Ανιδιοτελής αγάπη

Ανιδιοτελής αγάπη, γονείς και σχέσεις

Για αιώνες, οι φιλόσοφοι έλεγαν πως η ανιδιοτελής αγάπη είναι η ιδανική μορφή αγάπης. Η ανιδιοτελής αγάπη σημαίνει ότι αγαπάμε ένα άλλο άτομο χωρίς κανένα προσωπικό συμφέρον, ότι δίνουμε τα πάντα στον άλλο χωρίς καμία προσδοκία ανταπόδοσης.

Η ιδανική αγάπη των (ιδανικών) γονέων

Οι γονείς μας είναι οι πρώτοι άνθρωποι στη ζωή μας που μας δείχνουν αγάπη. Μαθαίνουμε από αυτούς να γελάμε και να αγαπάμε. Οι γονείς είναι πρότυπα για τα παιδιά τους. Κάθε λέξη, κίνηση και αντίδραση έχει αντίκτυπο. Κανένα άλλο άτομο ή εξωτερική δύναμη δεν έχει μεγαλύτερη επιρροή σε ένα παιδί από τους γονείς του.

Θεωρητικώς, οι γονείς θυσιάζουν ένα (μεγαλύτερο ή μικρότερο) μέρος του εαυτού τους για τα παιδιά τους. Για αυτό πολλά παιδιά νιώθουν τη ανάγκη να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για να ικανοποιήσουν τους γονείς τους. Βέβαια, αυτά είναι ιδεατά, και πολλές φορές δεν είναι αυτή η πραγματικότητα, πολλοί γονείς είναι τοξικοί, τους δημιουργούν πολλαπλά ψυχικά τραύματα, βλάπτουν τα παιδιά τους.

Ωστόσο, η παρακάτω ιστορία αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ανιδιοτελούς αγάπης.

Μια ιστορία...

Ένας ηλικιωμένος άντρας περπατούσε στην παραλία ένα πρωί μετά την  καταιγίδα. Μακριά από αυτόν είδε κάποιον να περπατά. Όταν πλησίασε είδε μια γυναίκα να μαζεύει προσεκτικά τους αστερίες και να τους βάζει πάλι μέσα στη θάλασσα. Τότε την ρώτησε γιατί το κάνει αυτό. Αυτή απάντησε πως αν δεν γύριζαν πίσω στη θάλασσα θα πέθαιναν. Και μετά της είπε κάτι άλλο, "Η παραλία είναι αρκετά χιλιόμετρα και υπάρχουν χιλιάδες αστερίες, η προσπάθεια σου δεν θα έχει αποτέλεσμα". Η γυναίκα τον άκουσε ευγενικά, πήρε στα χέρια της έναν ακόμη αστερία και τον πέταξε στη θάλασσα, και του είπε "Κάνω την διαφορά σε αυτόν τον αστερία". Αυτή βλέπετε είναι η στάση ενός ιδανικού γονιού: προσφορά και ανιδιοτέλεια.

Για όσους είχαν μια όμορφη παιδική ηλικία...

Οι γονείς μας αξίζουν την αγάπη και το σεβασμό καθώς μας χαρίζουν τη ζωή. Πέρα από αυτό κάνουν αμέτρητες θυσίες για να μας μεγαλώσουν, να μας προσφέρουν όσα έχουμε ανάγκη σωματικά και συναισθηματικά.

Καμία αγάπη δεν είναι μεγαλύτερη από αυτή της μητέρας προς το παιδί και καμία φροντίδα δεν ξεπερνά αυτή του πατέρα. Οι γονείς μας είναι οι μοναδικοί άνθρωποι που θα μας αγαπούν για πάντα. Κανένας άνθρωπος στον κόσμο δεν θα μας αγαπήσει περισσότερο από αυτούς. Η αγάπη της μητέρας και του πατέρα προέρχεται από τα βάθη της καρδιάς τους. Η αγάπη των γονιών είναι το σημαντικότερο εφόδιο στη ζωή μας.

Φυσικά, η ζωή μας είναι ένα δώρο από τους γονείς μας, οι οποίοι μας χαρίζουν απλόχερα την αγάπη τους και δίνουν νόημα στην ύπαρξή μας και το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για αυτούς είναι να τους δείχνουμε σεβασμό.

Η αγάπη στις συντροφικές σχέσεις

Ο στόχος σε μια συντροφική σχέση δεν είναι να φτάσουμε σε μια ανώτερη μορφή ανιδιοτελούς αγάπης. Οι ρομαντικές ταινίες του Χολυγουντ μπορεί να παρουσιάζουν τα πράγματα διαφορετικά, αλλά πρόκειται για φαντασιώσεις και παραμύθια που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Στη συντροφική σχέση ο στόχος είναι να βρούμε την ισορροπία, να μπορούμε να αγαπάμε τον "άλλο" και τον "εαυτό" μας με τον ίδιο τρόπο. Όταν αυτά τα δύο κίνητρα είναι σε ισορροπία, έχουμε την ικανότητα να παίρνουμε και να δίνουμε αγάπη. Όταν φροντίζουμε τον εαυτό μας μπορούμε να φροντίζουμε και τους άλλους χωρίς να νιώθουμε εξουθένωση.

Όταν η αγάπη είναι μονόπλευρη

Όλα αυτά τα χρόνια στην ψυχοθεραπεία έχω δει ανθρώπους που δεν είχαν αποθέματα συναισθηματικά και σωματικά επειδή κατέβαλλαν μεγάλη προσπάθεια να δίνουν συνεχώς στους άλλους. Έδιναν συνεχώς στο σύζυγο, στα παιδιά, στους φίλους, στην οικογένεια, χωρίς να παίρνουν ποτέ τίποτα πίσω για χρόνια μέχρι να μην έχουν πλέον κουράγιο να το κάνουν. Τελικά οι περισσότεροι εμφάνιζαν κάποιο θέμα ψυχικής υγείας, συνήθως κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές και ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Η ψυχοθεραπεία έχει ως σκοπό να βοηθήσει κάθε άνθρωπο να κατανοήσει την συναισθηματική ζωή που ζούσε, ώστε να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές και να αποφύγει τις εξουθενωτικές ενοχές. Αυτό συνήθως περιλαμβάνει εκμάθηση νέων δεξιοτήτων για την δημιουργία υγιών ορίων στις σχέσεις και την έκφραση των αναγκών του ατόμου.

Όταν κάποιος μπορεί να πει "όχι" και να ελέγχει τις συναισθηματικές του αντιδράσεις, αυτό είναι πολύ σημαντικό βήμα για την επούλωση και τον ισορροπημένο τρόπο ζωής. Το επόμενο βήμα φυσικά είναι να μάθει να δέχεται ξανά την αγάπη. Όταν ερχόμαστε σε αυτό τον κόσμο μαθαίνουμε να παίρνουμε αγάπη.

Για μερικούς ανθρώπους, η αυτοθυσία είναι μια συμπεριφορά που την έχουν μάθει με το πέρασμα του χρόνου, και συνήθως είναι αποτέλεσμα της φροντίδας κάποιων μελών της οικογένειας. Κάθε άνθρωπος μπορεί να βάζει τα δικά του όρια στην αυτοθυσία και να είναι ανοιχτός στην αγάπη, είτε πηγάζει από τους άλλους ή από τον εαυτό του. Έτσι αναπόφευκτα νιώθει ενοχές που συνοδεύουν την αλλαγή. Φυσικά, πρέπει να μπορούμε να να ζούμε με όσα οι άλλοι άνθρωποι ρεαλιστικά μπορούν να δίνουν χωρίς να έχουμε παράλογες απαιτήσεις.

Φροντίδα του εαυτού

Το τελευταίο βήμα στη διαδικασία της επούλωσης είναι να μάθουμε να φροντίζουμε τον εαυτό μας. Μερικές φορές κάποιοι άνθρωποι αυτό το κάνουν για πρώτη φορά. Η φροντίδα του εαυτού σημαίνει ότι αφήνουμε το προσωπικό συμφέρον να έχει μια θέση στον τρόπο ζωής μας.

Αυτό συνήθως περιλαμβάνει την κατανόηση των δικών μας αναγκών στην καθημερινότητα. Αυτός είναι ένας τρόπος για να βρούμε ισορροπία στη συναισθηματική μας ζωή. Όταν φροντίζουμε τον εαυτό μας, μπορούμε πιο εύκολα να προσφέρουμε στους άλλους.

Αν δεν φροντίζουμε τον εαυτό μας και δεν μπορούμε να πάρουμε αγάπη όταν την έχουμε ανάγκη, τότε η εξουθένωση είναι δεδομένη και τα συναισθήματα απογοήτευσης και δυσαρέσκειας συμβάλλουν στη δυστυχία μας. Καλό είναι όλοι μας να κάνουμε τις απαραίτητες αλλαγές για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους.