Γάγγλιο: συμπτώματα , αιτίες και θεραπευτικές επιλογές

Γάγγλιο

Το γάγγλιο είναι ένα καλοήθες κυστικό μόρφωμα που συνήθως κάνει την εμφάνισή του κατά μήκος των τενόντων ή των αρθρώσεων. Είναι σύνηθες στους καρπούς ή στα χέρια αλλά μπορεί να εμφανιστεί στους αστραγάλους και στα πόδια. Το σχήμα του γαγγλίου είναι τυπικά στρογγυλό ή οβάλ και είναι γεμάτο με παχύρευστο υγρό.

Τα μικρά κυστικά γάγγλια έχουν το μέγεθος του μπιζελιού, ενώ τα μεγάλα μπορεί να είναι περίπου 2.5 cm σε διάμετρο. Τα γάγγλια μπορεί να προκαλούν πόνο όταν τα πιέζουμε ή όταν είναι κοντά σε κάποιο νεύρο. Η θέση τους μπορεί μερικές φορές να παρεμβαίνει στην κίνηση της άρθρωσης.

Αν το γάγγλιο προκαλεί προβλήματα, καλό είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας για την κατάλληλη θεραπεία. Βέβαια, αν δεν έχετε κάποιο σύμπτωμα δεν είναι απαραίτητη η θεραπεία. Σε πολλές περιπτώσεις, η κύστη υποχωρεί μόνη της.

Τι συμπτώματα προκαλεί το γάγγλιο;

Το γάγγλιο μπορεί να προκαλεί συμπτώματα ανάλογα με την θέση του, το μέγεθος και το σχήμα του.

• Θέση: τα γάγγλια συνήθως κάνουν την εμφάνισή τους κατά μήκος των τενόντων και των αρθρώσεων στους καρπούς και στα χέρια. Βέβαια, υπάρχει περίπτωση να κάνουν την εμφάνισή τους στα πόδια και στους αστράγαλους. Αυτές οι κύστεις μπορεί να είναι επίσης κοντά στις αρθρώσεις.
• Σχήμα και μέγεθος: το γάγγλιο μπορεί να είναι στρογγυλό ή οβάλ με μέγιστη διάμετρο τα 2.5 cm. Κάποια είναι πιο μικρά και ο ασθενής δεν μπορεί να τα καταλάβει. Το μέγεθος της κύστης μπορεί να αλλάζει, και να γίνεται πιο μεγάλο όταν χρησιμοποιούμε μια άρθρωση για επαναλαμβανόμενες κινήσεις.
• Πόνος: το γάγγλιο συνήθως δεν προκαλεί πόνο. Αλλά αν η κύστη πιέζει κάποιο νεύρο, ακόμη και αν η κύστη είναι μικρή σε μέγεθος, μπορεί να προκαλεί πόνο, μούδιασμα ή μυϊκή αδυναμία.

Παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ενός γαγγλίου περιλαμβάνουν:

• Το φύλο και την ηλικία: το γάγγλιο μπορεί να εμφανιστεί στον καθένα, αλλά είναι πιο συχνό στις γυναίκες 20-40 ετών.
• Την οστεοαρθρίτιδα: οι άνθρωποι που έχουν αρθρίτιδα στις αρθρώσεις των δαχτύλων κοντά στα νύχια, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης γαγγλίου κοντά σε αυτές τις αρθρώσεις.
• Τον τραυματισμό στις αρθρώσεις ή στους τένοντες: αν υπάρχει κάποιος τραυματισμός στις αρθρώσεις η στους τένοντες τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες για την εμφάνιση γαγγλίου.

Αιτίες

Η αιτία εμφάνισης των γαγγλίων παραμένει άγνωστη. Μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους ξαφνικά ή αργά, και να εξαφανιστούν από μόνα τους. Επίσης μπορεί να εμφανιστούν ξανά χωρίς λόγο. Η άσκηση και η έντονη χρήση της άρθρωσης μπορεί να οδηγεί στην αύξηση του μεγέθους του γαγγλίου. Η ξεκούραση της άρθρωσης μειώνει το μέγεθος του γαγγλίου.

Πώς μπορεί να γίνει η διάγνωση του γαγγλίου; 

Η διάγνωση του γαγγλίου μπορεί να γίνει μετά από μια κλινική εξέταση από το γιατρό σας. Δεν είναι ανάγκη να γίνουν συγκεκριμένες εξετάσεις. Κάποιες φορές μπορεί να χρειαστούν ακτινογραφίες ή μαγνητική τομογραφία (MRI). Η ακτινογραφία δεν δείχνει το γάγγλιο αλλά μπορεί να δείχνει άλλα προβλήματα. Η μαγνητική τομογραφία μπορεί να εντοπίζει τις κύστεις κάτω από το δέρμα.

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για το γάγγλιο;

Στις περισσότερες περιπτώσεις τα γάγγλια υποχωρούν μόνα τους χωρίς κάποια θεραπεία και μπορεί να εμφανιστούν ξανά παρά την θεραπεία. Συνήθως, χρειάζονται 12-18 μήνες μέχρι να εξαφανιστούν. Αν δεν προκαλούν πόνο, τότε πρέπει να έχετε υπομονή.

Αν το γάγγλιο προκαλεί προβλήματα τότε υπάρχουν οι εξής επιλογές:

• Χρήση νάρθηκα: με αυτό τον τρόπο μπορεί να μείνει ακινητοποιημένο το γάγγλιο. Με αυτό τον τρόπο αποτρέπουμε την πίεση που προκαλεί η κίνηση της άρθρωσης.
• Παρακέντηση: με αυτό τον τρόπο μπορεί να γίνει η απομάκρυνση του υγρού που υπάρχει μέσα στην κύστη με τη βοήθεια μιας βελόνας. Ωστόσο, η κύστη μπορεί γεμίζει ξανά με υγρό.  Η παρακέντηση δεν είναι κατάλληλη για τις κύστεις στον καρπό καθώς μπορεί να προκαλεί βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία και στα νεύρα στην περιοχή.
• Χειρουργική αφαίρεση: με αυτό τον τρόπο μπορεί να γίνει ολική αφαίρεση του γαγγλίου. Με αυτό τον τρόπο μειώνονται οι πιθανότητες επανεμφάνισης του γαγγλίου, αν και σε ποσοστό 5% μπορεί να εμφανιστούν ξανά.

Φυσικά, αν και το χειρουργείο είναι μια ασφαλής επιλογή, μπορεί να έχει κινδύνους. Υπάρχει ο κίνδυνος αιμορραγίας, τα προβλήματα στην διάρκεια της επούλωσης, η βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία, στα νεύρα και στους ιστούς της περιοχής, οι ουλές, ο πόνος και οι μολύνσεις.