαλούν άγχος και έτσι μπορείτε να ξεκινήσετε να δουλεύετε με τον ψυχοθεραπευτή σας σε αυτά τα προβλήματα.

Πολλοί ψυχοθεραπευτές χρησιμοποιούν πιο άμεσες προσεγγίσεις στην ψυχοθεραπεία. Αντί να περιμένουν τον ασθενή να ανοιχτεί μέσα από συζητήσεις και να μπορέσει να βρει τρόπο να περιγράψει τα θέματά του , οι ψυχοθεραπευτές δίνουν στους θεραπευόμενους πληροφορίες, οδηγίες, ασκήσεις για το σπίτι (που βοηθούν στη διαδικασία της ανάρρωσης) και υποστήριξη σε κάθε συνεδρία. Αυτή η προσέγγιση βοηθά τους θεραπευόμενους αποτελεσματικά.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η ανάρρωση είναι πολύ γρήγορη γιατί αυτό σπάνια συμβαίνει, αλλά σημαίνει ότι ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει χρησιμοποιώντας τις κατάλληλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις.

Αν έχετε κάποιες ανακριβείς προκαταλήψεις για την ψυχοθεραπεία, το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να συζητήσετε με τον ψυχοθεραπευτή σας για αυτές. Όταν ξεκαθαρίσετε τα πράγματα γύρω από την ψυχοθεραπεία τότε μονάχα θα έχετε αποτελέσματα.

10. Βιώματα και τραύματα διαστρεβλώνουν την αντίληψη του θεραπευόμενου

Η παιδική μας ηλικία, το πως μας μεγάλωσαν οι γονείς μας και το περιβάλλον μας, διαμορφώνει τον τρόπο που σκευτόμαστε και ερμηνεύουμε τα πράγματα. Πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας επειδή κάποιοι παράγοντες (όπως οι σκέψεις, οι πεποιθήσεις, οι πράξεις, οι καταστάσεις) ενεργοποιούν δυσλειτουργικές συμπεριφορές. Αυτοί οι παράγοντες διαστρεβλώνουν την αντίληψη ενός ατόμου για την αλληλεπίδραση του με άλλους και την οπτική του για τη ζωή γενικά.

Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να διαστρεβλώσουν την αντίληψη και για τα όσα γίνονται στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία. Για παράδειγμα, η επικριτική στάση, η ανυπομονησία, οι καλές και οι κακές σκέψεις, η επιθετικότητα, ο θυμός, οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες, η έλλειψη ορίων, η τελειομανία και πολλά ακόμη αποτελούν παραδείγματα δυσλειτουργικών συμπεριφορών που μπορεί να διαστρεβλώσουν την αντίληψη για την αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας. Για να γίνει αυτό πιο κατανοητό, μερικά παραδείγματα είναι τα εξής:

1. Ένα άτομο που είναι υπερευαίσθητο στην κριτική ίσως να λαμβάνει τις συμβουλές του ψυχοθεραπευτή ως "κριτική" και όχι ως εργαλεία που μπορούν να το βοηθήσουν στην εξέλιξή του. Η υπερβολική ευαισθησία στην κριτική μπορεί να οδηγήσει ένα άτομο στην λήξη της ψυχοθεραπείας επειδή βιώνει τη βοήθεια, ως κριτική.
2. Ένα άτομο που σκέφτεται πολύ συγκεκριμένα και αυστηρά ίσως να αντιστέκεται στις απαραίτητες αλλαγές στη συμπεριφορά του, επειδή τις φοβάται ή δεν συμφωνεί με αυτές.
3. Ένα άτομο που έχει μη ρεαλιστικές προσδοκίες και ανυπομονησία ίσως να πιστεύει ότι η ψυχοθεραπεία δεν βοηθά επειδή περίμενε ότι θα έπρεπε η πρόοδος να είναι πιο άμεση. Έτσι παραιτείται από την ψυχοθεραπεία γιατί πιστεύει ότι δεν λειτουργεί.

11. Ο θεραπευόμενος πιστεύει ότι θα έπρεπε να μπορεί να βοηθήσει μόνος του τον εαυτό του.

Πολλοί άνθρωποι που υποφέρουν από κάποια διαταραχή άγχους είναι έξυπνοι, πνευματώδεις, έχουν αναλυτική σκέψη, είναι δημιουργικοί, τελειομανείς και δουλεύουν σκληρά. Με αυτή τη λογική είναι απόλυτα κατανοητό γιατί πιστεύουν ότι μπορούν να ξεπεράσουν τη διαταραχή άγχους από μόνοι τους. Ένα άτομο με διαταραχή άγχους για πολλά χρόνια σκέφτεται ʺΑπλά δώσε μου τις σωστές πληροφορίες και θα διορθώσω τον εαυτό μου!ʺ

Αυτό εν μέρει λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό. Όμως μόνο οι σωστές πληροφορίες δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματα. Όσο πιο πολύ εξοικειώνεται ένα άτομο με τις αιτίες της διαταραχής άγχους, τόσο πιο ξεκάθαρη γίνεται η ανάγκη για ψυχοθεραπεία. Όλη αυτή η διαδικασία όμως δημιουργεί μια διαστρέβλωση της ψυχοθεραπείας.

12. Ο θεραπεύομενος πιστεύει ότι ο ψυχοθεραπευτής δεν είναι καλός.

Δυστυχώς, αυτός είναι ένας πολύ συχνός λόγος για τον οποίο πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι η ψυχοθεραπεία δεν βοηθά. Είναι αλήθεια, ο ψυχοθεραπευτής σας μπορεί να μην είναι καλός, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι έτσι όλοι οι ψυχοθεραπευτές. Αν έχετε αλλάξει αρκετούς ψυχοθεραπευτές και έχετε οδηγηθεί σε αυτό το συμπέρασμα τότε ίσως να κάνετε λάθος επιλογές.

Δεν είναι στη ζωή όλα άσπρο/μαύρο ή όλα ή τίποτα, η αυστηρότητα μπορεί να κάνει ένα θεραπευόμενο να διακόψει την ψυχοθεραπεία επειδή πιστεύει ότι ο ψυχοθεραπευτής δεν είναι καλός. Τις περισσότερες φορές δεν είναι λάθος ο ψυχοθεραπευτής αλλά ο θεραπευόμενος που δεν συμφωνεί με την προσέγγιση του ψυχοθεραπευτή ώστε να φύγει από την αντίληψη ότι όλα είναι άσπρο/ μαύρο. Ή , ο θεραπευόμενος δεν είναι ακόμη έτοιμος να αποδεχτεί ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι υγιής και χρειάζεται να αλλάξει. Όλα αυτά εκτός ότι είναι δυσλειτουργικές συμπεριφορές δημιουργούν και θέματα ψυχικής υγείας.

Πολλοί άνθρωποι με διαταραχές άγχους έχουν να αντιμετωπίσουν τη νοοτροπία του άσπρου/μαύρου.

13. Ο θεραπευόμενος πιστεύει ότι ξέρει περισσότερα από τον ψυχοθεραπευτή.

Αυτή είναι μια ακόμη συμπεριφορά ανθρώπων με τη νοοτροπία του άσπρου/μαύρου. Η πραγματικότητα είναι, ότι αν ξέρατε περισσότερα από τον ψυχοθεραπευτή σας, δεν θα αντιμετωπίζατε κανένα πρόβλημα. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι ψυχοθεραπευτές είναι αποτελεσματικοί, και ότι δεν θα υπάρξουν στιγμές που θα ξέρετε περισσότερα από τον ψυχοθεραπευτή σας.

Αν όμως πιστεύετε ότι ξέρετε περισσότερα από τον ψυχοθεραπευτή με τον οποίο δουλεύετε, είναι καλύτερο να βρείτε έναν άλλο ψυχοθεραπευτή. Βρείτε την ισορροπία μεταξύ ενός καταρτισμένου ψυχοθεραπευτή, με αποδεδειγμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις με τον οποίο θα έχετε μια καλή θεραπευτική σχέση ώστε να επιτύχετε τα καλύτερα αποτελέσματα.

Αν παρόλα αυτά ακόμη πιστεύετε ότι ξέρετε περισσότερα από τον ψυχοθεραπευτή σας, τότε ίσως να υπάρχει κάποιο άλλο πρόβλημα ή άλλοι παράγοντες που διαστρεβλώνουν την κρίση σας.

14. Η αντίσταση στην ψυχοθεραπεία.

Για παράδειγμα, μερικές φορές οι άνθρωποι παραμένουν δυσλειτουργικοί επειδή έχουν συνηθίσει να συμπεριφέρονται με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Ένα άλλο παράδειγμα είναι ότι οι άνθρωποι βρίσκουν πολύ δύσκολο να ρίξουν τις άμυνες τους για να παραμένουν ασφαλείς και όχι ευάλωτοι.

Στην κατάθλιψη η αλλαγή είναι αναγκαία αλλά για αυτούς τους ανθρώπους αυτό δεν έχει νόημα. Παραδείγματα αποτελούν τα εξής:

• Θέλουν να μην θεραπευτούν για να αποφύγουν να έρθουν αντιμέτωποι με βαθιά θέματα, όπως τα προβλήματα στη σχέση.
• Έχουν υιοθετήσει μια συμπεριφορά ʺδεν είμαι καλάʺ ή έχω μια ʺδιαταραχήʺ.
• Πιστεύουν ότι το κόστος του να μείνουν με αθεράπευτη τη διαταραχή είναι μικρότερο από το κόστος της ανάρρωσης.
• Πιστεύουν ότι δεν θα απαιτούν πράγματα από αυτούς αν παραμείνουν χωρίς θεραπεία.
• Φοβούνται την υποχρέωση του να είναι υπεύθυνοι για την ευεξία στη ζωή τους.
• Δεν πιστεύουν ότι πρέπει να δουλέψουν για να γίνουν καλύτερα, ή δεν είναι πρόθυμοι να κάνουν τη δουλειά που χρειάζεται.

Και η λίστα συνεχίζεται. Η αντίσταση κάνει την ψυχοθεραπεία να μοιάζει αναποτελεσματική.

Υπάρχουν πολλοί ακόμη λόγοι για τους οποίους η ψυχοθεραπεία φαίνεται να μην βοηθά. Τα παραπάνω είναι κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Αυτές οι παρατηρήσεις βασίζονται στην προσωπική μου εμπειρία με τις διαταραχές άγχους και στα πολλά χρόνια δουλειάς με ανθρώπους που αντιμετωπίζουν αυτή τη διαταραχή. Όλα τα παραπάνω αποτελούν φραγμούς για την έναρξη της ψυχοθεραπείας.

Όλοι οι άνθρωποι αξίζουν να ξεπερνούν την διαταραχή άγχους, να προχωρούν στη ζωή τους και να ζουν μια ζωή γεμάτη χαρά, όμορφες σχέσεις, ικανοποίηση και ηρεμία. Για αυτό το λόγο υπάρχουν οι ψυχοθεραπευτές και κάνουν αυτή τη δουλειά!