Λούπινο: θρεπτική αξία και οφέλη στην υγεία

Λούπινο

Καθώς οι φακές και τα φασόλια υπάρχουν σε αφθονία στα ράφια των σούπερ μάρκετ, το Λούπινο είναι λιγότερο γνωστό. Αυτά τα κίτρινα φασόλια, είναι ο καρπός του φυτού Λούπινο, και αποτελούν κομμάτι της παραδοσιακής Μεσογειακής διατροφής εδώ και αιώνες.

Τα όσπρια όπως το λούπινο αποτελούν εξαιρετικό υποκατάστατο για το κρέας. Αν λοιπόν κάποιος θέλει να μειώσει την κατανάλωση του κρέατος και να τρώει πιο υγιεινά, τα όσπρια είναι η καλύτερη επιλογή. Οι μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η αντικατάσταση κάποιων γευμάτων κρέατος την εβδομάδα με τουλάχιστον μισή κούπα μαγειρεμένων οσπρίων μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, νοσημάτων του καρδιαγγειακού, καρκίνου του εντέρου και φλεγμονής και συμβάλλει στην διαχείριση του βάρους και στη μακροζωία.

Ποια είναι η διατροφική αξία του λούπινου;

Το λούπινο περιέχει τρεις φορές περισσότερη φυτική πρωτεΐνη από την κινόα, τρεις φορές περισσότερες φυτικές ίνες από τη βρώμη, τρεις φορές περισσότερα αντιοξειδωτικά από τα μούρα, τρεις φορές περισσότερο κάλιο από τις μπανάνες και τρεις φορές περισσότερο σίδηρο από την λαχανίδα.

Επίσης, το λούπινο μπορεί να μπει αλεσμένο σε ψωμί, μπισκότα, κέικ και ζυμαρικά. Αν χρησιμοποιείτε αλεύρι λούπινου, η υψηλή περιεκτικότητα του οσπρίου σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες μειώνει την περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες των αρτοσκευασμάτων.

Καθώς το αλεύρι από λούπινο δεν είναι ανάγκη να μαγειρευτεί, μπορούμε να το προσθέτουμε σε smoothies και φαγητά. Αν και το λούπινο δεν περιέχει γλουτένη, περιέχει πρωτεΐνες παρόμοιες με αυτές που υπάρχουν στα φιστίκια και στη σόγια, για αυτό αν κάποιος έχει αλλεργία σε αυτές τις τροφές καλό είναι να αποφεύγει το λούπινο.

Συγκριτικά με άλλα όσπρια, το λούπινο:

• Έχει λίγες θερμίδες αλλά είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά όπως η θειαμίνη, η ριβοφλαβίνη, η βιταμίνη C, το ασβέστιο, το κάλιο, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος.
• Είναι πλούσιο σε φυτικές πρωτεΐνες και φυτικές ίνες.
• Έχει λίγους υδατάνθρακες και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
• Είναι εξαιρετική πηγή πολυφαινολών και ζεαξανθίνης.
• Είναι καλή πηγή των εννέα βασικών αμινοξέων όπως η αργινίνη.

Πλούσιο σε αντιοξειδωτικά

Εκτός από τις πρωτεΐνες που περιέχει το λούπινο, είναι επίσης πλούσιο σε βιταμίνες. Το κίτρινο χρώμα του το οφείλει στις καροτίνες. Στο σώμα, αυτές οι ενώσεις μετατρέπονται σε βιταμίνη Α, η οποία συμβάλλει στην υγεία των ματιών. Το λούπινο επίσης περιέχει βιταμίνη Ε η οποία προστατεύει τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες και τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιδράσεις. Επιπλέον, οι σπόροι του λούπινου περιέχουν κάποιες βιταμίνες Β, όπως η θειαμίνη (βιταμίνη Β1) και το φυλλικό οξύ (βιταμίνη Β9). Αυτές είναι πολύ σημαντικές για το μεταβολισμό και την λειτουργία του νευρικού συστήματος.

Ποια είναι τα οφέλη του λούπινου στην υγεία;

Υγεία του πεπτικού

Καθώς το λούπινο είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες συμβάλλει στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας. Είναι σημαντικό τα κόπρανα να μην συσσωρεύονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, καθώς αυτό οδηγεί στην παραγωγή τοξινών και επικίνδυνων μικροβίων που παρεμβαίνουν στην υγεία του εντέρου.

Οι φυτικές ίνες δρουν σαν πρεβιοτικά και συμβάλλουν στην διατήρηση των καλών βακτηρίων του εντέρου. Επίσης, μειώνουν την ανάπτυξη των κακών βακτηρίων και έτσι βοηθούν στη διατήρηση της υγιούς ισορροπίας στα βακτήρια του εντέρου τα οποία με τη σειρά τους συμβάλλουν στην υγεία του πεπτικού.

Υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες

Οι πρωτεΐνες είναι οι κύριες δομικές μονάδες για τους μύες, τους τένοντες, τα όργανα και το δέρμα. Χωρίς την πρωτεΐνη το σώμα μας δεν μπορεί να λειτουργεί.  Τα αμινοξέα αποτελούν τις δομικές μονάδες των πρωτεϊνών, και όταν γίνεται η διάσπαση των πρωτεϊνών αυτά τα αμινοξέα είναι διαθέσιμα στο σώμα.  Το σώμα μας χρησιμοποιεί τα αμινοξέα για να συνθέσει πρωτεΐνες  που έχει ανάγκη.

Περίπου 30 γραμμάρια λούπινο περιέχουν 10 γραμμάρια πρωτεΐνης υψηλής ποιότητας. Αυτό το ελάχιστα γνωστό superfood περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα.

Διαβήτης

Οι σπόροι του λούπινου περιέχουν την γλυκοπρωτεΐνη γ-κονγλουτίνη η οποία μπορεί αποτελεσματικά να διαπερνά τον εντερικό φραγμό, έχει αντιδιαβητική δράση, και μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης.

Οι μελέτες έχουν δείξει ότι το εκχύλισμα των σπόρων του λούπινου χρησιμοποιείται για την διέγερση την έκκρισης ινσουλίνης στα κύτταρα. Αν και αυτά τα ευρήματα είναι σε πρώιμο στάδιο, αυτό το εκχύλισμα θα μπορούσε να προστεθεί σε ροφήματα ή γιαούρτι τα οποία θα μπορούσαν να καταναλώνονται πριν από ένα γεύμα. Με αυτό τον τρόπο δεν θα αυξάνονταν απότομα τα επίπεδα της γλυκόζης μετά από ένα γεύμα. Αυτή η απότομη αύξηση στα επίπεδα της γλυκόζης είναι επικίνδυνη σε ανθρώπους με προ-διαβήτη ή διαβήτη.

Υγεία της καρδιάς

Τα εκχυλίσματα της πρωτεΐνης του λούπινου μειώνουν την ανάπτυξη αθηρωματικών πλακών στα στεφανιαία αιμοφόρα αγγεία. Έτσι, διορθώνουν την δυσλειτουργία του αγγειακού ενδοθηλίου. Αυτό βοηθά στην χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων, το οποίο με τη σειρά του συμβάλλει στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης (υπέρταση), η οποία είναι γνωστό ότι συμβάλλει στα εγκεφαλικά επεισόδια και στα εμφράγματα.

Το λούπινο περιέχει πολύτιμα μεταλλικά στοιχεία όπως το μαγνήσιο, το κάλιο και ο σίδηρος. Επίσης, είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά που προστατεύουν την καρδιά από βλάβες.

Εγκυμοσύνη

Το λούπινο είναι πλούσιο σε φυλλικό οξύ, ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό για τις εγκύους. Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης οι γυναίκες πρέπει να λαμβάνουν τουλάχιστον 600mcg φυλλικού οξέος. Το φυλλικό οξύ είναι απαραίτητο για τη σύνθεση του DNA, πράγμα που είναι αναγκαίο για την δημιουργία των νέων κυττάρων. Το έμβρυο που μεγαλώνει μέσα στη μήτρα υφίσταται συνεχώς κυτταρικές διαιρέσεις και η μητέρα πρέπει να παρέχει συνεχώς αίμα για την παραγωγή νέων ερυθρών αιμοσφαιρίων. Όλες αυτές οι διαδικασίες απαιτούν μεγάλες ποσότητες φυλλικού οξέος. Μια μερίδα λούπινο περιέχει 360mcg φυλλικού οξέος, υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη, φυτικές ίνες, βιταμίνες Β και πολλά μεταλλικά στοιχεία που συμβάλλουν στην υγιή ανάπτυξη του εμβρύου.

Ποια είναι τα συμπτώματα της αλλεργίας στο λούπινο;

Το λούπινο είναι ένα όσπριο πολύ γνωστό στη Μεσόγειο, ειδικά το αλεύρι από λούπινο. Η αλλεργία στο λούπινο είναι μια σοβαρή τροφική αλλεργία.

Η αλλεργική αντίδραση στο λούπινο προκαλεί παρόμοια συμπτώματα με άλλα αλλεργιογόνα και περιλαμβάνουν εξάνθημα, κνησμό, οίδημα στο πρόσωπο, στη γλώσσα ή στο λαιμό, πόνο στην κοιλιά, ναυτία, εμετό, καταρροή ή δακρύρροια, δυσκολία στην αναπνοή, βήχα, λαχάνιασμα, και συμπτώματα του καρδιαγγειακού όπως η χαμηλή αρτηριακή πίεση.

Σε κάποιες περιπτώσεις η αναφυλαξία έχει αναφερθεί ως αποτέλεσμα της κατανάλωσης προϊόντων που περιέχουν κρυφά λούπινο. Επίσης, η εισπνοή του λούπινου μπορεί να προκαλεί συμπτώματα άσθματος. Το άσθμα, ειδικά όταν δεν είναι ελεγχόμενο, είναι ένας παράγοντας κινδύνου για σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις, όπως συμβαίνει και με άλλα κοινά αλλεργιογόνα. Όσοι άνθρωποι είναι αλλεργικοί στο λούπινο, η επαφή με τα άνθη του λούπινου στον κήπο μπορεί να προκαλεί δερματικές αντιδράσεις.