Φοβάμαι συνέχεια ότι θα γίνει κάτι κακό
Κάποιες φορές μπορεί το μυαλό να λειτουργεί εναντίον μας. Κάνουμε προσπάθεια να ζήσουμε τη ζωή μας, αλλά ο εγκέφαλος μας δεν μπορεί να μην κάνει αρνητικές σκέψεις. Δεν μπορεί να σταματήσει να σκέφτεται ότι μπορεί να συμβούν άσχημα πράγματα. Είτε συμβούν αυτά τα πράγματα είτε όχι, οι σκέψεις αυτές προκαλούν αναστάτωση. Χρειάζεται πολλή ενέργεια για να ανησυχούμε όλη την ώρα. Ο συνεχής φόβος ότι θα γίνει κάτι κακό, είναι εξουθενωτικός.
Το συναίσθημα που νιώθουμε όταν ανησυχούμε συνέχεια προκαλεί άγχος. Το σώμα μας και το μυαλό μας είναι σε εγρήγορση. Μπορεί να είναι δύσκολο να συγκεντρωθούμε σε οτιδήποτε άλλα. Το άγχος επηρεάζει την όρεξη και τον ύπνο μας.
Το λίγο άγχος είναι χρήσιμο και ωφέλιμο. Για παράδειγμα, όταν ανησυχούμε για τις εξετάσεις στο πανεπιστήμιο, αυτό μας δίνει κίνητρο να διαβάσουμε περισσότερο. Αλλά το άγχος μπορεί εύκολα να βγει εκτός ελέγχου. Αν το άγχος δεν μας επιτρέπει να μείνουμε συγκεντρωμένοι στο διάβασμα, δεν είναι πλέον χρήσιμο.
Αν συνεχώς κάνετε αρνητικές σκέψεις, και πιστεύετε ότι θα έρθει μια καταστροφή την επόμενη στιγμή, μπορεί να έχετε άγχος.
Μερικές φορές αυτό το αίσθημα τρόμου δεν έχει άμεση σχέση με τις σκέψεις σας. Μπορεί να είναι ένας φόβος που να σκοτεινιάζει τις μέρες σας. Ίσως να μην είναι έντονος και επίμονος, αλλά πάντα να βρίσκεται εκεί, ή να κλιμακώνεται σε μια κρίση πανικού. Όπως και να έχουν τα πράγματα, είναι δύσκολο κάποιος να ζει και να νιώθει συνεχώς σε κατάσταση απειλής.
Γιατί πάντα νιώθω ότι θα συμβεί κάτι κακό;
Αυτές οι σκέψεις και οι φόβοι γενικά προέρχονται από τις εμπειρίες του παρελθόντος ή τον τρόπο με τον οποίο έχει μεγαλώσει κάποιος. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να ψάξει πιο βαθιά για να κατανοήσει την κατάσταση.
Κάποιες φορές μπορεί να έχει συμβεί κάτι τρομακτικό στο παρελθόν που δημιουργεί ψυχολογικό τραύμα, δηλαδή γεγονότα που σας συγκλόνισαν ή σας έκαναν να νιώθετε ανήμποροι. Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, ότι οι άνθρωποι με διαζευγμένους γονείς έχουν 70% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίζουν γενικευμένη αγχώδη διαταραχή (ΓΑΔ).
Άλλες φορές μπορεί να είναι ένα γεγονός πιο δύσκολο να το εντοπίσει κάποιος. Για παράδειγμα, σκέψεις που έχουν ριζώσει βαθιά μέσα σας, από τις φωνές που είχατε γύρω σας όσο μεγαλώνατε.
Ίσως, οι γονείς σας να ήταν υπερπροστατευτικοί. Μπορεί να πέρασαν σε εσάς όλους τους φόβους τους για τον κόσμο, να σας προειδοποιούσαν για το πόσο σκληρός είναι ο κόσμος και ότι πρέπει να είστε πάντα προσεκτικοί. Όσο μεγαλώνετε, αυτές οι φωνές ρίζωσαν στο μυαλό σας σαν αναμφισβήτητες αλήθειες.
Κάποιες φορές τα παιδιά μεγαλώνουν σε ένα ασταθές περιβάλλον. Μπορεί ο ένας ή και οι δύο γονείς να είναι συναισθηματικά ανώριμοι, και ποτέ να μην νιώσατε την ασφάλεια και την επιβεβαίωση που είχατε ανάγκη. Οι γονείς μας είναι οι πρώτοι άνθρωποι που καθορίζουν την αίσθηση της ασφάλειας στη μετέπειτα ζωή μας. Αν αυτή η ασφάλεια δεν υπάρχει σε μικρή ηλικία, τότε είναι δύσκολο να νιώσουμε ασφαλείς στην ενήλικη ζωή.
Οι ανησυχίες σας ποια πράγματα αφορούν;
Το να ζει κάποιος με άγχος είναι μια μεγάλη μάχη. Μπορεί να σκέφτεστε συνέχεια, πως τα πράγματα εξελίχθηκαν έτσι. Πώς αυτές οι τρομερές σκέψεις μπορεί να εξυπηρετούν οποιοδήποτε σκοπό;
Όσο δυσάρεστες και αν είναι αυτές οι σκέψεις, μπορεί να σας ανακουφίζει το γεγονός ότι δεν είναι όλες τόσο κακές. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, το άγχος είναι εκεί για να μας προστατεύει. Είναι ο μηχανισμός που μας προστατεύει από απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις. Όταν το άγχος είναι φυσιολογικό, μπορεί να μας σώσει τη ζωή.
Το άγχος αποτελεί πρόβλημα όταν αρχίζουμε να βλέπουμε κινδύνους σε όλα. Αν ανησυχείτε για πράγματα που δεν ξέρετε πως θα εξελιχθούν , ξοδεύετε τον περισσότερο χρόνο σας για να ανησυχείτε. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή η ζωή από μόνη της είναι αβέβαιη. Ότι και να κάνουμε, η ανησυχία σπάνια θα εμποδίσει κάτι κακό να συμβεί.
Για να νιώθουμε ικανοποίηση από τη ζωή μας, είναι ανάγκη να αποδεχτούμε την αβεβαιότητα, και να συμβιβαστούμε με αυτό, αντί να προσπαθούμε να ελέγξουμε τα πράγματα. Και αυτό δεν είναι κάτι κακό. Οι περισσότεροι άνθρωποι με άγχος έχουν την τάση να βλέπουν την αβεβαιότητα ως κάτι κακό, πράγμα που δεν ισχύει. Η αβεβαιότητα είναι ουσιαστικά ουδέτερη. Φυσικά, μερικές φορές μπορεί να οδηγεί σε κακές εμπειρίες. Αλλά άλλες στιγμές μπορεί να φέρνει όμορφα πράγματα.
Τι είναι αυτό που υπάρχει πίσω από το άγχος σας;
Αν το άγχος έχει ξεφύγει από τον έλεγχό σας, το πρώτο πράγμα που είναι ανάγκη να κάνετε είναι να μπορέσετε να το κάνετε διαχειρίσιμο. Αυτό βέβαια είναι πολύ εύκολο να το λέει κάποιος, παρά να το κάνει. Ωστόσο, με απλούς τρόπους όπως οι ασκήσεις αναπνοών, η άσκηση, και ο διαλογισμός μπορείτε να τα καταφέρετε.
Όταν μειωθεί το άγχος σας, μπορείτε να ξεκινήσετε να σκεφτείτε τι πραγματικά συμβαίνει: Τι προσπαθεί να σας πει το άγχος σας;
1. Η ανησυχία σας αφορά προβλήματα της πραγματικής ζωής σας
Είναι απολύτως φυσιολογικό να νιώθετε ανησυχία για κάτι που μπορεί να συμβεί ρεαλιστικά. Για παράδειγμα, αν πρόκειται να μετακομίσετε σε μια νέα πόλη, φυσικά και θα νιώθετε νευρικότητα, ολόκληρη η ζωή σας θα αλλάξει. Αλλά μόλις φτάσετε εκεί και έχετε χρόνο για προσαρμογή. Έτσι, το άγχος σταδιακά θα υποχωρήσει.
Καλό είναι να δίνετε στον εαυτό σας λίγο χρόνο για να κατανοήσετε το άγχος σας. Φτιάξτε μια λίστα με πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μετριάσετε την ανησυχία. Την επόμενη φορά που θα νιώσετε άγχος, βρείτε τρόπους να το αντιμετωπίσετε, αν μπορείτε να κάνετε κάτι.
2. Παράλογες ανησυχίες
Όταν οι ανησυχίες σας αφορούν κάτι που δεν είναι και πολύ πιθανό να συμβεί, ή αν ανησυχείτε υπερβολικά για μικροπράγματα, το άγχος σας μπορεί να είναι παράλογο , με την έννοια ότι δεν είναι ρεαλιστικό. Μερικές φορές, όταν οι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι οι φόβοι τους είναι παράλογοι, σταματούν να ανησυχούν για αυτούς. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα, ειδικά αν έχετε κάποια διαταραχή άγχους. Αν έχετε κάποια διαταραχή άγχους είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν ψυχοθεραπευτή.
Γιατί αυτός ο τρόπος σκέψης είναι τόσο καταστροφικός;
Όταν ανησυχούμε ότι κάτι κακό θα συμβεί, τελικά καταλήγουμε να υποκύπτουμε σε ανθυγιεινούς μηχανισμούς αντιμετώπισης.
Όταν η ανησυχία μας κατακλύζει, οι δύο τρόποι αντίδρασης είναι δύο, η αποφυγή και η υπεραναπλήρωση.
Η αποφυγή μπορεί να σημαίνει ότι σταματάμε να κάνουμε συγκεκριμένα πράγματα ή δεν αναλαμβάνουμε δράση. Αυτό μπορεί να είναι απλό, όπως το να μην πηγαίνουμε σε πάρτι επειδή ανησυχούμε ότι θα νιώθουμε άβολα. Φυσικά, μια ακραία περίπτωση είναι κάποιος να μην βγαίνει από το σπίτι του (αγοραφοβία). Αλλά ανεξάρτητα την σοβαρότητα, η αποφυγή μπορεί να μας οδηγεί στο να χάνουμε τη ζωή μας ή να απορρίπτουμε ευκαιρίες που μπορεί να μας ωφελήσουν.
Η υπεραναπλήρωση είναι χαρακτηριστικό της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής , όπου κάποιος μπορεί να εφαρμόζει καταναγκαστικά τελετουργικά σε μια προσπάθεια να ανακουφίσει το άγχος που νιώθει.
Αυτός ο τρόπος σκέψης μπορεί να έχει μεγάλο κόστος στις σχέσεις. Μπορεί κάποιος να βασίζεται στο σύντροφό του για επιβεβαίωση, επιβεβαίωση που πρέπει να βρίσκει μέσα του. Ή να μην μπορεί να ηρεμήσει, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορεί να είναι ο εαυτός του.
Πέρα από τις συναισθηματικές πτυχές, η χρόνια ανησυχία μπορεί να έχει τεράστια επίδραση στην σωματική υγεία. Οι άνθρωποι που ανησυχούν πολύ είναι πολύ πιθανό να υποφέρουν από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, κόπωση, αδύναμο ανοσοποιητικό και άβολους πόνους στο σώμα.
Πώς να σταματήσω να ανησυχώ;
Υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να σπάσετε τον κύκλο της ανησυχίας:
- Αρχικά, καλό είναι να αναγνωρίσετε την ανησυχία σας. Όσο εκφράζουμε τις ανησυχίες μας τόσο λιγότερη δύναμη έχουν. Συχνά, ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτές, αλλά δεν είναι τόσο τρομακτικές όσο φανταζόμαστε.
- Μπορείτε να αμφισβητήσετε την ανησυχία σας. Μπορείτε να κάνετε κάτι; Αυτή η ανησυχία σας βοηθά ή σας υπονομεύει; Τα "εάν" είναι ανησυχίες τις οποίες δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Όταν το αναγνωρίζετε αυτό μπορείτε να αναλάβετε δράση.
- Κάντε βήματα για να αντιμετωπίσετε την ανησυχία. Αν υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε, κάντε το. Σε πολλές περιπτώσεις το να αναλάβετε δράση σας βοηθά να αποδείξετε ότι οι ανησυχίες σας είναι λάθος. Όσο πιο κοντά πηγαίνετε σε πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε άβολα, τόσο θα βλέπετε ότι δεν είναι τόσο άσχημα όσο νομίζατε.
- Εκφράστε την ανησυχία σας. Η ανησυχία δεν κάνει την εμφάνισή της ξαφνικά, από το πουθενά. Κάποιες φορές είναι ανάγκη να ανατρέξουμε στο παρελθόν για να κατανοήσουμε πως ξεκίνησαν τα πράγματα. Όταν φτάσουμε στη ρίζα της ανησυχίας, τότε αυτή αρχίζει να διαλύεται.
Αντιμετώπιση ανησυχίας
Για να μπορέσουμε να ζήσουμε μια ικανοποιητική ζωή, είναι ουσιαστική η αποδοχή της πραγματικότητας. Επίσης, δεν πρέπει να νιώθουμε φόβο για τη ζωή.
Ακόμη και αν αναγνωρίζουμε ότι κάποιες σκέψεις μας είναι παράλογες, αυτό δεν σημαίνει ότι θα τις εξαφανίσουμε.
Στην ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, μπορείτε να εξερευνήσετε τα αίτια αυτών των σκέψεων και να καταλάβετε πως θα ήταν η ζωή σας χωρίς αυτές. Ένας έμπειρος ψυχοθεραπευτής θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε αυτές τις σκέψεις, και να τις αντιμετωπίσετε κατάλληλα. Μπορείτε να αποδεχτείτε την αβεβαιότητα στη ζωή, ώστε να μπορέσετε να ζήσετε χωρίς φόβους.