Φυσιοθεραπεία – φυσικοθεραπεία

Φυσιοθεραπεία - φυσικοθεραπεία

Η φυσιοθεραπεία (ή φυσικοθεραπεία) είναι μια θεραπευτική μέθοδος που χρησιμοποιείται για την θεραπεία τραυματισμών, την ενίσχυση της φυσικής δύναμης και την συνολική ευεξία. Ωστόσο, αν δούμε πιο προσεκτικά τον όρο θα παρατηρήσουμε ότι είναι ένας όρος ομπρέλα κάτω από τον οποίο εμπίπτουν πολλές πρακτικές και θεραπείες.

Η φυσικοθεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές θεραπείες και τεχνικές, ανάλογα με τον τύπο του προβλήματος που αντιμετωπίζει κάθε ασθενής.

Τυπικά, στο πρώτο ραντεβού θα μιλήσετε με τον φυσικοθεραπευτή σας για το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε και το ιστορικό σας, και θα δημιουργήσετε μαζί το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο.

Οι φυσικοθεραπευτές χρησιμοποιούν κυρίως τέσσερις προσεγγίσεις:

• τεχνικές με τα χέρια (manual therapy)
• τεχνικές με συσκευές
• την κίνηση και την άσκηση
• την εκπαίδευση και τη συμβουλευτική

Μερικές φορές χρησιμοποιούνται άλλες τεχνικές, όπως ο βελονισμός ή οι υπέρηχοι.

1. Τεχνικές με τα χέρια

Οι τεχνικές με τα χέρια περιλαμβάνουν μεθόδους στις οποίες ο φυσιοθεραπευτής χρησιμοποιεί τα χέρια του για να κινητοποιήσει και να κάνει μασάζ στους ιστούς του σώματος.

Αυτό μπορεί να βοηθά:

• στην ανακούφιση του πόνου και στη δυσκαμψία
• στη βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος
• στην καλύτερη ροή των υγρών στο σώμα
• στη βελτίωση της κίνησης σε διαφορετικά τμήματα του σώματος
• στην χαλάρωση

Οι τεχνικές με τα χέρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την θεραπεία συγκεκριμένων προβλημάτων, όπως ο πόνος στη μέση αλλά είναι χρήσιμες και για ένα εύρος καταστάσεων που επηρεάζουν τα οστά, τις αρθρώσεις ή τους μύες.

Για παράδειγμα, το μασάζ βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων που έχουν σοβαρά ή χρόνια νοσήματα, καθώς μειώνει τα επίπεδα του άγχους και συμβάλλει στην καλύτερη ποιότητα του ύπνου. Οι τεχνικές με τα χέρια επίσης χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν συγκεκριμένες παθήσεις των πνευμόνων.

2. Κίνηση και άσκηση

Οι φυσιοθεραπευτές προτείνουν κίνηση και ασκήσεις που βοηθούν στην βελτίωση της κινητικότητας και της λειτουργικότητας. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Ασκήσεις που είναι ειδικά σχεδιασμένες για την βελτίωση της κίνησης και της ενδυνάμωσης συγκεκριμένων σημείων στο σώμα, φυσικά πρέπει πάντα να γίνεται η σωστή προετοιμασία.
• Δραστηριότητες που περιλαμβάνουν την κίνηση ολόκληρου του σώματος, όπως το περπάτημα ή το κολύμπι, που βοηθούν στην αποκατάσταση μετά από μια χειρουργική επέμβαση ή ένα τραυματισμό που επηρεάζει την κινητικότητα.
• Ασκήσεις που γίνονται σε ζεστά, ρηχά νερά (υδροθεραπεία). Το νερό βοηθά στη χαλάρωση των μυών και των αρθρώσεων, ενώ συμβάλλει στην αντοχή και στην σταδιακά ενδυνάμωση του σώματος.
• Συμβουλές και ασκήσεις ώστε να μπορεί ένα άτομο να αυξήσει ή να διατηρήσει τη φυσική του δραστηριότητα, με ασφάλεια.
• Συμβουλές για τη χρήση βοηθημάτων για την κίνηση, όπως οι πατερίτσες ή το μπαστούνι.

Ο φυσιοθεραπευτής μπορεί επίσης να προτείνει ασκήσεις που οι ασθενείς μπορούν να συνεχίζουν να κάνουν μόνοι τους. Έτσι, θα αντιμετωπίζουν τον πόνο μακροπρόθεσμα ή να μειώνουν τον κίνδυνο τραυματισμού.

3. Εκπαίδευση και συμβουλευτική

Μία από τις κύριες πτυχές της φυσικοθεραπείας είναι ότι αντιμετωπίζει το σώμα ως ολότητα, και δεν επικεντρώνεται μονάχα σε ένα μόνο θέμα ή τραυματισμό.

Οι περισσότεροι φυσικοθεραπευτές δίνουν γενικές συμβουλές για την βελτίωση της ευεξίας. Για παράδειγμα προτείνουν τακτική άσκηση και  ισορροπημένη διατροφή, και αυτές αποτελούν σημαντικό κομμάτι της θεραπείας.

Ένας φυσικοθεραπευτής μπορεί να δίνει ειδικές συμβουλές οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν στις δραστηριότητες της καθημερινότητας ώστε ένα άτομο να φροντίζει τον εαυτό του και να μειώνει τον κίνδυνο τραυματισμού.

Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει πόνο στη μέση, μπορεί ο φυσικοθεραπευτής να του δώσει συμβουλές για τη στάση του σώματος. Επίσης, μπορεί να δείξει στον ασθενή πως να σηκώνει και να μεταφέρει αντικείμενα. Και τρόπους να αποφεύγει τις απότομες κινήσεις και την ορθοστασία.

Διάφορες τεχνικές χρησιμοποιούν οι φυσικοθεραπευτές; 

Τεχνικές με τα χέρια: είναι τεχνικές που χρησιμοποιούν οι φυσικοθεραπευτές για την διέγερση και την κινητοποίηση των αρθρώσεων μέσω του μασάζ με τη χρήση των χεριών τους.

Βελονισμός: λεπτές βελόνες τοποθετούνται σε συγκεκριμένα σημεία στο σώμα, και έτσι μειώνουν τον πόνο βραχυπρόθεσμα.

Κινητοποίηση των αρθρώσεων: αυτή η μορφή θεραπείας χρησιμοποιείται για την κινητοποίηση των αρθρώσεων με σκοπό την αποκατάσταση της κίνησης τους.

Διατάσεις και ασκήσεις: οι φυσιοθεραπευτές μαθαίνουν στους ασθενείς ασκήσεις και διατάσεις, ώστε να μπορούν να αποκαταστήσουν την κίνηση των αρθρώσεων.

Αποκατάσταση: ένα εύρος ασκήσεων ενδυνάμωσης και πρόληψης για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Προγράμματα ενδυνάμωσης: οι φυσιοθεραπευτές δημιουργούν εξειδικευμένα προγράμματα και εκπαιδεύουν τους ασθενείς ώστε να είναι υπεύθυνοι για την υγεία τους. Αυτά τα προγράμματα βοηθούν τους ασθενείς να βελτιώνουν την συνολική τους αντοχή, τη δύναμη, την  ισορροπία, το συντονισμό και την ευελιξία.

Υδροθεραπεία: η υδροθεραπεία χρησιμοποιεί το νερό για τη θεραπεία της αρθρίτιδας. Οι ειδικές ασκήσεις μέσα στο νερό γίνονται σε μια συγκεκριμένη θερμοκρασία 33-36^οC και με την καθοδήγηση του φυσιοθεραπευτή. Περιλαμβάνει διατάσεις, αερόβιες ασκήσεις και ασκήσεις ενδυνάμωσης.

Εφαρμογή κρύου (παγοθεραπεία): η εφαρμογή πάγου, παγοκύστεων, και οι τεχνικές όπως η κρυοθεραπεία ανακουφίζουν τα συμπτώματα σε οξείες καταστάσεις.

Εφαρμογή ζέστης: Σε περιπτώσεις χρόνιων νοσημάτων, οι φυσιοθεραπευτές χρησιμοποιούν υπέρυθρη θερμότητα, διαθερμία και υπερήχους.

Διαθερμία: αυτή η τεχνική περιλαμβάνει τη χρήση ηλεκτρικά επαγόμενης θερμότητας ή υψηλής συχνότητας ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων για την θεραπεία πολλών παθήσεων.

Ασκήσεις με εύρος κινήσεων (Range of Motion -ROM): αυτές οι ασκήσεις χρησιμοποιούνται για την βελτίωση της κινητικότητας των αρθρώσεων και την μείωση της μυϊκής δυσκαμψίας.

Κινητοποίηση των μαλακών ιστών: η κινητοποίηση των μαλακών ιστών ή το θεραπευτικό μασάζ βοηθά στη χαλάρωση των μυών, στην ανακούφιση του πόνου και στη μείωση του οιδήματος.

Άλλες τεχνικές 

Άλλες τεχνικές που χρησιμοποιούνται κάποιες φορές από τους φυσιοθεραπευτές και συμβάλλουν στην ανακούφιση του πόνου και προάγουν την επούλωση , περιλαμβάνουν:

• Βελονισμός: όπου λεπτές βελόνες τοποθετούνται σε συγκεκριμένα σημεία στο σώμα, με σκοπό την μείωση του πόνου.
• Διαδερμική ηλεκτρική διέγερση νεύρων: μια μικρή συσκευή χρησιμοποιείται για να μεταφέρει ηλεκτρικό ρεύμα στις περιοχές που υπάρχει πρόβλημα, με σκοπό την ανακούφιση του πόνου.
• Υπέρηχοι: υψηλής συχνότητας κύματα χρησιμοποιούνται για την θεραπεία των τραυματισμών στους βαθύς ιστούς. Προκαλούν διέγερση της κυκλοφορίας του αίματος και της δραστηριότητας των κυττάρων.  Στόχος τους είναι η μείωση του πόνου και των σπασμών, όπως επίσης και η επιτάχυνση της επούλωσης. Οι θεραπευτικοί υπέρηχοι χρησιμοποιούν συχνότητες 0.5-3 ΜΗz. Αυτή η τεχνική βοηθά στην μείωση της φλεγμονής μέσω της πρόκλησης βαθιάς θερμότητας σε μια συγκεκριμένη περιοχή για την θεραπεία των μυϊκών σπασμών, την επούλωση σε κυτταρικό επίπεδο, την αύξηση του μεταβολισμού, και την βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος στους τραυματισμένους ιστούς.
• Φωνοφόρεση: είναι μια τεχνική που χρησιμοποιεί υπερήχους για την αποτελεσματική απορρόφηση των φαρμάκων που εφαρμόζονται τοπικά. Αυτή η τεχνική είναι αποτελεσματική για την ανακούφιση του πόνου και επιτρέπει την μέγιστη απορρόφηση των αντφλεγμονωδών και αναλγητικών φαρμάκων.