Οι ψυχολογικές επιδράσεις μιας φυσικής καταστροφής

Ψυχολογικές επιδράσεις φυσικών καταστροφών

Οι φωτιές, οι πλημμύρες, οι σεισμοί είναι όλες μορφές φυσικών καταστροφών που μπορεί να συμβούν ανά πάσα στιγμή. Αυτά τα γεγονότα αφήνουν τους ανθρώπους συντετριμμένους. Και φυσικά οι ειδήσεις και τα μέσα ενημέρωσης δεν αφήνουν κανέναν να ξεχάσει όσα συνέβησαν. Αλλά για τους ανθρώπους που έχουν βιώσει μια τέτοια φυσική καταστροφή, οι ψυχολογικές συνέπειες είναι μακροχρόνιες και πιο βαθιές από την καταστροφή της περιουσίας.

Μετατραυματικό σοκ

Στην είδηση της φυσικής καταστροφής, η πρώτη αντίδραση είναι ο συνδυασμός σοκ και άρνησης. Μερικές φορές αυτό αποτελεί πρόκληση και εμποδίζει τους ανθρώπους να μαζέψουν τα κομμάτια τους και να κάνουν τα απαραίτητα βήματα για να προχωρήσουν. Το σοκ οδηγεί σε πολύ πιο δυνατά συναισθήματα, που μπορεί να εμφανιστούν μέρες, εβδομάδες ή και μήνες μετά την φυσική καταστροφή με τη μορφή μετατραυματικού στρες (PTSD).

Αίσθημα ανασφάλειας

Το σπίτι είναι το μέρος που οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν ολόκληρη τη ζωή τους και αποτελεί ένα χώρο ασφάλειας , είναι το καταφύγιο του καθενός. Αλλά όταν αυτό καταστρέφεται αυτή η ασφάλεια εξανεμίζεται. Οι άνθρωποι που έχουν χάσει το σπίτι τους από μια φυσική καταστροφή βλέπουν εφιάλτες, έχουν άγχος και ανησυχούν υπερβολικά για την ασφάλειά τους. Η ανασφάλεια είναι ιδιαίτερα έντονη για τα παιδιά.

Μετατραυματικό στρες

Το έντονο άγχος είναι πολύ συχνό μετά από μια φυσική καταστροφή (φωτιά, πλημμύρα, σεισμός). Αλλά όταν επιμένει για μήνες, μπορεί να οδηγήσει σε μετατραυματικό στρες (PTSD). Οι άνθρωποι με μετατραυματικό στρες βιώνουν αναδρομές του γεγονότος, εμφανίζουν κρίσεις πανικού, είναι συνέχεια σε εγρήγορση και αποφεύγουν όλα όσα τους υπενθυμίζουν το τραυματικό γεγονός. Το μετατραυματικό στρες παρεμβαίνει στην ικανότητα ενός ατόμου να ελέγξει τα συναισθήματα του και αυτό οδηγεί σε ξεσπάσματα θυμού, κλάμα κλπ.

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες συμβαίνει όταν ένα άτομο βιώνει ένα τραυματικό γεγονός, όπως μια φυσική καταστροφή, τα θύματα πενθούν για την απώλεια της περιουσίας τους, την απώλεια των αγαπημένων τους προσώπων με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρνητικές επιδράσεις στην ψυχική τους υγεία. Τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες περιλαμβάνουν διεισδυτικές σκέψεις, αποφυγή όσων σας υπενθυμίζουν το τραυματικό γεγονός, αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα, υπερδιέγερση. Εξαιτίας του άγχους πολλά θύματα αντιμετωπίζουν φόβο, προβλήματα με τον ύπνο και κατάθλιψη.

Συγκριτικά με τους ενήλικες, τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα στις επιδράσεις των φυσικών καταστροφών. Τα παιδιά βιώνουν κατάθλιψη και άγχος μετά από μια φυσική καταστροφή. Πολλά παιδιά δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, απομονώνονται, έχουν πόνους στο σώμα και καταστροφικές συμπεριφορές. Η τραυματική εμπειρία μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες επιδράσεις στα μικρά παιδιά όπως η έλλειψη προσκόλλησης ή συναισθηματικής ασφάλειας.

Πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες επηρεάζουν την επούλωση των παιδιών μετά από μια φυσική καταστροφή. Τα χαρακτηριστικά τους πριν την καταστροφή, η προσκόλληση, η συναισθηματική αντίδραση. Οι συναισθηματικές επιδράσεις διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά από την φυσική καταστροφή και μπορεί να παρεμβαίνουν στη ζωή ενός ατόμου. Οι άνθρωποι έχουν να αντιμετωπίσουν όχι μόνο τις επιπτώσεις της φυσικής καταστροφής (καταστροφή σπιτιού, καταστροφή περιουσίας, απώλεια αγαπημένων ανθρώπων) αλλά και το ψυχικό κόστος που έχει αυτή η καταστροφή. Η ποιότητα ζωής επηρεάζεται δραματικά.

Άλλα θέματα που προκύπτουν

Το μετατραυματικό στρες δεν είναι η μοναδική μακροχρόνια συνέπεια για τους ανθρώπους που επιβιώνουν από μια φυσική καταστροφή. Οι άνθρωποι που έχουν ήδη μια ψυχική διαταραχή, ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Και για άλλους , η φυσική καταστροφή μπορεί να οδηγήσει στην κατάθλιψη, στο άγχος, στη διαταραχή γενικευμένου άγχους, στις διατροφικές διαταραχές, στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και πολλά άλλα θέματα. Μερικές φορές αυτά τα θέματα προκύπτουν από την προσπάθεια του ατόμου να ελέγξει το περιβάλλον του μετά από μια φυσική καταστροφή.

Επιπτώσεις στους ανθρώπους της πρώτης γραμμής

Οι άνθρωποι που βρίσκονται στο σημείο της καταστροφής, όπως οι πυροσβέστες, οι αστυνομικοί, οι διασώστες βιώνουν έντονα ψυχολογικά συμπτώματα. Δέχονται την οργή των ανθρώπων που δεν κατάφεραν να βοηθήσουν, στο μυαλό τους έρχονται εικόνες τραυματισμένων ανθρώπων ή η τεράστια καταστροφή. Κάποιοι νιώθουν ενοχές όταν κάποιος έχει χάσει το σπίτι του ή τη ζωή του. Οι άνθρωποι της πρώτης γραμμής αντιμετωπίζουν μετατραυματικό στρες, κατάθλιψη και άλλα θέματα και χρειάζονται την ίδια υποστήριξη όπως τα θύματα.

Τρόποι για να διαχειριστείτε μια φυσική καταστροφή

Καθώς οι επιδράσεις μιας φυσικής καταστροφής μπορεί να είναι σοβαρές, υπάρχουν βήματα που μπορείτε να κάνετε για να τις αντιμετωπίσετε:

• Ζητήστε κοινωνική υποστήριξη: οι μελέτες έχουν δείξει ότι η πρώιμη παρέμβαση και η υποστήριξη από τους άλλους είναι καθοριστικός παράγοντας για να ξεπεράσετε τις αρνητικές επιδράσεις ενός τραυματικού γεγονότος. Μια φυσική καταστροφή μπορεί να επηρεάζει μια ολόκληρη κοινότητα, για αυτό και το υποστηρικτικό σας σύστημα να είναι αδύναμο. Ωστόσο, η επαφή με άλλους ανθρώπους μπορεί να κάνει τη διαφορά.
• Βρείτε ομάδες υποστήριξης ή έναν ψυχοθεραπευτή για να μιλήσετε: μετά από μια φυσική καταστροφή, υπάρχουν ομάδες υποστήριξης ή η ψυχοθεραπεία που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τις αρνητικές επιδράσεις της φυσικής καταστροφής.
• Δημιουργήστε ένα πρόγραμμα: καθορίστε την ώρα που θα ξυπνάτε, που θα τρώτε τα γεύματά σας ή θα μιλάτε με τα μέλη της οικογένειάς σας και τους φίλους σας. Μια φυσική καταστροφή μπορεί να διαταράξει το κανονικό σας πρόγραμμα με αποτέλεσμα η ζωή σας να μοιάζει χαοτική και εκτός ελέγχου. Ένα οργανωμένο πρόγραμμα θα σας βοηθήσει να έχετε την αίσθηση του ελέγχου.
• Μιλήστε για τις επιδράσεις της φυσικής καταστροφής: μοιραστείτε τα συναισθήματά σας με τους άλλους ή τουλάχιστον, βρείτε τρόπους να εκφράσετε τα συναισθήματά σας. Μια φυσική καταστροφή μπορεί να οδηγήσει σε έντονα συναισθήματα θυμού, άγχους και θλίψης. Αυτά τα συναισθήματα είναι ανάγκη να τα εκφράζετε. Αν τα κρατάτε μέσα σας, θα γίνονται όλο και πιο έντονα.
• Φροντίστε τον εαυτό σας: μια φυσική καταστροφή μπορεί να σας εξουθενώσει σωματικά και συναισθηματικά. Είναι σημαντικό να φροντίζετε τον εαυτό σας. Η φροντίδα του εαυτού είναι απαραίτητη για την ψυχική και την σωματική υγεία. Φροντίστε το σώμα, το μυαλό και το πνεύμα σας ώστε να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε καλύτερα το τραύμα. Φροντίστε την διατροφή σας, κοιμηθείτε καλά και κάνετε άσκηση. Η ενσυνειδητότητα βοηθά πολύ τους ανθρώπους με μετατραυματικό στρες.
• Υιοθετήστε υγιείς στρατηγικές διαχείρισης: μετά από μια φυσική καταστροφή, είναι φυσιολογικό να νιώθετε έντονα αρνητικά συναισθήματα. Είναι πολύ σημαντικό να βρείτε υγιείς τρόπους για να διαχειριστείτε αυτά τα συμπτώματα. Οι ανθυγιεινές συμπεριφορές όπως η κατανάλωση αλκοόλ, μπορεί να σας ανακουφίζουν στιγμιαία αλλά μακροπρόθεσμα κάνουν τα πράγματα χειρότερα.
• Περιορίστε άλλες πηγές άγχους στη ζωή σας: αν και δεν μπορείτε να έχετε τον απόλυτο έλεγχο στη ζωή σας, προσπαθήστε να περιορίσετε όσα σας προκαλούν στρες. Το πιο σημαντικό πράγμα μετά από μια φυσική καταστροφή είναι να πάρετε πίσω τη ζωή και τα συναισθήματά σας.
• Βρείτε τρόπους να βοηθάτε τους άλλους: όταν προσφέρετε βοήθεια στους άλλους νιώθετε την αίσθηση του σκοπού, του ελέγχου και της ενθάρρυνσης.