Η ψηφιακή ζωή των εφήβων

Η ψηφιακή ζωή των εφήβων

Τα social media έχουν σχεδιαστεί ώστε οι χρήστες να μπορούν να ανεβάζουν φωτογραφίες, κείμενα, ή να αντιδρούν σε όσα ανεβάζουν οι άλλοι με σχόλια.

Τα social media βοηθούν πολλούς ανθρώπους να διατηρούν την επαφή τους με τους φίλους τους ή να γνωρίζουν καινούργιους ανθρώπους. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τους εφήβους από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα. Οι φιλίες βοηθούν τους εφήβους να νιώθουν υποστήριξη και παίζουν κύριο ρόλο στη διαμόρφωση της ταυτότητας τους. Βέβαια, στις μέρες μας η ψηφιακή ζωή των εφήβων είναι αρκετά πολύπλοκη.

Τα social media είναι ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής των εφήβων

Πόσο μεγάλο κομμάτι; Μια μελέτη έδειξε ότι το 35% των εφήβων χρησιμοποιεί τουλάχιστον 1 από τα 5 μέσα κοινωνικής δικτύωσης πάρα πολλές φορές μέσα στην ημέρα. Αυτά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης περιλαμβάνουν το YouTube, το TikTok, το Facebook, το Instagram και το Snapchat.

Τα social media επηρεάζουν όλους τους εφήβους με τον ίδιο τρόπο. Η χρήση των social media συνδέεται με θετικές και αρνητικές επιδράσεις στην ψυχική υγεία. Αυτές οι επιδράσεις διαφέρουν για τον κάθε έφηβο. Οι επιδράσεις αυτές εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως:

• Τι βλέπουν και τι κάνουν οι έφηβοι στο διαδίκτυο.
• Πόσο χρόνο αφιερώνουν στο διαδίκτυο.
• Ψυχολογικούς παράγοντες, όπως το επίπεδο ωριμότητας και τα προϋπάρχοντα θέματα ψυχικής υγείας.
• Συνθήκες της ζωής, όπως η κουλτούρα, οι κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες.

Έφηβοι, social media και τεχνολογία

Οι μελέτες δείχνουν ότι στους έφηβους 13-17 ετών το TikTok είναι η πιο δημοφιλής πλατφόρμα. Στη συνέχεια ακολουθούν το Facebook, το YouTube, το Instagram.

Βέβαια, υπάρχουν κάποιες σημαντικές διαφορές στην προτίμηση των social media ανάμεσα στα αγόρια και στα κορίτσια. Τα έφηβα αγόρια είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν το YouTube και το Reddit, ενώ τα κορίτσια χρησιμοποιούν το TikTok, το Instagram και το Snapchat.

Η πλειοψηφία των εφήβων δηλώνει ότι αφιερώνει το σωστό χρόνο στις εφαρμογές ενώ το 1/3 λέει ότι αφιερώνει πολύ περισσότερο χρόνο στα social media. Μόνο το 8% αφιερώνει ελάχιστο χρόνο σε αυτέ στις πλατφόρμες.

Όσον αφορά την ιδέα οι έφηβοι να σταματήσουν να χρησιμοποιούν τα social media to 54% δήλωσε ότι αυτό είναι αρκετά δύσκολο. Τα έφηβα κορίτσια δηλώνουν ότι είναι πιο δύσκολο να σταματήσουν να χρησιμοποιούν τα social media  συγκριτικά με τα αγόρια.

Στις μέρες μας, η πλειοψηφία των εφήβων έχει πρόσβαση σε ηλεκτρονικές συσκευές, όπως τα κινητά τηλέφωνα, οι υπολογιστές και οι κονσόλες παιχνιδιών.

Κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές και κονσόλες παιχνιδιών είναι προσβάσιμα στους εφήβους

Η πρόσβαση των εφήβων στα κινητά έχει αυξηθεί κατακόρυφα τα τελευταία 8 χρόνια, ενώ η πρόσβαση σε υπολογιστές και κονσόλες παιχνιδιών παραμένει ίδια.

Οι έφηβοι ηλικίας 15-17 ετών έχουν πρόσβαση σε κινητά τηλέφωνα συγκριτικά με τους εφήβους 13-14 ετών. Τα έφηβα αγόρια είναι πιο πιθανό να έχουν κονσόλες παιχνιδιών συγκριτικά με τα κορίτσια.

Δυστυχώς η πλειοψηφία των εφήβων πιστεύει ότι αφιερώνει το σωστό χρόνο στα social media και δηλώνει ότι είναι δύσκολο να σταματήσουν να τα χρησιμοποιούν. Τα παιδιά έχουν πλέον εθιστεί στη χρήση κινητών και tablet.

Οι έφηβοι στις μέρες μας χρησιμοποιούν καθημερινά και για ώρες το διαδίκτυο, και αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις για τους εφήβους. Οι έφηβοι ηλικίας 15-17 ετών χρησιμοποιούν συνέχεια το διαδίκτυο.

Το τοπίο των social media έχει αλλάξει

Τα στοιχεία δείχνουν ότι η πλειοψηφία των εφήβων έχει TikTok (67%), Instagram (62%) και Snapchat (59%). Περίπου το 32% των εφήβων έχει Facebook.

Οι πλατφόρμες που επιλέγουν τα αγόρια και τα κορίτσια διαφέρουν. Τα έφηβα κορίτσια χρησιμοποιούν το TikTok, το Instagram, το Snapchat ενώ τα έφηβα αγόρια χρησιμοποιούν το Twitch και το Reddit.

Εθισμός στα social media

Τα social media έχουν γίνει κομμάτι της καθημερινότητας των εφήβων, και τα έφηβα κορίτσια αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στα social media από ότι τα έφηβα αγόρια. Οι περισσότεροι λένε ότι είναι δύσκολο ή αρκετά δύσκολο να σταματήσουν να τα χρησιμοποιούν, έχουν πλέον εθιστεί στα social media.

Θετικές επιδράσεις των social media

Τα social media επιτρέπουν στους εφήβους να δημιουργήσουν διαδικτυακές ταυτότητες, να μιλούν με τους άλλους και να χτίζουν το κοινωνικό τους δίκτυο. Αυτό το δίκτυο προσφέρει στους εφήβους υποστήριξη από άτομα με τα οποία έχουν κοινά χόμπι ή εμπειρίες. Αυτή η υποστήριξη είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους εφήβους οι οποίοι:

• Δεν έχουν κοινωνικές σχέσεις ή είναι μόνοι.
• Περνούν μια δύσκολη περίοδο.
• Ανήκουν σε ομάδες που περιθωριοποιούνται , όπως οι φυλετικές μειονότητες.
• Έχουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας.

Μερικές φορές τα social media βοηθούν τους εφήβους:

• Να εκφράζονται.
• Να συνδέονται με άλλους έφηβους.
• Να μαθαίνουν πως οι άλλοι έφηβοι διαχειρίζονται δύσκολες καταστάσεις.
• Να συμμετέχουν σε forum που ενθαρρύνουν την ανοιχτή επικοινωνία για διάφορα θέματα.
• Να ζητούν βοήθεια για θέματα ψυχικής υγείας.

Αρνητικές επιδράσεις των social media

Τα social media μπορεί να έχουν αρνητικές επιδράσεις στους εφήβους, όπως:

• Τους αποσπούν την προσοχή από το διάβασμα και τις οικογενειακές δραστηριότητες.
• Διαταράσσουν τον ύπνο.
• Πρόσβαση σε λάθος πληροφορίες.
• Διασπορά φημών.
• Κάποιοι έφηβοι διαμορφώνουν μια άποψη για τη ζωή των άλλων ανθρώπων που δεν είναι ρεαλιστική.
• Εκθέτουν τους έφηβους σε διαδικτυακούς επιτήδειους , που μπορεί να τους εκμεταλλευτούν ή να τους εκβιάσουν.
• Εκθέτουν τους εφήβους σε cyberbullying , που αυξάνει τον κίνδυνο για θέματα ψυχικής υγείας όπως το άγχος και η κατάθλιψη.

Κάποια social media συνδέονται με επικίνδυνες προκλήσεις, και αρνητικές αλληλεπιδράσεις που συνδέονται με τους αυτοτραυματισμούς και το θάνατο.

Οι κίνδυνοι των social media έχουν σχέση με πολλούς παράγοντες. Ένας από αυτούς είναι πόσο χρόνο οι έφηβοι αφιερώνουν σε αυτές τις πλατφόρμες.

Οι έφηβοι 12-15 ετών που ξοδεύουν 3 ώρες ή περισσότερο την ημέρα στα social media έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν κάποιο θέμα ψυχικής υγείας.

Το πως οι έφηβοι χρησιμοποιούν τα social media καθορίζει την επίδραση τους. Για παράδειγμα, όταν παρακολουθούν συγκεκριμένο περιεχόμενο όπως παράνομες πράξεις, επικίνδυνες προκλήσεις.

Αυτό το περιεχόμενο μπορεί να είναι ακόμη πιο επικίνδυνο για τους εφήβους που ήδη έχουν ένα θέμα ψυχικής υγείας. Το μίσος ή το cyberbullying στα social media αυξάνουν τον κίνδυνο για άγχος ή κατάθλιψη.

Επίσης, έχει μεγάλη σημασία τι μοιράζονται για τον εαυτό τους οι έφηβοι στα social media. Πολλοί έφηβοι κάνουν επιλογές που δεν τις σκέφτονται και πολύ. Μπορεί λοιπόν να δημοσιεύουν πράγματα που μετά τα μετανιώνουν. Και αυτό προκαλεί στρες.

Οι έφηβοι που ανεβάζουν περιεχόμενο και μοιράζονται προσωπικές ιστορίες, μπορεί να πέσουν θύματα bullying.

Πώς μπορείτε να προστατεύσετε τους εφήβους;

Μπορείτε να κάνετε κάποια πράγματα για να βοηθήσετε τους εφήβους να μάθουν να χρησιμοποιούν τα social media με υπευθυνότητα.

Ακολουθήστε τις εξής συμβουλές:

• Θέστε όρια και κανόνες. Αυτό βοηθά ώστε οι έφηβοι να μην χάνουν τις δραστηριότητες, τον ύπνο τους για τα social media. Για παράδειγμα, μπορείτε να θέσετε κανόνες για συγκεκριμένο χρόνο χρήσης του διαδικτύου.
• Αντιμετωπίστε κάθε προκλητική συμπεριφορά. Αν ο έφηβος δεν τηρεί τους κανόνες για την χρήση των social media, μιλήστε του.
• Ενεργοποιήστε τις ρυθμίσεις απορρήτου. Αυτό θα βοηθήσει τον έφηβο να μην μοιράζεται προσωπικές πληροφορίες ή στοιχεία.
• Παρακολουθήστε τους λογαριασμούς των εφήβων. Οι γονείς πρέπει να ελέγχουν τακτικά την χρήση των social media από τα παιδιά τους.
• Κάντε συζητήσεις για τα social media. Αυτές οι συζητήσεις σας δίνουν την ευκαιρία να καταλάβετε πως νιώθουν οι έφηβοι για τα social media. Ενθαρρύνετε τους εφήβους να μιλήσουν για τις ανησυχίες τους.
• Να είστε πρότυπο για τους εφήβους. Μιλήστε στο παιδί σας για τις δικές σας συνήθειες στα social media. Το παράδειγμα σας είναι πιο ισχυρό από τα λόγια σας.
• Εξηγήστε στους εφήβους τι πρέπει να προσέχουν. Υπενθυμίστε στους εφήβους ότι οι φήμες, τα άσχημα σχόλια μπορεί να βλάψουν έναν άνθρωπο. Επίσης, είναι ανάγκη να γνωρίζουν ότι δεν πρέπει να εμπιστεύονται αγνώστους.
• Ενθαρρύνετε τις σχέσεις με τους φίλους τους. Οι έφηβοι είναι σημαντικό να γνωρίζουν την αξία της πρόσωπο με πρόσωπο επαφής.

Αν το παιδί σας εμφανίζει συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης λόγω της χρήσης των social media καλό είναι να μιλήσετε σε έναν ειδικό. Κάποια προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να σας κινητοποιήσουν είναι τα εξής:

• Οι έφηβοι χρησιμοποιούν τα social media ακόμη και όταν θέλουν να σταματήσουν.
• Οι έφηβοι παραμελούν το διάβασμα, τον ύπνο, τις δραστηριότητες.
• Αφιερώνουν πολύ περισσότερο χρόνο στα social media από το όριο.
• Λένε ψέματα για να χρησιμοποιούν τα social media.