Βούτυρο ghee: θρεπτική αξία και οφέλη στην υγεία

Βούτυρο ghee

Το βούτυρο ghee είναι ένας τύπος "καθαρισμένου" βουτύρου. Έχει περισσότερα λιπαρά από το κλασικό βούτυρο, καθώς δεν περιλαμβάνει στη σύσταση του νερό και τα στερεά συστατικά του γάλακτος. Δεδομένου ότι έχει γίνει η αφαίρεση των στερεών συστατικών του γάλακτος, το βούτυρο ghee δεν απαιτεί ψύξη για την συντήρησή του και μπορεί να διατηρηθεί σε θερμοκρασία δωματίου για πολλές εβδομάδες.

Τι είναι το βούτερο ghee

Το βούτυρο ghee υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια στην Ινδική και στην Πακιστανική κουλτούρα. Η ονομασία του έχει σανσκριτική προέλευση. Το βούτυρο γκι είναι μια εκδοχή του βουτύρου για την αποτροπή της αλλοίωσης του κατά τη διάρκεια των ζεστών μηνών. Έχει πολύ σημαντικό ρόλο στο Ινδικό σύστημα εναλλακτικής ιατρικής, την Αγιουρβέδα και αποτελεί ένα από τα ιερά στοιχεία μαζί με το μέλι και το γάλα.

Θρεπτική αξία βουτύρου ghee

Τα στοιχεία δείχνουν ότι το βούτυρο γκι περιέχει:

• Λιποδιαλυτές βιταμίνες όπως η βιταμίνη Α, η βιταμίνη Ε, η βιταμίνη D και η βιταμίνη Κ.
• Βιταμίνη Κ2 και συζευγμένο λινολεϊκό οξύ (CLA).
• Βιοενεργά συστατικά και αντιοξειδωτικά, τα οποία συμβάλλουν στην ψυχική και στην σωματική μας υγεία.
• Υγιή λιπαρά οξέα μακράς, μεσαίας και βραχείας αλύσου όπως το CLA, το βουτυρικό οξύ, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα.

Τα οφέλη του βουτύρου ghee έχουν άμεση σχέση με τα θρεπτικά συστατικά που περιέχει. Ωστόσο, είναι σημαντικό να υπάρχει μέτρια χρήση του πάντα στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής.

Ποια είναι τα οφέλη - ιδιότητες του βουτύρου ghee;

Συγκριτικά με το κανονικό βούτυρο, ανά κουταλιά, περιέχονται:

1. Δίνει ενέργεια και συμβάλλει στη διατήρηση του βάρους

Ένα από τα κύρια οφέλη του βουτύρου γκι είναι ότι προσφέρει ενέργεια και συμβάλλει στη διατήρηση του φυσιολογικού βάρους:

• Τα λιπαρά οξέα μεσαίας αλύσου αποτελούν μια συνεχή πηγή ενέργειας καθώς απορροφώνται άμεσα από το ήπαρ και διασπώνται.
• Το σώμα μπορεί να χρησιμοποιεί αυτή την ενέργεια για την καύση του λίπους και έτσι συμβάλλει στη διατήρηση του φυσιολογικού βάρους.
• Το βούτυρο ghee προκαλεί το αίσθημα της πληρότητας και όταν κάποιος το βάζει στη διατροφή του μπορεί να ελέγχει τις θερμίδες που καταναλώνει και να μην νιώθει έντονη επιθυμία για φαγητό. Για αυτό είναι χρήσιμο σε μια κετογονική δίαιτα.

2. Ενισχύει την λειτουργία του γαστρεντερικού και του ανοσοποιητικού συστήματος

• Το βούτυρο ghee στη διατροφή ενισχύει την καλύτερη πέψη και την λειτουργία του ανοσοποιητικού. Τα αυξημένα επίπεδα αντοχής και η αποτοξίνωση του οργανισμού είναι σημαντικά οφέλη από το μαγείρεμα με βούτυρο ghee.
• Το βουτυρικό οξύ ενισχύει την συνολική μας υγεία. Το βουτυρικό οξύ απομακρύνει τις τοξίνες από το σώμα, βελτιώνει τα επίπεδα της ενέργειας και την αντοχή μας. Επίσης συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εντέρου, και στην καλύτερη πέψη.
• Το βούτυρο ghee περιέχει βουτυρικό οξύ, το οποίο συμβάλλει στην υγεία του εντέρου. Το βουτυρικό οξύ μειώνει τον πόνο που προκαλεί η δυσκοιλιότητα, η σπαστική κολίτιδα και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου καθώς έχει φυσική καθαρτική δράση.
• Η παρουσία του βουτυρικού οξέος οδηγεί στην παραγωγή Τ-κυττάρων και αυτό συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας.
• Το ghee δεν περιέχει καθόλου λακτόζη και καζεΐνη (ενώ συγκριτικά, το κλασσικό βούτυρο περιέχει μικρές ποσότητες από το καθένα).

3. Βελτιώνει την λειτουργία του εγκεφάλου

• Η ανάπτυξη και η λειτουργία του εγκεφάλου είναι ένα ακόμη ουσιαστικό όφελος του βουτύρου ghee. Τα κορεσμένα λιπαρά οξέα είναι θεμελιώδη στοιχεία για την υγεία του εγκεφάλου μας και συμβάλλουν στην καλύτερη επικοινωνία ανάμεσα στα κύτταρα του εγκεφάλου. Η χοληστερόλη που υπάρχει στο βούτυρο ghee είναι ένα συστατικό που ενισχύει τη λειτουργία του εγκεφάλου.
• Το βούτυρο ghee συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου σε όλες τις ηλικίες. Από τα παιδιά μέχρι τους ενήλικες οδηγεί στη βελτίωση της συγκέντρωσης και της μνήμης. Για τους ηλικιωμένους, η κατανάλωση βουτύρου ghee μπορεί να βοηθά στην πρόληψη εξασθένησης των νοητικών δεξιοτήτων όπως συμβαίνει στην περίπτωση της άνοιας.

4. Καταπολεμά τη φλεγμονή

Το βούτυρο ghee έχει την ικανότητα να καταπολεμά τη φλεγμονή και αξίζει να είναι μέρος μιας αντιφλεγμονώδης διατροφής:

• Τα στοιχεία δείχνουν ότι η κατανάλωση βουτύρου γκι συμβάλλει στην θεραπεία των φλεγμονωδών νοσημάτων του εντέρου όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα. Το βούτυρο ghee συμβάλλει στην επούλωση των ελκών και στην αντιμετώπιση της δυσφορίας που προκαλεί η φλεγμονή.
• Το βούτυρο ghee είναι ασφαλές για την μαγειρική σε υψηλές θερμοκρασίες, καθώς δεν δημιουργεί ελεύθερες ρίζες στο σώμα. Είναι σταθερό στις υψηλές θερμοκρασίες, για αυτό είναι καλύτερο από άλλα έλαια όπως το έλαιο καρύδας ή το ελαιόλαδο για το μαγείρεμα.

5. Συμβάλλει στην πνευματική διαύγεια  

Η προσθήκη βουτύρου ghee στη διατροφή συμβάλλει στην καλύτερη πνευματική απόδοση. Απομακρύνει από το σώμα τις επικίνδυνες τοξίνες και συμβάλλει στην αποτοξίνωση του οργανισμού, στην υγεία του εντέρου, στην καλύτερη ανοσία, στην υγεία των ματιών.

6. Αυξάνει την ευεξία

Ένα ακόμη εκπληκτικό πλεονέκτημα του βουτύρου ghee είναι ότι μπορεί να αποτελεί τη βάση/τον μεταφορέα για πολλά βότανα με ιατρική χρήση σε διάφορα σημεία του σώματος. Αυτή η ικανότητα του βουτύρου ghee είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Αγιουρβέδα καθώς ενισχύει την απορρόφηση των βοτάνων που έχουν ιατρική χρήση.

Το βούτυρο γκι είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά, λιπαρά οξέα και ενυδατικά συστατικά και τα οποία συμβάλουν στην διατήρηση της υγείας του δέρματος καθώς φυλακίζουν την ενυδάτωση, επιδιορθώνουν το δέρμα, τις ουλές και την υφή του δέρματος.

7. Δυναμώνει τα μαλλιά

Εξαιτίας της βιταμίνης Ε που περιέχει συμβάλλει στην βελτίωση της αντοχής της τρίχας και μπορεί να εφαρμοστεί στα μαλλιά και στο τριχωτό της κεφαλής. Επίσης βοηθά στην καταπολέμηση της ξηροδερμίας καθώς έχει ενυδατικές ιδιότητες.

8. Προστατεύει τα οστά

Το βούτυρο ghee είναι πλούσιο σε βιταμίνη Κ, η οποία συμβάλλει στην απορρόφηση του ασβεστίου. Έτσι προλαμβάνει την φθορά των δοντιών και την αρτηριοσκλήρυνση.

9. Καταπολεμά τα συμπτώματα της περιόδου

Το βούτυρο γκι συμβάλλει στη διατήρηση της ορμονικής ισορροπίας στο σώμα. Αυτό έχει σημαντικά οφέλη στις γυναίκες που έχουν θέματα στην περίοδο όπως το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο και η ασταθής περίοδος.

Πιθανές παρενέργειες ghee

Κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά στην κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών. Όσοι άνθρωποι έχουν τάση αύξησης της LDL (κακής) χοληστερόλης σε απόκριση στην κατανάλωση τροφών με πολλά κορεσμένα λιπαρά ίσως να πρέπει να περιορίσουν την πρόσληψη του βουτύρου ghee σε 1-2 κουταλιές την ημέρα.

Μια ακόμη ανησυχία όσον αφορά την παραγωγή του βουτύρου ghee σε υψηλή θερμοκρασία, είναι ότι η χοληστερόλη μπορεί να οξειδώνεται. Η οξειδωμένη χοληστερόλη έχει άμεση σχέση με τον αυξημένο κίνδυνο για πολλά νοσήματα όπως τα νοσήματα του καρδιαγγειακού.

Σύμφωνα με μελέτες, το βούτυρο ghee περιέχει οξειδωμένη χοληστερόλη αλλά το φρέσκο βούτυρο όχι.