Στρες και Ψυχική αντοχή
Το στρες είναι εν μέρει αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής. Μπορεί να έχει πολλές μορφές, όπως το συναισθηματικό, το ψυχικό, και/ή το σωματικό. Το περιστασιακό στρες είναι ακίνδυνο για την υγεία. Στην πραγματικότητα το στρες μπορεί να σας δώσει κίνητρο για να δουλέψετε και να επιτύχετε τους στόχους σας ή να αντιμετωπίσετε μια δύσκολη κατάσταση. Το μέτριο άγχος επιτρέπει στο μυαλό και στο σώμα να αντιδράσουν γρηγορότερα. Ωστόσο, όταν το στρες γίνεται χρόνιο, μπορεί να προκαλέσει σημαντική ψυχική πίεση και να οδηγήσει σε μακροχρόνια προβλήματα υγείας.
Αιτίες άγχους
Κάθε άτομο είναι διαφορετικό, και ο καθένας αντιλαμβάνεται διαφορετικά τις καταστάσεις και εκδηλώνει με διαφορετικούς τρόπους το στρες. Ωστόσο, οι μελέτες έχουν δείξει ότι το εργασιακό στρες είναι η κύρια πηγή άγχους. Όμως οτιδήποτε προκαλεί πίεση μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση στρες. Το χρόνιο στρες εμφανίζεται όταν οι ψυχοπιεστικοί παράγοντες παραμένουν και το σώμα δεν έχει την ευκαιρία να επανέλθει μόνο του.
Κάποιες καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν στρες περιλαμβάνουν:
- το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου
- το διαζύγιο
- την απώλεια της δουλειάς
- τα οικονομικά προβλήματα
- το γάμο
- τη μετακόμιση
- κάποιο χρόνιο νόσημα
- τα συναισθηματικά προβλήματα (κατάθλιψη, άγχος, θυμός, πένθος, χαμηλή αυτοεκτίμηση)
- τη φροντίδα ενός ηλικιωμένου ή άρρωστου μέλους της οικογένειας
- τις τραυματικές εμπειρίες
Μερικές φορές το στρες προέρχεται από μέσα μας. Μπορεί να νιώθετε ψυχικό στρες όταν ανησυχείτε συνεχώς για το μέλλον. Κάποιοι τρόποι σκέψεις που προκαλούν άγχος περιλαμβάνουν:
- φόβο και αβεβαιότητα για το μέλλον
- συμπεριφορές και πεποιθήσεις για τη ζωή
- μη ρεαλιστικές προσδοκίες για τον εαυτό σας
- δυσκολία προσαρμογής στις αλλαγές
Συμπτώματα άγχους
Το στρες διαφέρει από άτομο σε άτομο. Κάποια κοινά συμπτώματα του άγχους περιλαμβάνουν:
- Πονοκεφάλους
- Ναυτία
- Έλκος στο στομάχι
- Αύξηση βάρους
- Αϋπνία
- Ακμή
- Μυϊκούς πόνους
- Κράμπες
- Προβλήματα του γαστρεντερικού
- Μυϊκούς σπασμούς
- Απώλεια μαλλιών
- Εφίδρωση
- Πόνο στο στήθος ή στη μέση (οσφυαλγία)
- Στυτική δυσλειτουργία και μειωμένη λίμπιντο
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Μούδιασμα
Οι συναισθηματικές αντιδράσεις του άγχους περιλαμβάνουν:
- θυμό
- burnout
- έλλειψη συγκέντρωσης
- κατάθλιψη
- κόπωση
- αίσθηση ανασφάλειας
- ευερεθιστότητα
- θλίψη
- ανησυχία
Συμπεριφορές που συνδέονται με το στρες:
- έντονη επιθυμία για φαγητό
- ξαφνικά ξεσπάσματα θυμού
- κατανάλωση αλκοόλ
- κάπνισμα
- κοινωνική απομόνωση
- προβλήματα στη σχέση
Κάθε άτομο αντιμετωπίζει δύσκολες καταστάσεις ή γεγονότα που του αλλάζουν τη ζωή. Αυτά τα γεγονότα μπορεί να περιλαμβάνουν την απώλεια της δουλειάς, μια σοβαρή νόσο, το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, μια φυσική καταστροφή ή άλλες καταστάσεις που προκαλούν ανεπιθύμητες αλλαγές. Κάποιες εμπειρίες μπορεί να είναι τραυματικές. Η ικανότητα να αντιμετωπίσετε τις ψυχοπιεστικές καταστάσεις έχει να κάνει με το πόση αντοχή διαθέτετε.
Τι είναι η ψυχική αντοχή;
Η αντοχή στο στρες (ψυχική ανθεκτικότητα) είναι η ικανότητα να προσαρμόζεστε στις αντιξοότητες, στις απρόσμενες αλλαγές, στα σοκ και στα τραύματα που συμβαίνουν στη ζωή σας. Σε αντίθεση με όσα πιστεύουν οι περισσότεροι, η αντοχή δεν είναι ένα έμφυτο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που κάποιοι άνθρωποι έχουν και κάποιοι άλλοι όχι. Είναι μια δεξιότητα που μπορεί να καλλιεργηθεί. Η αντοχή είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να αντιμετωπίσετε το άγχος. Καθώς δεν μπορούμε να αποφύγουμε τελείως το στρες ο στόχος της αποτελεσματικής διαχείρισης είναι να μπορούμε να πάρουμε καλές αποφάσεις για τα πράγματα που μπορούμε να ελέγξουμε ώστε να ελαχιστοποιήσουμε το στρες, και να έχουμε αντοχή σε παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε όπως τα νοσήματα, τα ατυχήματα και οι απώλειες.
Υπάρχουν κάποιοι τρόποι που μπορούν να σας βοηθήσουν να αποκτήσετε αντοχή σε ψυχοπιεστικά γεγονότα:
- Αναζητήστε υποστηρικτικές σχέσεις: ένας από τους καλύτερους τρόπους για να προσαρμοστείτε στις προκλήσεις της ζωής είναι να χτίσετε και να διατηρήσετε θετικές και υποστηρικτικές σχέσεις. Όταν νιώθετε πιεσμένοι, αποθαρρυμένοι και στρέφεστε σε ανθρώπους που εμπιστεύεστε στη ζωή σας μπορεί να δείτε από διαφορετική οπτική την κατάσταση που αντιμετωπίζετε.
- Φροντίστε τον εαυτό σας: η ικανότητα της αντοχής σε συνθήκες στρες απαιτεί να έχετε συναισθηματικά και σωματικά αποθέματα. Ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους για να χτίσετε αυτά τα αποθέματα είναι να φροντίζετε τον εαυτό σας. Κάντε συνειδητές επιλογές για να φροντίζετε το σώμα, το μυαλό και τις σχέσεις σας και αυτό θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τις ψυχοπιεστικές καταστάσεις. Ακόμη και αν το στρες σας καταβάλλει, μπορείτε να επανέλθετε πιο γρήγορα. Φροντίστε να κοιμάστε επαρκώς, να τρώτε υγιεινά, να έχετε χρόνο να ξεκουράζεστε και να επενδύετε ενέργεια σε ανθρώπους και δραστηριότητες που αγαπάτε. Όσο πιο πολύ φροντίζετε τον εαυτό σας, τόσο καλύτερα θα μπορείτε να διαχειριστείτε το στρες.
- Πρόληψη των αντιξοοτήτων: όταν είστε προληπτικοί μπορεί να δημιουργήσετε ή να προκαλέσετε κάτι να συμβεί αντί να περιμένετε να ανταποκριθείτε αφού συμβεί. Ενισχύετε την αντοχή σας όταν δράτε προληπτικά αλλά την αποδυναμώνετε όταν είστε παθητικοί και αντιδραστικοί. Όπως η αντοχή, η παθητικότητα είναι μια απόκριση που την μαθαίνετε και μπορείτε να την αλλάξετε με εξάσκηση. Όταν εμφανίζονται τα προβλήματα, δείτε τι χρειάζεται να κάνετε για να τα αντιμετωπίσετε και δημιουργήστε ένα ρεαλιστικό πλάνο. Οι στόχοι θα σας βοηθήσουν στο μέλλον.
- Βασιστείτε στην εμπειρία σας: οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν πότε νιώθουν αγχωμένοι αλλά οι περισσότεροι δεν μαθαίνουν από τις εμπειρίες τους. Σκεφτείτε πως αντιμετωπίσατε τις δυσκολίες στο παρελθόν; Ποιες δεξιότητες και στρατηγικές σας βοήθησαν να τις ξεπεράσετε; Καταγράψτε τα όλα και κάντε μια συνειδητή προσπάθεια να κατανοήσετε τον εαυτό σας.
- Αντιμετωπίστε τις αντιξοότητες σαν φυσιολογικό κομμάτι της ζωής: σε κανέναν δεν αρέσει να αντιμετωπίζει δυσκολίες, τραυματικές εμπειρίες, θλίψη και πόνο. Το θέμα δεν είναι αν θα αντιμετωπίσουμε δυσκολίες αλλά πως θα τις αντιμετωπίσουμε. Όταν οπλίζεστε με θάρρος ενάντια στις αντιξοότητες για να τις καταπολεμήσετε, μπορεί και να πληγωθείτε. Κάποιες φορές οι δυσκολίες είναι πολύ μεγάλες για αυτό καλό είναι να τις αποδεχτείτε, να γίνετε πιο ευέλικτοι και να μάθετε να προσαρμόζεστε στις νέες προκλήσεις που προκύπτουν ώστε να ευημερείτε.
Αντιμετώπιση του άγχους
Αν νιώθετε συνεχώς αγχωμένοι καλό είναι να μην παραμελήσετε τα συμπτώματα. Επισκεφθείτε τον ψυχίατρο ή τον ψυχοθεραπευτή σας και ανάλογα με τα συμπτώματα θα σχεδιάσετε την κατάλληλη για εσάς θεραπεία.
Η ψυχοθεραπεία είναι μια πολύ δημοφιλής μέθοδος για τα περισσότερα συναισθηματικά θέματα που σχετίζονται με το άγχος. Στην ψυχοθεραπεία θα εξετάσετε σε βάθος όλα τα θέματα που σας απασχολούν και συμβάλλουν στο άγχος σας, όπως μια τοξική σχέση, η αρνητική συζήτηση με τον εαυτό σας, ή οι ανεπίλυτες διαφωνίες.
Αν και το στρες είναι κάτι που όλοι βιώνουμε, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι πρέπει να το αντιμετωπίσουν μόνοι τους και ότι δεν χρειάζονται βοήθεια. Η ψυχοθεραπεία παρέχει ένα ασφαλές περιβάλλον στο οποίο μπορείτε να μιλήσετε ανοιχτά για όσα σας απασχολούν , θα μάθετε να αναγνωρίζετε τις αιτίες του στρες στη ζωή σας και θα μάθετε στρατηγικές για να μειώσετε το άγχος στην καθημερινότητα.
Στην ψυχοθεραπεία θα ανακαλύψετε τις υποκείμενες αιτίες του άγχους και θα μάθετε τρόπους για να βελτιώσετε την ποιότητα της ζωής σας. Θα μάθετε να αναγνωρίζετε τα αρνητικά μοτίβα σκέψης και να μετατρέψετε την αρνητική συζήτηση με τον εαυτό σας σε θετική.
Μπορείτε να αντιμετωπίσετε το στρες
Εκτός από την παραδοσιακή ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ υπάρχουν και εναλλακτικές μέθοδοι για την καταπολέμηση του άγχους. Η άσκηση, η γιόγκα, ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ, ο διαλογισμός, η ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ είναι χρήσιμα εργαλεία για την αντιμετώπιση του άγχους.