Pain reprocessing therapy (PRT)

Pain reprocessing therapy (PRT)

Ο χρόνιος πόνος είναι μια πολύπλοκη κατάσταση που επηρεάζει σημαντικά την σωματική και συναισθηματική ευεξία ενός ατόμου. Οι υποκείμενες αιτίες του χρόνιου πόνου μπορεί να διαφέρουν. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά στοιχεία που δείχνουν ότι οι ψυχολογικοί παράγοντες παίζουν κύριο ρόλο στην εμφάνιση και στην διατήρησή του.

Η ψυχοφυσιολογία του χρόνιου πόνου αφορά την αλληλεπίδραση μεταξύ ψυχολογικών και φυσιολογικών παραγόντων στην εμπειρία του πόνου. Αυτό περιλαμβάνει το πως οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές επηρεάζουν την αντίληψη του πόνου, όπως επίσης και το πvς ο πόνος επιδρά στη συνέχεια στην ψυχολογική μας κατάσταση.

Η Pain reprocessing therapy (PRT) είναι μια επαναστατική θεραπεία για την διαχείριση του χρόνιου πόνου. Στο επίκεντρό της είναι η νευροπλαστικότητα, η ικανότητα του εγκεφάλου να δημιουργεί νέα κυκλώματα. Έτσι, ο εγκέφαλος μπορεί να αλλάζει στη διάρκεια της ζωής.

Σε αντίθεση με τις άλλες θεραπείες για τον χρόνιο πόνο που δίνουν προσοχή στην σωματική πηγή του πόνου, η θεραπεία επανεπεξεργασίας του πόνου δίνει έμφαση στον εγκέφαλο και στο κεντρικό νευρικό σύστημα, και στο ρόλο τους στο χρόνιο πόνο. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, ο χρόνος πόνος είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής αντίδρασης του εγκεφάλου σε φυσιολογικά αισθητηριακά σήματα. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας πολλών παραγόντων όπως το στρες και άλλοι συναισθηματικοί παράγοντες.

Ποιοι είναι οι ψυχολογικοί παράγοντες που έχουν σχέση με τον χρόνιο πόνο;

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ψυχολογικοί παράγοντες που συνδέονται με το χρόνιο πόνο, και περιλαμβάνουν:

• Αρνητικά συναισθήματα: ο φόβος, η ανησυχία, η κατάθλιψη και ο θυμός είναι κοινά συναισθήματα για τους ανθρώπους με χρόνιο πόνο. Αυτά τα συναισθήματα μπορεί να ενισχύουν την αντίληψη του πόνου και να κάνουν ακόμη πιο δύσκολη τη διαχείρισή του.
• Προδιάθεση προσοχής: οι άνθρωποι με χρόνιο πόνο συχνά έχουν την τάση να δίνουν προσοχή στον πόνο τους, πράγμα που κάνει τα πράγματα χειρότερα.
• Καταστροφολογία σχετικά με τον πόνο: είναι η τάση να κάνει κάποιος αρνητικές και μη ρεαλιστικές σκέψεις για τον πόνο, όπως, "Δεν θα μπορέσω να έχω ποτέ ξανά μια φυσιολογική ζωή." Αυτή η νοοτροπία κάνει τα πράγματα χειρότερα.
• Χαμηλή αυτοαποτελεσματικότητα: αυτή είναι η πεποίθηση ότι ένα άτομο δεν είναι ικανό να διαχειριστεί τον πόνο. Οι άνθρωποι με αυτή την πεποίθηση είναι πιο πιθανό να βιώνουν τον πόνο ως εξουθενωτικό.

Οι φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν λόγω του χρόνιου πόνου είναι επίσης πολύπλοκες και περιλαμβάνουν διαφορετικά συστήματα, όπως το νευρικό σύστημα, το ενδοκρινικό σύστημα, και το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να οδηγούν σε αυξημένη ευαισθησία στον πόνο, όπως και σε άλλα συμπτώματα όπως η κόπωση, οι διαταραχές τον ύπνο και οι αλλαγές στη διάθεση.

Η ψυχοφυσιολογία του χρόνιου πόνου είναι ένα ταχέως εξελισσόμενο πεδίο έρευνας. Όσο περισσότερα μαθαίνουμε για την αλληλεπίδραση ανάμεσα στους ψυχολογικούς και φυσιολογικούς παράγοντες, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες για νέες θεραπείες.

Θεραπεία επανεπεξεργασίας πόνου (Pain Re-processing Therapy)

Η συγκεκριμένη θεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που έχει ως σκοπό να βοηθήσει τους ανθρώπους με χρόνιο πόνο.  Η αρχή της είναι ότι ο χρόνιος πόνος μπορεί να είναι αποτέλεσμα αλλαγών στα σήματα επεξεργασίας του πόνου στον εγκέφαλο. Η Pain reprocessing therapy (PRT) βοηθά τους ανθρώπους να αλλάξουν τις συνδέσεις στον εγκέφαλο ώστε να ερμηνεύουν τα σήματα του πόνου διαφορετικά, και αυτό να οδηγεί στην μείωση του πόνου.

Η Pain reprocessing therapy είναι μια σχετικά νέα θεραπεία, αλλά με πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στις κλινικές δοκιμές. Σε μια μελέτη το 66% των ανθρώπων με χρόνιο πόνο στη μέση που έκαναν PRT δεν πονούσε καθόλου ή πονούσε ελάχιστα στο τέλος της θεραπείας.

Ποια είναι τα βήματα της Pain Re-processing Therapy;

Η Pain reprocessing therapy είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει 5 βήματα:

1. Την εκπαίδευση: ο ψυχοθεραπευτής μαθαίνει στον θεραπευόμενο πράγματα για την νευροεπιστήμη και τον πόνο και πως λειτουργεί η θεραπεία.
2. Την συγκέντρωση στοιχείων: ο θεραπευόμενος συγκεντρώνει στοιχεία για να υποστηρίξει την άποψή του ότι ο πόνος δεν προέρχεται από κάποια βλάβη στους ιστούς. Αυτά τα στοιχεία μπορεί να περιλαμβάνουν ιατρικές εξετάσεις, επίπεδα λειτουργικότητας.
3. Την προσοχή στην αίσθηση του πόνου: ο θεραπευόμενος μαθαίνει να προσέχει την αίσθηση του πόνου χωρίς κριτική ή φόβο.
4. Την επαναξιολόγηση της αίσθησης του πόνου: ο θεραπευόμενος μαθαίνει να επαναξιολογεί την αίσθηση του πόνου ως λιγότερο απειλητική και επικίνδυνη.
5. Την έλξη θετικών συναισθημάτων και αισθήσεων: ο θεραπευόμενος μαθαίνει να δίνει προσοχή στα θετικά συναισθήματα και τις αισθήσεις.

Τεχνικές της Pain Re-processing Therapy

Η Pain reprocessing therapy περιλαμβάνει τεχνικές όπως το somatic tracking και η θετική ψυχολογία, ώστε οι άνθρωποι να αλλάξουν την αντίληψή τους για τον πόνο. Σκοπός της συγκεκριμένης θεραπείας είναι να επανεκπαιδεύσει τον εγκέφαλο να σταματήσει να δημιουργεί την αίσθηση του πόνου. Έτσι, να προκαλεί μείωση της έντασης και της συχνότητας των συμπτωμάτων του χρόνιου πόνου.

Αρχική αξιολόγηση για τη Pain reprocessing therapy

Η αρχική αξιολόγηση παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τον πόνο, το ιατρικό ιστορικό σας, και τις προηγούμενες θεραπείες. Επίσης, βοηθά οι ασθενείς να  καταλάβουν πιθανούς παράγοντες που συμβάλλουν στην έναρξη και στην ανάπτυξη του χρόνιου πόνου. Αυτές οι πληροφορίες συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση.

Πιθανόν να γίνει λεπτομερής σωματική εξέταση για την διάγνωση και την θεραπεία του πόνου.

Στάδιο 1: Εκπαίδευση για τον πόνο

Αρχικά, αφού έχει γίνει η αξιολόγηση, ο ψυχοθεραπευτής παρέχει όλες τις πληροφορίες σχετικά με την νευροεπιστήμη για το χρόνιο πόνο. Με αυτό τον τρόπο ο θεραπευόμενος κατανοεί πως λειτουργεί το κεντρικό νευρικό του σύστημα, ειδικά ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός, και δημιουργούν τον πόνο, όπως επίσης και τον ρόλο του που παίζει ο κύκλος πόνου-φόβου στη διατήρηση του χρόνιου πόνου.

Στάδιο 2: Συλλογή στοιχείων

Σε αυτό το στάδιο, με την καθοδήγηση του ψυχοθεραπευτή ο θεραπευόμενος εξερευνά την αίσθηση του πόνου. Θα γίνει η συλλογή στοιχείων για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο πόνος να προκύπτει από κάποια οργανική ή μυοσκελετική βλάβη, από κάποιον τραυματισμό ή φλεγμονή.

Στάδιο 3: Somatic tracking

Το somatic tracking είναι ένα στοιχείο κλειδί για την επανεπεξεργασία του πόνου. Είναι μια καινοτόμα τεχνική που έχει σχεδιαστεί για την μείωση της έντασης του πόνου.

Στο somatic tracking ο ψυχοθεραπευτής δουλεύει με τον θεραπευόμενο ώστε να γίνει η εξερεύνηση της μοναδικής αίσθησης του πόνου. Ο στόχος δεν είναι ο περιορισμός του πόνου αλλά η κατανόηση και η παρατήρηση από μια νέα οπτική.

Ο θεραπευόμενος παρακολουθεί και επικεντρώνεται στον πόνο χωρίς να αντιδρά σε αυτόν, και αυτό αλλάζει τη σχέση του με την αίσθηση.

Σε αυτή τη φάση μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές τεχνικές, όπως:

• Body scanning : την συστηματική παρακολούθηση του σώματος από το κεφάλι μέχρι τα δάχτυλα, την παρατήρηση κάθε αίσθησης ή δυσφορίας. Με αυτό τον τρόπο κάποιος γνωρίζει τη θέση του πόνου.
• Διαλογισμός και ενσυνειδητότητα: η ενσυνειδητότητα και ο διαλογισμός βοηθούν την κατανόηση του πόνου χωρίς κριτική. Όταν κάποιος επικεντρώνεται στην αναπνοή του, επιτρέπει στις σκέψεις και στις αισθήσεις να περνούν.
• Καθοδηγούμενος οραματισμός: όταν ένα άτομο σκέφτεται ότι βρίσκεται σε ένα ασφαλές και άνετο περιβάλλον , τότε δεν βιώνει τόσο έντονα τον πόνο.

Επίσης, μια ακόμη τεχνική είναι η προοδευτική χαλάρωση διαφορετικών μυϊκών ομάδων στο σώμα, με αποτέλεσμα τη χαλάρωση.

Το somatic tracking συμβάλλει σημαντικά στην αντίληψη του πόνου. Αντί να νιώθει κάποιος αρνητικά συναισθήματα ή απειλή, μαθαίνει ότι ο πόνος δεν είναι πάντα επικίνδυνος. Αυτό βοηθά στο να σπάσει ο κύκλος πόνου-φόβου, ο οποίος συντηρεί το χρόνιο πόνο.

Στάδιο 4: Αντιμετώπιση συναισθηματικών απειλών

Στη φάση αυτή ο θεραπευόμενος αναγνωρίζει τους συναισθηματικούς φραγμούς, τους φόβους ή τις συμπεριφορές που συμβάλλουν στον πόνο του. Αυτό το στάδιο διαφέρει από τα υπόλοιπα καθώς επικεντρώνεται στους συναισθηματικούς παράγοντες και όχι στις αισθήσεις του σώματος.

Σε αυτή τη φάση ο θεραπευόμενος δουλεύει για να:

1. Αναγνωρίσει τα συναισθηματικά ερεθίσματα και τα μοτίβα που έχουν σχέση με τον πόνο.
2. Μάθει στρατηγικές για να διαχειρίζεται αυτές τις συναισθηματικές απειλές.
3. Νιώθει ασφάλεια και σιγουριά καθώς αντιμετωπίζει τους συναισθηματικούς του φραγμούς.

Υπάρχουν πολλές τεχνικές που βοηθούν σε αυτή τη φάση, όπως:

• Θεραπεία έκθεσης: με τη βοήθεια του ψυχοθεραπευτή ο θεραπευόμενος αντιμετωπίζει σε ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον τους συναισθηματικούς φόβους του. Αυτή η τεχνική ενισχύει την αντοχή και μειώνει την επίδραση των συναισθηματικών απειλών.
• EFT: υπάρχουν πολλές τεχνικές για την διαχείριση των συναισθημάτων στη διάρκεια του πόνου όπως οι βαθιές αναπνοές, ο διαλογισμός, η ενσυνειδητότητα.

Στάδιο 5 : Έλξη θετικών συναισθημάτων και αισθήσεων

Το συγκεκριμένο στάδιο είναι πολύ διαφορετικό από τα υπόλοιπα, καθώς η προσοχή είναι μακριά από τον πόνο. Ο κύριος στόχος σε αυτό το στάδιο είναι ο θεραπευόμενος να αναπτύξει την επίγνωση και την εκτίμηση για τις θετικές αισθήσεις και τα συναισθήματα. Αντί να στρέφει την προσοχή του στον πόνο και στη δυσφορία, εξερευνά τα θετικά συναισθήματα.

Με ποιες τεχνικές μπορεί να επιτευχθεί αυτό;

• Θετικός οραματισμός: αυτή η τεχνική δημιουργεί θετικές εικόνες και εμπειρίες στο μυαλό που προκαλούν συναισθήματα χαράς, χαλάρωσης και ηρεμίας.
• Ευχάριστες δραστηριότητες: ο θεραπευόμενος μπορεί να κάνει πράγματα που αγαπά, όπως να ακούει μουσική, περπάτημα ή βόλτες στη φύση, να διαβάζει ένα καλό βιβλίο.

Όταν κάποιος δίνει προσοχή στα θετικά συναισθήματα μπορεί να δημιουργήσει νέα, πιο υγιή νευρικά μονοπάτια που θα μειώνουν την ένταση του πόνου. Επίσης, τα θετικά συναισθήματα ενισχύουν την συναισθηματική μας ευεξία.