Ευγνωμοσύνη
Ο εγκέφαλός μας έχει την τάση να επικεντρώνεται στα αρνητικά και να μην δίνει σημασία στα θετικά, ειδικά σε περιόδους στρες. Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται σε πολλές πτυχές της ζωής μας όπως τα οικονομικά, οι φιλίες και οι σχέσεις. Όταν θέλουμε να πάρουμε μια δύσκολη απόφαση για τα οικονομικά μας, ζυγίζουμε περισσότερα τα κατά, παρά τα υπέρ. Το ίδιο συμβαίνει και όταν γνωρίζουμε ανθρώπους για πρώτη φορά, η πρώτη εντύπωση εξαρτάται από τις αρνητικές μας παρατηρήσεις οι οποίες ζυγίζονται ασυνείδητα περισσότερο από ότι οι θετικές. Αυτό σημαίνει δηλαδή ότι υπάρχει μία εγγενής προκατάληψη στον εγκέφαλό μας, δίνουμε περισσότερη σημασία στα αρνητικά από ότι στα θετικά.
Μα συμβαίνουν τόσα αρνητικά πράγματα...
Φυσικά και δεν πρέπει να αγνοούμε τα αρνητικά στοιχεία, αλλά είναι σημαντικό να βλέπουμε και τα θετικά στοιχεία. Αν επικεντρωνόμαστε μονάχα στα αρνητικά, στο κακό και στον πόνο, παραδόξως εξαντλούμαστε και δεν μπορούμε να δράσουμε. Αυτή η τάση να επικεντρωνόμαστε μόνο στα αρνητικά μπορεί να μας γυρίσει μπούμερανγκ. Υπάρχει όμως αντίδοτο σε αυτό και ονομάζεται "ευγνωμοσύνη".
Σίγουρα η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα μας κάνουν να σκεφτόμαστε αν υπάρχει κάτι καλό στη ζωή μας, οτιδήποτε για το οποίο νιώθουμε ευγνωμοσύνη. Όταν συνειδητοποιούμε όσα έχουμε περάσει στη ζωή μας (και ιδίως τις τελευταίες χρονιές με τον κορωνοϊό και την οικονομική κρόση) τότε μπορούμε να νιώσουμε ευγνωμοσύνη για όλα όσα θεωρούσαμε δεδομένα και τα είχαμε ξεχάσει.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να νιώσουμε ευγνωμοσύνη. Ανεξάρτητα με τις δυσκολίες μπορούμε να νιώθουμε ευγνωμοσύνη που έχουμε την υγεία μας, που έχουμε κοντά μας τους ανθρώπους που αγαπάμε, που έχουμε το σπίτι μας, που έχουμε τους φίλους ακόμη και αν δεν μπορούμε να τους δούμε από κοντά.
Οφέλη ευγνωμοσύνης
Η ευγνωμοσύνη είναι ένα πανίσχυρο εργαλείο. Μας βοηθά να βλέπουμε τα θετικά και με αυτό τον τρόπο αλλάζουν οι συνάψεις του εγκεφάλου, τον εκπαιδεύουμε ώστε να τα παρατηρούμε αυτόματα. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι ενεργοποιούνται διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου όταν νιώθουμε ευγνωμοσύνη. Επίσης παρατηρούνται δομικές διαφορές στο μέσο προμετωπιαίο φλοιό ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν την τάση να νιώθουν ευγνωμοσύνη και σε αυτούς που δεν νιώθουν ευγνωμοσύνη. Αυτό εξηγεί το γιατί οι άνθρωποι που έχουν για παράδειγμα "ημερολόγιο ευγνωμοσύνης", και καταγράφουν όλα εκείνα για τα οποία νιώθουν ευγνωμοσύνη, είναι πιο ευτυχισμένοι και πιο αισιόδοξοι από αυτούς που δεν το κάνουν αυτό. Οι άνθρωποι που είναι ευγνώμονες θυμούνται το παρελθόν με θετικό τρόπο και είναι πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιούν εκφράσεις θετικές.
Η ευγνωμοσύνη μας κάνει πιο ευγενικούς (με τους άλλους αλλά και με τον εαυτό μας). Η ευγνωμοσύνη είναι μεγάλη αρετή. Όταν νιώθουμε και εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας, αυτό μπορεί να καλλιεργήσει μέσα μας και άλλες αρετές, όπως η συμπόνια, η γενναιοδωρία, η υπομονή και η συγχώρεση. Αυτό συμβαίνει επειδή η ευγνωμοσύνη μας απομακρύνει από την αρνητική εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας ή τη ζωή μας, μας επιτρέπει να νιώθουμε ασφάλεια, γεμάτοι και όμορφα με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Η ευγένεια μπορεί να μας εμπνεύσει ώστε να δεσμευτούμε σε ευγενικές συμπεριφορές προς τον εαυτό μας.
Η ευγνωμοσύνη συνδέει τους ανθρώπους. Μπορείτε να αφυπνίσετε την ευγνωμοσύνη κρατώντας ημερολόγιο με όλα όσα σας κάνουν να νιώθετε ευγνωμοσύνη, και με αυτό τον τρόπο να ενισχύσετε την ευεξία σας. Όμως αυτό δεν σταματά εκεί , καθώς σας δίνει έμπνευση να εκφράσετε άμεσα την ευγνωμοσύνη σας. Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να δημιουργήσετε βαθιές σχέσεις.
Η ευγνωμοσύνη μας δίνει θετική ενέργεια
Η ευγνωμοσύνη μπορεί να είναι μια τεράστια πηγή θετικής ενέργειας για εσάς. Όταν νιώθετε καθημερινά ευγνωμοσύνη σίγουρα θα επηρεάσετε θετικά και τους ανθρώπους γύρω σας. Οι γύρω σας θα αντιλαμβάνονται την θετική ενέργεια και μπορούν να μιμηθούν τη συμπεριφορά σας και να την μεταφέρουν στο επόμενο άτομο.
Η ευγνωμοσύνη μας εμπνέει ώστε να είμαστε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Ενισχύει την ικανοποίηση και έτσι δεν έχουμε αμφιβολίες, στρες, δεν κάνουμε κριτική στον εαυτό μας και δεν σαμποτάρουμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας.
Η ευγνωμοσύνη δημιουργεί μια θετική ψυχική κατάσταση που οδηγεί σε αλλαγή της στάσης και της διάθεσής μας. Με αυτό τον τρόπο γίνεται μια καθημερινή συνήθεια που τονίζει τις θετικές πτυχές και τις ευκαιρίες που μας περιμένουν. Η ευγνωμοσύνη μας ωθεί να αναλάβουμε δράση ώστε να επιτύχουμε τους στόχους μας.
Η ζωή μας είναι πράξεις, όχι σκέψεις, για αυτό η εξάσκηση στην ευγνωμοσύνης θα σας γεμίσει ενέργεια. Καταγράψτε καθημερινά τα επιτεύγματα σας και όλα όσα έχετε καταφέρει που σας κάνουν να νιώθετε ευγνωμοσύνη. Με αυτό τον τρόπο θα ξέρετε σε ποιες πτυχές θέλετε να επενδύσετε για να ζείτε μια ικανοποιητική ζωή.
Εγκέφαλος και ευγνωμοσύνη
Το σώμα μας είναι προγραμματισμένο να αντιδρά στις σκέψεις μας. Οι σκέψεις μας δηλαδή δημιουργούν την δική μας (σωματική και ψυχική) πραγματικότητα.
Κάντε την εξής άσκηση: κλείστε τα μάτια σας και σκεφτείτε κάτι ή κάποιον που σας προκαλεί χαρά. Όταν σκέφτεστε αυτό το πράγμα ή το άτομο, αρχίστε να παρατηρείτε πως νιώθει το σώμα σας. Νιώθετε να χαλαρώνετε, να χαμογελάτε, η καρδιά σας να πλημμυρίζει χαρά. Αυτή η αίσθηση είναι που σας οδηγεί στο συναίσθημα της ευγνωμοσύνης. Στην πραγματικότητα, νιώθετε ανάλαφροι, ήσυχοι και ευτυχισμένοι. Η ευγνωμοσύνη είναι ένας τρόπος για να νιώθετε περισσότερη χαρά χωρίς πολλή προσπάθεια, είναι εύκολο να είστε χαρούμενοι όταν είστε ευγνώμονες.
Αντιθέτως, αν σκεφτείτε κάτι επώδυνο νιώθετε δυσάρεστα συναισθήματα. Νιώθετε να σας κατακλύζει η αρνητικότητα. Όμως όταν επικεντρώνεστε στην αρνητικότητα την τροφοδοτείτε. Είστε πιο επιρρεπείς στο άγχος, στην κατάθλιψη, στην αϋπνία, στον πόνο και σε άλλα συμπτώματα. Το σώμα και το μυαλό σας υποφέρει.
Η ευγνωμοσύνη σχετίζεται με την θετική στάση στη ζωή και την χαρά. Όταν νιώθετε καλά έχετε περισσότερη ενέργεια, κοιμάστε καλά, έχετε καλύτερες διατροφικές συνήθειες και νιώθετε ηρεμία.
Βάλτε την ευγνωμοσύνη στη ζωή σας
Είναι πολύ εύκολο να χαθούμε στις δυσκολίες της εποχής μας αλλά χρειάζεται καθημερινά να αφιερώνουμε λίγα λεπτά για να επικεντρωθούμε στον εαυτό μας, σε όλα τα καλά που έχουμε και να μετρήσουμε τις ευλογίες μας. Κάθε μέρα είναι μια ευκαιρία να βάλετε την ευγνωμοσύνη στην καθημερινή σας ρουτίνα. Αν και μπορεί να νιώθετε ότι με αυτό τον τρόπο προσθέτετε και άλλα πράγματα στη λίστα σας, πιστέψετε με, αξίζει την προσπάθεια.
Η ευγνωμοσύνη έχει τις ρίζες της στην ενσυνειδητότητα. Βρείτε λίγο χρόνο καθημερινά για τον εαυτό σας. Απομονωθείτε σε ένα ήσυχο χώρο, παρατηρήστε προσεκτικά το σώμα σας, την κίνηση του αέρα, τους ήχους και τις μυρωδιές που βομβαρδίζουν τις αισθήσεις σας, και δεν θα έχετε άλλη επιλογή από το να νιώθετε ευγνώμονες για τη ζωή.
Υπάρχουν τρόποι για να καθαρίζετε το μυαλό σας, να δίνετε ενέργεια στο σώμα σας και να επικεντρώνεστε σε όλα όσα νιώθετε ευγνωμοσύνη:
- Βάλτε την ευγνωμοσύνη στην καθημερινή σας ρουτίνα. Βρείτε πέντε λεπτά την ημέρα για να συγκεντρωθείτε σε θετικές σκέψεις. Μπορεί να είναι το πρώτο πράγμα που κάνετε όταν ξυπνάτε ή το τελευταίο πριν κοιμηθείτε. Με αυτό τον τρόπο θα ξεκινά η ημέρα σας θετικά.
- Απολαύστε τη φύση. Κάντε μια βόλτα, ένα περίπατο στη φύση, πεζοπορία ή ποδήλατο. Απολαύστε την ομορφιά του πλανήτη μας και αναπνεύστε καθαρό αέρα. Συχνά θεωρούμε τη φύση δεδομένη, αλλά όταν αρχίσετε να συνειδητοποιήσετε την ομορφιά που υπάρχει γύρω σας θα νιώσετε βαθιά ευγνωμοσύνη.
- Ξεκινήστε να γράφετε ένα "ημερολόγιο ευγνωμοσύνης". Πολλές φορές έχουμε πολλές δουλειές, τρέχουμε για τις υποχρεώσεις της καθημερινότητας και χάνουμε όλα τα καλά που έχουμε γύρω μας. Ίσως να είναι ένας μισάωρος ύπνος όταν τα παιδιά κοιμούνται ή όταν ο σύζυγος σας πλένει τα πιάτα ή όταν ο γείτονας σας βοηθάει με τα ψώνια. Μερικές φορές μας κατακλύζει η αρνητικότητα και παραμελούμε να δούμε τα θετικά. Αρχίστε λοιπόν να γράφετε όλα τα θετικά στη διάρκεια της ημέρας.
- Προσφορά. Μπορείτε να προσφέρετε σε όσους δεν έχουν την ίδια τύχη με εσάς. Δωρίστε παλιά ρούχα, φαγητό ή χρήματα (αν σας το επιτρέπουν τα οικονομικά σας) ή μπορείτε να προσφέρετε εθελοντική εργασία σε ένα συσσίτιο. Κάθε μικρή πράξη μετράει και μπορεί να κάνει τη διαφορά.
- Μοιραστείτε. Μοιραστείτε το ταλέντο σας ή τη γνώση σας με κάποιον. Είναι πολύ σημαντικό να μοιράζεστε τα χαρίσματά σας και τα ταλέντα σας με τους άλλους. Εσείς θα νιώθετε πληρότητα και αυτοί που τα δέχονται θα νιώθουν πραγματικά ευγνώμονες.
Η ευγνωμοσύνη είναι ένα φάρμακο για την ψυχή μας
Χρειάζεται να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας όλα τα καλά που έχουμε στη ζωή μας, ακόμη και αν φαίνονται μικρά μπροστά στις απώλειες και στις αντιξοότητες. Η ευγνωμοσύνη δεν είναι ένα μαγικό ραβδί που θα εξαφανίσει όλο τον πόνο που υπάρχει γύρω μας. Μας υπενθυμίζει τα ουσιαστικά πράγματα στη ζωή μας και μας γεμίζει πληρότητα, ικανοποίηση και ελπίδα.
Αν έχετε πληγές από το παρελθόν που χρειάζεται να γιατρέψετε πρώτα, η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ και το EMDR μπορούν να σας βοηθήσει να τα ξεπεράσετε ώστε να ελευθερωθείτε από το παρελθόν και να είστε ευγνώμονες για το παρόν.