Ονυχοφαγία

Ονυχοφαγία

Η ονυχοφαγία (δάγκωμα των νυχιών) είναι μια ακούσια συμπεριφορά που εκδηλώνεται υπό την επίδραση στρες/άγχους και παρατηρείται σε πολλά παιδιά και ενήλικες. Οι άνθρωποι συνήθως δαγκώνουν τα νύχια τους όταν είναι νευρικοί, αγχωμένοι (ή βαριούνται). Όλες αυτές οι καταστάσεις έχουν μια κοινή πηγή που δεν είναι άλλη από την ανησυχία, το στρες και το άγχος.

Η ονυχοφαγία συχνά είναι επίσης ένα σημάδι άλλων συναισθηματικών ή ψυχικών διαταραχών. Είναι μια συνήθεια που δεν είναι εύκολο να περιοριστεί ή να εξαλειφθεί και αντανακλά την υπερβολική νευρικότητα ή την αδυναμία διαχείρισης δύσκολων καταστάσεων. Αυτή η περίεργη συνήθεια μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα στα δόντια και στη στοματική κοιλότητα.

Η ονυχοφαγία μπορεί να είναι μια προσωρινή, σχετικά μη-καταστροφική συνήθεια αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρό, μακροχρόνιο πρόβλημα. Η ονυχοφαγία χαρακτηρίζεται από τη χρόνια, μη ελεγχόμενη συνήθεια να δαγκώνει κάποιος τα νύχια του με αποτέλεσμα να καταστρέφει τα νύχια τους και τους παρακείμενους ιστούς. Σύμφωνα με τα ψυχιατρικά διαγνωστικά κριτήρια του DSM-5 η ονυχοφαγία αποτελεί μια πιο ειδική μορφή ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής. Η θεραπεία όταν κριθεί απαραίτητη, επικεντρώνεται στους σωματικούς και ψυχολογικούς παράγοντες που προκαλούν την ονυχοφαγία.

Συμπτώματα

Η ονυχοφαγία, η οποία προφανώς προκαλεί ορατή ζημιά στα νύχια, ίσως να συνδέεται και με άλλες συμπεριφορές που σχετίζονται με το σώμα, όπως η τριχοτιλλομανία. Τα συμπτώματα είναι ψυχολογικά και σωματικά. Οι άνθρωποι που για μεγάλο χρονικό διάστημα τρώνε τα νύχια τους ίσως να βιώνουν τα εξής:

• Ενοχλητικά συναισθήματα ανησυχίας ή έντασης πριν από το δάγκωμα
• Συναισθήματα ανακούφισης ή ακόμη και ευχαρίστησης μετά το δάγκωμα
• Συναισθήματα ντροπής και ενοχών, που συχνά σχετίζονται με την εμφάνιση του κατεστραμμένου δέρματος και των νυχιών από το δάγκωμα
• Βλάβη του ιστού στα δάχτυλα, στα νύχια και στην επιδερμίδα
• Βλάβες στο στόμα, προβλήματα των δοντιών, αποστήματα και λοιμώξεις
• Σε κάποιες περιπτώσεις η ονυχοφαγία μπορεί να οδηγήσει σε πολύπλοκα θέματα στην οικογένεια και στις κοινωνικές σχέσεις

Η ονυχοφαγία συνήθως ξεκινά στην πρώιμη παιδική ηλικία, με πιο συχνή έναρξη στη διάρκεια της εφηβείας και ίσως να συνεχίζει στην ενήλικη ζωή, αν και η συγκεκριμένη συμπεριφορά συχνά υποχωρεί ή σταματά με την πάροδο του χρόνου.

Αιτίες 

Ίσως να υπάρχει γενετικό υπόβαθρο στην ονυχοφαγία. Μερικοί άνθρωποι έχουν κληρονομική τάση για αυτή τη συνήθεια και παρατηρείται σε υψηλότερο ποσοστό όταν υπάρχουν διαταραχές της διάθεσης και αγχώδεις διαταραχές σε κάποιο μέλος της οικογένειας. Η ονυχοφαγία σχετίζεται άμεσα με το άγχος, επειδή το δάγκωμα των νυχιών συνήθως ανακουφίζει από το στρες, την ένταση ή την βαρεμάρα. Οι άνθρωποι που από συνήθεια δαγκώνουν τα νύχια τους αναφέρουν ότι αυτό συμβαίνει όταν νιώθουν νευρικοί, μόνοι, πεινασμένοι ή βαριούνται. Η ονυχοφαγία μπορεί να είναι μια συνήθεια για τους ανθρώπους που στην βρεφική ηλικία πιπιλούσαν τα δάχτυλά τους. Η ονυχοφαγία μπορεί να εμφανιστεί χωρίς συμπτώματα από άλλα ψυχιατρικά νοσήματα, αλλά μπορεί να συνδέεται με την διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), την εναντιωματική προκλητική διαταραχή, το άγχος αποχωρισμού, την ενούρηση, και άλλα θέματα ψυχικής υγείας.

Θεραπεία

Παλιότερα οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν για την ονυχοφαγία την εφαρμογή προϊόντων με πικρή γεύση, αλλά γενικά αυτή η μέθοδος είναι αναποτελεσματική. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται γάντια ώστε να αποφεύγουν οι άνθρωποι το δάγκωμα των νυχιών. Στις σοβαρές περιπτώσεις όμως η θεραπεία επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των συναισθηματικών παραγόντων που συνδέονται με την ονυχοφαγία. Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT), που βοηθά στην αναγνώριση των συναισθημάτων μαζί με την εκπαίδευση αντιστροφής της συνήθειας, την μυϊκή χαλάρωση, την αποδοχή και τη δέσμευση στη θεραπεία και τεχνικές όπως η αποσύνδεση κίνησης, φαίνεται να έχει οφέλη σε πολλές περιπτώσεις ονυχοφαγίας. Για την επιτυχή θεραπεία της ονυχοφαγίας απαιτείται η συνεργασία του ενήλικα που δαγκώνει τα νύχια του, μαζί με θετική ενίσχυση και παρακολούθηση.