Τα αντικαταθλιπτικά με έσωσαν

Μαρτυρίες: "Τα αντικαταθλιπτικά με έσωσαν"

Τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι η μοναδική λύση για την κατάθλιψη και για όλους τους ασθενείς. Πολλές φορές την πρώτη επιλογή αποτελεί η ψυχοθεραπεία ή άλλα είδη θεραπείας, ιδίως στις περιπτώσεις ήπιας κατάθλιψης. Ωστόσο είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε την αποτελεσματικότητά τους και ότι τα αντικαταθλιπτικά έχουν σώσει πολλούς ανθρώπους από την κατάθλιψη. Δυστυχώς υπάρχει γενικά ένα στίγμα γύρω από τη λήψη τους, ένας δισταγμός από τους ασθενείς, παρά το γεγονός ότι αν έχουν κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας ακολουθούν τη φαρμακευτική αγωγή χωρίς πολλές ερωτήσεις. Πολλά αντικαταθλιπτικά έχουν επίσης παρενέργειες που κυμαίνονται από ήπιες μέχρι σοβαρές και αυτά επίσης προβληματίζουν, μαζί και με διάφορες άλλες φοβίες και προκαταλήψεις, όπως για την εξάρτηση.

Ο κάθε άνθρωπος που σκέφτεται να ξεκινήσει τα αντικαταθλιπτικά πρέπει να είναι ενήμερος για τις πιθανές παρενέργειες και να παρακολουθείται τακτικά από τον ψυχίατρό του. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, οι ψυχικές διαταραχές είναι τόσο πολύπλοκες, με αποτέλεσμα κάποιες θεραπείες να είναι αποτελεσματικές για κάποιους αλλά όχι για κάποιους άλλους.

Ποια είναι η άποψη των ανθρώπων που ήδη λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά;

Πολλοί άνθρωποι λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά από τη στιγμή της διάγνωσης της κατάθλιψης, πράγμα που μπορεί να συμβεί από νεαρή ηλικία. Κάποιες φορές η προσαρμογή στα φάρμακα είναι δύσκολη. Τίποτα δεν είναι τέλειο, και κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά σε αυτά, οπότε μπορεί να χρειαστεί υπομονή τις πρώτες ημέρες λήψης τους, ή χρόνος για να βρεθεί ποιο αντικαταθλιπτικό φάρμακο του ταιριάζει.

Ωστόσο, οι περισσότεροι ασθενείς δηλώνουν ότι με τα αντικαταθλιπτικά είναι λειτουργικοί και νιώθουν καλά, όχι απλά για να σηκωθούν από το κρεβάτι και να βγουν έξω, αλλά και για να επανέλθουν στη ζωή τους! Έχουν διάθεση για κοινωνικές εκδηλώσεις με τους φίλους τους, απολαμβάνουν τη δουλειά τους και τη ζωή ξανά. Το πιο σημαντικό είναι ότι νιώθουν ξανά θετικά συναισθήματα όπως η αγάπη, η χαρά και ο ενθουσιασμός για τη ζωή. Η κατάθλιψη είναι μια επώδυνη κατάσταση που κλέβει όλα αυτά τα θετικά συναισθήματα.

Οι παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών είναι κάτι σύνηθες, και πρέπει οι ασθενείς να ζυγίζουν τα υπέρ και τα κατά των αντικαταθλιπτικών. Μπορεί για παράδειγμα να οδηγήσουν συχνά στην αύξηση βάρους ή σε σεξουαλική δυσλειτουργία. Αλλά αυτά μπορεί να είναι μικρές ενοχλήσεις μπροστά στα οφέλη των νεότερων αντικαταθλιπτικών.

Τα αντικαταθλιπτικά βοηθούν τους ασθενείς να έχουν μια φυσιολογική ζωή

Για μεγάλο ποσοστό ασθενών η εμπειρία με τα αντικαταθλιπτικά είναι θετική. Υπό το βάρος της κατάθλιψης οι άνθρωποι δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις της καθημερινότητας, δεν θέλουν να βγαίνουν από το σπίτι, δεν έχουν αυτοπεποίθηση. Για μεγάλο ποσοστό ασθενών η εμπειρία με τα αντικαταθλιπτικά είναι θετική. Με τη βοήθεια των αντικαταθλιπτικών νικούν την κατάθλιψη και έχουν ξανά μια κανονική ζωή, δηλαδή επανέρχεται η καλή διάθεση, η λειτουργικότητα, η θλίψη και η αίσθηση αδιεξόδου υποχωρούν, ενώ οι άνθρωποι πριν δεν έβρισκαν νόημα στα πράγματα, και προσπαθούσαν να κρυφτούν από τον κόσμο.

Τα αντικαταθλιπτικά κουβαλούν μαζί τους ένα αρνητικό στίγμα επειδή υπάρχουν άνθρωποι που δεν κατανοούν πόσο μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους με ψυχικές διαταραχές. Κάποιοι πιστεύουν ότι μετατρέπουν τους ανθρώπους σε συναισθηματικά ζόμπι, άλλοι τα ονομάζουν "χάπια της χαράς" και όλα αυτά συμβάλλουν στο στίγμα. Όμως, κανείς δεν μπορεί να σκεφτεί πόσοι άνθρωποι βγαίνουν από το σκοτάδι με τη βοήθεια των αντικαταθλιπτικών.

Τα αντικαταθλιπτικά σώζουν ζωές

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ξεκινούν τα αντικαταθλιπτικά σε νεαρή ηλικία, μετά από ένα μείζων καταθλιπτικό επεισόδιο.

Σίγουρα, υπάρχει η ανησυχία για τις παρενέργειες αλλά οι θετικές επιδράσεις στις περισσότερες περιπτώσεις υπερτερούν των αρνητικών. Με την πάροδο των χρόνων οι ασθενείς δοκιμάζουν διαφορετικά αντικαταθλιπτικά όπως η φλουοξετίνη (Ladose, SSRI), η βενλαφαξίνη (Efexor, SNRI) και η μιρταζαπίνη. Φυσικά, η ψυχοθεραπεία είναι ζωτικής σημασίας και σε συνδυασμό με την φαρμακευτική αγωγή έχει τα καλύτερα αποτελέσματα.

Οι ασθενείς που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά έχουν πολλά οφέλη. Ειδικά όσοι είναι επιρρεπείς στην κατάθλιψη (λόγω κληρονομικού ιστορικού ή εξαιρετικά πιεστικά συνθηκών ζωής). Αυτοί οι ασθενείς παραμένουν λειτουργικοί χάρη στα αντικαταθλιπτικά. Χωρίς αυτά, οι συναισθηματικές αλλαγές είναι τόσο έντονες που η ζωή είναι πολύ πιο δύσκολη. Αρκετοί ασθενείς έχουν αυτοκτονικές σκέψεις στη φάση της κατάθλιψης για αυτό και η φαρμακευτική αγωγή είναι ζωτικής σημασίας.

Ας δούμε μερικές εμπειρίες για τα αντικαταθλιπτικά:

• Μαρία, 40 ετών: «Πάλευα με την κατάθλιψη χωρίς φάρμακα για αρκετά χρόνια και τελικά συνειδητοποίησα ότι η κατάσταση είχε ξεφύγει. Έπαιρνα άδειες από τη δουλειά, είχα κρίσεις πανικού και δεν λειτουργούσα ούτε στο σπίτι. Ξεκίνησα το Seropram και πλέον μπορώ να κάνω τη ζωή μου, να σηκωθώ από το κρεβάτι, να πάω στη δουλειά, να έχω διάθεση, να απολαμβάνω την παρέα και τους φίλους. Καθυστέρησα να πάρω αντικαταθλιπτικά γιατί είχα λάθος γνώμη και φοβόμουν ότι θα παχύνω με τα αντικαταθλιπτικά, δεν ήξερα ότι υπάρχουν πολλές λύσεις».
• Ελένη, 32 ετών: «Παίρνω αντικαταθλιπτικά από τον Ιούλιο, για πρώτη φορά στη ζωή μου. Είχα χωρίσει και είχα πέσει σε κατάθλιψη, δεν μπορούσα να το ξεπεράσω. Ξυπνούσα το βράδυ, έκλαιγα, δεν ήθελα να βγω από το σπίτι, τελικά απολύθηκα από τη δουλειά μου.  Ήθελα να μένω στο κρεβάτι όλη την ώρα και να μην μιλάω σε κανέναν και είχα μηδενική όρεξη. Η εμπειρία μου με το Zoloft ήταν πολύ θετική, με βοήθησε και είμαι πολύ καλύτερα, τα έχω ξεπεράσει όλα αυτά. Όλο αυτό ήταν και μια αφορμή να ξεκινήσω ψυχοθεραπεία, και βλέπω πια τον εαυτό μου να προχωράει ουσιαστικά στη ζωή».
• Γιάννης, 38 ετών: «Έχασα και τους δυο γονείς μου σε τροχαίο και άλλαξε η ζωή μου, έπεσα σε κατάθλιψη. Αρχικά προσπάθησα να το παλέψω μόνος μου, αλλά η μαυρίλα δεν έφευγε με τίποτα, ήθελα να είμαι στο κρεβάτι, δεν ήθελα να πηγαίνω στο  γραφείο. Τελικά με πίεσαν στη δουλειά, επισκέφτηκα κάποιο ψυχίατρο και πήρα αντικαταθλιπτικά χωρίς αποτέλεσμα για αρκετούς μήνες. Τελικά πήρα το Brintellix και τα πράγματα άλλαξαν, η μαυρίλα έφυγε και μπορούσα να λειτουργώ πάλι στο σπίτι και στη δουλειά. Η γνώμη μου είναι ότι δεν πρέπει να καθυστερεί κανείς να πάρει βοήθεια, χάνει το χρόνο και τη ζωή του με την κατάθλιψη».

Τα αντικαταθλιπτικά λοιπόν έδωσαν μια ευκαιρία σε αυτούς τους ανθρώπους, να βγουν από την κατάθλιψη και να ξεκινήσουν ψυχοθεραπεία, για να αντιμετωπίσουν τα πραγματικά αίτια και να διεκδικήσουν τη χαρά και τη ζωή.

Τα αντικαταθλιπτικά βελτιώνουν την ποιότητα ζωής

Αρκετοί άνθρωποι υποφέρουν από χρόνια κατάθλιψη. Σε αυτή την περίπτωση πιστεύουν ότι η πεσμένη διάθεση είναι κάτι φυσιολογικό μαζί με τη συνεχή ανησυχία.  Ωστόσο,  με τον καιρό αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν πλέον μόνοι τους να διαχειριστούν την κατάσταση παρά τις καλές τους προθέσεις.

Έτσι, τα αντικαταθλιπτικά αποτελούν μια επιλογή μαζί με την ψυχοθεραπεία. Πολλοί ασθενείς συζητούν με το γιατρό τους για τις επιλογές τους και επειδή είναι δύσπιστοι σχετικά με την φαρμακευτική αγωγή, οι γιατροί συνήθως κάνουν την εξής ερώτηση, "Αν είχες διαβήτη και σου έλεγα να πάρεις ινσουλίνη, θα έλεγες όχι; Έχεις χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης και για αυτό πρέπει να λάβεις κάποιο φάρμακο."

Σίγουρα, πολλοί άνθρωποι που ξεκινούν τα αντικαταθλιπτικά ίσως να νιώθουν στην αρχή πιο ανήσυχοι και να έχουν αϋπνία, αλλά σταδιακά έρχεται η ανακούφιση. Η κατάθλιψη κάνει τα πάντα πιο δύσκολα. Τα αντικαταθλιπτικά όμως κάνουν τα πάντα πιο υποφερτά.

Φυσικά, τα αντικαταθλιπτικά δεν αποτελούν μια μαγική λύση αλλά ανακουφίζουν από το έντονο στρες και κάνουν τη ζωή διαχειρίσιμη.

Τα αντικαταθλιπτικά συμβάλλουν στην αποκατάσταση της ψυχικής υγείας

Αρκετοί άνθρωποι παλεύουν με τις κρίσεις πανικού και με το άγχος από μικρή ηλικία αλλά δεν μιλούν ποτέ για αυτό. Όσο περνούν τα χρόνια αναζητούν θεραπείες. Όταν κάποιος συνεχώς είναι νευρικός, θυμωμένος και διαφωνεί με την οικογένεια και τους φίλους του, τότε είναι ανάγκη να ζητήσει βοήθεια.

Έτσι, τα αντικαταθλιπτικά είναι μια λύση. Ωστόσο οι γνώμες των ανθρώπων γύρω τους για τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να μην είναι τόσο ενθαρρυντικές. Πολλοί λένε, "Αυτά τα φάρμακα προκαλούν εθισμό", "Θα διαταραχθούν οι ορμόνες σου." Αυτό που έχει σημασία είναι οι ασθενείς να μην επηρεάζονται από τη γνώμη των άλλων. Οι γύρω τους μπορεί να πιστεύουν ότι ξέρουν τι είναι καλύτερο για αυτούς αλλά μόνο οι ίδιοι γνωρίζουν ποιο είναι το καλύτερο για τον εαυτό τους.

Όταν κάποιος ξεκινά τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να χρειαστούν έξι εβδομάδες για να δει τις πρώτες αλλαγές αλλά μετά από κάποιους μήνες σίγουρα βλέπει μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού του. Οι περισσότεροι έχουν όρεξη για ζωή, παίρνουν σοβαρές αποφάσεις, επιλέγουν δουλειές που απολαμβάνουν, κάνουν σχέδια, όνειρα.

Φυσικά, αν κάποιος νιώθει καλά μπορεί να συζητήσει με το γιατρό του την σταδιακή διακοπή των αντικαταθλιπτικών.

Τα αντικαταθλιπτικά βοηθούν τους ασθενείς να μιλήσουν για όσα βιώνουν

Πολλοί άνθρωποι ξεκινούν τα αντικαταθλιπτικά όταν "έχουν πιάσει πάτο", κλαίνε όλη μέρα και νιώθουν ότι δεν υπάρχει τέλος στο αδιέξοδο και στην απελπισία (για αυτό και αυτοκτονούν, για να διαφύγουν του ψυχικού πόνου). Σε αυτές τις περιπτώσεις ζητούν απελπισμένα βοήθεια, και τα αντικαταθλιπτικά είναι μια αποτελεσματική λύση. Πολλές φορές ένας ασθενής μπορεί να αλλάξει αντικαταθλιπτικά φάρμακα, μέχρι να βρει αυτό που του ταιριάζει καλύτερα.

Όταν ένα άτομο βιώνει κατάθλιψη δεν είναι πρόθυμο να μιλήσει σε κανέναν για όσα νιώθει. Αλλά όταν τελικά παίρνει την απόφαση να μιλήσει σε έναν ψυχίατρο-ψυχοθεραπευτή, συνειδητοποιεί ότι δεν είναι ο μοναδικός άνθρωπος στον κόσμο που νιώθει έτσι. Σταδιακά βλέπει το άγχος και την απελπισία να υποχωρούν. Επιπλέον, δεν νιώθει την ίδια ανησυχία με πριν.Αρχικά οι περισσότεροι ασθενείς δεν θέλουν να λένε ότι παίρνουν αντικαταθλιπτικά επειδή φοβούνται το στίγμα (για τα "ψυχοφάρμακα") και την κριτική των άλλων, και δεν θέλουν τον οίκτο και φοβούνται την απόρριψη. Ωστόσο, με τον καιρό αλλάζουν στάση. Είναι πιο ανοιχτοί στο να συζητούν για τα θέματα ψυχικής υγείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν.

Τι πιστεύουν οι άνθρωποι που παίρνουν αντικαταθλιπτικά;

Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν πάρει αντικαταθλιπτικά λένε ότι τους έσωσαν, ότι άλλαξε η ζωή τους. Βρίσκουν νέες δουλειές που αγαπούν, βελτιώνονται οι σχέσεις με την οικογένεια και τους φίλους τους. Και το πιο σημαντικό είναι ότι νιώθουν ευτυχισμένοι με την οικογένεια τους και αυτό έχει θετικές επιδράσεις στα παιδιά τους. Σίγουρα, υπάρχουν κάποιες περίοδοι στις οποίες σκέφτονται την διακοπή των αντικαταθλιπτικών και το πως θα είναι η ζωή μετά τα αντικαταθλιπτικά. Ωστόσο, μετά σκέφτονται τη ζωή τους πριν από τα φάρμακα. Βέβαια, θα ήθελαν να μην παίρνουν αντικαταθλιπτικά για μια ζωή. Αλλά τα αντικαταθλιπτικά τους βοηθούν να ζουν τη ζωή που θέλουν, και η επιλογή να τα ξεκινήσουν ήταν η καλύτερη απόφαση για την οικογένειά τους και για τον εαυτό τους.