Καρκίνος του προστάτη

Καρκίνος του προστάτη

Οι άνδρες που έχουν διαγνωστεί πρόσφατα με καρκίνο του προστάτη έχουν να λάβουν δύσκολες αποφάσεις για την θεραπεία τους, αλλά το τελευταίο πράγμα που θέλουν είναι να μετανιώσουν για την επιλογή της θεραπείας αργότερα. Αλλά δυστυχώς, οι τύψεις για την θεραπεία είναι κάτι πολύ σύνηθες.

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνου του προστάτη;

Μια μελέτη που έγινε σε 2072 άνδρες με καρκίνο του προστάτη στα έτη 2011-2012, έδειξε ότι 1 στους 10 δεν ήταν ευχαριστημένος με την θεραπεία που επέλεξε.

Όλοι οι άνδρες ήταν κάτω των 80 ετών, με μέσο όρο ηλικίας τα 64 έτη. Περίπου οι μισοί από αυτούς είχαν αργά αναπτυσσόμενους καρκίνους με χαμηλό κίνδυνο υποτροπής ή διασποράς μετά τη θεραπεία. Οι υπόλοιποι ανήκαν σε κατηγορίες μέσου ή υψηλού κινδύνου.

Οι θεραπευτικές επιλογές για όλους τους άνδρες ήταν μια από τις τρεις:

• Χειρουργική αφαίρεση του προστάτη (ριζική προστατεκτομή)
• Ακτινοθεραπεία
• Ενεργητική επιτήρηση, που συνεπάγεται στενή παρακολούθηση του όγκου του προστάτη με τακτικούς ελέγχους του PSA, και θεραπευτική παρέμβαση μόνο αν ο όγκος αναπτυχθεί περαιτέρω

Περισσότεροι από τους μισούς άνδρες επέλεξαν την χειρουργική επέμβαση ανεξάρτητα με τον κίνδυνο που διέτρεχαν τη στιγμή της διάγνωσης. Οι υπόλοιποι επέλεξαν την ακτινοθεραπεία και περίπου το 13% των ανδρών επέλεξε την ενεργητική επιτήρηση. Στη συνέχεια, σε τακτά χρονικά διαστήματα, οι άνδρες απαντούσαν σε ερωτήσεις σχετικά με τη θεραπεία.

Τι έδειξαν τα αποτελέσματα από τις μελέτες; 

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μετά από 5 χρόνια, 279 άνδρες (το 13%) είχε μετανιώσει για την απόφαση που πήρε. Όσοι άνδρες έκαναν χειρουργική αφαίρεση του προστάτη ήταν πιθανό να νιώθουν δυσαρεστημένοι με την απόφασή τους. Επιπλέον, 183 από αυτούς τους άνδρες (13%) ένιωθε ότι θα ήταν καλύτερα με μια διαφορετική θεραπευτική προσέγγιση. Σε αντίθεση, μόνο 76 άνδρες (11%) που έκαναν ακτινοθεραπεία είχαν μετανιώσει για την επιλογή τους. Όσον αφορά την ενεργητική επιτήρηση μόνο 20 άνδρες (7%) ένιωσαν άσχημα με την επιλογή τους.

Οι άνδρες που ανήκαν στην κατηγορία χαμηλού και μέσου κινδύνου είναι πιο πιθανό να είχαν μετανιώσει που επέλεξαν το χειρουργείο ή την ακτινοθεραπεία αντί για την ενεργητική επιτήρηση. Οι άνδρες που ανήκαν σε ομάδες υψηλού κινδύνου δεν είχαν μετανιώσει καθόλου για την άμεση θεραπεία που έλαβαν.

Γιατί οι άνδρες ένιωθαν τύψεις για την θεραπεία;

Σε αυτή την μελέτη δεν έγινε αξιολόγηση των επιπλοκών που μπορεί να οδήγησαν στις τύψεις για την επιλογή της θεραπείας. Ωστόσο, η μελέτη ανακάλυψε ότι η σεξουαλική δυσλειτουργία είχε άμεση σχέση με τις τύψεις για την θεραπεία. Από την άλλη πλευρά, και οι ασθενείς που ήταν σε ενεργητική επιτήρηση ίσως να ένιωθαν τύψεις αν η νόσος τους εξελισσόταν και ότι θα έπρεπε να έχουν λάβει άλλες αποφάσεις νωρίτερα.

Οι τύψεις προκύπτουν από τις αποκλίσεις ανάμεσα σε όσα προσδοκούν οι άνδρες από μια θεραπεία και την πραγματική τους εμπειρία με την πάροδο του χρόνου.

Αυτό που μας δείχνει η μελέτη είναι ότι η συμβουλευτική τη στιγμή της διάγνωσης βοηθά στην ελαχιστοποίηση των τύψεων αργότερα. Η επικοινωνία με τον ασθενή είναι πολύ σημαντική, για αυτό οι γιατροί πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις αρχές, το άγχος για τις αποφάσεις, ώστε να υπάρχουν ρεαλιστικές προσδοκίες.

Άλλες θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του προστάτη

Σε πολλές περιπτώσεις οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη, κάνουν ριζική προστατεκτομή, μια χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του προστάτη μαζί με τα σπερματικά κυστίδια που παράγουν το σπέρμα. Ωστόσο, οι άνδρες με εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη, όπου ο καρκίνος περιορίζεται στον προστάτη, έχουν μια άλλη χειρουργική επιλογή.

Ονομάζεται εστιακή θεραπεία, και είναι μια εναλλακτική χειρουργική επέμβαση για την θεραπεία μόνο του καρκινικού ιστού στον προστάτη. Η συγκεκριμένη θεραπεία αφήνει τον υπόλοιπο αδένα άθικτο. Ο στόχος της είναι η αφαίρεση του "κλινικά σημαντικού" καρκινικού ιστού, των καρκινικών κυττάρων που θα μπορούσαν να εμφανίσουν διασπορά αν δεν θεραπευόταν. Βέβαια,  υπάρχει ένα μικρό ρίσκο ότι κάποια καρκινικά κύτταρα μπορεί να μείνουν πίσω μετά τη θεραπεία. Ωστόσο, η εστιακή θεραπεία έχει το πλεονέκτημα να ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο για στυτική δυσλειτουργία και ακράτεια των ούρων.  Οι οποίες είναι πιθανές παρενέργειες της ριζικής προστατεκτομής. Και όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι είναι μια αποτελεσματική μέθοδος.

Μελέτες για την εστιακή θεραπεία 

Τον τελευταίο χρόνο, σε μια μελέτη που έγινε σε 1379 άνδρες που έκαναν εστιακή θεραπεία ή ριζική προστατεκτομή έδειξε ότι τα αποτελέσματα ήταν ίδια μετά από πέντε χρόνια παρακολούθησης. Οι άνδρες που ήταν κατά μέσο όρο 66 ετών, έκαναν μια θεραπεία που ονομάζεται HIFU (εστιασμένοι υπέρηχοι υψηλής έντασης). Αυτοί οι υπέρηχοι καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα υποβάλλοντάς τα σε υψηλής έντασης υπερήχους που θερμαίνουν τους όγκους σε υψηλές θερμοκρασίες.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι η εστιακή θεραπεία είναι επίσης μια αποτελεσματική επιλογή για μεγαλύτερους ηλικιακά άνδρες με καρκίνο του προστάτη.

Σε μια νέα μελέτη αξιολογήθηκαν τα αποτελέσματα σε 649 άνδρες άνω των 70 ετών. Τα 2/3 των ανδρών είχαν καρκίνο μέσου κινδύνου, και το 1/3 είχε πιο επιθετικούς και υψηλού κινδύνου όγκους.

Όλοι οι άνδρες έκαναν θεραπεία HIFU ή μια διαφορετική μορφή εστιακής θεραπείας, την κρυοθεραπεία, που καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα με τη βοήθεια του πάγου. Ο στόχος της μελέτης ήταν να αξιολογηθεί αν οι άνδρες απέφυγαν το θάνατο από καρκίνο του προστάτη ή αν επιδεινώθηκε η κατάστασή τους και χρειάστηκαν περαιτέρω παρεμβάσεις.

Τι δείχνουν τα στοιχεία για την εστιακή θεραπεία;

Μετά από παρακολούθηση πέντε ετών, το 96% των ανδρών ήταν ζωντανοί. Δεν υπήρχε καμία διαφορά στα αποτελέσματα ανάμεσα στην θεραπεία HIFU και στην κρυοθεραπεία. Οι άνδρες που ανήκαν σε ομάδες υψηλού κινδύνου δεν είχαν τα ίδια αποτελέσματα.

Το 88% των ανδρών με καρκίνο υψηλού κινδύνου και το 90% των ανδρών με καρκίνο μέσου κινδύνου απέφυγαν την ορμονοθεραπεία. Συνήθως, η ορμονοθεραπεία δεν είναι επιθυμητή από τους άνδρες, λόγω των παρενεργειών της. Η εστιακή θεραπεία είναι μια αποδεκτή θεραπεία που ελέγχει τον καρκίνο του προστάτη στους μεγαλύτερους ηλικιακά άνδρες όπως και η ριζική προστατεκτομή.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι επιπλοκές από την εστιακή θεραπεία είναι δυνατές. Για παράδειγμα, ένα μικρό ποσοστό ανδρών εμφάνισε ουρολοιμώξεις, και κάποιοι είχαν θέματα με την ακράτεια ούρων, μια θεραπεύσιμη κατάσταση η οποία συμβαίνει όταν η κύστη δεν μπορεί να αδειάσει εντελώς. Η μακροχρόνια ακράτεια ούρων μετά την εστιακή θεραπεία είναι κάτι πολύ σπάνιο.

Παρά τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα της μελέτης , είναι ανάγκη να γίνουν περισσότερες μελέτες σχετικά με την εστιακή θεραπεία. Ακόμη δεν έχουν αξιολογηθεί τα μακροχρόνια αποτελέσματα (10-15 χρόνια) μετά την εστιακή θεραπεία ώστε να αξιολογηθεί ως η καλύτερη θεραπευτική επιλογή συγκριτικά με την ριζική προστατεκτομή ή την ακτινοθεραπεία.

Επιπλέον μελέτες θα βοηθήσουν να καθοριστεί σε ποιες περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη, η εστιακή θεραπεία είναι η καλύτερη επιλογή.