Επικοινωνία, σχέσεις και στρες

Επικοινωνία, σχέσεις και στρες

Οι σχέσεις μας, οι φιλικές, οι ερωτικές και οι επαγγελματικές είναι από τις σημαντικότερες πηγές ευτυχίας και ανακούφισης του στρες. Μπορούν να μας προσφέρουν θετικές εμπειρίες, να διατηρούν την καλή μας διάθεση και να αποτελούν πηγή υποστήριξης στις δύσκολες στιγμές.

Στη  χειρότερη περίπτωση, οι σχέσεις μπορεί να είναι τοξικές και να προκαλούν έντονο στρες ή χρόνιο στρες που αποτελεί σημαντική πηγή άγχους ακόμη και όταν όλα πηγαίνουν καλά στη ζωή μας. Ποια είναι όμως η σύνδεση ανάμεσα στην επικοινωνία και στο στρες;

Αυτό που καθορίζει αν μια σχέση δημιουργεί ή ανακουφίζει το άγχος είναι η επικοινωνία. Η υγιής επικοινωνία μας επιτρέπει να αντιμετωπίζουμε κάθε καταιγίδα και μπορεί να εξασφαλίζει την ομαλότητα στην καθημερινότητα. Αν η επικοινωνία είναι ανοιχτή και ξεκάθαρη, τα μικρά προβλήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα και γρήγορα, και έτσι η σχέση προχωρά. Όταν η επικοινωνία είναι λιγότερο υγιής , τα μικρά προβλήματα μπορεί να γίνουν μεγάλα και η δυσαρέσκεια μεγαλώνει. Ποιοι είναι όμως οι ανθυγιεινοί τρόποι επικοινωνίας που προκαλούν στρες σε μια σχέση;

Ανθυγιεινοί τρόποι επικοινωνίας

Υπάρχουν πολλοί ανθυγιεινοί τρόποι επικοινωνίας, οι οποίοι φθείρουν σταδιακά μια σχέση. Ένας από αυτούς είναι όταν δεν ακούμε πραγματικά όσα έχουν να μας πούνε οι άλλοι , δεν δίνουμε προσοχή και απλά ευγενικά κάνουμε πως ακούμε. Αυτό όμως μπορεί να είναι καταστροφικό, και να προκαλεί προβλήματα σε μια σχέση.  Αυτό μπορεί να κάνει ένα άτομο να νιώθει πως όσα λέει δεν έχουν αξία. Για παράδειγμα, αν δύο σύντροφοι κάνουν μια συζήτηση για ένα σοβαρό ζήτημα και μιλάνε χωρίς να ακούνε πραγματικά ο ένας τον άλλο. Με αυτό τον τρόπο σπαταλούν και οι δύο το χρόνο τους, άδικα μιλάνε για λεπτομέρειες της ζωής τους. Έτσι, δεν μπορούν να βρουν λύσεις στα θέματα που τους απασχολούν. Ίσως το πιο καταστροφικό πράγμα στην κακή επικοινωνία είναι όταν ένα άτομο απλά αρνείται να ακούσει ή δεν κάνει καμία προσπάθεια να κατανοήσει την άλλη πλευρά.

Αυτή η κατάσταση είναι πολύ πιο συχνή από όσο μπορούμε να φανταστούμε και μπορεί να κάνει τους δύο συντρόφους να νιώθουν μόνοι και αβοήθητοι στη σχέση, καθώς όσα λένε δεν τα ακούει κανείς. Όμως όταν κάποιος νιώθει ότι δεν τον κατανοούν τότε σίγουρα νιώθει στρες.

Είναι πολύ σημαντικό οι δύο σύντροφοι να είναι παρόντες όταν επικοινωνούν. Η ενεργή ακρόαση είναι μια από τις καλύτερες μεθόδους ώστε να μπορούμε να κατανοήσουμε όσα μας λένε οι άλλοι. Αν κάτι δεν καταλαβαίνουμε καλά μπορούμε να ζητήσουμε από το άλλο άτομο να το επαναλάβει. Όταν ακούμε πραγματικά τον άλλο με συμπόνια και κατανόηση, τότε ερχόμαστε πιο κοντά.

Παθητικά επιθετική επικοινωνία

Αυτή η μορφή επικοινωνίας είναι προφανής σε πολλές σχέσεις. Ο ένας σύντροφος μπορεί να κάνει πως ακούει τον άλλο, να συμφωνεί για να κάνουν κάτι και στη συνέχεια να ξεχνά ή να υποστηρίζει το αντίθετο την επόμενη φορά που θα προκύψει το ίδιο θέμα. Η παθητικά επιθετική επικοινωνία περιλαμβάνει τις συνεχείς διαφωνίες για μικρά θέματα, ειδικά μπροστά στους άλλους.

Αυτή η κατάσταση μπορεί να προκαλεί έντονο στρες επειδή η παθητικά επιθετική επικοινωνία είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Εύκολα μπορεί να οδηγεί στο gaslighting όταν ο ένας σύντροφος δεν θέλει να κατανοήσει ή να δείξει ενδιαφέρον για τον άλλο.

Η ενεργή ακρόαση μπορεί να βοηθήσει σημαντικά και σε αυτή την περίπτωση. Επίσης, είναι εξίσου βοηθητικό οι δύο σύντροφοι να συζητούν άμεσα τις διαφωνίες ή τα θέματα που προκύπτουν. Με αυτό τον τρόπο κατανοούν καλύτερα τα συναισθήματα του άλλου. Όταν δύο σύντροφοι λύνουν άμεσα τα θέματά τους τότε αποφεύγουν τη συσσώρευση της δυσαρέσκειας.

Επιθετική επικοινωνία

Η επιθετική επικοινωνία περιλαμβάνει την εχθρική επικοινωνία, την κριτική ή τους άσχημους χαρακτηρισμούς. Απαξιώνει απροκάλυπτα τον άλλο, τον κάνει αμυντικό και  έτσι οι συγκρούσεις αποκτούν τεράστιες διαστάσεις.

Δεν είναι για κανέναν εύκολο να δέχεται συνεχώς επίθεση. Οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν επιθετικούς τρόπους επικοινωνίας θέλουν περισσότερο να επιβάλλουν την άποψή τους παρά να κατανοήσουν τον άλλο. Αυτό όμως οδηγεί τις συγκρούσεις σε άλλο επίπεδο και κάνουν την αμοιβαία κατανόηση άπιαστο όνειρο.

Η επιθετική επικοινωνία είναι καταστροφική για τη σχέση και το ίδιο το άτομο. Αν κάποιος έχει αυτό το μοτίβο συμπεριφοράς, είναι πολύ σημαντικό να το αναγνωρίζει ώστε να καταφέρει να κατανοήσει την πλευρά του άλλου. Φυσικά, σε κάθε σχέση πρέπει να υπάρχουν κάποια ξεκάθαρα όρια τα οποία πρέπει να σέβονται και οι δύο σύντροφοι.

Η ανθυγιεινή επικοινωνία δημιουργεί παρεξηγήσεις και λανθασμένες υποθέσεις

Όταν δεν ξεκαθαρίζουμε ή δεν διευθετούμε ένα θέμα, αυτό μπορεί να οδηγεί σε παρεξηγήσεις. Υποθέτουμε ότι γνωρίζουμε τις σκέψεις του άλλου ατόμου. Πιστεύουμε ότι γνωρίζουμε τα κίνητρα, και όπως στις κινήσεις στη σκακιέρα, αρχίζουμε να υπολογίζουμε τις επόμενες κινήσεις μας. Νιώθουμε πληγωμένοι από τις υποθέσεις μας. Βουλιάζουμε στη δυσαρέσκεια και έτσι είναι ακόμη πιο δύσκολο να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση. Με αυτό τον τρόπο νιώθουμε θυμό και οργή, προτρέχουμε και δεν κάνουμε κανένα βήμα πίσω.

Αυτό βέβαια, μπορεί να συμβαίνει επειδή δεν έχουμε ξεκαθαρίσει τα δικά μας συναισθήματα. Κάνουμε σενάρια με το μυαλό μας και προσχεδιάζουμε τις αντιδράσεις μας και έτσι τα πράγματα βγαίνουν εκτός ελέγχου.

Δυστυχώς, όταν δεν αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα που προκύπτουν νιώθουμε έντονο στρες και ανησυχία, και κάθε ενέργεια μπορεί να έχει κόστος. Όταν κάποιος έχει ήδη θέματα άγχους, όλα αυτά επιδεινώνουν την κατάσταση.

Η κακή επικοινωνία οδηγεί σε συναισθηματικά ξεσπάσματα

Για τους συναισθηματικούς ανθρώπους, τα ξεσπάσματα είναι αναπόφευκτα. Σε αυτό το σημείο, οι υποθέσεις τους κατακλύζουν και δεν μπορούν να ελέγξουν την ένταση που νιώθουν. Επαναλαμβάνουν σενάρια στο μυαλό τους, σκέφτονται συνεχώς τα ίδια πράγματα και βρίσκουν απαντήσεις για όλα τα πιθανά σενάρια. Τελικά, αποφασίζουν να ξεσπάσουν και το άλλο άτομο μένει ξαφνιασμένο από αυτή την συναισθηματική έκρηξη, επειδή δεν γνώριζε όλα αυτά τα συναισθήματα.

Υπάρχουν άνθρωποι που είναι προσεκτικοί με τις λέξεις που χρησιμοποιούν , και δίνουν έναν καθημερινό αγώνα για να μιλήσουν. Δεν θέλουν να μετατρέψουν ένα μικρό θέμα σε μεγάλο ζήτημα. Θέλουν να είναι βέβαιοι ότι έχουν στοιχεία πριν αναφέρουν οτιδήποτε. Το πρόβλημα είναι ότι έτσι χάνουν ουσιαστικές ευκαιρίες για να εκφράζουν τα πραγματικά τους συναισθήματα.