Καρκίνος του προστάτη

Καρκίνος του προστάτη

Ο καρκίνος του προστάτη είναι μια μορφή καρκίνου στον προστάτη αδένα. Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας σε σχήμα καρυδιού στους άνδρες που παράγει το σπερματικό υγρό. Η κύρια λειτουργία του σπερματικού υγρού είναι να θρέφει και να μεταφέρει  το σπέρμα.

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ένας από τους πιο συχνούς τύπους καρκίνου. Συνήθως έχει αργή εξέλιξη, περιορίζεται στον προστάτη αδένα και δεν προκαλεί σοβαρή βλάβη. Ωστόσο, κάποιες μορφές καρκίνου του προστάτη έχουν αργή εξέλιξη και ίσως να μην έχουν ανάγκη καμία θεραπεία, ενώ άλλες μορφές μπορεί να είναι επιθετικές και να εμφανίζουν μεγάλη διασπορά.

Ποιες είναι οι μορφές του καρκίνου του προστάτη;

Σχεδόν όλοι οι τύποι καρκίνου του προστάτη είναι αδενοκαρκινώματα, που προκύπτουν από τα αδενικά κύτταρα. Επιπλέον, άλλες μορφές καρκίνου περιλαμβάνουν:

• μικροκυτταρικό καρκίνωμα
• νευροενδοκρινείς όγκους
• σάρκωμα

Φυσικά, υπάρχουν και άλλες μορφές καρκίνου του προστάτη που είναι πιο σπάνιες. Κάποιες μορφές καρκίνου αναπτύσσονται γρήγορα και άλλες αργά.

Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη;

Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να μην προκαλεί κανένα σημάδι ή σύμπτωμα στα πρώιμα στάδια. Σε πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να προκαλεί θέματα στην ούρηση, αδύναμη ροή των ούρων, αίμα στα ούρα, αίμα στο σπέρμα, πόνο στα οστά, απώλεια βάρους.

Παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη περιλαμβάνουν:

• Μεγαλύτερη ηλικία: ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος με το πέρασμα του χρόνου. Ο καρκίνος του προστάτη είναι πιο συνηθισμένος μετά τα 50 έτη.
• Φυλή: οι μαύροι άνδρες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη από ότι οι άνδρες στις υπόλοιπες φυλές. Γενικά, ο καρκίνος του προστάτη στους μαύρους είναι πιο επιθετικός.
• Οικογενειακό ιστορικό: αν κάποιος έχει έναν γονέα , ένα συγγενή ή ένα παιδί με καρκίνο του προστάτη, ο κίνδυνος μπορεί να είναι μεγαλύτερος. Επίσης, αν υπάρχει οικογενειακό με τα γονίδια για τον καρκίνο του μαστού (BRCA1/BRCA2) ή ιστορικό καρκίνο του μαστού , τότε υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες για καρκίνο του προστάτη.
• Παχυσαρκία: οι άνθρωποι με παχυσαρκία έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη συγκριτικά με τους ανθρώπους που έχουν φυσιολογικό βάρος. Στους παχύσαρκους ανθρώπους, ο καρκίνος μπορεί να είναι πιο επιθετικός και να υπάρχουν πιθανότητες υποτροπής.

Τι είναι η εξέταση PSA;

Η εξέταση του PSA είναι η κύρια μέθοδος για τον έλεγχο του καρκίνου του προστάτη,  η διάγνωση στα πρώιμα στάδια και έτσι η θεραπεία να είναι πιο αποτελεσματική με τις λιγότερες δυνατές παρενέργειες.

Το PSA (prostate-specific antigen) είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από τον προστάτη και υπάρχει κυρίως στο σπέρμα, με πολύ μικρά ποσοστά να απελευθερώνονται στην κυκλοφορία του αίματος. Όταν υπάρχει πρόβλημα με τον προστάτη, όπως η ανάπτυξη και η εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη, αυξάνουν περισσότερο το PSA. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μπορεί να ανιχνευθεί στις εξετάσεις αίματος.

Η μέτρηση των τιμών του PSA συμβαίνει μέσω της αιμοληψίας, και στη συνέχεια η ανίχνευση της πρωτεΐνης. Τα υψηλά επίπεδα PSA σημαίνουν ότι υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες για καρκίνο του προστάτη. Βέβαια, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Τα υψηλά επίπεδα του PSA δεν σημαίνουν πάντα ότι ένας άνδρας έχει καρκίνο του προστάτη. Σε μερικές, σπάνιες περιπτώσεις καρκίνου τα επίπεδα του PSA μπορεί να είναι χαμηλά.

Ο γιατρός αξιολογεί την εξέταση του PSA και όλους τους άλλους παράγοντες (φυλή, ηλικία, συνολική υγεία) και προτείνει τα επόμενα βήματα.

Τιμές PSA

Γενικά, οι φυσιολογικές τιμές του PSA είναι κάτω από 3.0 ng/mL. Οι τιμές πάνω από 3.0 ng/mL είναι γενικά ύποπτες. Ωστόσο, πρέπει να μην ξεχνάμε ότι τα επίπεδα του PSA είναι πιο υψηλά με την πάροδο του χρόνου. Στους άνδρες άνω των 75 ετών οι τιμές κάτω από 4.0 ng/mL είναι φυσιολογικές.

Μαζί με την αξιολόγηση του PSA λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες:

• Μέγεθος του προστάτη: όταν ο προστάτης είναι πιο μεγάλος από ότι συνήθως τότε μπορεί τα επίπεδα του PSA να είναι πιο υψηλά.
• Προστατίτιδα: η προστατίτιδα είναι μια επώδυνη κατάσταση, και είναι συνήθως αποτέλεσμα κάποιας βακτηριακής λοίμωξης όπου ο προστάτης εμφανίζει φλεγμονή, οίδημα και ευαισθησία. Η προστατίτιδα μπορεί να αυξάνει τα επίπεδα του
• Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη: σε αυτή την περίπτωση ο προστάτης έχει πιο μεγάλο μέγεθος. Αυτό μπορεί να κάνει δύσκολη την ούρηση ή την εκσπερμάτιση, και μαζί με το οίδημα, να προκαλεί αύξηση στα επίπεδα του PSA.
• Λοίμωξη ή ερεθισμός του ουροποιητικού: μια λοίμωξη του ουροποιητικού , όπως και ο ερεθισμός από ιατρικές παρεμβάσεις στην ουρήθρα ή στην ουροδόχο κύστη, μπορεί να ερεθίζουν τον προστάτη και να αυξάνουν τις τιμές του PSA.
• Διέγερση του προστάτη: η σεξουαλική δραστηριότητα ή ακόμη και μια μεγάλη βόλτα με το ποδήλατο μπορεί να αυξάνουν παροδικά τα επίπεδα του PSA.
• Φαρμακευτική αγωγή: κάποια φάρμακα όπως η φιναστερίδη μπορεί να μειώνουν τα επίπεδα του PSA.

Ποιες είναι οι επιπλοκές του καρκίνου του προστάτη;

Οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλεί ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να είναι πολλές.

Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να εμφανίζει διασπορά (μεταστάσεις) στα παρακείμενα όργανα όπως η ουροδόχος κύστη, ή τα καρκινικά κύτταρα να ταξιδεύουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος ή της λέμφου στα οστά ή σε άλλα όργανα. Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να δίνει μεταστάσεις στα οστά και να προκαλεί πόνο και κατάγματα.

Επίσης, ο καρκίνος του προστάτη και η θεραπεία του μπορεί να προκαλούν ακράτεια ούρων. Η θεραπεία για την ακράτεια μπορεί να ποικίλει ανάλογα με τον τύπο του καρκίνου, και μπορεί να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή.

Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να προκύπτει από τον καρκίνο του προστάτη και η θεραπεία του, περιλαμβάνει χειρουργείο, ακτινοθεραπεία ή ορμονοθεραπεία.

Πρόληψη καρκίνου του προστάτη

Ο κίνδυνος για καρκίνο του προστάτη είναι μικρότερος αν:

• Επιλέγετε μια υγιεινή διατροφή με πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά: τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν πολλές βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά που συμβάλλουν στην καλή μας υγεία.
• Κάνετε άσκηση αρκετές φορές την εβδομάδα: η άσκηση βελτιώνει τη συνολική μας υγεία και μας βοηθά να έχουμε φυσιολογικό βάρος και καλή διάθεση.
• Διατηρείτε φυσιολογικό βάρος: αν το βάρος σας είναι φυσιολογικό τότε αυτό συμβάλλει στην καλή συνολική σας υγεία.