Άγχος: αποτελεσματικές πρακτικές για την αντιμετώπισή του

Τι είναι το άγχος;

Ακόμη και αν δεν γνωρίζετε τον ακριβή ορισμό του άγχους, σίγουρα θα έχετε ακούσει πράγματα για αυτό. Όλοι μας, από τη στιγμή που γεννιόμαστε μέχρι τη στιγμή που πεθαίνουμε βιώνουμε στιγμές άγχους. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί παράγοντες που προκαλούν στρες. Κάποιοι είναι πραγματικές καταστάσεις και άλλες υποθετικές.

Το άγχος είναι μια ασυνήθιστη αίσθηση φόβου με σωματικά συμπτώματα (εφίδρωση, ταχυκαρδία) και από αμφιβολίες για την ικανότητά μας να το αντιμετωπίσουμε.

Το άγχος μας κινητοποιεί όταν υπάρχει μια απειλή για τη ζωή μας. Αυτό δεν σημαίνει ότι η απειλή είναι πραγματική ή αφορά τη σωματική μας ακεραιότητα, απλά είναι κάτι που μας προκαλεί ανησυχία.

Το στρες είναι η απόκριση σε μια πιθανή απειλή. Η πανδημία έκανε το στρες της καθημερινότητας ακόμη πιο έντονο. Καθώς δεν μπορούμε να αποφύγουμε το στρες, υπάρχουν τρόποι για να το αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά. Παρακάτω θα αναλύσουμε τις τεχνικές που βοηθούν στην ανακούφιση του άγχους.

Αλλαγή τρόπου σκέψης

Η ανησυχία ξεκινά από το μυαλό μας. Δύο άνθρωποι μπορεί να βιώνουν την ίδια κατάσταση, και ο ένας να ανταποκρίνεται καλά ενώ ο άλλος να παραλύει από το άγχος. Το ένα άτομο ξέρει να ελέγχει τον τρόπο σκέψης του, έτσι το άγχος δεν τον κυριεύει.

Ο τρόπος σκέψης μας έχει τεράστια επίδραση σε όσα συμβαίνουν στη ζωή μας.  Πάντα υπάρχουν πράγματα που δεν έχουν την πορεία που θα θέλαμε ή καταστάσεις που είναι δύσκολο να αντιμετωπίσουμε. Όμως δεν χρειάζεται να επιτρέπουμε σε αυτά τα πράγματα να ελέγχουν τις σκέψεις, τις συμπεριφορές και τον τρόπο ζωής μας.

Μπορεί να μην είναι τόσο εύκολο να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε το άγχος. Ωστόσο, είναι ζωτικής σημασίας να μάθουμε τρόπους διαχείρισης.

Άσκηση

Η άσκηση είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να αντιμετωπίσουμε το στρες της καθημερινότητας. Οι μελέτες δείχνουν ότι η τακτική άσκηση μας προστατεύει από το στρες και προκαλεί θετικά συναισθήματα.

Η άσκηση είναι ωφέλιμη για πολλούς λόγους. Βοηθά στη μείωση των ορμονών του στρες, όπως η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τα επίπεδα των ενδορφινών. Οι ενδορφίνες είναι οι ορμόνες της χαράς. Εκτός ότι αποτελούν φυσικά παυσίπονα, παίζουν σημαντικό ρόλο στην χαλάρωση και στην τόνωση της διάθεσης. Μπορούμε να κάνουμε μια μορφή άσκησης που να μας ταιριάζει και να μας κάνει να νιώθουμε καλά.

Ασκήσεις αναπνοών

Οι βαθιές αναπνοές είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα του άγχους. Οι βαθιές αναπνοές καταπολεμούν το στρες με τους εξής τρόπους:

• αυξάνουν την ροή του αίματος στον εγκέφαλο, μειώνουν τα συμπτώματα του παρασυμπαθητικού συστήματος και προάγουν την ηρεμία.
• ανακατευθύνουν την προσοχή από τις αρνητικές σκέψεις στο σώμα και στις αισθήσεις.

Ευτυχώς, οι βαθιές αναπνοές είναι μια εύκολη τεχνική την οποία όλοι μας μπορούμε να μάθουμε εύκολα και δεν χρειάζονται ειδική εκπαίδευση.

Διαλογισμός

Ο διαλογισμός βοηθά να συγκεντρωνόμαστε στην παρούσα στιγμή , έτσι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το άγχος. Ο διαλογισμός είναι ένας εύκολος τρόπος για να ηρεμήσουμε όταν νιώθουμε αγχωμένοι. Η εξάσκηση βοηθά στην μείωση των επιπέδων του συνολικού άγχους.

Καθώς η απόκριση στο στρες μπορεί να οδηγήσει στην ενεργοποίηση του μηχανισμού πάλης ή φυγής και να βάλει το σώμα σε κατάσταση δράσης, ο διαλογισμός δρα με τον αντίθετο τρόπο. Ηρεμεί το σώμα, επαναφέροντας το σε κατάσταση χαλάρωσης.

Ο διαλογισμός βοηθά να έχουμε στραμμένη την προσοχή μας στο παρόν και έτσι δεν μας κατακλύζουν οι ανήσυχες σκέψεις.

Ενσυνειδητότητα

Η ενσυνειδητότητα είναι μια κατάσταση στην οποία έχουμε πλήρη επίγνωση και επικεντρωνόμαστε στην παρούσα στιγμή.  Έχει πολλά θετικά οφέλη στην υγεία μας. Οι μελέτες δείχνουν ότι η ενσυνειδητότητα βοηθά στην αντιμετώπιση του στρες της καθημερινότητας όπως και του στρες που προκύπτει από χρόνιες ασθένειες.

Ημερολόγιο

Όταν νιώθουμε στρες, είναι βοηθητικό να καταγράφουμε τα συναισθήματά μας. Με αυτό τον τρόπο εκφράζουμε όσα νιώθουμε, παρατηρούμε τα μοτίβα συμπεριφοράς μας και νιώθουμε ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε.

Η καταγραφή των συναισθημάτων μας κρύβει μέσα της και μια παγίδα, μπορεί να συμβάλλει στον μηρυκασμό των σκέψεων. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποφεύγουμε να γράφουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα, αλλά να το δούμε σαν μια ευκαιρία να βρούμε λύσεις σε μια κατάσταση ώστε να μετατρέψουμε μια αρνητική σκέψη σε θετική.

Επαρκής ύπνος

Ο ύπνος είναι ουσιαστικός για την ευεξία μας και οι μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη ύπνου συμβάλλει στην έναρξη και στη διατήρηση πολλών θεμάτων ψυχικής υγείας, όπως το άγχος.

Όταν δεν κοιμόμαστε καλά το βράδυ νιώθουμε την επόμενη μέρα αγχωμένοι, νευρικοί, κουρασμένοι.  Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι που έχουν θέματα άγχους είναι πιο πιθανό να έχουν προβλήματα στον ύπνο. Όσοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον ύπνο έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν διαταραχή γενικευμένου άγχους, μια κατάσταση υπερβολικής και επίμονης ανησυχίας.

Ακόμη και οι άνθρωποι που δεν έχουν θέματα άγχους μπορεί να νιώθουν ανήσυχοι μετά από μια νύχτα με ανεπαρκή ύπνο.

Κοινωνικές επαφές 

Η κοινωνική υποστήριξη είναι ουσιαστική για την ψυχική μας υγεία, ειδικά όταν αντιμετωπίζουμε καταστάσεις που μας προκαλούν στρες. Είναι σημαντικό να περνάμε χρόνο με τους φίλους μας και τα αγαπημένα μας πρόσωπα και να μιλάμε για όσα νιώθουμε.

Το άγχος μπορεί να γίνει εξουθενωτικό. Υπάρχουν άνθρωποι γύρω σας που μπορούν να σας καταλάβουν. Δεν χρειάζεται να νιώθετε φόβο , μιλήστε για όσα σας απασχολούν σε ένα έμπιστο άτομο.

Κατανόηση των συναισθημάτων

Οι μελέτες έχουν δείξει πως όταν εκφράζουμε με λέξεις τα συναισθήματά μας, αυτό βοηθά στη μείωση της έντασής τους. Αυτό σημαίνει ότι όταν μιλάμε σε ένα φίλο μας για όσα μας προκαλούν στρες μπορεί να κάνει αυτά τα συναισθήματα λιγότερο έντονα.

Είναι σημαντικό να είμαστε ξεκάθαροι και συγκεκριμένοι με όσα νιώθουμε. Μπορεί στη αρχή να χρησιμοποιούμε μια έκφραση όπως "Νιώθω άσχημα", αλλά στη συνέχεια να αναγνωρίσουμε την πηγή του στρες. Έτσι κατανοούμε ότι νιώθουμε άσχημα επειδή είμαστε ανήσυχοι, θυμωμένοι ή απογοητευμένοι. Η αναγνώριση και η αποδοχή των συναισθημάτων μας χωρίς κριτική μας βοηθά να τα αντιμετωπίσουμε.