Αμφιθυμία
Αμφιθυμία σημαίνει ότι έχουμε κάποια ανάμικτα συναισθήματα, πως νιώθουμε ταυτόχρονα αντιφατικά ή αντίθετα συναισθήματα για κάτι/κάποιον. Πολλοί άνθρωποι ξεκινούν ψυχοθεραπεία επειδή έχουν ανάμικτα συναισθήματα για μια κατάσταση στη ζωή τους. Για πολλούς ανθρώπους αμφιθυμία πρακτικά σημαίνει αναποφασιστικότητα, σύγχυση, προβληματισμός.
Η αμφιθυμία μπορεί να εμφανιστεί για παράδειγμα, στην απώλεια ενός προσώπου για το οποίο είχαμε ανάμικτα συναισθήματα, ή στον τερματισμό μιας τοξικής σχέσης, μιας σημαντικής αλλαγής στη ζωή όπως μια νέα δουλειά ή μια απροσδόκητη αλλαγή. Η αναποφασιστικότητα και η αβεβαιότητα προκαλούν εσωτερικές συγκρούσεις που μπορεί να είναι εξουθενωτικές. Μπορεί οι άνθρωποι να χάνουν το ενδιαφέρον τους, το κίνητρό τους, να έχουν θέματα με την όρεξη και τον ύπνο τους, και γενικά να έχουν ένα αίσθημα ανισορροπίας.
Αμφιθυμία- η σύγκρουση ανάμεσα στη φωνή της αυτοπεποίθησης και στη φωνή της αμφιβολίας
Σε κάθε σημαντική απόφαση, στη δουλειά, στην προσωπική ζωή, στην υγεία, υπάρχει μια δόση αμφιθυμίας. Η αμφιθυμία εμποδίζει την εξέλιξή μας. Είναι ένας αποτρεπτικός παράγοντας για την προσωπική και την επαγγελματική μας επιτυχία. Αλλά κατανοώντας τις μορφές της, είναι μια καλή αρχή για προχωρήσουμε και να μετριάσουμε τις αρνητικές της συνέπειες.
Η αμφιθυμία είναι κάτι φυσιολογικό για όλους μας. Είναι η παρουσία αντικρουόμενων συναισθημάτων, σκέψεων ή επιθυμιών. Ένα αμφίθυμο άτομο νιώθει συχνά αυτή την άβολη εσωτερική σύγκρουση. Όταν η αβεβαιότητα και οι αμφιβολίες αναλαμβάνουν τα ηνία, τότε νιώθουμε κολλημένοι στην ίδια κατάσταση.
Μπορεί να νιώθουμε ανίκανοι να πάρουμε μια απόφαση. Η αμφιθυμία συνήθως είναι αποτέλεσμα των μηνυμάτων που έχουμε ακούσει στα πρώτα χρόνια της ζωής μας:
- "Είσαι ονειροπόλος."
- "Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι μπορείς να τα καταφέρεις;"
- "Ποιος νομίζεις πώς είσαι;"
Όταν είμαστε παιδιά γινόμαστε αποδέκτες επιπλήξεων από τους γονείς, τους δασκάλους ή τους συμμαθητές μας. Ακούμε συνεχώς προειδοποιήσεις με αποτέλεσμα να τις εκλαμβάνουμε ως απορρίψεις. Που συνεχώς μας μειώνουν. Με τον καιρό μεταφράζουμε αυτές τις προειδοποιήσεις ως, "Να είσαι προσεκτικός."
Η αμφιθυμία παρεμβαίνει σε πολλές πτυχές της προσωπικής και της επαγγελματικής μας ζωής. Έχετε ποτέ βρεθεί σε οποιαδήποτε από τις παρακάτω καταστάσεις:
- Να φανταστείτε μια προαγωγή, ωστόσο να φοβάστε τις επιπλέον ώρες εργασίας που απαιτεί;
- Να ελπίζετε να διευρύνετε τους ορίζοντες σας, ενώ δεν θέλετε να δεσμευτείτε σε επιπλέον χρόνο που απαιτείται για να συμβεί αυτό;
- Να επιθυμείτε τη σύνδεση με τους άλλους, και να έχετε ανάγκη την μοναξιά;
- Να επιθυμείτε μια σχέση, αλλά να μην είστε έτοιμοι για δέσμευση;
- Να θέλετε να αφιερώσετε περισσότερο χρόνο στο σύντροφο ή στο παιδί σας, και την ίδια στιγμή να θέλετε χρόνο για τον εαυτό σας;
Αποφυγή των αρνητικών συναισθημάτων
Οι περισσότεροι από εμάς κάνουν μεγάλο αγώνα για να αποφύγουν το άγχος. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να απωθήσουμε αυτά τα άβολα συναισθήματα:
- Αποφυγή: κάνουμε τα πάντα για να αποφύγουμε τον πόνο μιας ακόμη απόρριψης
- Αυτοσαμποτάζ: σαμποτάρουμε εσκεμμένα ή όχι τον εαυτό μας.
- Αναβλητικότητα: φοβόμαστε την απόρριψη και έτσι απορρίπτουμε τον εαυτό μας.
- Τελειομανία: αν δεν κάνουμε κάτι τέλεια δεν αξίζει να το κάνουμε καθόλου.
Μπορεί η αμφιθυμία να επιλυθεί;
Η αμφιθυμία μπορεί να αντιμετωπιστεί αλλά η λύση μπορεί να είναι πολύ διαφορετική από αυτό που ελπίζουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Θα βιώσουν αυτό το αίσθημα σιγουριάς, ότι παίρνουν την απόλυτα σωστή απόφαση για τον εαυτό τους; Θα λυθεί το αίσθημα της αμφιθυμίας και θα δώσει τη θέση της στη βεβαιότητα;
Μπορεί να ακούγεται σκληρό, αλλά αυτό προφανώς και δεν θα συμβεί.
Αν και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πολύ δημοφιλής αυτή η άποψη, σπάνια συμβαίνει κάτι τέτοιο στην πραγματική ζωή. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε δει πρωταγωνιστές του κινηματογράφου να αντιμετωπίζουν ένα μεγάλο δίλημμα, και να ξεκινούν ένα ταξίδι για να ανακαλύψουν τον εαυτό τους και στο τέλος να νιώθουν ότι έχουν πάρει την καλύτερη απόφαση, χωρίς ίχνος αμφιθυμίας.
Σχεδόν όλα τα προβλήματα της ενήλικης ζωής, τα διλήμματα, οι καταστάσεις και οι επιλογές τελειώνουν όταν σκεφτόμαστε, "Αυτή είναι η καλύτερη απόφαση που μπορώ να πάρω δεδομένων των συνθηκών. Νιώθω καλά με αυτή την επιλογή. Ίσως να κάνω λάθος αλλά μοιάζει σαν την καλύτερη δυνατή επιλογή."
Αυτό δεν σημαίνει ότι η αμφιθυμία εξαφανίζεται μετά από μια απόφαση ή την επίλυση ενός προβλήματος. Η αμφιθυμία είναι στην πραγματικότητα κάτι απολύτως φυσιολογικό. Οι άνθρωποι που έχουν μέτρια αμφιθυμία φυσικά και νιώθουν άβολα από αυτή την εμπειρία, αλλά επίσης είναι ικανοί να εκτιμήσουν ότι η ζωή είναι πολύπλοκη. Χρησιμοποιούν αυτό το συναίσθημα της αμφιθυμίας για να αποφύγουν να πάρουν λάθος αποφάσεις. Επεξεργάζονται τα διλήμματα αλλά δεν μένουν κολλημένοι σε αυτά και δεν αποφεύγουν να αναλάβουν δράση.
Τι μπορείτε να κάνετε για να σπάσετε τον κύκλο της αμφιθυμίας;
Η αμφιθυμία γίνεται πρόβλημα όταν μας παραλύει και δεν μπορούμε να πάρουμε αποφάσεις. Φοβόμαστε ότι θα κάνουμε λάθος επιλογές και αποφεύγουμε πράγματα και καταστάσεις. Αυτό που μας κρατά κολλημένους στην αμφιθυμία για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι ότι θέλουμε να τα έχουμε όλα. Αυτό είναι το Αμερικάνικο όνειρο έτσι δεν είναι; Όταν μεγαλώνουμε σε μια κοινωνία που μας λέει ότι είναι πιθανό να τα έχουμε όλα και αυτό είναι το καθήκον μας, είναι πολύ δύσκολο να αποδεχτούμε μια κατάσταση στην οποία πρέπει να κάνουμε μια επιλογή, να αφήσουμε μια ευκαιρία. Πώς μπορείτε να σπάσετε τον κύκλο της αμφιθυμίας;
Αποδεχτείτε την αμφιθυμία
Το πρώτο βήμα, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα προβλήματα, είναι να αποδεχτείτε ότι θα νιώθετε αμφιθυμία σχεδόν για κάθε απόφαση που παίρνετε. Κάθε απόφαση που παίρνουμε πρέπει να είναι "σωστή" ή "τέλεια". Φυσικά, αυτό είναι μια φαντασίωση και οδηγεί σε μη ρεαλιστικές προσδοκίες.
Πενθήστε τις απώλειές σας
Για να πάρουμε μια απόφαση σημαίνει ότι κάτι είναι σημαντικό για εμάς. Είναι σπάνιο να νιώθετε αμφιθυμία για πράγματα που δεν είναι ουσιαστικά για εσάς. Για αυτό δώστε χρόνο και ενέργεια στον εαυτό σας να πενθήσει όσα άφησε πίσω του.
Ξεκινήστε να γράφετε
Είτε στο χαρτί είτε σε μια οθόνη. Γράψτε τις σκέψεις σας και τα συναισθήματά σας για την αμφιθυμία. Φτιάξτε μια λίστα με τα υπέρ και τα κατά.
Συζητήστε για όσα νιώθετε
Οι φίλοι και η οικογένεια σας νοιάζονται για εσάς και μπορεί να θέλουν να σας ακούσουν, αλλά σίγουρα έχουν τις δικές τους πεποιθήσεις που παρεμβαίνουν στον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τα δικά σας διλήμματα. Η καλύτερη επιλογή σε αυτή την περίπτωση είναι ένας ψυχοθεραπευτής, που θα σας ακούσει προσεκτικά χωρίς οι προσωπικές του απόψεις να σας επηρεάζουν. Ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να σας προσφέρει καθοδήγηση και υποστήριξη ώστε να πάρετε μια απόφαση σύμφωνα με τις δικές σας αξίες.
Πώς όμως η αμφιθυμία μπορεί να είναι ωφέλιμη;
1. Αλλάξτε το "Αλλά" σε "Και"
Αντί να βλέπετε την αμφιθυμία σαν εμπόδιο που σας κρατά κολλημένους, μπορείτε να δείτε και τα θετικά και τα αρνητικά συναισθήματα για μια συγκεκριμένη αλλαγή που θέλετε να κάνετε. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να θέλει να χάσει βάρος, αλλά να σκέφτεται, "Θέλω να χάσω βάρος αλλά μου αρέσει το φαγητό." Κάποιος που θέλει να διαχειριστεί το θυμό του μπορεί να λέει, "Πρέπει να ελέγχω τα νεύρα μου, αλλά δεν θέλω οι άλλοι να με εκμεταλλεύονται."
Σε κάθε μια από αυτές τις σκέψεις , αλλάξτε το "αλλά" σε "και":
- "Θέλω να χάσω βάρος και αγαπώ το φαγητό."
- "Είναι ανάγκη να ελέγχω τα νεύρα μου και δεν θέλω οι άλλοι να με εκμεταλλεύονται."
2. Ζυγίστε τα υπέρ και τα κατά
Αυτός ο τρόπος θα σας κάνει να σκεφτείτε τα υπέρ και τα κατά μιας αλλαγής. Φτιάξτε μια λίστα με δύο στήλες , η μία θα περιλαμβάνει τα κίνητρα (όπως "Θέλω να χάσω βάρος" ή "Θέλω να ελέγχω το θυμό μου").
Η άλλη στήλη, πρέπει να περιέχει ερωτήσεις προς τον εαυτό σας ώστε να κατανοήσετε πως μπορείτε να διευθετήσετε αυτά τα θέματα. π.χ. "Αν η αλλαγή είναι επιτυχής, πως θα είμαι;"
Αν δείτε τα υπέρ και τα κατά, τότε είναι πολύ πιθανό να ζυγίσετε την αμφιθυμία σας. Ο στόχος είναι να βρείτε την ισορροπία.
3. Εργαλεία για την αμφιθυμία- συζήτηση με τον εαυτό
Όταν μιλάτε δυνατά στον εαυτό σας τότε του δίνετε την ευκαιρία να δει τις επιλογές του. Αυτό μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο βλέπετε μια κατάσταση.
Όταν οι ανησυχίες σας μπαίνουν σε λέξεις τότε μπορείτε να τις αντιμετωπίσετε πιο αποτελεσματικά. Μπορείτε να δώσετε χώρο στις σκέψεις σας ή να τις γράψετε.
Κάποια εργαλεία που μπορούν να σας βοηθήσουν είναι τα παρακάτω:
1. Δώστε στη φωνή σας τη δυνατότητα να ακουστεί. Όταν ακούτε μόνο μια φωνή, στην πραγματικότητα απορρίπτετε την άλλη. Μπορείτε να ενθαρρύνετε την συζήτηση με τον εαυτό σας.
Μπορείτε να δώσετε φωνή και στις δύο πλευρές της αμφιθυμίας. Να τιμάτε και τις δύο φωνές.
2. Κάποιες φορές ο φόβος μπορεί να σας παραλύει. Μπορείτε μονάχα να προχωρήσετε αν τον ονομάσετε. Είναι ο φόβος της απόρριψης; Ο φόβος της αποτυχίας; Ο φόβος της κριτικής; Ο φόβος της απογοήτευσης;
Αφού θα αναγνωρίσετε το φόβο σας στη συνέχεια πείτε το δυνατά. Αυτό σας επιτρέπει να δείτε την κατάσταση διαφορετικά και να αναγνωρίσετε τις πιθανές επιλογές.
3. Προσεγγίστε το φόβο από μακριά. Αυτό σημαίνει ότι αναγνωρίζετε πότε μπαίνετε στο μονοπάτι της αμφιβολίας. Σημαίνει ότι παίρνετε αποστάσεις από τα συναισθήματά σας.
4. Στη συνέχεια ρωτήστε τον εαυτό σας, "Θέλω πραγματικά να συνεχίσω σε αυτό το μονοπάτι; Θα μπορούσα να πάρω κάποια άλλη απόφαση. Να πάρω έναν διαφορετικό δρόμο."
5. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα από τα μηνύματα που λάβατε στα πρώτα χρόνια της ζωής σας κάνοντας στον εαυτό σας τις εξής ερωτήσεις:
- Αν αποτύχω, αυτό σημαίνει….
- Αν επιτύχω, αυτό σημαίνει….
Αντιμετώπιση αμφιθυμίας
Αν κατανοήσετε την αμφιθυμία θα μπορέσετε να αναγνωρίσετε όλες τις επιλογές σας πιο ξεκάθαρα. Θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την ενέργειά σας με πιο παραγωγικούς τρόπους. Με τη βοήθεια της ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ μπορείτε να ανακαλύψετε όλα όσα σας κρατούν πίσω. Θα έχετε το χώρο να προχωρήσετε, να ενισχύσετε την δημιουργικότητα σας και να επιτύχετε τους προσωπικούς και επαγγελματικούς σας στόχους.