Μετατραυματικά συμπτώματα (PTSS)

Μετατραυματικά συμπτώματα (PTSS)

Το σύνδρομο μετατραυματικού στρες ή τα μετατραυματικά συμπτώματα (PTSS) είναι μια προσαρμοστική αντίδραση όταν κάποιος βιώνει ή είναι μάρτυρας μιας τραυματικής εμπειρίας. Για παράδειγμα ένα τροχαίο ατύχημα μπορεί να προκαλεί μετατραυματικά συμπτώματα, αλλά και πιο ασυνήθιστες καταστάσεις όπως μια απαγωγή. Ο κάθε άνθρωπος που βιώνει μια τρομακτική κατάσταση μπορεί να εμφανίσει μετατραυματικά συμπτώματα.

Ένας άνθρωπος βιώνει μετατραυματικά συμπτώματα επειδή ο εγκέφαλος έχει σχεδιαστεί να ειδοποιεί το σώμα μας ώστε να ενεργοποιεί τους μύες, να κάνει πιο γρήγορη την αναπνοή, και να αντλεί περισσότερο αίμα σε κατάσταση στρες. Αυτή η αντίδραση είναι γνωστή ως μηχανισμός "πάλης ή φυγής" που προετοιμάζει το σώμα να αντιμετωπίσει μια απειλή ή να μεταφέρει περισσότερο αίμα και οξυγόνο στους μύες  ενώ επιβραδύνει λιγότερο σημαντικές λειτουργίες όπως η πέψη. Επειδή αυτή είναι μια φυσιολογική αντίδραση στο στρες ή σε μια τραυματική κατάσταση, τα μετατραυματικά συμπτώματα δεν αποτελούν μια ψυχική διαταραχή αλλά μια τυπική αντίδραση.

Συχνά μετατραυματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Ταχυπαλμία
• Τρέμουλο
• Υπερβολική εφίδρωση
• Φόβος και αίσθηση μιας επικείμενης καταστροφής
• Νευρικότητα

Μετά από ένα τραυματικό γεγονός, ένα άτομο μπορεί να αποφεύγει πράγματα , τοποθεσίες ή δραστηριότητες που μπορεί να του θυμίσουν το γεγονός. Επίσης, μπορεί να έχει εφιάλτες και να νιώθει νευρικό όταν συμβαίνει κάτι που του θυμίζει το τραυματικό γεγονός.

Τα μετατραυματικά συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μέσα σε λίγες μέρες μετά το τραυματικό γεγονός και συνήθως δεν οδηγούν σε επιπλέον θέματα. Ωστόσο, κάποιες φορές μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση μιας ψυχικής διαταραχής.

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα μετατραυματικά συμπτώματα και στη διαταραχή μετατραυματικού στρες;

Τα μετατραυματικά συμπτώματα δεν αποτελούν μια ψυχική διαταραχή σε αντίθεση με την διαταραχή μετατραυματικού στρες. Τα μετατραυματικά συμπτώματα είναι μια αντίδραση που συμβαίνουν μέσα σε 30 μέρες μετά από ένα τραυματικό γεγονός.

Κάποιες φορές τα μετατραυματικά συμπτώματα μπορεί να μην τα αναγνωρίζει κάποιος μέχρι να γίνει η διάγνωση της διαταραχής μετατραυματικού στρες.

Κατανοώντας τα μετατραυματικά συμπτώματα και την διαταραχή μετατραυματικού στρες

Τα μετατραυματικά συμπτώματα και η διαταραχή μετατραυματικού στρες εμφανίζονται μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Τα μετατραυματικά συμπτώματα αφορούν την άμεση αντίδραση σε ένα τραύμα, ενώ η διαταραχή μετατραυματικού στρες είναι μια πιο μακροχρόνια κατάσταση που επιμένει για μήνες ή ακόμη και χρόνια.

Τα μετατραυματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν τις διεισδυτικές σκέψεις, τους εφιάλτες, τις αναδρομές και το έντονο συναισθηματικό στρες. Αυτά τα συμπτώματα τυπικά εμφανίζονται μέσα σε ένα μήνα από το τραυματικό γεγονός και μπορεί να παρεμβαίνουν στην λειτουργικότητα του ατόμου. Αν αυτά τα συμπτώματα επιμένουν για πάνω από ένα μήνα και επηρεάζουν σημαντικά την ζωή ενός ανθρώπου, τότε γίνεται η διάγνωση της διαταραχής μετατραυματικού στρες.

Η διαταραχή μετατραυματικού στρες, από την άλλη πλευρά, περιλαμβάνει μακροχρόνιες αντιδράσεις στο τραύμα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συναισθηματικό μούδιασμα, υπερεγρήγορση και αλλαγές στη διάθεση. Η διαταραχή μετατραυματικού στρες μπορεί να έχει σοβαρή επίδραση στην ψυχική υγεία ενός ατόμου και στην συνολική του ευεξία.

Είναι σημαντικό να κατανοήσει κάποιος την διαφορά ανάμεσα στα μετατραυματικά συμπτώματα και την διαταραχή μετατραυματικού στρες, καθώς με τις κατάλληλες παρεμβάσεις και την σωστή θεραπεία θα έχει καλύτερα αποτελέσματα. Η πρώιμη αναγνώριση των συμπτωμάτων βοηθά στην πρόληψη της ανάπτυξης της διαταραχής μετατραυματικού στρες.

Η μετάβαση από τα μετατραυματικά συμπτώματα στη διαταραχή μετατραυματικού στρες

Η αναγνώριση της μετάβασης από τα μετατραυματικά συμπτώματα στη διαταραχή μετατραυματικού στρες είναι μια πρόκληση. Ωστόσο, κάποια σημάδια και συμπτώματα μπορεί να υποδεικνύουν την εξέλιξη.

Αν τα μετατραυματικά συμπτώματα επιμένουν για πάνω από ένα μήνα και επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα ενός ατόμου, αυτό μπορεί να είναι δείκτης της ανάπτυξης της διαταραχής μετατραυματικού στρες. Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην μετάβαση περιλαμβάνουν την σοβαρότητα του τραύματος, την παρουσία άλλων θεμάτων ψυχικής υγείας, και την διαθεσιμότητα κοινωνικής υποστήριξης.

Είναι σημαντικό τα άτομα με μετατραυματικά συμπτώματα να ζητούν βοήθεια για να αποτρέψουν την εξέλιξη τους σε διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Αποτρέποντας την εξέλιξη της διαταραχής μετατραυματικού στρες

Αν και δεν είναι πάντα δυνατό να προλάβει κάποιος την εξέλιξη των μετατραυματικών συμπτωμάτων σε διαταραχή μετατραυματικού στρες, υπάρχουν βήματα που μπορεί να κάνει κάποιος για να μειώσει τον κίνδυνο.

Ένας παράγοντας κλειδί για την πρόληψη της εξέλιξης των μετατραυματικών συμπτωμάτων σε διαταραχή μετατραυματικού στρες είναι η πρώιμη παρέμβαση. Η ψυχοθεραπεία προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία και υποστήριξη ώστε να επεξεργαστεί ένα άτομο τα τραύματά του.

Ένα ισχυρό υποστηρικτικό δίκτυο είναι σημαντικό για την πρόληψη της διαταραχής μετατραυματικού στρες. Η επαφή με αγαπημένα πρόσωπα, φίλους και ομάδες υποστήριξης παρέχει την αναγκαία συναισθηματική υποστήριξη. Επιπλέον, η αυτοφροντίδα που μπορεί να περιλαμβάνει άσκηση, τεχνικές χαλάρωσης και χόμπι, βοηθά στη μείωση του στρες και προάγει συνολικά την ευεξία.

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι το ταξίδι του κάθε ανθρώπου είναι μοναδικό, και ότι λειτουργεί για ένα άτομο μπορεί να μην λειτουργεί για κάποιο άλλο.

Ο ρόλος του ψυχοθεραπευτή στην πρόληψη της διαταραχής μετατραυματικού στρες

Ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να παρέχει άμεση υποστήριξη σε ένα άτομο μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Αυτό βοηθά στην πρόληψη της ανάπτυξης πιο σοβαρών συμπτωμάτων.

Ένας ψυχοθεραπευτής μπορεί να παρέχει τα απαραίτητα εργαλεία και εφόδια σε ένα άτομο ώστε να αναγνωρίζει τα μετατραυματικά συμπτώματα και να κάνει τα απαραίτητα βήματα για την πρόληψη της διαταραχής μετατραυματικού στρες.

Παράγοντες που συμβάλλουν στα μετατραυματικά συμπτώματα και στη διαταραχή μετατραυματικού στρες

Τα μετατραυματικά συμπτώματα και η διαταραχή μετατραυματικού στρες περιλαμβάνουν την πολύπλοκη αλληλεπίδραση διαφόρων βιολογικών, ψυχολογικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.

Σε βιολογικό επίπεδο, τα τραυματικά γεγονότα προκαλούν μια αντίδραση στρες στο σώμα, που οδηγεί στην απελευθέρωση των ορμονών του στρες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη. Αυτές οι ορμόνες έχουν σημαντικές επιδράσεις στον εγκέφαλο και στο σώμα, και συμβάλλουν στα μετατραυματικά συμπτώματα και στη διαταραχή μετατραυματικού στρες.

Ψυχολογικά, τα μετατραυματικά συμπτώματα και η διαταραχή μετατραυματικού στρες μπορεί να προκαλούν σε ένα άτομο αδυναμία επεξεργασίας της τραυματικής εμπειρίας. Οι αναμνήσεις και τα συναισθήματα που έχουν σχέση με το τραύμα παραμένουν  κατακερματισμένα και οδηγούν σε συμπτώματα όπως οι αναδρομές και οι εφιάλτες.

Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η κοινωνική υποστήριξη και η παρουσία ψυχοπιεστικών παραγόντων, επηρεάζουν την ανάπτυξη και την εξέλιξη των μετατραυματικών συμπτωμάτων σε διαταραχή μετατραυματικού στρες. Η έλλειψη υποστήριξης ή η έκθεση σε επιπλέον τραύματα αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης της διαταραχής μετατραυματικού στρες.

Οι μελέτες στο πεδίο των νευροεπιστημών και της ψυχολογίας συνεχίζονται για την κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών και των παραγόντων κινδύνου που έχουν σχέση με τα μετατραυματικά συμπτώματα και την διαταραχή μετατραυματικού στρες. Αυτή η γνώση θα βοηθήσει στην ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών παρεμβάσεων και θεραπειών.