Πως μπορείτε να αντιμετωπίσετε τους τοξικούς γονείς

Τοξικοί Γονείς

Οι τοξικοί γονείς μπορούν να κάνουν τη ζωή σας μίζερη. Είναι ελεγκτικοί, χειριστικοί και επικριτικοί. Είναι δύσκολο να διαχωρίσετε συναισθηματικά τον εαυτό σας από τους γονείς σας, να πάρετε δικές σας αποφάσεις, να θέσετε δικούς σας στόχους και να ζείτε μια ικανοποιητική ζωή για εσάς. Αντιθέτως αμφιβάλλετε για τις αποφάσεις σας, νιώθετε ότι δεν είστε ποτέ αρκετά καλοί και έχετε ενοχές όταν τους λέτε όχι.

Οι τοξικοί γονείς μπορεί να ελέγχουν τη ζωή σας και να σας προκαλέσουν σοβαρή ψυχολογική βλάβη. Δεν είναι ασυνήθιστο για τους ενήλικες που μεγάλωσαν σε δυσλειτουργικές οικογένειες ή με τοξικούς γονείς, να μην ενδιαφέρονται για τον εαυτό τους και να προσπαθούν συνεχώς να ικανοποιήσουν τους γονείς τους.

Σίγουρα θα έχετε ακούσει ότι πολλά παιδιά όταν κλείνουν τα φώτα το βράδυ ανησυχούν ότι ένα τέρας κρύβεται κάτω από το κρεβάτι. Αυτά τα παιδιά θέλουν συνήθως ένα φως αναμμένο ή ένα γονέα να τους επιβεβαιώσει ότι δεν υπάρχει τίποτε μέσα στο δωμάτιο τους. Πολλά από αυτά τα παιδιά θα ξεπεράσουν κάποια στιγμή τους φόβους τους μεγαλώνοντας.

Υπάρχουν όμως και παιδιά που το άγχος τους παραμένει και μετά την παιδική ηλικία. Η ανησυχία πλέον δεν αφορά μόνο το τέρας κάτω από το κρεβάτι. Το άγχος γίνεται κομμάτι της καθημερινότητας. Το τέρας είναι πολλές φορές οι γονείς.

Είτε πρόκειται για τον ένα ή και για τους δύο γονείς, λίγα πράγματα στη ζωή μπορούν να αφήσουν τόσο βαθιές πληγές όσο το μεγάλωμα με έναν τοξικό γονέα. Το πιο σημαντικό πράγμα με το φανταστικό τέρας είναι ότι ζωντανεύει στο σκοτάδι και μόλις ανάψει το φως χάνει τη δύναμή του. Για ένα παιδί ένας τοξικός γονέας, υπερέχει από το φανταστικό τέρας. Οι περισσότεροι αναμένουμε με ανυπομονησία να μεγαλώσουμε και να γίνουμε ανεξάρτητοι ώστε να φύγουμε από το σπίτι μας. Όμως όσοι έχουν μεγαλώσει με τοξικούς γονείς βιώνουν μια συνεχή πάλη λόγω της τοξικότητας που έχουν δεχθεί.

Τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει με τοξικούς γονείς αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες ως ενήλικες.

Δεν γνωρίζουν την αγάπη χωρίς όρια

Πολλοί ενήλικες που έχουν μεγαλώσει με τοξικούς γονείς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στις προσωπικές τους σχέσεις. Μπορεί να προσδοκούν ότι οι σχέσεις τους θα τελειώσουν ανά πάσα στιγμή.  Όταν διαφωνούν με τους συντρόφους τους πιστεύουν ότι θα χωρίσουν. Και τελικά συνειδητοποιούν ότι η αγάπη ξεπερνά τις ατέλειες και τα λάθη.

Ένας τοξικός γονέας δεν μπορεί να αγαπήσει χωρίς όρια. Πάντα θα υπάρχει μια λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην αγάπη και στην απόρριψη. Έχετε την ριζωμένη πεποίθηση ότι αν κάνετε λάθος δεν θα σας θέλουν πια. Έτσι σας κρατούν δέσμιους. Γνωρίζουν ότι η αγάπη τους και η αποδοχή τους είναι τα πάντα για εσάς, για αυτό τα χρησιμοποιούν ως εργαλείο ώστε να συμπεριφέρεστε με τρόπο που θα τους ευχαριστεί.

Αμφιβάλλουν συνεχώς για τον εαυτό τους

Πολλοί άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει με τοξικούς γονείς δεν έχουν αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Βλέπουν τους συνομήλικους να κάνουν αποφασιστικά βήματα, ενώ αυτοί αμφιταλαντεύονται να πάρουν μια απόφαση. Σκέφτονται υπερβολικά το αποτέλεσμα όλων των πράξεων τους. Τι μπορεί να πάει στραβά η ποιες θα είναι οι επιπτώσεις αν κάνουν λάθος.

Οι τοξικοί γονείς ευημερούν κάνοντάς σας να πιστεύετε ότι δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα χωρίς αυτούς. Χαίρονται να σας βλέπουν να κάνετε λάθη μέχρι να ζητήσετε την έγκρισή τους. Φυσικά, όλοι οι γονείς ανησυχούν για τις επιλογές των παιδιών τους αλλά μερικές φορές πρέπει να τους επιτρέψουν να κάνουν λάθη. Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να βασίζονται στους γονείς για την υπόλοιπη ζωή τους. Τελικά, οι καλοί γονείς θα είναι υποστηρικτικοί σε κάθε επιλογή των παιδιών τους. Ένας τοξικός γονέας, από την άλλη πλευρά, απολαμβάνει να σας βάζει εμπόδια. Απολαμβάνει τον τρόπο με τον οποίο πάντα επιστρέφετε σε αυτόν. Αυτός ο έλεγχος που ασκεί πάνω σας , τον κάνει να νιώθει πανίσχυρος. Αγαπά το γεγονός ότι αισθάνεστε ένα τίποτα χωρίς την έγκρισή του.

Έχουν την ανάγκη να είναι πάντα προετοιμασμένοι για την μοναχική ζωή

Οι τοξικοί γονείς χρησιμοποιούν την αγάπη τους σαν όπλο. Την παίρνουν και την δίνουν όπως επιθυμούν. Τα παιδιά ποτέ δεν ξέρουν πως οι πράξεις τους θα επηρεάσουν την διάθεσή των γονέων τους. Νιώθουν συνεχώς το φόβο της απόρριψης και ότι θα χάσουν την αγάπη τους. Εξαιτίας αυτού, νιώθουν συνεχώς ότι κρίνονται. Έχουν μια σκιά από πάνω τους που τους προειδοποιεί να είναι έτοιμοι επειδή αργά ή γρήγορα θα μείνουν μόνοι σας. Έτσι μπαίνουν σε ένα κύκλο μοναξιάς.

Έχουν θέματα εμπιστοσύνης και καχυποψία

Επειδή οι τοξικοί γονείς κρατούν την αγάπη τους για εσάς σαν όπλο για να σας εξουσιάζουν, συχνά σας χειραγωγούν για να κάνετε πράγματα για αυτούς. Σας κάνουν να νιώθετε ότι κανένας δεν αξίζει την εμπιστοσύνη σας. Έτσι πιστεύετε ότι όλοι έρχονται κοντά σας επειδή θέλουν κάτι από εσάς. Αυτή η σκέψη βαραίνει την προσωπική σας ζωή και στην ενηλικίωση. Είναι δύσκολο να πιστέψετε ότι κάποιος σας προσεγγίζει επειδή απολαμβάνει την παρέα σας.

Αποφεύγουν τις διαφωνίες

Όταν μεγαλώνετε με τοξικούς γονείς, περνάτε πολύ χρόνο για να αποφύγετε την σύγκρουση ή τα συναισθήματα ότι δεν αξίζετε, ακόμη και όταν ξέρετε ότι σας χρησιμοποιούν και σας χειρίζονται για τα δικά τους οφέλη, και τους αφήνετε να το κάνουν. Η διαφωνία είναι συνήθως μάταιη και δημιουργεί μονάχα περισσότερο άγχος. Αργότερα στη ζωή σας, βλέπετε ότι υποκύπτετε στις επιθυμίες των άλλων. Αν δεν μπορείτε να διαφωνήσετε με τους γονείς σας δεν μπορείτε να το κάνετε ούτε με τους άλλους και να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας.

Δεν δέχονται τις φιλοφρονήσεις και πιστεύουν ότι οι άλλοι τους μισούν

Όταν ένα παιδί μεγαλώνει με ένα τοξικό γονέα νιώθει ασήμαντο, γιατί πιστεύει πως η αξία του εξαρτάται μόνο από όσα κάνει για τους γονείς του. Όμως γνωρίζετε ότι η γνώμη των γονιών σας αλλάζει ανάλογα με τις επιθυμίες τους. Αργότερα στη ζωή σας, θα δείτε ότι είναι δύσκολο να πιστέψετε τις φιλοφρονήσεις για τη δουλειά σας ή τα ταλέντα σας, ή ακόμη και για το χτένισμά σας. Έχετε μάθει να μην δέχεστε τα κομπλιμέντα επειδή γνωρίζετε ότι δεν είναι αληθινά και κρύβουν δεύτερες σκέψεις. Δεν μπορείτε να δεχτείτε τα καλά σχόλια επειδή αρνείστε να πιστέψετε πως οτιδήποτε πάνω σας  αξίζει μια καλή κουβέντα. Η κριτική των άλλων  είναι τα μοναδικά σχόλια  που δέχεστε ως αληθινά. Είναι βαθιά ριζωμένη μέσα σας η χειραγώγηση των τοξικών γονιών σας που νιώθετε ότι δεν αξίζετε την αγάπη. Οποιοσδήποτε σκέφτεται όμορφα για εσάς πιστεύετε ότι σας λέει ψέματα.

Πώς θα αντιμετωπίσετε τους τοξικούς γονείς;

Δεν μπορείτε να αλλάξετε τους γονείς σας ή τη σχέση σας με μαγικό τρόπο, όμως μπορείτε να κάνετε κάποιες αλλαγές για να σπάσετε αυτά τα δυσλειτουργικά μοτίβα.

1. Σταματήστε να προσπαθείτε να τους ευχαριστείτε

Είναι φυσιολογικό να θέλετε την επιβεβαίωση από τους γονείς σας, αλλά οι τοξικοί γονείς είναι σχεδόν αδύνατο να ευχαριστηθούν. Και το πιο σημαντικό είναι ότι η ζωή είναι δική σας και έχετε το δικαίωμα να κάνετε τις δικές σας επιλογές και όσα σας κάνουν χαρούμενους. Όταν ζείτε τη ζωή σας σύμφωνα με τις αξίες και τους στόχους κάποιου άλλου τελικά δεν θα είστε ευτυχισμένοι και ικανοποιημένοι. Και αν προσπαθείτε να ζήσετε τη ζωή σας προσπαθώντας να ευχαριστήσετε τους γονείς σας, θα είστε για πάντα αιχμάλωτοι, και θα ζητάτε πάντα την έγκριση και την αγάπη από ανθρώπους που δεν θα σας τη δώσουν. Όταν δίνετε στους γονείς σας τέτοια δύναμη, τους επιτρέπετε να καθορίσουν την αξία του εαυτού σας, να σας πουν πότε είστε έξυπνοι, πετυχημένοι, καλοί γονείς.

2. Βάλτε όρια

Τα όρια μας βοηθούν να έχουμε ξεκάθαρες προσδοκίες και περιορισμούς για το πως θα μας συμπεριφέρονται οι άλλοι. Τα όρια δημιουργούν συναισθηματικό και σωματικό χώρο ανάμεσα σε εσάς και στους γονείς σας. Αυτό είναι κάτι που προφανώς δεν είχατε σαν παιδί, για αυτό μπορεί να νιώθετε άβολα να θέσετε όρια και να λέτε στους γονείς σας πως θέλετε να σας φέρονται. Οι τοξικοί άνθρωποι αντιστέκονται στα όρια, θέλουν να έχουν τον έλεγχο. Η δημιουργία ορίων στους τοξικούς ανθρώπους είναι κάτι δύσκολο επειδή δεν σέβονται τα όρια, αλλά μην τους αφήσετε να τα αποτρέψουν. Τα όρια είναι ουσιαστικά για όλες τις υγιείς σχέσεις. Να θυμάστε ότι είναι φυσιολογικό να περιορίσετε την επαφή με τους γονείς σας, να τους πείτε όχι. Δεν ανήκετε στους γονείς σας. Οι σχέσεις χρειάζονται αμοιβαίο σεβασμό για να διατηρηθούν.

3. Μην προσπαθείτε να αλλάξετε τους γονείς σας

Όταν προσπαθείτε να αλλάξετε έναν άνθρωπο που δεν θέλει να αλλάξει είναι σπατάλη ενέργειας και τελικά θα νιώθετε μεγαλύτερη απογοήτευση. Επικεντρωθείτε σε όσα μπορείτε να ελέγξετε, τις δικές σας επιλογές και συμπεριφορές.

4. Μην προσπαθείτε να κάνετε συζήτηση με τους γονείς σας

Δεν υπάρχει τρόπος να συζητήσετε με κάποιον που είναι συναισθηματικά ανώριμος ή τοξικός. Μην ξοδεύετε την ενέργειά σας προσπαθώντας να πείσετε τους γονείς σας να δουν τα πράγματα από τη δική σας οπτική γωνία. Μπορεί να είναι λυπηρό και απογοητευτικό να αποδεχτείτε ότι δεν έχετε μια υγιή και ώριμη σχέση μαζί τους επειδή είναι στενόμυαλοι. Να είστε αποφασιστικοί με όσα σας αφορούν αλλά την ίδια στιγμή μην περιμένετε οι γονείς σας να νοιαστούν για εσάς ή να κατανοήσουν τον τρόπο που σκέφτεστε.

5. Φροντίστε τον εαυτό σας

Είναι δύσκολο και ψυχοπιεστικό να αντιμετωπίζετε τους τοξικούς γονείς σας. Έχει τεράστιο συναισθηματικό και σωματικό κόστος. Είναι ουσιαστικό να φροντίζετε τον εαυτό σας. Ακολουθήστε μια ισορροπημένη διατροφή, κοιμηθείτε καλά, ξεκουραστείτε, κάντε άσκηση, μείνετε σε επαφή με θετικούς ανθρώπους, κατανοήστε τα συναισθήματα σας, ζητήστε βοήθεια και διασκεδάστε. Θα είναι πολύ πιο εύκολο με αυτό τον τρόπο να θέσετε τα όριά σας.