Συναισθηματική εξουθένωση

Συναισθηματική Κόπωση

Όλοι μας ερχόμαστε αντιμέτωποι με την συναισθηματική εξουθένωση κάποια στιγμή στη ζωή μας. Είναι φυσιολογικό να βιώνουμε δυσκολίες και να συσσωρεύουμε συναισθήματα.

Η συναισθηματική εξουθένωση είναι μια κατάσταση που περιλαμβάνει όχι μόνο σωματικά συμπτώματα όπως η κόπωση, οι πονοκέφαλοι, οι διαταραχές στον ύπνο και οι αλλαγές στην όρεξη αλλά και ψυχολογικά συμπτώματα όπως η απογοήτευση, η έλλειψη κινήτρου, η απελπισία.

Μπορεί να νιώθετε ότι το στρες επιμένει και σας κατακλύζει. Οι υψηλές απαιτήσεις στην εργασία ή το τοξικό εργασιακό περιβάλλον, το έντονο, μακροχρόνιο στρες στις σχέσεις και η διαχείριση ενός χρόνιου νοσήματος είναι μόνο μερικές περιπτώσεις στις οποίες παρατηρείται η συναισθηματική κόπωση.

Είναι πολύ εύκολο να χάσετε τα προειδοποιητικά σημάδια καθώς ο καθένας έχει διαφορετικά όρια αντοχής στις δυσκολίες που προκύπτουν.

Τα συναισθήματα είναι η κινητήριος δύναμη για να διαμορφώσουμε το χαρακτήρα μας, και δίνουν νόημα στη ζωή μας. Όσο περισσότερο κατανοούμε τα συναισθήματα μας τόσο καλύτερα μπορούμε να ζήσουμε. Η ικανότητα μας να κατανοούμε τα συναισθήματα μας και τα συναισθήματα των άλλων ονομάζεται συναισθηματική νοημοσύνη.

Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε τα σημάδια της συναισθηματικής εξουθένωσης. Είναι φυσιολογικό να είμαστε συναισθηματικοί, να δείχνουμε τα συναισθήματά μας, να τα μοιραζόμαστε και να τα εκφράζουμε. Είναι ζωτικό κομμάτι της προσωπικότητάς μας και της κοινωνικής μας ανάπτυξης.

Τι είναι η συναισθηματική εξουθένωση;

Η συναισθηματική εξουθένωση είναι μια κατάσταση στην οποία τα αρνητικά συναισθήματα κατακλύζουν κάθε πτυχή της ζωής. Στις μέρες μας η συναισθηματική εξουθένωση συνδέεται με το burnout.

Η συναισθηματική εξουθένωση μπορεί να είναι αποτέλεσμα κοινωνικών, οικογενειακών, φιλικών ή ερωτικών σχέσεων.

Ανεξάρτητα με την αιτία , μπορεί να νιώθετε τα ακόλουθα:

• Ανησυχία
• Άγχος
• Νιώθετε ότι δεν αξίζετε
• Θλίψη
• Εκνευρισμό
• Φόβο
• Αμφιβολίες
• Θυμό
• Ενόχληση

Όταν είστε συναισθηματικά εξουθενωμένοι, μπορεί να νιώθετε σύγχυση, κόπωση και νωθρότητα.

Αιτίες συναισθηματικής εξουθένωσης

Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στην συναισθηματική εξουθένωση και περιλαμβάνουν:

• σημαντικές αλλαγές στη ζωή, όπως το διαζύγιο ή ο θάνατος ενός αγαπημένου σας προσώπου
• οικονομικό στρες
• απόκτηση ενός παιδιού ή η ανατροφή των παιδιών
• έλλειψη ισορροπίας μεταξύ δουλειάς, οικογένειας, σπιτιού
• χρόνια προβλήματα υγείας
• πολλές ώρες εργασίας
• εργασιακό στρες

Τυπικά η συναισθηματική εξουθένωση παρατηρείται όταν κάποιος νιώθει να κατακλύζετε από όσα συμβαίνουν στη ζωή του. Μπορεί να πιστεύει ότι έχει χάσει τον έλεγχο και δεν μπορεί να βρει την ισορροπία μεταξύ των απαιτήσεων.

Συμπτώματα συναισθηματικής εξουθένωσης

Η συναισθηματική εξουθένωση προκαλείται από αρνητικά συναισθήματα. Δεν μπορούμε να εξαντληθούμε συναισθηματικά όταν έχουμε κίνητρο και ενθουσιασμό. Τα σημάδια της συναισθηματικής εξουθένωσης δεν προκύπτουν από θετικά συναισθήματα όπως η χαρά ή η ευγνωμοσύνη.

Από τη στιγμή που θα αρχίσετε να βλέπετε τα πράγματα με πιο θετικό τρόπο, χωρίς να σας κατακλύζουν τα αρνητικά συναισθήματα, η συναισθηματική εξουθένωση μπορεί να μειωθεί, να βελτιωθεί και εσείς να αντιμετωπίζετε με πιο ρεαλιστικό τρόπο όσα συμβαίνουν στη ζωή σας.

Τα πρώτα συμπτώματα περιλαμβάνουν συνήθως:

• Κόπωση: νιώθετε εξαντλημένοι (σωματικά ή ψυχικά).
• Πλήξη: νιώθετε δυσάρεστα συναισθήματα επειδή δεν ξέρετε τι να κάνετε, δεν νιώθετε τίποτα θετικό, νιώθετε κενό.

Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν την συνεχή αίσθηση ότι δεν αξίζετε  ή δεν νιώθετε χαρά με όσα έχετε ή σχετικά με τα επιτεύγματά σας.

Όταν νιώθετε συνεχώς κουρασμένοι (σωματικά) και αποκομμένοι από όσα συμβαίνουν γύρω σας αυτό είναι ένα σύμπτωμα ότι είστε συναισθηματικά εξουθενωμένοι. Αυτά τα συμπτώματα οδηγούν αναπόφευκτα σε μοτίβα συμπεριφοράς όπως τα συνεχή παράπονα.

Σημάδια συναισθηματική εξουθένωσης

Τα σημάδια της συναισθηματικής εξουθένωσης μπορούν να ανιχνευθούν από την ομιλία, τον τόνο της φωνής, τις κινήσεις του σώματος και του προσώπου σας. Φυσιολογικά αυτά γίνονται αντιληπτά από ένα εξωτερικό παρατηρητή όπως ένας ψυχοθεραπευτής ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο, οποιοδήποτε άτομο εμπιστεύεστε και κατανοεί τα συναισθήματά σας.

Τα σημάδια της συναισθηματικής εξουθένωσης κρύβονται στις συναισθηματικές εκφράσεις και δείχνουν την διάθεση και τον τρόπο με τον οποίο αντιδράτε και διαχειρίζεστε τα συναισθήματα σας.

Δεν είναι εύκολο να μοιραστείτε συναισθήματα και αδυναμίες με τους άλλους. Αλλά η προσωπική σας εξέλιξη εξαρτάται από την συναισθηματική σας κατάσταση.

Νιώθετε συνεχώς κουρασμένοι

Είναι φυσιολογικό να νιώθετε σωματική κόπωση κάποιες φορές. Όταν όμως ξεκουραστείτε το σώμα επανέρχεται, ανακτάτε τις δυνάμεις σας και την ενέργειά σας. Αλλά όταν η σωματική εξουθένωση γίνεται χρόνια, το σώμα δεν μπορεί εύκολα να αντικαταστήσει την ενέργεια. Έτσι νιώθετε συνεχώς κουρασμένοι.

Έχετε χάσει το ενδιαφέρον σας για τις καθημερινές σας δραστηριότητες

Η χρόνια κόπωση οδηγεί σε μια κατάσταση αδράνειας, δυσφορίας και απογοήτευσης. Αυτά είναι σημάδια της συναισθηματικής εξουθένωσης, που δείχνουν ότι δεν έχετε κίνητρο για να μάθετε νέα πράγματα.

Νιώθετε λιγότερο ανεκτικοί στις σχέσεις σας

Τα σημάδια της συνεχούς πλήξης συνδέονται με συμπεριφορές που δείχνουν ότι δεν είστε τόσο ανεκτικοί στις σχέσεις σας. Μπορεί να μην έχετε υπομονή, να θυμώνετε γρήγορα, και να γίνεστε επιθετικοί πράγμα που δεν  βοηθά στις σχέσεις σας.

Νιώθετε ανασφάλεια και ότι δεν αξίζετε

Η ανάγκη για απομόνωση αυξάνεται μέσα σας με αποτέλεσμα να νιώθετε ανασφάλεια. Οι αμφιβολίες και το άγχος, σας κάνουν να αμφισβητείτε τις ικανότητές σας και η αυτοεκτίμησή σας μειώνεται όλο και περισσότερο. Αυτά τα ανάμικτα συναισθήματα προκαλούν σύγχυση, δυσαρέσκεια και θλίψη που σας οδηγούν στην συναισθηματική εξουθένωση.

Επιδράσεις συναισθηματικής εξουθένωσης

Η συναισθηματική εξουθένωση έχει σημαντικές επιδράσεις στην ψυχική και στην σωματική υγεία:

• Ορμόνες: οι ορμόνες του στρες είναι πολύ σημαντικές καθώς μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε τις απειλές της καθημερινότητας. Μας δίνουν κίνητρο να αναλάβουμε δράση και να ξεπεράσουμε την απειλή. Όταν η απειλή απομακρυνθεί, το σώμα επανέρχεται στην φυσιολογική του λειτουργία. Ωστόσο, η συνεχής απελευθέρωση των ορμονών του στρες βλάπτει την υγεία μας επειδή βάζουν το σώμα σε κατάσταση εγρήγορσης. Αυτό σημαίνει αυξημένο ρυθμό της καρδιάς, υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και αυξημένη χρήση ενέργειας. Τα επίπεδα της κορτιζόλης παρεμβαίνουν σε άλλες λειτουργίες του σώματος που δεν είναι χρήσιμες για το μηχανισμό πάλης ή φυγής και αυτό σημαίνει ότι η συνεχής απελευθέρωση των ορμονών παρεμβαίνει στο γαστρεντερικό σύστημα, στο ανοσοποιητικό σύστημα και στο αναπαραγωγικό σύστημα.
• Νοσήματα: επειδή στο σώμα είναι συνεχώς ενεργοποιημένος ο μηχανισμός πάλης ή φυγής, η συναισθηματική εξουθένωση μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, στον ύπνο, στην αρτηριακή πίεση και πονοκεφάλους.
• Αλλαγές στην κοινωνική ζωή: η συναισθηματική εξουθένωση μπορεί να παρεμποδίζει την αλληλεπίδραση με τους αγαπημένους σας και τους συνεργάτες σας. Αυτό συμβαίνει επειδή νιώθετε συγκεκριμένα συναισθήματα όπως το άγχος, η κατάθλιψη, η απάθεια, η έλλειψη κινήτρου, η σύγχυση, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και τα συναισθήματα απελπισίας. Αυτά τα συναισθήματα είναι επώδυνα και μπορεί να παρεμβαίνουν στην αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους γύρω σας.

Τρόποι αντιμετώπισης της συναισθηματικής εξουθένωσης

Η συναισθηματική εξουθένωση και το άγχος είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Η συναισθηματική κόπωση προκύπτει από την συσσώρευση του άγχους. Όταν βιώνετε συναισθηματική κόπωση, σκέφτεστε ότι η κατάσταση δεν μπορεί να αλλάξει και νιώθετε ότι έχετε κολλήσει. Υπάρχουν όμως αρκετοί τρόποι για αν αντιμετωπίσετε την συναισθηματική εξουθένωση:

1. Αποδεχτείτε ότι αντιμετωπίζετε συναισθηματική εξουθένωση. Το πρώτο βήμα της ανάρρωσης είναι να αποδεχτείτε την κατάστασή σας. Κατανοείστε ότι είστε συναισθηματικά εξουθενωμένοι. Οι περισσότεροι άνθρωποι υποκρίνονται ότι όλα είναι καλά όταν δεν είναι και ζουν με την άρνηση, όμως αυτό δεν βοηθά στην κατάσταση. Όταν αποδέχεστε την κατάστασή σας είστε σε καλύτερη θέση για να την αντιμετωπίσετε.
2. Αναγνωρίστε ότι βιώνετε συναισθηματική κόπωση. Μπορεί να είναι ένας λόγος ή πολλοί οι λόγοι που σας οδήγησαν στην συναισθηματική εξουθένωση. Είναι σημαντικό να πάρετε χρόνο για να δείτε γιατί νιώθετε έτσι.
3. Βρείτε λύσεις για το πρόβλημα σας. Η εύρεση λύσεων σε ένα πρόβλημα είναι μια πρόκληση επειδή μερικές φορές μπορεί να νιώθετε ότι το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο για να επιλυθεί. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας για να βρει αποτελεσματικές λύσεις και εμπιστευτείτε τον εαυτό σας. Μπορείτε να ζητήσετε τη συμβουλή ενός αγαπημένου σας προσώπου ή του ψυχοθεραπευτή σας ώστε να λύσετε το θέμα που σας απασχολεί.
4. Κάντε ένα διάλλειμα. Το διάλλειμα μπορεί να σας βοηθήσει να επικεντρωθείτε στο πρόβλημα. Συχνά διστάζουμε να κάνουμε ένα διάλλειμα επειδή έχουμε πολλές υποχρεώσεις και προθεσμίες, αλλά είναι σημαντικό να κατανοήσετε ότι η υγεία σας είναι πάνω από όλα. Δεν θα είστε καλοί στη δουλειά σας ή στις σχέσεις σας αν δεν είστε ο εαυτός σας. Πάρτε λίγες μέρες ρεπό από τη δουλειά σας και ξεκουραστείτε. Κάντε ένα διάλλειμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και επικεντρωθείτε στις σχέσεις σας και στον εαυτό σας.
5. Φροντίστε τον εαυτό σας. Όσο αναρρώνετε είναι σημαντικό να βάλετε σε προτεραιότητα τον εαυτό σας. Ακούστε το σώμα σας, ξεκουραστείτε όταν νιώθετε κουρασμένοι, φάτε όταν νιώθετε πεινασμένοι και κάντε δραστηριότητες που θα τονώσουν την διάθεσή σας. Περιποιηθείτε τον εαυτό σας και χαλαρώστε.