Έχω εμμονή ότι με απατά

Έχω εμμονή ότι με απατά

Η απιστία είναι μια πράξη στην οποία κάποιος καταπατά τα συναισθηματικά ή τα σεξουαλικά όρια της σχέσης. Φυσικά, η απιστία μπορεί να καταστρέψει μια σχέση. Ωστόσο, ο φόβος που νιώθουν πολλοί άνθρωποι ότι οι σύντροφοι τους μπορεί να τους απατούν, ο φόβος της απιστίας, μπορεί να προκαλεί έντονη ανησυχία στη σχέση. Κάποιοι άνθρωποι, γυναίκες και άντρες, έχουν εμμονή ότι τους απατά ο σύντροφός τους.

Τι είναι ο φόβος της απιστίας;

Ο φόβος της απιστίας είναι συνήθως ένας έντονος φόβος ή άγχος που νιώθει κάποιος επειδή πιστεύει ότι ο σύντροφος του τον απατά.

Βέβαια, αυτός ο φόβος μπορεί να αφορά το ίδιο το άτομο, επειδή φοβάται ότι ο ίδιος θα προδώσει το σύντροφό του. Μπορεί να νιώθει ότι θα κάνει κάτι με κάποιον εκτός σχέσης που θα πλήξει την εμπιστοσύνη ανάμεσα σε αυτόν και το σύντροφό του.

Είναι φυσιολογικό κάποιος να φοβάται την απιστία;

Πλέον η απιστία είναι κάτι πολύ σύνηθες στις μέρες μας, για αυτό και είναι απολύτως λογικό να φοβάται κάποιος την απιστία σε ένα βαθμό.

Επίσης, αν κάποιος έχει βιώσει την απιστία στο παρελθόν (είτε από κάποια δική σας σχέση, είτε στη σχέση των γονιών σας) είναι απολύτως λογικό να φοβάται την απιστία. Αν κάποιος έχει νιώσει ή έχει δει την προδοσία, αυτό μπορεί να παραμένει στο μυαλό του. Η απιστία καταστρέφει την εμπιστοσύνη, οπότε όλες αυτές οι ανησυχίες είναι κατανοητές.

Πότε ο φόβος για την απιστία γίνεται πιο σοβαρός;

Όταν ο φόβος της απιστίας παρεμβαίνει εμμονικά στη ζωή σας και στις σχέσεις σας, αυτό μπορεί να είναι σημάδι ότι υπάρχει κάποιο θέμα όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, κάποια φοβία ή κάποιο ψυχολογικό τραύμα. Μπορεί να έχετε συζητήσει τις ανησυχίες σας με το σύντροφό σας ή να έχετε κάνει συμβουλευτική, αλλά παρά τις προσπάθειες σας, συνεχίζετε να μηρυκάζετε τις ίδιες σκέψεις.

Αν η απιστία δεν έχει συμβεί ποτέ, και απλά ανησυχείτε, αυτό σημαίνει ότι έχετε εμμονή με αυτό και αυτό ξεπερνά τα όρια της απλής ανησυχίας.

Ανασφάλεια και ένστικτο

Η ανασφάλεια προέρχεται από το φόβο και το άγχος, και είναι ξαφνική και επείγουσα. Το ένστικτο είναι ένα ήπιο μήνυμα, που μπορεί να μας προστατεύει αλλά μπορεί να μην είναι τόσο άμεσο.

Μερικές φορές, αν αγνοήσουμε τη φωνή στο κεφάλι μας που μας λέει κάτι για μια φιλία ή ότι είναι η στιγμή να τελειώσει μια σχέση, αργότερα στην  πορεία ευχόμαστε να την είχαμε ακούσει. Το ένστικτο είναι μια φωνή από τον ανώτερο εαυτό μας, ήρεμη, ήσυχη, ξεκάθαρη και σταθερή.

Το ένστικτο είναι ένα πολύπλοκο κομμάτι της ανθρώπινης εμπειρίας. Γνωρίζουμε ότι έχουμε διάφορα συστήματα στο σώμα μας, όπως οι νευρώνες, το κεντρικό νευρικό σύστημα που μας βοηθούν να μείνουμε ασφαλείς όταν πρέπει και να προστατεύσουμε τον εαυτό μας.

Πως θα σταματήσετε να σκέφτεστε συνέχεια την απιστία;

Οι σχέσεις μας πρέπει να μας προσφέρουν ικανοποίηση. Ωστόσο, όταν η ανησυχία για την απιστία είναι συνεχής και επίμονη, σταδιακά υπονομεύει την εμπιστοσύνη. Είναι εξουθενωτικό κάποιος να μπαίνει συνεχώς σε αυτή τη διαδικασία παρά το γεγονός ότι γνωρίζει ότι ο σύντροφος του δεν τον απατά. Ένα κομμάτι του εαυτού σας θέλει να βεβαιωθεί, ενώ το άλλο έχει κουραστεί να επιμένει. Μαζί με την ανησυχία, τις σκέψεις που τρέχουν και το άγχος, συνυπάρχουν και συναισθήματα όπως ο θυμός, οι ενοχές, η ντροπή και η σύγχυση.

Αν πιάνετε τον εαυτό σας να μπαίνει σε αυτό τον κύκλο, μπορείτε να κάνετε κάποια πράγματα για να ξεπεράσετε την εμμονή σας με την απιστία.

Σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές

Οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές μας επηρεάζουν το ένα το άλλο. Για παράδειγμα, όταν κάποιος σκέφτεται, "Αν η σύντροφός μου με απατά;" μπορεί να νιώθει άγχος και να έχει την λαχτάρα να πάρει την επιβεβαίωση από τη σύντροφό του.

Όταν υπάρχει ένα συναισθηματικό ερέθισμα, τα συναισθήματα, οι σκέψεις και οι πράξεις επηρεάζουν το ένα το άλλο. Όταν αυτό συμβαίνει, το άτομο μπαίνει σε λειτουργία αυτόματου πιλότου, και τα συναισθήματα έχουν τον πλήρη έλεγχο. Χωρίς να το συνειδητοποιεί, μπορεί να κατηγορεί το σύντροφό του, να ελέγχει τα social media ή να αποζητά συνεχώς την επιβεβαίωση.

Άγχος και ανησυχία

Το άγχος και η ανησυχία συχνά ταυτίζονται, αλλά είναι διαφορετικές έννοιες.

Η ανησυχία είναι μια γνωσιακή διαδικασία. Μια διαδικασία νοητικής δέσμευσης σε αγχώδεις σκέψεις για μελλοντικά ανεπιθύμητα γεγονότα. Η ανησυχία περιλαμβάνει δύο βήματα:

1. Μια αυτόματη ανήσυχη σκέψη εμφανίζεται
2. Ενασχόληση με αυτή τη σκέψη

Για παράδειγμα, φανταστείτε να βλέπετε μια ταινία με μια ιστορία απιστίας, και η αυτόματη αρνητική σκέψη που εμφανίζεται στο μυαλό σας είναι, "Τι θα συνέβαινε αν ο σύντροφός μου το έκανε αυτό;"

Αυτό δεν είναι απαραίτητα μια ανησυχία ακόμα.

Η ανησυχία εμφανίζεται όταν κάποιος δεσμεύεται σε αυτή τη σκέψη και βάζει ενέργεια σε αυτή:

• Αυτόματη σκέψη: "Τι θα συνέβαινε αν ο σύντροφός μου το έκανε αυτό;"
• Πνευματική δέσμευση (ανησυχία): "Παρατήρησα κάποιες κινήσεις του χθες."
• Πνευματική δέσμευση (ανησυχία): "Μπορεί να είμαι τόσο τυφλός που δεν βλέπω τα σημάδια;"
• Πνευματική δέσμευση (ανησυχία): "Όλα όσα χτίσαμε μαζί ήταν ένα μεγάλο ψέμα και καταρρέουν."

Η ανησυχία είναι μια επιλογή, αλλά συχνά δεν το συνειδητοποιούμε επειδή οι αυτόματες σκέψεις είναι τόσο καλές που μας πείθουν ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος όταν δεν υπάρχει κίνδυνος.

Άλλα σημαντικά στοιχεία:

• Οι αυτόματες σκέψεις δεν είναι στον έλεγχο μας. Αλλά η υπερ-ενασχόληση με αυτές είναι.
• Κάποιοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στην ανησυχία λόγω γενετικών παραγόντων και εμπειριών του παρελθόντος.

Το άγχος είναι ένα συναίσθημα στο σώμα μας, είναι αυτό που νιώθουμε όταν μένουμε κολλημένοι στον κύκλο της ανησυχίας. Νιώθουμε άγχος με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, όπως:

• Ταχυπαλμία
• Ταχυκαρδία
• Νευρικότητα
• Σφίξιμο στο στομάχι
• Κόμπος στο λαιμό

Το άγχος μπορεί να εμφανιστεί κάθε στιγμή. Μπορεί να υποδεικνύει μια πραγματική απειλή, αλλά τις περισσότερες φορές, είναι λάθος συναγερμός. Το άγχος, πολλές φορές, μας παραπλανά.

Η πρόκληση με το άγχος είναι ότι μπορεί να ενεργοποιηθεί και σε επικίνδυνες καταστάσεις αλλά και σε καταστάσεις που δεν είναι επικίνδυνες. Είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κάποιος το ένα από το άλλο. Αυτό εξηγεί γιατί είναι δύσκολο κάποιος να αντισταθεί στις παρορμητικές αντιδράσεις όταν νιώθει άγχος ότι ο σύντροφός του τον απατά.

Γιατί ο εγκέφαλος μας, μας παραπλανά;

Ο Εγκέφαλος

Ο εγκέφαλος ανιχνεύει τους κινδύνους για να μένουμε ζωντανοί και το κάνει αυτό πολύ αποτελεσματικά. Είναι πολύ ακριβής αλλά κάποιες φορές αντιδρά υπερβολικά.

Το δύσκολο κομμάτι με το σύστημα ανίχνευσης των κινδύνων είναι ότι δεν καταλαβαίνει την λογική ή την γλώσσα. Ακόμη και αν ξέρουμε ότι είμαστε απολύτως ασφαλείς, και προσπαθούμε να μην αντιδράσουμε σε συγκεκριμένες καταστάσεις, ο εγκέφαλος μας δεν καταλαβαίνει.

Ο Στόχος

Η ανησυχία και το άγχος είναι απίστευτα άβολα, για αυτό και ο στόχος μας είναι να τα αντιμετωπίσουμε.

Η ανησυχία και το άγχος για την απιστία δεν είναι πάντοτε κακό. Αν υπάρχουν ξεκάθαρα σημάδια απιστίας, τότε αυτές οι διαδικασίες χρησιμεύουν ως σήματα για την ανάληψη δράσης. Όταν βρισκόμαστε σε κίνδυνο, το σύστημα ανίχνευσης κινδύνων μας ενεργοποιεί ώστε να δράσουμε και να μείνουμε σωματικά και συναισθηματικά ασφαλείς.

Επειδή το άγχος και η ανησυχία μας προστατεύουν, δεν είναι σοφό να τα περιορίζουμε. Έτσι, θα είμαστε υπερβολικά ευάλωτοι. Αντίθετα, ο στόχος πρέπει να είναι να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά μας και να τα βιώνουμε. Την ίδια στιγμή, αξιολογούμε αν μας καθορίζουν ή μας καθοδηγούν με χρήσιμο τρόπο.

Το άγχος είναι σαν ένα μικρό παιδί: θέλει την προσοχή μας όταν συμβαίνει κάτι σημαντικό. Την ίδια στιγμή, αντιδρά υπερβολικά, φωνάζει και ουρλιάζει όταν δεν υπάρχει κίνδυνος.

Ακόμη και όταν ένα παιδί αντιδρά υπερβολικά, δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε τι λέει ενώ κλαίει. Αν αντιδράσουμε, τελικά τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα.

Η δουλειά μας είναι να είμαστε γονείς αυτού του παιδιού. Θέλουμε να ανταποκρινόμαστε όταν κλαίει αλλά δεν θα το πηγαίνουμε στο νοσοκομείο κάθε φορά που ουρλιάζει. Αυτή η προσέγγιση μας επιτρέπει να προστατευόμαστε από τις υπερβολικές αντιδράσεις.

Για να επιτευχθεί η ισορροπία είναι ανάγκη να κατανοήσουμε τις αιτίες του φόβου της απιστίας. Και να καταλάβουμε τον κύκλο του άγχους.

Ο κύκλος του άγχους

Όταν γνωρίζουμε όλες τις αιτίες που μας προκαλούν άγχος, τότε είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι.

Εξωτερικά γεγονότα που προκαλούν ανησυχία για την απιστία:

Ένα εξωτερικό γεγονός συμβαίνει σε εμάς και προέρχεται από το περιβάλλον μας. Μπορεί να είναι μια πράξη ενός ατόμου ή να είναι κάτι που συμβαίνει στο περιβάλλον:

• Ο σύντροφός σας δεν απαντά στα μηνύματα, στις κλήσεις και στα emails σας.
• Παρατηρείτε μια αλλαγή στη συμπεριφορά του συντρόφου σας.
• Ο σύντροφος σας παρακολουθεί συνεχώς το τηλέφωνο του.
• Ένας φίλος σας αποκαλύπτει ότι η σύντροφός του τον απατούσε.

Εσωτερικά γεγονότα που προκαλούν ανησυχία για την απιστία:

Τα εσωτερικά γεγονότα προέρχονται από εμάς:

• Μια τυχαία εικόνα στο μυαλό σας ότι ο σύντροφός σας απατά.
• Σκέψεις για τα χειρότερα δυνατά σενάρια.
• Ανάλυση μιας αντίδρασης.
• Σκέψεις "τι θα συνέβαινε αν".

Ο κύκλος του άγχους είναι μια διαδικασία με πολλά βήματα:

1. Ερεθίσματα (εξωτερικά, εσωτερικά ή συνδυασμός)
2. Συναίσθημα άγχους (π.χ. σφίξιμο στο στομάχι)
3. Επιθυμία να αποφύγετε ή να προστατεύσετε τον εαυτό σας από τον κίνδυνο
4. Το άγχος υποχωρεί βραχυπρόθεσμα
5. Διατήρηση του άγχους μακροπρόθεσμα

Σε ποια σημεία του κύκλου του άγχους έχουμε τον έλεγχο;

Πράγματα τα οποία δεν μπορούμε να ελέγξουμε:

1. Τα ερεθίσματα: μπορεί να μειώνουμε τα ερεθίσματα σε συγκεκραμένες καταστάσεις. Ωστόσο, δεν επιλέγουμε τα ερεθίσματα που θα ενεργοποιήσουν το μηχανισμό του άγχους.
2. Αυτόματες σκέψεις: οι αυτόματες σκέψεις είναι αυτόματες και έξω από τον έλεγχο μας.
3. Συμπεριφορά του συντρόφου: δεν μπορούμε να αλλάξουμε το σύντροφο μας.
4. Συναισθήματα: κανείς δεν επιλέγει το πως θα νιώθει.

Πράγματα τα οποία μπορούμε να ελέγξουμε:

1. Την αντίδραση μας στο άγχος: όλοι μας ελέγχουμε τις αντιδράσεις μας στο άγχος. Μπορούμε να επιλέξουμε αν θα ενδώσουμε σε αυτό.

Εστίαση σε όσα μπορείτε να ελέγξετε

Όταν το άγχος κάνει την εμφάνιση του συνήθως εστιάζουμε σε πράγματα που δεν μπορούμε να ελέγξουμε.

Όταν νιώθετε ανησυχία για την απιστία καλό είναι να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι έχετε τον έλεγχο σε συγκεκριμένα πράγματα και να διοχετεύετε εκεί την ενέργεια σας. Με εξάσκηση, αυτή η στρατηγική θα γίνει αυτόματη και θα είναι πιο εύκολο να αντισταθείτε στο άγχος.

Η αντίδραση στο άγχος

Οι αποφευκτικές και προστατευτικές συμπεριφορές είναι αποτελεσματικές όταν αντιμετωπίζουμε κάποιον πραγματικό κίνδυνο, αλλά στην περίπτωση του λανθασμένου συναγερμού, μπορεί να καταφεύγουμε σε συμπεριφορές που ενισχύουν και επιδεινώνουν το άγχος, διαιωνίζοντας τον κύκλο του άγχους.

Κάποιες συμπεριφορές που προκαλεί το άγχος σας για την απιστία περιλαμβάνουν:

• Απομακρύνεστε συναισθηματικά και αποφεύγετε το σύντροφό σας.
• Ζητάτε συνεχώς την επιβεβαίωση από το σύντροφό σας.
• Αποφεύγετε την συζήτηση για το φόβο της απιστίας με το σύντροφό σας.
• Υπεραναλύετε τις συμπεριφορές του συντρόφου σας.
• Συνεχώς ελέγχετε το σύντροφό σας.
• Συγκρίνετε τον εαυτό σας με τους άλλους.
• Καταναλώνετε αλκοόλ για να μειώσετε το άγχος.

Δώστε ένα νέο μάθημα στον εγκέφαλο σας

Να θυμάστε ότι το σύστημα ανίχνευσης των απειλών στον εγκέφαλο:

• Αντιδρά στιγμιαία, σε βάρος της ακρίβειας.
• Βάζει πάνω από όλα τη ζωή σας, για αυτό και είναι σχεδιασμένο να αντιδρά υπερβολικά.
• Δεν κατανοεί τη λογική ή την γλώσσα.
• Ένας λάθος συναγερμός μοιάζει με πραγματικό κίνδυνο.

Δεν μπορείτε να ελέγξετε την αντίδραση του συστήματος ανίχνευσης απειλών , ωστόσο υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να δώσετε ένα μάθημα στον εγκέφαλο σας και να αυξήσετε τις πιθανότητες να αντιδράσετε διαφορετικά στο μέλλον.