Άλματα ανάπτυξης

Άλματα ανάπτυξης

Οι γονείς που μεγαλώνουν ένα νεογέννητο μωρό γνωρίζουν ότι κάθε στιγμή μπορεί να συμβεί κάτι ξαφνικά. Τη στιγμή που έχουν ολοκληρώσει το τάισμα και έχουν κοιμίσει το μωρό, ξαφνικά μπορεί να αρχίζει να κλαίει. Και γρήγορα και απότομα μπορεί να επανέλθει στη φυσιολογική ρουτίνα. Τι συμβαίνει; Οι πιθανότητες δείχνουν ότι το μωρό μπορεί να περνά κάποιο άλμα ανάπτυξης και οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν τις αλλαγές που συμβαίνουν στο μωρό τους.

Η ανάπτυξη ενός μωρού τον πρώτο χρόνο της ζωής του είναι γρήγορη και έντονη. Κατά μέσο όρο ένα μωρό μεγαλώνει κατά 2,5-3,9 cm κάθε μήνα τους πρώτους έξι μήνες και παίρνει 130-200 gr κάθε εβδομάδα τους πρώτους έξι μήνες. Διπλασιάζει το βάρος της γέννησής του, τους πρώτους πέντε μήνες και το τριπλασιάζει όταν συμπληρώνει το πρώτο έτος. Τα άλματα ανάπτυξης, ωστόσο, διαρκούν λίγες ημέρες και η ανάπτυξη είναι εμφανής. Αυτή η γρήγορη ανάπτυξη είναι εξαντλητική για τους γονείς, καθώς υπάρχουν αλλαγές στη ρουτίνα ύπνου και στη συμπεριφορά του μωρού, για αυτό είναι βοηθητικό να αναγνωρίζουμε πότε ένα μωρό περνά άλμα ανάπτυξης και τι να περιμένουμε.

Τι είναι τα άλματα ανάπτυξης;

Το άλμα ανάπτυξης είναι μια χρονική περίοδος στην οποία το μωρό βιώνει μια αύξηση σωματικά (βάρος και ύψος) αλλά και νευροαναπτυξιακά (το νευρικό σύστημα/εγκέφαλος). Στη διάρκεια ενός άλματος ανάπτυξης, που συνήθως διαρκεί λίγες μέρες, θέλει πιο συχνά φαγητό ώστε να παίρνει τις απαραίτητες θερμίδες για το γρήγορα αναπτυσσόμενο σώμα του. Μπορεί επίσης τα μωρά να είναι πιο δύσκολα, πιο δύστροπα, πιο νευρικά από ότι συνήθως και να αλλάζει η ρουτίνα του ύπνου τους. Αν και τα μωρά παίρνουν βάρος και ύψος καθημερινά, ένα άλμα ανάπτυξης είναι ξαφνικό και γρήγορο.

Πότε ένα μωρό περνά άλμα ανάπτυξης;

Αν και κάθε μωρό είναι διαφορετικό, υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα χρονικά σημεία για τα άλματα ανάπτυξης. Το πρώτο άλμα ανάπτυξης συμβαίνει 7-10 ημέρες μετά τη γέννηση, όταν ο θηλασμός έχει καθιερωθεί και τα περισσότερα μωρά αρχίζουν να βάζουν βάρος.

Το δεύτερο συμβαίνει ανάμεσα στις τρεις και στις έξι εβδομάδες. Μετά από αυτό, το μωρό μπορεί να έχει περισσότερα άλματα στους 3, 6 και στους 9 μήνες. Μέσα στον πρώτο χρόνο το μωρό τριπλασιάζει το βάρος του και παίρνει 25cm σε ύψος.

Όσο διαρκεί ένα άλμα ανάπτυξης, όλα γίνονται πολύ γρήγορα, μέσα σε 2-3 ημέρες. Το άλμα μπορεί να περνά τόσο γρήγορα που ίσως να μην συνειδητοποιούν οι γονείς τι συμβαίνει. Φυσικά, δεν χρειάζεται οι γονείς να νιώθουν φόβο, είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό.

Ποια είναι τα σημάδια ενός άλματος ανάπτυξης;

Κάθε παιδί είναι μοναδικό και αντιδρά διαφορετικά στα άλματα ανάπτυξης, ωστόσο υπάρχουν κάποια σημάδια που υποδεικνύουν την παρουσία τους. Πιο αναλυτικά:

• Αυξημένη όρεξη: ξαφνικά το μωρό είναι αχόρταγο, περιμένει με ανυπομονησία το φαγητό του, θηλάζει σε κάθε ευκαιρία ή δεν νιώθει χορτάτο ακόμη και μετά από ένα γεμάτο μπουκάλι με γάλα.
• Κλάμα: το μωρό είναι νευρικό στη διάρκεια της ημέρας, πιθανότατα επειδή ο ύπνος του δεν είναι επαρκής ( ποιος δεν έχει νεύρα όταν είναι πεινασμένος και κουρασμένος;).  Αν και το μωρό μπορεί να είναι πολύ πιο ανήσυχο από το φυσιολογικό, αυτό δεν σημαίνει ότι νιώθει πόνο. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι τα άλματα ανάπτυξης είναι επώδυνα για το μωρό. Απλά είναι φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης του μωρού.
• Άστατος ύπνος: ακόμη και αν ένα μωρό κοιμάται γενικά καλά, μπορεί στη διάρκεια ενός άλματος να ξυπνά συνεχώς μέσα στη νύχτα, να είναι ανήσυχο και να θέλει φαγητό. Από την άλλη πλευρά, μερικά μωρά μπορεί να έχουν ανάγκη περισσότερο ύπνο. Κάθε μωρό είναι μοναδικό και οι ανάγκες του διαφέρουν στη διάρκεια ενός άλματος ανάπτυξης.

Πώς μπορώ να αναγνωρίσω ένα άλμα ανάπτυξης;

Στη διάρκεια των αλμάτων ανάπτυξης, το βάρος, το ύψος και η περίμετρος του κεφαλιού αυξάνονται γρήγορα. Αν και αυτό είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο, σίγουρα προκαλεί αναστάτωση, μια δυσφορία στο μωρό. Για αυτό τα χαρακτηριστικά συμπτώματα ενός άλματος ανάπτυξης περιλαμβάνουν:

• Αλλαγές στη ρουτίνα ύπνου, το μωρό κοιμάται λιγότερο ή περισσότερο από το συνηθισμένο.
• Αυξημένη όρεξη.
• Νευρικότητα, ανησυχία, κλάμα ειδικά τη νύχτα.
• Επιθυμία και ανάγκη να είναι κοντά στη μαμά.

Συνήθως διαρκεί δύο ή τρεις ημέρες, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις, διαρκεί μια εβδομάδα. Αυτές οι μέρες είναι δύσκολες για όλη την οικογένεια και προκαλεί πίεση στη μαμά και στο μπαμπά.

Όταν οι γονείς αναγνωρίζουν τα άλματα ανάπτυξης τότε δεν νιώθουν άγχος για αυτές τις στιγμές. Συνήθως τα άλματα ανάπτυξης συμβαίνουν:

• Στην 2^η -3^η εβδομάδα
• Στην 6^η -8^η εβδομάδα
• Στους 3 μήνες
• Στους 6 μήνες
• Στους 9 μήνες

Οι αλλαγές που συμβαίνουν συνήθως κάνουν την εμφάνισή τους σε μια νύχτα, σε συμπεριφορικό και ψυχολογικό επίπεδο. Δεν είναι ασυνήθιστο το μωρό να έχει νέες δεξιότητες μετά από ένα άλμα, όπως το να ακολουθεί τα αντικείμενα που κινούνται με τα μάτια (στον ένα μήνα), να κάνει εκούσιες κινήσεις και να πιάνει πράγματα (στους τρεις μήνες), να βγάζει φωνούλες (στους έξι μήνες) ή να μπουσουλάει (στους εννέα μήνες).

Πόσο διαρκεί ένα άλμα ανάπτυξης;

Τα καλά νέα είναι τα άλματα ανάπτυξης δεν διαρκούν πολύ. Συνήθως δεν έχουν μεγαλύτερη διάρκεια από 3 ημέρες, αν και μερικές φορές μπορεί να διαρκούν μια εβδομάδα. Σε αυτή τη φάση χρειάζεται μεγάλη υπομονή από τους γονείς. Το μωρό συνήθως επανέρχεται στη φυσιολογική ρουτίνα ύπνου και φαγητού μόλις το άλμα ολοκληρωθεί.

Τα άλματα ανάπτυξης συνεχίζονται και μετά την βρεφική ηλικία;

Τα άλματα ανάπτυξης συμβαίνουν σε διαφορετικά στάδια στην ανάπτυξη ενός παιδιού ανάλογα με την ηλικία:

• Βρεφική ηλικία: στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής ενός μωρού η ανάπτυξη είναι αλματώδης όσον αφορά το βάρος και το ύψος.
• Παιδική ηλικία: ανάμεσα στην προσχολική ηλικία και στην εφηβεία, οι διατροφικές συνήθειες του παιδιού αλλάζουν, και η ανάπτυξή του είναι αργή και σταθερή. Η ανάπτυξη συνεχίζει με σταθερή αύξηση στο ύψος και στο βάρος μέχρι την εφηβεία.
• Εφηβεία: τα κορίτσια εμφανίζουν ένα άλμα ανάπτυξης ανάμεσα στα 9 και στα 15 έτη, ενώ τα αγόρια ανάμεσα στα 12-17 έτη. Κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό και οι αλλαγές στην εφηβεία κάνουν την εμφάνισή τους πιο αργά ή πιο γρήγορα.

Πώς μπορώ να διαχειριστώ ένα άλμα ανάπτυξης;

Χρειάζεται καταρχήν υπομονή. Το μωρό χρειάζεται περισσότερη προσοχή στη διάρκεια αυτής της φάσης, για αυτό καλό είναι να αφιερώνετε περισσότερο χρόνο για αγκαλιές. Επίσης, έχει ανάγκη περισσότερο φαγητό. Οι μαμάδες που θηλάζουν καλό είναι να φροντίζουν τον εαυτό τους, να τρώνε υγιεινά, να πίνουν πολύ νερό, να ξεκουράζονται σε κάθε ευκαιρία.

Χωρίς αμφιβολία, τα άλματα ανάπτυξης μπορεί να είναι δύσκολα. Οι γονείς καλό είναι να είναι πιο χαλαροί με το τάισμα στη διάρκεια της ημέρας αλλά δεν πρέπει να υποκύπτουν σε ένα γεύμα στη μέση της νύχτας. Τα άλματα ανάπτυξης επηρεάζουν αρνητικά τον ύπνο ενός μωρού το οποίο έχει ανάγκη την ξεκούραση.

Το συχνό τάισμα καλύπτει τις ανάγκες του μωρού σε φαγητό. Όταν όμως το μωρό δεν θέλει άλλο να φάει, αυτό σημαίνει ότι έχει χορτάσει. Δεν χρειάζεται να το πιέζετε να φάει περισσότερο.

Τα μωρά είναι ανήσυχα το βράδυ, καλό είναι να έχουν φάει τρεις ή τέσσερις ώρες πριν τον ύπνο και να έχουν αλλάξει πάνα. Οι γονείς μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα για να μένει το μωρό ήρεμο και να ανταπεξέλθουν στις αλλαγές. Χρειάζεται υπομονή για να περάσει το άλμα ανάπτυξης. Αν εσείς διπλασιάζατε το βάρος σας σε δύο μήνες, σκεφτείτε πόσο άβολα θα νιώθατε;