Στρες και χρόνιος πόνος

Στρες και χρόνιος πόνος

Το στρες και ο χρόνιος πόνος έχουν στενή σχέση μεταξύ τους. Το ένα προκαλεί το άλλο και κάποιες φορές είναι δύσκολο κάποιος να βγει από αυτό το φαύλο κύκλο. Ωστόσο, είναι δυνατό να σπάσει αυτό το δυσλειτουργικό μοτίβο.

Τι είναι το στρες;

Το στρες από μόνο του είναι φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας. Νιώθουμε άγχος όταν αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις στη ζωή μας ή όταν έχουμε πολλά πράγματα να διαχειριστούμε. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μπορεί κάποιος να νιώθει στρες. Είναι ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος μας συνειδητοποιεί ότι υπάρχει κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσουμε  και στη συνέχεια μας ετοιμάζει να αναλάβουμε δράση.

Ουσιαστικά, το στρες αποτελεί ένα πρώιμο σύστημα προειδοποίησης, όπως ακριβώς και ο πόνος. Σκοπός του είναι να μας προειδοποιεί για όσα συμβαίνουν στο περιβάλλον και να μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τα πράγματα, όπως συμβαίνει και με τον οξύ πόνο, που μας προειδοποιεί ότι κάτι δεν πάει καλά. Ο πόνος και το άγχος  προστατεύουν τον οργανισμό μας. Ωστόσο, όταν αυτές οι καταστάσεις είναι χρόνιες, σημαίνει ότι είναι συνεχείς και επίμονες, και τελικά είναι δυσπροσαρμοστικές. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν μας βοηθούν να προσαρμοστούμε στο περιβάλλον κατάλληλα.

Το στρες ενεργοποιεί το μηχανισμό πάλης ή φυγής στο σώμα, και έτσι νιώθουμε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε κάθε κίνδυνο ή δυσκολία. Όταν λειτουργούν όπως πρέπει, το στρες και ο πόνος, είναι θετικές και ωφέλιμες αντιδράσεις που μας δημιουργούν την αίσθηση της ασφάλειας.

Ωστόσο, όταν το στρες είναι χρόνιο, τελικά είναι επιβλαβές και αρνητικό, όπως και ο πόνος. Ο πόνος και το στρες αποτελούν προειδοποιητικούς μηχανισμούς βραχυπρόθεσμα. Έτσι, το σώμα είναι διαθέτει τους μηχανισμούς να τα αντιμετωπίζει μόνο για μικρό χρονικό διάστημα. Όταν το σώμα μένει κολλημένο στο μηχανισμό πάλης ή φυγής για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό καταπονεί υπερβολικά το σώμα και προκαλεί προβλήματα.

Πώς το στρες και ο χρόνιος πόνος επηρεάζουν το ένα το άλλο;

Όταν το σώμα είναι σε κατάσταση στρες μπορεί να προκαλεί από μόνο του πόνο, όπως επίσης και να επιδεινώνει τον πόνο. Το σώμα είναι σε ένταση και αυτό έχει κόστος για την υγεία μας. Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα δεν διαθέτει τους κατάλληλους μηχανισμούς να αντιμετωπίζει αυτές τις έντονες καταστάσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η υπερπαραγωγή κορτιζόλης μπορεί να προκαλεί φλεγμονή στο σώμα, όπως επίσης πόνο και κόπωση.

Όταν κάποιος νιώθει πόνο είναι απόλυτα λογικό να αρχίσει να ανησυχεί για τον πόνο. Φυσιολογικά, ο πόνος είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι, έτσι είναι λογικό να προκαλεί ανησυχία. Οι περισσότεροι άνθρωποι αναρωτιούνται τι είναι αυτό που τους προκαλεί τον πόνο και επικεντρώνονται σε τρόπους που θα τους βοηθήσουν να αποφύγουν καταστάσεις ή πράγματα που προκαλούν πόνο, επιδεινώνουν τα συμπτώματα ή εντείνουν τον πόνο. Για παράδειγμα, αν κάποιος βγει μια βόλτα και αυτό επιδεινώσει τα συμπτώματά του, τότε μπορεί να αποφεύγει την άσκηση καθώς νιώθει ότι αυτή προκαλεί περισσότερο πόνο.

Όλοι οι άνθρωποι αποφεύγουν πράγματα που επιδεινώνουν τον πόνο. Αυτό συμβαίνει επειδή θέλουν να προστατεύσουν τον οργανισμό τους και είναι μια φυσιολογική αντίδραση. Ωστόσο, συμβάλλει στην διατήρηση του φαύλου κύκλου πόνου και στρες.

Ο φόβος ότι κάποιος θα πονέσει, η αποφυγή και η προσμονή του πόνου, προκαλεί στρες και μετά το στρες εντείνει τον πόνο. Αυτό είναι γνωστό ως  καταστροφολογία για τον πόνο. Που απλά σημαίνει ότι κάποιος δίνει προσοχή στον πόνο, ανησυχεί για αυτόν υπερβολικά  μερικές φορές πριν καν συμβεί. Και αυτό στη συνέχεια επηρεάζει τη συμπεριφορά. Αυτή η αλλαγή στην συμπεριφορά είναι αποδεδειγμένο ότι αυξάνει τον πόνο και μας κρατά κολλημένους σε αυτό τον κύκλο. Η σκέψη του πόνου εντείνει τις αρνητικές σκέψεις, το συναισθηματικό στρες και τελικά αυξάνει τον πόνο.

Πώς μπορεί να σπάσει αυτός ο κύκλος;

Ο χρόνιος πόνος και το χρόνιο στρες αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα λειτουργούν, πράγμα που είναι γνωστό ως κεντρική ευαισθητοποίηση, όπου το νευρικό μας σύστημα είναι σε συνεχή κατάσταση υπερδραστηριότητας. Αυτός είναι ένας συνεχής κύκλος όπου ο πόνος προκαλεί στρες και το στρες προκαλεί πόνο, και αυτό διαιωνίζεται.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι αυτές οι αντιδράσεις είναι απολύτως φυσιολογικές, και έχουν ως σκοπό να σας προστατέψουν. Επίσης, είναι καλό να γνωρίζετε ότι ο πόνος που νιώθετε δεν είναι δικό σας λάθος,  και ισχύει απόλυτα. Φυσικά, είναι ανάγκη να κατανοήσετε την αιτία του πόνου και να δώσετε προσοχή στους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον πόνο. Ωστόσο, καλό είναι να έχετε στο μυαλό σας ότι μπορείτε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση με πιο θετικούς τρόπους.

Πώς μπορείτε να σπάσετε τον κύκλο του στρες και του πόνου; Απλά αντικαθιστώντας τις δυσπροσαρμοστικές συμπεριφορές. Να θυμάστε ότι δεν είναι ανάγκη να κάνετε όλη αυτή την προσπάθεια μόνοι σας. Ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τις αιτίες αυτού του κύκλου.

1. Μπορείτε να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας 

Καλό είναι να κατανοήσετε τις αιτίες του πόνου σας, πως λειτουργεί ο πόνος, και γιατί είναι ανάγκη να αλλάξετε συμπεριφορές. Αυτή η γνώση θα σας βοηθήσει να συνειδητοποιήσετε ότι δεν διατρέχετε κάποιο κίνδυνο. Ότι ο πόνος δεν θα σας βλάψει, και αυτό θα σας δώσει περισσότερη αυτοπεποίθηση να προχωρήσετε.

Όταν κατανοήσετε την κατάσταση θα μπορέσετε να καταλάβετε γιατί είναι ανάγκη να κάνετε κάποιες αλλαγές , και αυτό θα σας δώσει κίνητρο.

2.Αντικαταστήστε την αποφυγή με την δράση 

Το να αποφεύγετε καταστάσεις επειδή ανησυχείτε για την επίδραση που θα έχουν στο χρόνιο πόνο αυτό θα κάνει τον πόνο χειρότερο και δεν θα βελτιώσει τα πράγματα. Αντί να αποφεύγετε καταστάσεις, μπορείτε να ξεκινήσετε να αντιμετωπίζετε τους φόβους σας.

Δεν είναι ανάγκη να κάνετε μεγάλες αλλαγές, αλλά μικρά και επιτεύξιμα βήματα που θα σας βοηθήσουν να φτάσετε στον τελικό σας στόχο.

3. Κάντε άσκηση

Γενικά, οι άνθρωποι με χρόνιο πόνο αποφεύγουν την άσκηση ή νιώθουν ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν. Ωστόσο, μπορείτε να κάνετε ήπια άσκηση σε τακτική βάση για να σπάσετε τον κύκλο στρες- πόνου. Οι ασκήσεις όπως το περπάτημα, το κολύμπι, συμβάλλουν στην καλή φυσική κατάσταση. Μπορεί να μην νιώθετε σίγουροι για την άσκηση, αλλά σίγουρα θα σας βοηθήσει να σπάσετε τον φαύλο κύκλο του πόνου.

Μπορείτε να ξεκινήσετε με λίγο περπάτημα, και σταδιακά να κάνετε πεζοπορία. Εξάλλου τα οφέλη της άσκησης είναι αναρίθμητα.

4. Ακολουθήστε μια ισορροπημένη διατροφή

Είναι πολύ σημαντικό να δίνετε στο σώμα σας όλα όσα χρειάζεται ώστε να λειτουργεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αποφύγετε το αλκοόλ, το κάπνισμα, και τα λιπαρά φαγητά. Φυσικά, δεν μπορείτε να κάνετε όλες αυτές τις αλλαγές μαζί. Κάντε μικρά βήματα ώστε να προσφέρετε στο σώμα σας όλα όσα έχει ανάγκη. Ακόμη και οι μικρές αλλαγές, όπως ο περιορισμός μιας κακής συνήθειας ή η αντικατάσταση μιας τροφής με μια πιο υγιεινή εναλλακτική επιλογή είναι ένα καλό ξεκίνημα.

5. Διατηρήστε τις κοινωνικές σας επαφές

Οι κοινωνικές επαφές είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να σπάσετε αυτό τον κύκλο. Πολλοί άνθρωποι με χρόνιο πόνο αποφεύγουν τις κοινωνικές επαφές. Ωστόσο, η επαφή με τους άλλους ανθρώπους είναι πολύ βοηθητική και σας γεμίζει με χαρά και ενέργεια. Οι φιλίες και οι σχέσεις είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μας και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε. Επιτρέψτε στους ανθρώπους γύρω σας να σας προσφέρουν υποστήριξη.

6. Αποσπάστε την προσοχή σας

Όταν δίνετε συνεχώς προσοχή στον πόνο, το μόνο που καταφέρνετε είναι να αυξήσετε το άγχος που νιώθετε. Είναι δύσκολο να αποσπάσετε την προσοχή σας από τον πόνο, ειδικά όταν είναι έντονος, αλλά είναι πιο εύκολο αν κάνετε εξάσκηση. Όταν δίνετε προσοχή σε άλλα πράγματα, είτε είναι η άσκηση ή μια διασκεδαστική δραστηριότητα, οτιδήποτε κρατά το μυαλό σας απασχολημένο από τον πόνο.

7. Δημιουργήστε μια ρουτίνα 

Πολλοί άνθρωποι με χρόνιο πόνο δεν μπορούν να έχουν μια ρουτίνα εξαιτίας του πόνου που νιώθουν. Είναι σημαντικό να έχετε μια ρουτίνα, είτε αυτό σημαίνει ότι θα δουλεύετε ή ότι θα κάνετε άσκηση, ή οτιδήποτε κρατά το μυαλό σας απασχολημένο.

8. Καλό είναι να τηρείτε μια ρουτίνα ύπνου 

Είναι αναγκαίο ο ύπνος σας να είναι επαρκής και ποιοτικός, ώστε το σώμα και το μυαλό σας να λειτουργούν σωστά. Φυσικά, είναι δύσκολο με τον χρόνιο πόνο αλλά όσο περισσότερο ακολουθείτε μια ρουτίνα ύπνου τόσο καλύτερα θα νιώθετε. Πριν από τον ύπνο κάντε πράγματα που σας χαλαρώνουν.  Καλό είναι να πέφτετε για ύπνο και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα, και αυτό θα βοηθήσει το σώμα σας να λειτουργεί σωστά. Κάντε την άσκηση σας και αυτό θα βελτιώσει τον ύπνο σας.