Άγχος και μυϊκοί σπασμοί

Άγχος και μυϊκοί σπασμοί

Σίγουρα θα σας έχει συμβεί το ανεξέλεγκτο φτερούγισμα του βλεφάρου, αυτή η μικρή μυϊκή σύσπαση μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή. Ευτυχώς, τις περισσότερες φορές δεν είναι κάτι ανησυχητικό και οι μυϊκοί σπασμοί αποτελούν δείκτες άγχους.

Τι είναι οι μυϊκοί σπασμοί;

Οι μυϊκοί σπασμοί είναι η ακούσια κίνηση ενός μυ ή μιας ομάδας μυών. Αυτό σημαίνει ότι οι μύες κινούνται χωρίς να μπορεί το άτομο να τους ελέγξει. Οι σπασμοί μπορεί να περιλαμβάνουν μικρές κινήσεις ή πιο έντονες. Συνήθως οι μυϊκοί σπασμοί παρατηρούνται:

• Στο πρόσωπο (ειδικά στα μάτια)
• Στα πόδια
• Στον πήχη
• Στο μπράτσο

Οι περισσότερες περιπτώσεις μυϊκών σπασμών περνούν απαρατήρητες και διαρκούν μόνο μερικές μέρες. Ωστόσο, αν οι σπασμοί στο σώμα είναι πιο συχνοί, και οι ακούσιες κινήσεις των μυών πιο έντονες αυτό μπορεί να δημιουργεί έντονη ανησυχία.

Βέβαια, ένας επίμονος μυϊκός σπασμός μπορεί  να είναι σημάδι ενός ιατρικού προβλήματος. Κάποιες καταστάσεις που προκαλούν μυϊκούς σπασμούς περιλαμβάνουν:

• Άγχος
• Ανησυχία
• Αφυδάτωση
• Έλλειψη ύπνου
• Συγκεκριμένες φαρμακευτικές αγωγές όπως τα διουρητικά ή τα αντικαταθλιπτικά
• Έλλειψη θρεπτικών στοιχείων, όπως η ανεπάρκεια ασβεστίου, μαγνησίου ή βιταμίνης D
• Μεταβολικό σύνδρομο
• Άλλες καταστάσεις του νευρικού συστήματος όπως η αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση

Ο καθένας μπορεί να βιώνει μυϊκούς σπασμούς κάποια στιγμή, οι οποίοι υποχωρούν μόνοι τους. Όταν οι σπασμοί επιμένουν τότε μπορεί να υπάρχουν κάποιοι παράγοντες στην καθημερινότητα που να συμβάλλουν σε αυτούς όπως η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης, η αφυδάτωση, η αϋπνία.

Πολλές φορές, οι μυϊκοί σπασμοί προκαλούν ανησυχία σε πολλούς ανθρώπους, καθώς πιστεύουν ότι είναι σημάδι κάποιου υποκείμενου θέματος υγείας.

Αν και σπάνια οι μυϊκοί σπασμοί είναι σύμπτωμα κάποιας νευρολογικής κατάστασης υπάρχουν περιπτώσεις που έχουν σχέση με την μυϊκή ατροφία. Φυσικά, είναι ανάγκη να γίνει η αξιολόγηση και άλλων παραμέτρων για την διάγνωση μιας νευρολογικής διαταραχής.

Ποια είναι η σύνδεση ανάμεσα στο στρες και στους μυϊκούς σπασμούς;

Το άγχος μπορεί να προκαλεί μυϊκούς σπασμούς, οι οποίοι επηρεάζουν την λειτουργία των νεύρων. Το άγχος επίσης οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων της αδρεναλίνης. Κατά συνέπεια, κάποιοι μύες αρχίζουν να συσπώνται. Κάποιοι άνθρωποι εμφανίζουν σπασμούς στα χέρια ή στα πόδια λόγω στρες.

Οι επιδράσεις του άγχους στο σώμα είναι απολύτως κατανοητές. Για πολλούς ανθρώπους, ένα θέμα ψυχικής υγείας ή μια ψυχοπιεστική κατάσταση μπορεί να προκαλεί ένταση στους μύες (σφίξιμο της γνάθου) λόγω άγχους.

Τα "τικς" συνήθως εμφανίζουν μια επιδείνωση σε καταστάσεις στρες. Το άγχος επηρεάζει το σώμα με διαφορετικούς τρόπους και αυξάνει τις ορμόνες του στρες, οι οποίες με τη σειρά τους επηρεάζουν την λειτουργία των μυών.

Μπορεί το άγχος να προκαλεί μυϊκούς σπασμούς;

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι το άγχος επηρεάζει το σώμα. Ένα σύμπτωμα του άγχους μπορεί να είναι και οι μυϊκοί σπασμοί. Μπορεί να είναι ένας μικρός σπασμός στα δάχτυλα ή ένας μεγάλος σε ολόκληρο το πόδι.

Οι μυϊκοί σπασμοί λόγω άγχους μπορεί να είναι μια παράξενη αίσθηση. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι μύες μπορεί να κινούνται ακούσια. Για τους ανθρώπους με σοβαρό άγχος, αυτό το σύμπτωμα μπορεί να προκαλεί έντονη ανησυχία.

Αν οι μύες συσπώνται στη διάρκεια ψυχοπιεστικών καταστάσεων , είναι πολύ πιθανό το άγχος να παίζει κύριο ρόλο στη σύσπαση των μυών. Ωστόσο, καλό είναι να έχετε στο μυαλό σας ότι το άγχος και οι μυϊκοί σπασμοί δεν είναι πάντα καταστάσεις που πάνε μαζί. Αν κάποιος έχει άγχος αυτό δεν σημαίνει αυτόματα πως θα έχει μυϊκούς σπασμούς, και το αντίστροφο.

Ποιες είναι οι αιτίες των μυϊκών σπασμών; 

Οι μυϊκοί σπασμοί είναι αποτέλεσμα σύσπασης των μυών και υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορεί να οδηγούν σε σπασμούς.

Άγχος       

Το άγχος προκαλεί μια σειρά χημικών αντιδράσεων στο σώμα πράγμα που μπορεί να προκαλεί συσπάσεις. Πώς όμως αυτό συμβαίνει; Σε φυσιολογικές καταστάσεις, ο εγκέφαλος στέλνει σήματα στους μύες και τους δίνει εντολή για σύσπαση ώστε να μπορούν να κάνουν κινήσεις.

Ωστόσο, το στρες κάνει τον εγκέφαλο να στέλνει σήματα στους μύες όταν δεν έχουμε την πρόθεση να κινηθούμε. Αυτό προκαλεί ακούσια σύσπαση των μυών.

Το στρες επίσης οδηγεί στην απελευθέρωση ορμονών όπως η αδρεναλίνη. Αυτό αυξάνει την πιθανότητα για μυϊκούς σπασμούς. Και αν ο μηχανισμός του στρες παραμένει ενεργός ( στις διαταραχές άγχους), οι σπασμοί είναι μια συνέπεια.

Αδρεναλίνη

Η αδρεναλίνη στέλνει περισσότερη ενέργεια στους μύες, ακόμη και όταν δεν το έχουν ανάγκη. Αυτή η απότομη μεταβολή στα επίπεδα της ενέργειας μπορεί να προκαλεί σύσπαση των μυών. Το παρατεταμένο άγχος μπορεί να οδηγεί σε παρατεταμένη απελευθέρωση της αδρεναλίνης, η οποία με τη σειρά της επιδεινώνει τη σύσπαση των μυών.

Έλλειψη ύπνου

Ένας ακόμη λόγος που προκαλεί σύσπαση των μυών είναι η έλλειψη ύπνου. Όταν δεν κοιμόμαστε καλά το βράδυ, δεν νιώθουμε καλά την επόμενη μέρα και επίσης υπάρχει πιθανότητα μιας ορμονικής ανισορροπίας που επηρεάζει τους μύες και τους κάνει να συσπώνται. Αυτό με τη σειρά του δημιουργεί περισσότερο στρες.

Καφεΐνη

Αν και οι περισσότεροι από εμάς αγαπάμε την καφεΐνη, αυτή μπορεί να προκαλεί σύσπαση των μυών καθώς  αλληλεπιδρά με την διφωσφορική αδενοσίνη (ADP). Η καφεΐνη αλλάζει τη συγκέντρωση της ADP, η οποία επηρεάζει τα επίπεδα της ενέργειας που φτάνουν στους μύες. Αυτό μπορεί να προκαλεί υπερδιέγερση, και πιο συγκεκριμένα μυϊκούς σπασμούς.

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να προκαλούν μυϊκούς σπασμούς περιλαμβάνουν:

• Κακή διατροφή και έλλειψη θρεπτικών συστατικών
• Ορμονικές ανισορροπίες, όπως οι ανισορροπίες στις ορμόνες του θυρεοειδή ή στα επίπεδα της κορτιζόλης
• Αφυδάτωση, καθώς οι μύες έχουν ανάγκη το νερό ώστε να λειτουργούν σωστά

Πώς το άγχος προκαλεί μυϊκούς σπασμούς;

Όταν οι άνθρωποι νιώθουν στρες, τότε η ένταση συσσωρεύεται στο σώμα. Η ένταση αυτή συνήθως κάνει την εμφάνισή της σε περιοχές όπως:

• Οι ώμοι
• Ο αυχένας
• Το στήθος
• Το στομάχι

Αυτό είναι κομμάτι του μηχανισμού απόκρισης στο στρες, του γνωστού μηχανισμού πάλης ή φυγής. Σε περιόδους στρες όλη η πίεση συσσωρεύεται στους μύες. Όσοι άνθρωποι έχουν κάποια διαταραχή άγχους είναι πιο πιθανό να νιώθουν πίεση στο σώμα τους.

Οι μυϊκοί σπασμοί λόγω άγχους μπορεί να είναι επικίνδυνοι;

Περίπου το 70% των ανθρώπων εμφανίζει μυϊκούς σπασμούς κάποια στιγμή στη ζωή του, και αυτό είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό. Πολλοί άνθρωποι ανησυχούν μήπως οι μυϊκοί σπασμοί είναι κάτι επικίνδυνο, και καταλαβαίνουμε το γιατί. Είναι ενοχλητικό και δυσάρεστο να μην ελέγχει κάποιος τους μύες του, ειδικά αν οι μυϊκοί σπασμοί επιμένουν.

Όταν οι σπασμοί είναι αποτέλεσμα του άγχους, δεν είναι επικίνδυνοι. Ωστόσο, αν είναι έντονοι και επίμονοι σε καθημερινή βάση, τότε είναι καλό να μιλήσετε με το γιατρό σας ώστε να πάρετε μια γνώμη. Υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές ανάλογα με την αιτία των σπασμών.

Πότε πρέπει να επισκεφθώ το γιατρό μου;

Αν κάποιος ανησυχεί ότι οι μυϊκοί σπασμοί αποτελούν πρώιμο σύμπτωμα της αμυοτροφικής πλευρικής σκλήρυνσης, τότε καλό είναι να επισκεφθεί έναν νευρολόγο.

Επίσης, καλό είναι να κάνει κάποιες εργαστηριακές εξετάσεις αίματος για τον αποκλεισμό άλλων παραγόντων που μπορεί να προκαλούν μυϊκούς σπασμούς όπως η ανεπάρκεια μαγνησίου ή ασβεστίου, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να κάνει κάποιες αλλαγές στη διατροφή του.

Επιπλέον , μπορεί να κάνει ηλεκτρομυογράφημα, στο οποίο γίνεται η καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας των μυών.

Το μεταβολικό σύνδρομο, τα χαμηλά επίπεδα καλίου και οι παθήσεις των νεφρών, μπορεί να προκαλούν μυϊκούς σπασμούς, όπως επίσης και η νευροπάθεια και ένα αυτοάνοσο νόσημα με την ονομασία σύνδρομο του Ισαάκ (σύνδρομο του καθηλωμένου ατόμου) το οποίο έχει ως κύριο χαρακτηριστικό την συνεχή μυϊκή δραστηριότητα.

Υπάρχουν κάποια αντιεπιληπτικά φάρμακα, όπως η γκαμπαπεντίνη που ανακουφίζει από τα συμπτώματα του συνδρόμου του Ισαάκ και τους συνεχείς μυϊκούς σπασμούς. Ωστόσο, για τους περισσότερους ανθρώπους με μυϊκούς σπασμούς δεν προτείνονται φάρμακα , εκτός και αν οι σπασμοί επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Αρκετές φορές, τα αντικαταθλιπτικά και τα αγχολυτικά φάρμακα, όπως επίσης και κάποια στεροειδή μπορεί να προκαλούν μυϊκούς σπασμούς λόγω της επίδρασής τους στα νεύρα και στους μύες. Για παράδειγμα ,τα διουρητικά ή τα φάρμακα για την υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλούν συχνοουρία, η οποία μπορεί να προκαλεί ανισορροπία στους ηλεκτρολύτες, πράγμα που οδηγεί σε μυϊκούς σπασμούς.

Πρόληψη και θεραπεία των μυϊκών σπασμών

Από τη στιγμή που θα γίνει η διάγνωση για τους μυϊκούς σπασμούς, θα συζητήσετε με το γιατρό σας για τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές και την πρόληψη. Αν και οι μυϊκοί σπασμοί συνήθως δεν είναι επιβλαβείς, αν είναι έντονοι μπορείτε να κάνετε κάποια βήματα για να ελαχιστοποιήσετε το άγχος και κατά συνέπεια να μειωθούν  οι σπασμοί.

Αναγνώριση και αποδοχή του άγχους : το πρώτο βήμα για τη  αντιμετώπιση των μυϊκών σπασμών που έχουν σχέση με το άγχος είναι η αναγνώριση και η αποδοχή του άγχους. Η ανησυχία για τους μυϊκούς σπασμούς μπορεί να κάνει χειρότερο το άγχος. Αντίθετα, η αποδοχή του άγχους, θα σας βοηθήσει να δείτε ξεκάθαρα την κατάσταση και να βρείτε λύσεις.

Ψυχοθεραπεία : η ψυχοθεραπεία είναι η καλύτερη επιλογή για την διαχείριση του άγχους και των διαταραχών άγχους. Στην ψυχοθεραπεία μπορείτε να μιλήσετε ελεύθερα για όσα σας απασχολούν και σας δημιουργούν ανησυχία.

Φαρμακευτική αγωγή : σε σοβαρές περιπτώσεις άγχους, ίσως τα αντικαταθλιπτικά και τα αγχολυτικά φάρμακα να αποτελούν μια επιλογή.

Διαλογισμός: η καθημερινή εξάσκηση στο διαλογισμό ενισχύει την ενσυνειδητότητα και συμβάλλει στην αντιμετώπιση των ψυχοπιεστικών καταστάσεων.