Πότε σταματούν οι κρίσεις πανικού
Στις περισσότερες περιπτώσεις μια κρίση πανικού φτάνει στην κορύφωσή της μέσα σε 10 λεπτά και σταματά σε 20-30 λεπτά.
Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους αυτό συμβαίνει, είναι σημαντικό να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει στη διάρκεια μιας κρίσης πανικού. Στη διάρκεια της κρίσης ενεργοποιείται ο μηχανισμός πάλης ή φυγής (fight or flight) στο σώμα, με αυτό τον τρόπο το σώμα αντιδρά σε περιπτώσεις που απειλείται η επιβίωσή μας, η σωματική ασφάλειά μας. Ακολουθεί μια έκρηξη αδρεναλίνης που βοηθά να πάρουμε μια γρήγορη απόφαση να τρέξουμε μακριά από τον κίνδυνο ή να πολεμήσουμε.
Αυτή η αντίδραση φυσιολογικά δεν κρατά πολύ και σύντομα το σώμα επανέρχεται σε ηρεμία. Για αυτό μια τυπική κρίση πανικού δεν διαρκεί πολύ, για παράδειγμα 20 λεπτά.
Τι συμβαίνει όμως όταν μια κρίση πανικού διαρκεί περισσότερο ή εμφανίζεται πιο συχνά; Είναι πιθανό να συμβαίνει οτιδήποτε από τα παρακάτω:
- Διαταραχή πανικού (επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού, ή κύματα κρίσεων πανικού)
- Επιδράσεις μιας μεμονωμένης κρίσης πανικού
- Κάποιο άλλο (οργανικό) πρόβλημα υγείας
Πώς μπορεί να νιώθω μετά από μια κρίση πανικού;
Μετά από μια κρίση πανικού είναι πολύ πιθανό να νιώθετε άγχος, κούραση και ανησυχία. Αν και μια κρίση πανικού είναι τρομακτική, δεν είναι επικίνδυνη. Ποτέ κανείς δεν πέθανε από μία κρίση πανικού. Ο φόβος όμως που προκαλεί είναι έντονος, ειδικά αν βιώνετε μια κρίση πανικού για πρώτη φορά. Οι περισσότεροι άνθρωποι την πρώτη φορά που παθαίνουν κρίση πανικού, νομίζουν ότι παθαίνουν εγκεφαλικό ή έμφραγμα, ή ότι χάνουν το μυαλό τους.
Πώς μπορεί κάποιος να ξεχωρίσει την κρίση πανικού από μια κρίση άγχους, από το έντονο στρες; Ο διαχωρισμός είναι πολύπλοκος. Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να μιλήσετε με το γιατρό σας για να αξιολογήσει τα συμπτώματά σας και να σας δώσει συμβουλές. Για μια πρώτη εκτίμηση μπορείτε να κάνετε το online τεστ για κρίση πανικού.
Μια κρίση πανικού έχει έντονα σωματικά συμπτώματα, όπως η ταχυπαλμία, η δυσκολία στην αναπνοή, η εφίδρωση, το τρέμουλο στο σώμα.
Το άγχος μπορεί να προκαλεί κάποια από αυτά τα συμπτώματα, αλλά είναι πιο ήπια. Μπορεί κάποιος να έχει περισσότερα ψυχικά συμπτώματα όπως οι σκέψεις που τρέχουν, η ανησυχία, η έλλειψη συγκέντρωσης. Μπορεί επίσης, να νιώθει νευρικός και να δυσκολεύεται να κοιμηθεί.
Κύματα κρίσεων πανικού
Αν έχετε συμπτώματα κρίσης πανικού που διαρκούν για μια ώρα ή περισσότερο, μάλλον βιώνετε κύματα κρίσεων πανικού, δηλαδή συμβαίνουν κρίσεις η μία μετά την άλλη. Υπάρχει στην πραγματικότητα μια περίοδος υποχώρησης μεταξύ τους, αν και μπορεί να μην το παρατηρήσετε. Αν και αυτή η κατάσταση είναι σπάνια, είναι πολύ δύσκολο κάποιος να αντιμετωπίζει τα κύματα κρίσεων πανικού.
Ποιο συχνές είναι οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού, είτε μέσα στην ημέρα είτε μέσα στην εβδομάδα, οπότε τότε μιλάμε πλέον για "διαταραχή πανικού".
Άλλα προβλήματα υγείας
Μια άλλη διαταραχή που μοιάζει με μια παρατεταμένη κρίση πανικού είναι η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή. Σε αυτή την περίπτωση το άτομο δυσκολεύεται γενικότερα μέσα στην ημέρα να ελέγξει την ανησυχία του, και παλεύει να ελέγξει το άγχος του. Έχει άγχος για τα πάντα, συνεχώς, ακόμα και για μικροπράγματα.
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις με τις κρίσεις πανικού, είναι ότι προκαλεί τα ίδια συμπτώματα με ένα εύρος άλλων ιατρικών θεμάτων, όπως οι αλλεργικές αντιδράσεις, τα νοσήματα του καρδιαγγειακού. Αν κάποιος είναι ευαίσθητος στον πανικό, κάποια θέματα υγείας όπως τα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, το άσθμα, ο υπερδραστήριος θυρεοειδής, μπορεί να οδηγούν σε μια κρίση πανικού.
Καλό είναι να έχετε στο μυαλό σας, ότι πολλοί άνθρωποι (και γιατροί) συγχέουν την κρίση πανικού με άλλα προβλήματα υγείας (όπως την κρίση άγχους). Επειδή κάποιος μπορεί να έχει μια κρίση πανικού που διαρκεί περισσότερο, αυτό δεν σημαίνει ότι έχει κάποιο άλλο πρόβλημα υγείας. Φυσικά, πάντα πρέπει να συζητά με το γιατρό του για τα συμπτώματα που νιώθει.
Αντιμετώπιση κρίσεων πανικού
Για την αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού υπάρχουν δύο βασικές επιλογές, η φαρμακευτική αγωγή (βενζοδιαζεπίνες και αντικαταθλιπτικά) και η ψυχοθεραπεία. Οι μελέτες δείχνουν ότι η πιο αποτελεσματική θεραπεία είναι ο συνδυασμός της φαρμακευτικής αγωγής και της ψυχοθεραπείας.
Οι βενζοδιαζεπίνες είναι τα πιο γνωστά φάρμακα για την αντιμετώπιση του άγχους (ιδίως το Xanax για τις κρίσει πανικού). Τα πλεονεκτήματά τους είναι ότι καταπολεμούν γρήγορα τις κρίσεις πανικού και έχουν πιο ήπιες παρενέργειες συγκριτικά με τα αντικαταθλιπτικά. Ωστόσο, η χρήση των βενζοδιαζεπινών έχει συνδεθεί με την εξάρτηση, δυσκολίες στο συντονισμό/κινητικότητα (με συνέπεια ατυχήματα, πτώσεις) και την επανεμφάνιση των κρίσεων πανικού επί της διακοπής τους.
Η ψυχοθεραπεία είναι πολύ αποτελεσματική στην θεραπεία της διαταραχής πανικού και είναι μια εναλλακτική για τις βενζοδιαζεπίνες χωρίς να έχει καμία παρενέργεια. Βέβαια, για να δει κάποιος τα αποτελέσματα της ψυχοθεραπείας χρειάζεται περισσότερο χρόνο. Επίσης θα πρέπει να γίνει επιλογή της κατάλληλης μορφής ψυχοθεραπείας και ενός έμπειρου ψυχοθεραπευτή, διαφορετικά δεν θα υπάρχουν ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Οι βενζοδιαζεπίνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν παράλληλα με ψυχοθεραπεία για την αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού.
Εναλλακτικά, για όσους επιθυμούν να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις πανικού χωρίς φάρμακα, ο βελονισμός και η ομοιοπαθητική μπορούν να προσφέρουν λύσεις.
Πρώτο βήμα για την θεραπεία των κρίσεων πανικού
Η ζωή μετά την κρίση πανικού αλλάζει, καθώς εγκαθίσταται ο φόβος για την επόμενη κρίση πανικού και η αποφευκτικότητα (το άτομο αποφεύγει ότι νομίζει ότι συνδέεται με την έκλυση μιας κρίσης πανικού).
Η ταχυπαλμία που συνήθως προκαλεί μια κρίση πανικού μπορεί να μοιάζει με συμπτώματα άλλων ασθενειών, όπως οι παθήσεις του καρδιαγγειακού. Για αυτό το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνει κάποιος είναι να επισκεφθεί το γιατρό του και να κάνει κάποιες εξετάσεις ώστε να αποκλείσει την πιθανότητα κάποιας άλλης οργανικής νόσου.
Αν δεν υπάρχει κάποιο ιατρικό πρόβλημα, ο γιατρός σας θα σας προτείνει να μιλήσετε με έναν ειδικό ψυχίατρο (και όχι ψυχολόγο) ώστε να γίνει η διάγνωση των κρίσεων πανικού.
Ψυχοθεραπεία
Ένας ειδικός ψυχοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τι είναι η διαταραχή πανικού και πως μπορείτε να την αντιμετωπίσετε.
Όσο προχωράτε στην ψυχοθεραπεία, θα μπορείτε να αναγνωρίζετε όλες τις καταστάσεις, τις σκέψεις ή τα συναισθήματα που προκαλούν τις κρίσεις. Από τη στιγμή που θα κατανοήσετε τι ακριβώς συμβαίνει, τότε θα μπορείτε να ελέγχετε περισσότερο την κατάσταση.
Με τη βοήθεια ενός έμπειρου ψυχοθεραπευτή θα καταλάβετε ότι τα σωματικά συμπτώματα των κρίσεων πανικού δεν θα σας βλάψουν. Οι κρίσεις πανικού δεν είναι επικίνδυνες, και σταδιακά θα μοιάζουν λιγότερο τρομακτικές.
Επίσης, οι τεχνικές χαλάρωσης βοηθούν στην αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού όταν αυτές συμβαίνουν, σαν πρώτες βοήθειες. Αν μπορείτε να ελέγξετε την αναπνοή σας, για παράδειγμα, τότε η κρίση πανικού δεν θα είναι τόσο έντονη, θα κάνει τον σύντομο κύκλο της και θα αποδράμει.
Φαρμακευτική αγωγή
Μαζί με τον ψυχίατρό σας μπορεί να αποφασίσετε ότι πρέπει να πάρετε κάποιο φάρμακο, παράλληλα με την ψυχοθεραπεία ώστε να περιοριστούν τα ψυχοσωματικά συμπτώματα των κρίσεων πανικού. Μπορεί λοιπόν να σας προτείνει:
- Ένα αντικαταθλιπτικό, που είναι γενικά η πρώτη επιλογή για την πρόληψη των μελλοντικών κρίσεων πανικού.
- Ένα αγχολυτικό όπως οι βενζοδιαζεπίνες (πχ Xanax).
Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να δοκιμάσετε περισσότερα από ένα φάρμακα μέχρι να βρείτε αυτό που λειτουργεί καλύτερα για εσάς.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Εκτός από την ψυχοθεραπεία και την φαρμακευτική αγωγή, μπορείτε να κάνετε κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής σας που θα σας βοηθήσουν:
- Η γιόγκα ή οι ασκήσεις αναπνοών χαλαρώνουν το σώμα και μειώνουν το στρες.
- Η άσκηση ηρεμεί το μυαλό και αντισταθμίζει τις παρενέργειες της φαρμακευτικής αγωγή, όπως η αύξηση του βάρους.
- Ο περιορισμός του αλκοόλ, της καφεΐνης, καθώς και η διακοπή του καπνίσματος βοηθούν στη μείωση των κρίσεων πανικού.
- Ο επαρκής ύπνος βοηθά να έχετε ενέργεια στη διάρκεια της ημέρας.
Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι εναλλακτικές μέθοδοι όπως ο βελονισμός, βοηθά στην ρύθμιση του κεντρικού νευρικού συστήματος και συμβάλλει στη μείωση του άγχους.
Εάν κάποιος δικός σας άνθρωπος υποφέρει από κρίσεις πανικού, μπορείτε πάντα να μάθετε ορισμένες τεχνικές ώστε να του προσφέρετε κάποιες πρώτες βοήθειες κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού.
Αποτελεσματική αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού
Για μια πρώτη εκτίμηση μπορείτε να κάνετε το online τεστ για κρίση πανικού.
Πολλοί άνθρωποι δεν κάνουν τίποτε για να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις πανικού. Όμως, η έλλειψη θεραπείας μπορεί να οδηγεί σε σοβαρότερα προβλήματα. Με τη βοήθεια της ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ, της φαρμακευτικής αγωγής και του EMDR, οι κρίσεις πανικού υποχωρούν. Άλλες εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές όπως η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ και ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ προσφέρουν ανακούφιση σημαντική ανακούφιση από τα συμπτώματα.