Στερεότυπα
Τα στερεότυπα είναι χαρακτηριστικά που επιβάλλονται σε ομάδες ανθρώπων λόγω του φύλου, της εθνικότητας ή του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Αυτά τα χαρακτηριστικά τείνουν να είναι υπεραπλουστεύσεις και μπορεί να είναι θετικά και αρνητικά.
Στερεότυπα και γενικεύσεις
Καθώς όλα τα στερεότυπα είναι γενικεύσεις, όλες οι γενικεύσεις δεν είναι στερεότυπα. Τα στερεότυπα είναι ευρέως διαδομένες υπεραπλουστεύσεις για μια ομάδα ανθρώπων, ενώ οι γενικεύσεις βασίζονται περισσότερο στην προσωπική εμπειρία και δεν είναι ευρέως αποδεκτές.
Συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων για παράδειγμα συνδέονται με στερεότυπα όπως η καλή επίδοση στα μαθηματικά, στα αθλήματα ή στο χορό. Αυτά τα στερεότυπα είναι γνωστά και κανείς δεν διστάζει να τα εκφράσει. Όταν ένα στερεότυπο, επαναλαμβάνεται σε μια κουλτούρα τότε υπάρχει ήδη στην κοινωνία.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και τα στερεότυπα και οι γενικεύσεις που αφορούν μια συγκεκριμένη εθνικότητα και δεν διαιωνίζονται σε μια κοινωνία. Για παράδειγμα, κάποιος που συναντά ανθρώπους από μια άλλη χώρα και τους βρίσκει ήρεμους αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι άνθρωποι σε μια χώρα θα είναι έτσι. Οι γενικεύσεις όπως αυτή δεν επιτρέπουν την διαφορετικότητα ανάμεσα στους ανθρώπους μιας ομάδας και οδηγούν σε στιγματισμό και διακρίσεις.
Επίδραση στερεοτύπων
Τα στερεότυπα οδηγούν σε ένα φαύλο κύκλο. Τα άτομα που στιγματίζονται βιώνουν έντονο άγχος που τους εξαντλεί και οδηγεί σε υπερβολική προσπάθεια που επιβεβαιώνει το αρνητικό στερεότυπο και ενισχύει το φόβο.
Οι μελέτες δείχνουν ότι υπάρχουν πολλοί μηχανισμοί που είναι υπεύθυνοι για αυτή τη δράση. Η συγκέντρωση και η μνήμη επηρεάζονται από το σωματικό και ψυχολογικό στρες που προκαλούν τα στερεότυπα.
Οι νευροεπιστήμονες έχουν μελετήσει την επίδραση των στερεοτύπων στον εγκέφαλο. Όταν επηρεαζόμαστε από την απειλή των στερεοτύπων, οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τον έλεγχο των συναισθημάτων και την κοινωνική αλληλεπίδραση είναι ενεργές ενώ ταυτόχρονα παρεμποδίζεται η ενεργοποίηση περιοχών που είναι υπεύθυνες για την εκτέλεση πράξεων.
Οι περισσότεροι άνθρωποι απορρίπτουν τον ρατσισμό στις μέρες μας, αλλά οι προκαταλήψεις έχουν και αυτές τις αρνητικές τους επιδράσεις. Η απειλή για την κοινωνική ταυτότητα μπορεί να βλάψει τους ανθρώπους και να τους εμποδίζει να φτάσουν στην επιτυχία, ειδικά ανθρώπους που δεν είναι κοινωνικά σε πλεονεκτική θέση.