Διαχείριση του πένθους και της απώλειας

Πένθος και Απώλεια

Το πένθος είναι το τίμημα που πληρώνουμε για την αγάπη και τη σύνδεση. Η απώλεια κάτι πολύτιμου προκαλεί τουλάχιστον προσωρινά πόνο και μερικές φορές μακροχρόνια κατάθλιψη. Μετά την εμπειρία της τελικής απώλειας, το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, μπορούμε να βιώσουμε έντονη και παρατεταμένη θλίψη, προβλήματα στον ύπνο, δυσκολία στη συγκέντρωση και κόπωση.

Η διαφορά μεταξύ του ʺφυσιολογικούʺ πένθους και της κλινικής κατάθλιψης ή του επίμονου επιπλεγμένου πένθους είναι πολύ δύσκολη. Ο αυτοκτονικός ιδεασμός, τα επίμονα συναισθήματα της αναξιότητας, η αποσύνδεση από την πραγματικότητα ή τα προβλήματα λειτουργικότητας αποτελούν συμπτώματα. Δεν υπάρχει τίποτα απόλυτο στους 12 μήνες (ή στους 6 μήνες για τα παιδιά) για την διάρκεια του έντονου πένθους.

Να θυμάστε ότι:

• Κάθε άτομο που αντιμετωπίζει το πένθος, την θλίψη ή την απώλεια έχει μοναδικά χαρακτηριστικά και θα πρέπει να αξιολογηθεί διεξοδικά.
• Κάθε άτομο που αντιμετωπίζει παρατεταμένο, επίμονο ή επιπλεγμένο πένθος ή θλίψη θα ωφεληθεί από την συζήτηση με έναν ψυχοθεραπευτή.

Αυτός ο πόνος θα υποχωρήσει ποτέ;

Το πένθος είναι φυσιολογικό και συχνά αποτελεί μια απόκριση στην επώδυνη απώλεια. Είναι μια στιγμή έντονων συναισθημάτων. Ίσως να σκέφτεστε ότι δεν θα είστε ποτέ ξανά ευτυχισμένοι. Μπορεί να συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλους που έχουν βιώσει μια απώλεια και σκέφτεστε ότι όλα όσα νιώθετε δεν είναι φυσιολογικά. Ο καθένας από εμάς πενθεί με τον δικό του τρόπο και με το δικό του χρόνο. Σχεδόν όλα όσα νιώθετε έντονα στα πρώιμα στάδια του πένθους είναι φυσιολογικά, ακόμη και οι στιγμές χαράς και γέλιου.

Όσο ο καιρός περνά, τα συναισθήματα ή τα σωματικά συμπτώματα ίσως να γίνουν λιγότερο έντονα. Ίσως να αισθάνεστε ότι αποδέχεστε σταδιακά την απώλεια. Τότε ξαφνικά όλα τα επώδυνα συναισθήματα υποχωρούν. Δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για το πόσο διαρκεί το πένθος ή για το πώς θα πρέπει να νιώθετε. Υπάρχουν υγιείς τρόποι για να διαχειριστείτε τον πόνο του πένθους.

Αν δεν νιώθετε καλά με την πάροδο του χρόνου, ή δεν μπορείτε να αντεπεξέλθετε στις ανάγκες της ημέρας, ίσως αυτό να είναι ένα σημάδι ότι χρειάζεστε βοήθεια για να αντιμετωπίσετε το πένθος. Ίσως να θέλετε να επικοινωνήσετε με την οικογένειά σας, τους φίλους, ή με έμπιστους ανθρώπους. Μπορεί να θέλετε να ψάξετε για βοήθεια από κάποιον ψυχοθεραπευτή με εμπειρία στη συμβουλευτική πένθους. Ένας έμπειρος ψυχοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να επεξεργαστείτε τα συναισθήματα που δεν μπορείτε να ελέγξετε και να σας βοηθήσει να μάθετε τεχνικές διαχείρισης του πένθους που θα σας βοηθήσουν να πάτε μπροστά.

Πρόκειται για πένθος ή για κατάθλιψη;

Αν μετά από μήνες ή χρόνια μετά την απώλεια του αγαπημένου σας, ακόμη νιώθετε άσχημα (ή χειρότερα) και δυσκολεύεστε να αντιμετωπίσετε το πένθος και να λειτουργείτε κανονικά, μπορεί να υποφέρετε από κατάθλιψη, ή επιπλεγμένο πένθος. Τα παρακάτω συμπτώματα δείχνουν ότι δεν πρόκειται για το φυσιολογικό πένθος πλέον: αν δεν μπορείτε να σταματήσετε να κλαίτε, θέλετε να μείνετε στο κρεβάτι όλη την ημέρα, δεν μπορείτε να δουλέψετε ή να φροντίσετε τον εαυτό σας, ή αν έχετε σκέψεις αυτοκτονίας, αν νιώθετε μόνοι και σε αδιέξοδο.

Μπορείτε να κάνετε το τεστ κατάθλιψης για μια πρώτη εκτίμηση αν εμφανίζετε σημάδια κατάθλιψης.

Θεραπευτικές επιλογές

Στην ψυχοθεραπεία οι ψυχοθεραπευτές δουλεύουν μαζί με πολλούς θεραπευόμενους που βιώνουν πένθος μετά την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή λόγω μιας άλλης σημαντικής απώλειας. Κατανοούμε ότι τα δύσκολα συναισθήματα είναι μέρος της απώλειας και αποτελούν σημαντικό κομμάτι της διαδικασίας του πένθους και μπορούμε να σας βοηθήσουμε να τα επεξεργαστείτε αποτελεσματικά.

Μπορείτε άμεσα να μιλήσετε σε έναν ψυχοθεραπευτή. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να προσπαθείτε μόνοι σας να ξεπεράσετε το πένθος, ιδίως αν σας κατακλύζει. Υπάρχουν αποτελεσματικοί τρόποι αντιμετώπισης.