Μοιάζει ο σύντροφός σας με κάποιο γονιό σας;
Ένα από τα πιο συχνά θέματα στην ψυχοθεραπεία είναι οι σχέσεις. Πολλοί άνθρωποι μέσα από την ψυχοθεραπεία συνειδητοποιούν ότι επιλέγουν συντρόφους που μοιάζουν με κάποιον από τους γονείς τους (και αναφερόμαστε βεβαίως στις συμπεριφορές και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όχι στην εξωτερική εμφάνιση).
Όταν το συνειδητοποιήσει κανείς αυτό, είναι ένα σοκ! Αλλά είναι αναπόφευκτο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να επιλέγουμε συντρόφους σαν την μαμά μας ή τον μπαμπά μας. Οι γονείς μας, τελικά, είναι τα πρότυπα μας που μας δείχνουν πως να επιβιώσουμε σε αυτό τον κόσμο. Ο Γιούνγκ είπε:
Μέχρι να γίνει το ασυνείδητο συνειδητό, θα κατευθύνει τη ζωή μας και θα το αποκαλούμε μοίρα
Από την οικογένειά μας μαθαίνουμε τις αξίες, πως να συμπεριφερόμαστε στους άλλους και τι σημαίνει αγάπη. Αν οι γονείς μας έχουν ισχυρές αξίες και μια ευτυχισμένη σχέση, τότε είναι πιθανό να ψάχνουμε αυτά τα χαρακτηριστικά στους συντρόφους μας. Το πρόβλημα ξεκινά όταν βγαίνουμε ραντεβού με κάποιον που μοιάζει στους γονείς μας επειδή η παιδική μας ηλικία ήταν δύσκολη ή έχουμε κάποιο τραύμα το οποίο κουβαλάμε μέχρι την ενήλικη ζωή. Τι είναι αυτό που έχουν οι γονείς μας και το αναζητάμε ασυνείδητα στους συντρόφους μας;
Ψάχνουμε παρόμοια φυσικά χαρακτηριστικά
Αν για παράδειγμα, ο μπαμπάς σας έχει στρογγυλό χαμογελαστό πρόσωπο, ίσως αυτό να ψάχνετε σε έναν άνδρα. Αν η μαμά σας έχει λίγα παραπάνω κιλά, ίσως να σας ελκύουν οι γυναίκες με καμπύλες. Αυτό όμως δεν είναι πρόβλημα. Οφείλεται κυρίως στην έλξη ή στην "σεξουαλική αποτύπωση", η οποία δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους αλλά όλα τα ζώα.
Επιλέγουμε ανθρώπους με παρόμοιες προσωπικότητες
Αν ένας από τους γονείς μας έχει χιούμορ, ίσως να θέλουμε ο σύντροφός μας να έχει αυτό το χαρακτηριστικό. Φυσικά, αυτό δεν είναι ένα αρνητικό χαρακτηριστικό, αλλά αν έχουμε μεγαλώσει με έναν γονέα με έντονα ξεσπάσματα θυμού αυτό μπορεί να είναι ένα αρνητικό χαρακτηριστικό.
Επιλέγουμε ασυνείδητα συντρόφους που αντιγράφουν το ρόλο που είχαμε με την μητέρα ή τον πατέρα μας
Το κλισέ ότι οι ετεροφυλόφιλοι άνδρες βγαίνουν ραντεβού με γυναίκες που μοιάζουν στις μαμάδες τους, και οι ετεροφυλόφιλες γυναίκες επιλέγουν άνδρες που μοιάζουν στους μπαμπάδες τους, μπορεί να ισχύει για τα φυσικά χαρακτηριστικά και τα στοιχεία της προσωπικότητας. Αλλά όταν πρόκειται για τα βαθύτερα πρότυπα των γονιών μας , τα επαναλαμβάνουμε στις ρομαντικές σχέσεις μας, και δεν έχουν σχέση με το φύλο αλλά με τους ρόλους.
Ο πιο ισχυρός ρόλος στη σχέση με τους γονείς μας, αυτός που έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στον εαυτό μας. Αυτόν τείνουμε να επαναλαμβάνουμε στις σχέσεις μας. Αν για παράδειγμα, ένα μικρό κορίτσι μεγάλωσε με μια μαμά που ήταν πάντα μέσα στη θλίψη, και ο κύριος ρόλος του κοριτσιού ήταν να κάνει αστεία και να εμψυχώνει τη μαμά του, τότε αυτός είναι ο ρόλος που θα έχει στις σχέσεις της. Θα ψάχνει να βρει κάποιον σύντροφο που θα νιώθει έντονη λύπη ώστε να τον εμψυχώνει. Θα συνεχίσει να εξυπηρετεί αυτό το ρόλο ακόμη και αν νιώθει παγιδευμένη. Αν ένα μικρό αγόρι έχει μεγαλώσει με έναν πατέρα που συνεχώς τον μάλωνε και τον κατηγορούσε για όλα, σίγουρα θα επιλέξει μια σύντροφο που θα ρίχνει όλες τις ευθύνες πάνω του.
Αποζητάμε τον πόνο ή την χαρά που νιώθαμε ως παιδιά
Αν ένα παιδί δέχεται συνεχώς την κριτική και την απόρριψη από τους γονείς του, τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες να βρει ένα σύντροφο που θα το κάνει να νιώθει ντροπή και απόρριψη. Φυσικά, όταν ένα παιδί παίρνει αγάπη από τους γονείς του, τότε αυτό είναι που θα ψάξει να βρει σε ένα σύντροφο. Αλλά γιατί κάποιος να επιλέγει έναν σύντροφο που αντιγράφει τον πόνο και έχει ξεσπάσματα θυμού σαν τον πατέρα του;
Δυστυχώς, όλοι οι άνθρωποι αγαπάμε τη συνήθεια. Έχουμε την τάση να αποζητάμε όσα είναι μέσα στη "ζώνη άνεσής" μας , ακόμη και αν μένουμε δυστυχισμένοι. Αυτή βέβαια δεν είναι μια συνειδητή επιλογή, ασυνείδητα προσελκύουμε αυτό που ξέρουμε καλά. Για αυτό είναι πολύ σημαντική η ψυχοθεραπεία, μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε από άλλη οπτική τα πράγματα και να βοηθήσουμε τον εαυτό μας. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε κάποια μοτίβα στη ζωή μας αν δεν μπορούμε να τα αναγνωρίσουμε.
Επίσης, πολλές φορές ψάχνουμε απελπισμένα την αγάπη με αποτέλεσμα να επιλέγουμε την επώδυνη εκδοχή της. Σαν παιδιά φυσιολογικά θέλουμε να αγαπάμε και να μας αγαπούν οι γονείς μας. Αν ένας γονιός μας κατακρίνει ή μας απορρίπτει τότε η ντροπή ή η απόρριψη αποτελεί μια μορφή αγάπης. Και όταν μεγαλώνουμε ψάχνουμε συντρόφους που πιστεύουμε ότι μας αγαπούν αλλά στην πραγματικότητα μας απορρίπτουν. Μπορεί να προσπαθούμε να επουλωθούμε. Έτσι συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε πράγματα μέχρι να γίνουν σωστά. Όμως, υπάρχουν καλύτεροι τρόποι να επουλώσουμε την ψυχή μας από το να βάζουμε τον εαυτό μας σε έναν ατελείωτο κύκλο πόνου. Η ψυχοθεραπεία είναι ένας από αυτούς.
Είναι κακό να έχω σχέση με κάποιον που μοιάζει με τους γονείς μου;
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται. Αν έχετε μια υγιή σχέση με τους γονείς σας, τότε δεν υπάρχει τίποτε κακό στο να έχει κάποια χαρακτηριστικά τους ο σύντροφό σας. Όλοι αποζητάμε το σεβασμό, την ευγένεια και τη στοργή στις σχέσεις μας.
Αλλά αν η σχέση με τους γονείς σας δεν είναι καλή, τότε τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα. Μερικές φορές οι άνθρωποι μπορεί να πέσουν θύματα των στερεοτύπων. Ίσως οι γονείς σας να μην τα πηγαίνουν καλά και να θέλετε να "διορθώσετε" την κατάσταση. Όμως η δυναμική της οικογένειας μπορεί να έχει αλλάξει δραματικά και η οικογένεια να μην μπορεί να μείνει μαζί.
Αν η σχέση με τους γονείς σας είναι τεταμένη και τελικά έχετε έναν σύντροφο που σας υπενθυμίζει αυτή την κατάσταση, μπορεί να υπάρχει κίνδυνος η σχέση σας να είναι τοξική. Όλοι μας έχουμε την τάση να επιλέγουμε συντρόφους που να μοιάζουν στους γονείς μας. Όμως οι γονείς μπορεί να σας απορρίπτουν, να σας ελέγχουν ή να θέλουν συνεχώς να τους ευχαριστείτε. Φυσικά, όλα αυτά τα μοτίβα συμπεριφοράς δεν είναι υγιή, έτσι υπάρχει κίνδυνος ένα άτομο να κάνει μια σχέση με ένα σύντροφο που θα επαναλαμβάνει αυτά τα οικεία μοτίβα συμπεριφοράς.
Πώς μπορώ να σταματήσω να επαναλαμβάνω τα μοτίβα συμπεριφοράς των γονιών μου;
Μην ρίχνετε τις ευθύνες στον εαυτό σας
Δεν υπάρχει κανένα νόημα να συγκρουστείτε με τους γονείς μας και να περιμένετε να πάρετε τις απαντήσεις που ψάχνετε. Αν και προσωρινά μπορεί να νιώθετε καλά που ρίχνετε τις ευθύνες στους άλλους, η αλήθεια είναι ότι μόνο εσείς μπορείτε να αλλάξετε τα πράγματα στη ζωή σας. Όταν κατηγορείτε τους άλλους απλά νιώθετε μεγαλύτερη αναστάτωση. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις συμπεριφορές των άλλων, αλλά μπορούμε να επιλέξουμε τις δικές μας πράξεις. Να κάνουμε επιλογές που μας οδηγούν στην ευτυχία όχι στον πόνο και στο δράμα.
Δείτε την θετική πλευρά της κατάστασης
Όσοι άνθρωποι έχουν ζήσει μια δύσκολη παιδική ηλικία είναι πολύ εύκολο να είναι απαισιόδοξοι και να μπαίνουν στο ρόλο του θύματος. Η αλήθεια είναι ότι κάθε παιδική ηλικία έχει μερικές καλές στιγμές. Ωστόσο, χρειάζεται χρόνος για να αναγνωρίσει κάποιος τα θετικά που συνέβησαν και τις αντοχές που απέκτησε από τη σχέση με τους γονείς του. Καλό είναι να έχετε στην άκρη του μυαλού σας ότι και οι γονείς σας ήταν κάποτε παιδιά. Ίσως να υπέφεραν από τα θέματα που είχαν με την μητέρα ή τον πατέρα τους.
Ζητήστε βοήθεια
Πολλά μοτίβα που επαναλαμβάνουμε από την παιδική ηλικία με τους συντρόφους μας περιλαμβάνουν την ντροπή και την απόρριψη. Είναι σύνηθες να λέμε στον εαυτό μας ότι όλα πέρασαν αλλά να επαναλαμβάνουμε τα ίδια ανθυγιεινά μοτίβα με τον επόμενο σύντροφο. Ωστόσο, μόνο αν λύσουμε τα τραύματά μας μπορούμε να προχωρήσουμε.
Αξίζει όμως πραγματικά να συγκρίνω το σύντροφο μου με τους γονείς μου;
Τα ανεπίλυτα θέματα με τους γονείς μας δεν μας αφήνουν να δούμε αν οι γονείς μας έχουν αλλάξει και ωριμάσει με τα χρόνια. Η επεξεργασία των βιωμάτων της παιδικής μας ηλικίας με τη βοήθεια της ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ και του EMDR, τελικά μας επιτρέπει να έχουμε μια ενήλικη σχέση με τους γονείς μας. Επίσης μας ανοίγει το δρόμο προς την ευτυχία καθώς αφήνουμε πίσω μας όσα μας πονάνε. Η ντροπή, η απόρριψη και η κακοποίηση είναι κύκλοι που μπορούν να κλείσουν. Η αντιμετώπιση των τραυμάτων τελικά μας απελευθερώνει από τον πόνο. Αυτό μας επιτρέπει να δημιουργούμε ώριμες και ικανοποιητικές σχέσεις με διάρκεια.