Πως να πείτε “όχι” ευγενικά

Πως να πείτε "όχι" ευγενικά

Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να είναι ευγενικοί και καλοί με τα μέλη της οικογένειάς τους, τους φίλους και τους συναδέλφους τους. Και πολλοί θεωρούν ότι για να το επιτύχουν αυτό πρέπει να λένε σε όλα "ναι". Ασυναίσθητα πολλές φορές οι άνθρωποι λένε "ναι" ενώ μέσα τους φωνάζουν "όχι". Προσπαθούν να πάνε κόντρα σε αυτή την εσωτερική φωνή που τους λέει "όχι" και τελικά υποκύπτουν στο "ναι".

Όλοι θέλουμε να μας εμπιστεύονται οι άλλοι στη δουλειά και στις προσωπικές μας σχέσεις, με αυτό τον τρόπο νιώθουμε πιο άνετα. Ωστόσο, υπάρχει μια λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε κάποιον που είναι συμπαθής και σε κάποιον που θέλει να ευχαριστεί συνεχώς τους άλλους. Αν λοιπόν λέτε συχνά "ναι" όταν κάποιος σας ζητήσει μια χάρη και ενδίδετε στα παρακάλια των άλλων ακόμη και αν είστε πολύ απασχολημένοι και το πρόγραμμα σας είναι γεμάτο, καλό είναι να ξεκινήσετε να λέτε "όχι" για το καλό σας. Μπορεί να λέτε συνέχεια "ναι" για να βοηθήσετε σε μια εργασία αν και γνωρίζετε ότι αυτό θα επιβαρύνει το δικό σας πρόγραμμά. Ένας συνάδελφος σας μπορεί να ζητήσει βοήθεια σε μια εργασία, ένας γείτονας μια εξυπηρέτηση, ένα μέλος της οικογένειας μπορεί να σας προσκαλέσει για δείπνο.

Γιατί το όχι είναι εξίσου σημαντικό με το "ναι";

Όταν λέτε "ναι" σε κάθε ευκαιρία μπορεί να είναι ενοχλητικό και δυσάρεστο και να σας προκαλεί επιπλέον στρες. Το πρόγραμμα σας είναι ήδη γεμάτο και με το να προσθέτετε και άλλες υποχρεώσεις για να ευχαριστήσετε τους άλλους μπορεί να σας προκαλέσει πίεση και τελικά να είναι δύσκολο να ανταποκριθείτε σε όλα.

Επίσης διακυβεύονται οι δικές σας προτεραιότητες. Κάθε "ναι" έχει κόστος για εσάς και αναγκάζεστε να πείτε "όχι" σε κάθε νέα ευκαιρία. Αυτό μπορεί να είναι:

• Μια παρουσίαση
• Μια ευκαιρία για κοινωνικές επαφές
• Δυνατότητα βελτίωσης των ικανοτήτων σας
• Συναντήσεις με μεγαλύτερους και καλύτερους πελάτες
• Χρόνος για τον εαυτό σας, την οικογένειά σας και τους φίλους σας

Αν θέλετε να υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και στην προσωπική σας ζωή , είναι ανάγκη να μάθετε να λέτε όχι.

Γιατί είναι τόσο δύσκολο να πείτε "όχι";

Είναι δύσκολο γιατί θέλουμε να είμαστε καλοί και θέλουμε οι άλλοι να μας συμπαθούν. Το "όχι" είναι αντίθετο με αυτή την έννοια. Συχνά όταν λέμε "όχι" φοβόμαστε τις επιπτώσεις. Φοβόμαστε την απόρριψη ή τις συγκρούσεις. Ως άνθρωποι είμαστε κοινωνικά και συναισθηματικά όντα. Η προσοχή, η αναγνώριση και η οικειότητα είναι πολύ σημαντικά για την συναισθηματική και την σωματική μας επιβίωση. Το "όχι" γίνεται ουσιαστικό στοιχείο για την επιβίωση μας. Το "όχι" μπορεί να θεωρείται από κάποιους απόρριψη, κάτι το οποίο οι άνθρωποι είμαστε προγραμματισμένοι να αποφεύγουμε.

Άλλες φορές, απλά οι γονείς μας δεν μας έμαθαν να λέμε "όχι". Μπορεί να ήταν υπερβολικά δοτικοί με τους γύρω (είτε λόγω πεποιθήσεων, είτε λόγω ανάγκης να είναι αρεστοί), να μην μπορούσαν να βάλουν όρια οι ίδιοι, ή να τους ένοιαζε υπερβολικά το "τι θα πει ο κόσμος" ή να προσπαθούσατε να είστε το "καλό παιδί" για να μην σας απορρίψουν. Ως αποτέλεσμα, μπορεί να λέγανε πάντα "ναι" στους άλλους και απλά να διδαχτήκατε και εσείς το ίδιο μοτίβο συμπεριφοράς.

Η κουλτούρα μας και ο σύγχρονος τρόπος ζωής λανθασμένα θεωρεί το "όχι" αγένεια. Έχουμε μάθει να ακολουθούμε τους κανόνες και τις συμπεριφορές που είναι αποδεκτές από την κοινωνία μας. Ο κάθε άνθρωπος έχει το ένστικτο να ανήκει σε μια ομάδα. Η ανάγκη να ανήκουμε κάπου είναι πανίσχυρη και συχνά θέτει σε κίνδυνο τον τρόπο ζωής μας για να παραμείνουμε στην ομάδα. Όταν λέμε "όχι" μπορεί να φοβόμαστε ότι αυτόματα απομακρύνουμε τον εαυτό μας από την ομάδα, φοβόμαστε την απόρριψη και την μοναξιά. Όμως αυτό είναι ένα καταστροφολογικό σενάριο που δεν συμβαίνει, όταν αρχίσουμε να λέμε τα πρώτα "όχι".

Γιατί το "όχι" είναι ουσιαστικό για την ευτυχία μας;

Όταν μπορείτε να πείτε "όχι" χωρίς φόβο ή ενοχές, είστε ελεύθεροι. Το "ναι" σας κάνει να νιώθετε καλά εκείνη τη στιγμή και να αποφύγετε την κοινωνική ένταση. Επιφανειακά αυτό που συμβαίνει, είναι ότι εξοικονομείτε χρόνο καθώς είναι η εύκολη λύση. Δεν χρειάζεται να παλέψετε μέσα σας με μια δυσάρεστη απόφαση και πως θα αντιδράσετε σε αυτή. Τότε όμως πρέπει να τηρήσετε την υπόσχεση σας.

Κανονικά θα έπρεπε να  παίρνουμε αποφάσεις που έχουν αξία για τον εαυτό μας και τη ζωή μας. Όσο μεγαλώνουμε και μαθαίνουμε περισσότερα για τον εαυτό μας, συνεχίζουμε να διαμορφώνουμε τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνουμε αποφάσεις.

Το να λέτε "ναι" είναι δέσμευση χρόνου και ενέργειας. Σας απομακρύνει από όσα θέλετε να κάνετε , και τις απολαύσεις που δίνουν νόημα στη ζωή σας. Αυτό εξηγεί το γιατί οι άνθρωποι που θέλουν να ευχαριστούν τους άλλους δεν νιώθουν ικανοποίηση από τη ζωή τους.

Δεν είναι πρακτικό να αποδέχεστε κάθε πρόταση. Θα καταλήξετε να έχετε ένα ημερολόγιο γεμάτο με ασήμαντα πράγματα που δεν προσφέρουν τίποτα στη ζωή σας. Μερικά από αυτά μπορεί να είναι επείγοντα (χωρίς να είναι σημαντικά) πράγμα που προσθέτει πίεση στην καθημερινότητα.

Αυτό όμως έχει κόστος στην απόδοσή σας. Ακόμη και αν δεν το αποδέχεστε, νιώθετε θυμό, δυσαρέσκεια και ανησυχία. Η υπερβολική δέσμευση μπορεί επίσης να βλάψει την φήμη σας. Αν λέτε συνεχώς "ναι" και δεν τηρείτε τις υποσχέσεις σας τότε οι άνθρωποι γύρω σας δεν θα σας εμπιστεύονται.

Τρόποι για να πείτε ευγενικά "όχι"

Αν ανησυχείτε ότι μπορεί να πληγώσετε κάποιους ανθρώπους λέγοντας "όχι", υπάρχουν τρόποι ώστε να είστε ευγενικοί και να παραμείνετε συμπαθείς. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις εξής εκφράσεις:

1. Αφήστε με να το σκεφτώ

Αυτός είναι ένας ευγενικός και επαγγελματικός τρόπος για να μπορέσετε να σκεφτείτε και να επεξεργαστείτε μια πρόταση. Καλό είναι να ζυγίζετε τα πράγματα πριν πάρετε οποιαδήποτε απόφαση.

2. Είναι εξαιρετική ιδέα, αλλά…

Ξεκινήστε με ένα θετικό σχόλιο για την πρόταση και πείτε ευχαριστώ σε αυτό που σας το προτείνει. Στη συνέχεια μπορείτε να πείτε τον λόγο για τον οποίο δεν μπορείτε να αποδεχτείτε την πρόσκληση ή γιατί δεν μπορείτε να δεσμευτείτε.

3. Δεν μπορώ σήμερα. Τι θα έλεγες για κάποια άλλη στιγμή;

Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος όταν πραγματικά πιστεύετε ότι η πρόταση αξίζει να συζητηθεί στο μέλλον. Αν είστε απόλυτα βέβαιος ότι θέλετε να το σκεφτείτε ξανά, μπορείτε να προτείνετε να προγραμματίσετε την συνάντηση σε μια καλύτερη στιγμή όταν θα μπορείτε να δώσετε όλη σας την προσοχή.

4. Λυπάμαι, αλλά δεν μπορώ.

Αν δεν έχετε καθόλου χρόνο ή ενδιαφέρον για την πρόταση, το όχι είναι η καλύτερη απάντηση που μπορείτε να δώσετε. Μην δίνετε ελπίδες στους άλλους και πρέπει να μείνετε αφοσιωμένοι στο πρόγραμμα και στους στόχους σας.

Πως να πείτε "όχι" αφού έχετε ήδη πει "ναι"

Αρκετές φορές συμφωνούμε σε κάτι αρχικά αλλά στην πορεία προκύπτει κάτι και πρέπει να το ακυρώσουμε την τελευταία στιγμή.

Κανένας δεν θέλει να αθετεί το λόγο του, αλλά ίσως είναι ανάγκη να κάνετε ένα βήμα πίσω και να κάνετε χώρο σε ευκαιρίες που συμβαδίζουν με όσα θέλετε να κάνετε ή να επιτύχετε.

Αν και δεν είναι εύκολο, είναι ανάγκη να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας και τους άλλους. Μιλήστε ανοιχτά για την συνειδητοποίηση που έχετε κάνει.

Πως να ακυρώσετε μια συμφωνία

Μπορείτε να ακυρώσετε μια δέσμευση με ευγενικό και επαγγελματικό τρόπο:

• Αναγνωρίστε ότι είχατε συμφωνήσει να αποδεχτείτε την πρόταση.
• Εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους πρέπει να ακυρώσετε την πρόταση.
• Προσφέρετε μια εναλλακτική λύση.
• Να είστε ανοιχτοί σε ερωτήσεις, ανησυχίες και θετικές ή αρνητικές αντιδράσεις.

Το να πείτε "όχι" σε συνεργάτες, πελάτες ή δικούς σας ανθρώπους είναι δύσκολο. Όμως με μια ξεκάθαρη στάση, μπορείτε να πείτε "όχι" χωρίς να γίνεστε κακός.