Κατάθλιψη και St John’s Wort

St John’s Wort

Αν αντιμετωπίζετε κατάθλιψη ή έχετε προβλήματα ύπνου, αλλά δεν θέλετε να πάρετε κάποιο αντικαταθλιπτικό φάρμακο, τότε ίσως να ενδιαφέρεστε να μάθετε για το St John’s Wort που αποτελεί μια φυσική επιλογή με αντικαταθλιπτική δράση (γνωστό στη χώρα μας ως βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο).

Αναπτύσσεται φυσικά σε όλο τον κόσμο

Το St John’s Wort (hypericum perforatum, υπερικόν το διάτρητον) θεωρείται ένα αντικαταθλιπτικό βότανο. Είναι ένα ανθοφόρο φυτό με μικρά κίτρινα άνθη που είναι εγγενές στην Ευρώπη και στην Ασία, αλλά πλέον έχει εξαπλωθεί και αναπτύσσεται σε όλο τον κόσμο. Η ανθοφορία και η συγκομιδή γίνεται τον Ιουνίο, κατά την εορτή του Αγίου Ιωάννη, από τον οποίο πήρε και το όνομα του. Παραδοσιακά χρησιμοποιούνταν από τους αρχαίους Έλληνες για να αντιμετωπίσουν την αϋπνία, την κατάθλιψη και την επούλωση τραυμάτων. Αλλά στις μέρες μας, χρησιμοποιείται συχνά για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της κακής διάθεσης ή του ήπιου άγχους.

Φυσικό αντικαταθλιπτικό

Το St John’s Wort περιέχει μια ουσία που ονομάζεται υπερικίνη, για την οποία οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έχει ισχυρές επιδράσεις στον εγκέφαλο. Μια μελέτη του 2004 έδειξε ότι η υπερφορίνη μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της σεροτονίνης, της ντοπαμίνης και της νοραδρεναλίνης, πράγμα που βοηθά στην ενίσχυση και στην ενίσχυση της διάθεσης. Οι έρευνες έχουν δείξει επίσης ότι η υπερφορίνη  έχει αγχολυτική δράση στον εγκέφαλο, ανακουφίζει από τα συμπτώματα της ήπιας και μέτριας κατάθλιψης καλύτερα από το placebo. Αν και το St John’s Wort βοηθά στις ήπιες περιπτώσεις κατάθλιψης, δεν είναι αποτελεσματικό για την πολύ σοβαρή κατάθλιψη.

Βοηθά και στην εμμηνόπαυση

Είναι γνωστό για τις επιδράσεις του στην χαμηλή διάθεση αλλά οι έρευνες έχουν δείξει ότι μειώνει τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης όπως οι εξάψεις και οι νυχτερινές εφιδρώσεις. Επίσης βοηθά με το άγχος που μπορεί να συνοδεύει την περιεμμηνόπαυση και τους πόνους των νεύρων.

Έχουν παρατηρηθεί κάποιες παρενέργειες

Συνήθως είναι πολύ ανεκτό από τους χρήστες, αλλά μερικοί άνθρωποι αναφέρουν κάποιες παρενέργειες που περιλαμβάνουν στομαχικές διαταραχές, κόπωση, πονοκέφαλο, ζαλάδα και ακόμη και αυξημένη ευαισθησία στον ήλιο (φωτοευαισθησία) σε ανθρώπους με ανοιχτόχρωμο δέρμα. Επειδή είναι διεγερτικό, κάποιοι άνθρωποι συχνά νιώθουν να επιδεινώνεται το άγχος τους, για αυτό καλό είναι να συμβουλεύεστε το γιατρό σας αν νιώθετε ανησυχία ή πιο ευερέθιστοι από ότι συνήθως.

Μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα

Αυτή είναι πιθανώς η μεγαλύτερη παρενέργεια της λήψης του St John’s Wort. Μπορεί να αλληλεπιδράσει με αντιβιοτικά, καθώς επίσης και να μειώσει την αποτελεσματικότητα των αντισυλληπτικών χαπιών, για αυτό πάντα να μιλάτε με το γιατρό σας πριν αποφασίσετε να πάρετε το St John’s Wort. Υπάρχουν επίσης στοιχεία που δείχνουν ότι ίσως επηρεάζει την πηκτικότητα του αίματος, για αυτό να είστε προσεκτικοί όταν λαμβάνετε αντιαιμοπεταλιακά/αντιπηκτικά φάρμακα, όπως η βαρφαρίνη ή η ασπιρίνη καθώς μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος αιμορραγίας. Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του γιατρού σας σχετικά με τη δόση του St John’s Wort.

Μπορείτε να το βρείτε σε πολλές διαφορετικές μορφές

Είτε είναι σε χάπια ή κάψουλες ή το βάζετε στο τσάι σας, θα δείτε ότι υπάρχει μια πληθώρα τρόπων με τους οποίους μπορείτε να αποκομίσετε τα οφέλη. Μπορεί να εφαρμοστεί τοπικά στο δέρμα ή σε προϊόντα μπάνιου αν δεν θέλετε να το πάρετε μέσω του στόματος.

Το St John’s Wort έχει χρησιμοποιηθεί ως φυσικό φάρμακο. Μπορείτε να το βρείτε παντού σε μαγαζιά με βιολογικά προϊόντα και σε φαρμακεία. Θεωρείται ότι αυξάνει τα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο, που είναι σε χαμηλά επίπεδα σε ανθρώπους με κατάθλιψη (όπως η σεροτονίνη).

Αποτελεσματικότητα του St John’s Wort

Πολλές μελέτες έχουν συγκρίνει την αποτελεσματικότητα του St John’s Wort με την αποτελεσματικότητα ενός μη δραστικού χαπιού (placebo) και των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων. Όλες οι μελέτες δείχνουν ότι το St John’s Wort με τη σωστή χρήση και στη σωστή δοσολογία, λειτουργεί αποτελεσματικά ως αντικαταθλιπτικό για τους ανθρώπους με ήπια ως μέτρια κατάθλιψη. Ωστόσο, τα οφέλη αυτού του φυτού μπορεί να είναι περιορισμένα για κάποιες ομάδες ανθρώπων, για παράδειγμα τους ανθρώπους με χρόνια κατάθλιψη.

Επειδή προέρχεται από φυτό, δεν είναι δυνατό να ελεγχθεί η ακριβής ποσότητα των δραστικών συστατικών των δισκίων του St John’s Wort. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, μερικά προϊόντα να περιέχουν χαμηλή συγκέντρωση δραστικών συστατικών. Ωστόσο μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα όπως προαναφέρθηκε, για αυτό θα πρέπει να συμβουλεύεστε πάντα το γιατρό σας πριν τη λήψη του. Μην παίρνετε το St John’s Wort αν ήδη παίρνετε φαρμακευτική αγωγή για την κατάθλιψη.

Αν δεν έχετε σοβαρή ή χρόνια κατάθλιψη και δεν επιθυμείτε να πάρετε συμβατικά αντικαταθλιπτικά, το St John’s Wort ίσως να αποτελεί μια βοηθητική εναλλακτική θεραπευτική επιλογή.