Αγχώδης Διαταραχή: Απλό άγχος ή τελικά κάτι παραπάνω;
Έχουμε την τάση να απλοποιούμε τα πράγματα και ειδικά όσα βρίσκονται έξω από εμάς. Θεωρούμε το άγχος ένα σύμπτωμα της σύγχρονης εποχής που δεν μπορεί να κατανοηθεί εύκολα κι έτσι κλείνουμε τα αυτιά απέναντι στις αγχώδεις διαταραχές. Κι όμως δεν είναι τόσο απλό.
Οι άνθρωποι που έρχονται αντιμέτωποι με διαταραχές άγχους, δεν αντιμετωπίζουν κάτι πολύ απλό, ούτε έρχονται αντιμέτωποι απλά και μόνο με την υπερβολική τους ευαισθησία και ανησυχία. Αν το άγχος υπάρχει για μεγάλο χρονικό διάστημα, με συχνές περιόδους υψηλής έντασης, τότε δεν είναι απλό άγχος αλλά ενδεικτικό διαταραχής άγχους[1].
Γνωρίζατε ότι:
- οι αγχώδεις διαταραχές είναι από τις πιο συνηθισμένες ψυχικές διαταραχές
- αρκετοί άνθρωποι ενώ έχουν διαταραχή άγχους δεν τους γίνεται επίσημη διάγνωση
- υπάρχουν διαφορετικές μορφές αγχώδων διαταραχών
- περίπου 6 στους 100 από εμάς, θα αντιμετωπίσουν γενικευμένη αγχώδη διαταραχή [2]
Μαρτυρίες ανθρώπων που έχουν διανύσει αυτό το μονοπάτι, δηλώνουν ότι νιώθουν "σαν να τρελαίνονται". Το μυαλό τους αναλύει τα πάντα σε οποιαδήποτε κατάσταση και σκέφτονται συνεχώς μόνο το χειρότερο. Αμφιβάλουν για ο,τιδήποτε καλό συμβαίνει γύρω τους και πνίγονται από τα αρνητικά. Eίναι κάτι παραπάνω, λοιπόν, από το ότι απλά ανησυχούν για το παραμικρό.
Πώς νιώθουν;
Αντιδρούν σε οποιαδήποτε κατάσταση, μικρή ή μεγάλη, χωρίς να γνωρίζουν ποιο είναι το λογικό. Συχνά νιώθουν έναν κόμπο στο στήθος, δύσπνοια και το κεφάλι τους να πονάει από τις άπειρες σκέψεις που το διασχίζουν σε απειροελάχιστο χρόνο. Προσπαθώντας να ηρεμήσουν, καταλήγουν τελικά σε μία κατάσταση αποδιοργάνωσης, σύγχυσης και κούρασης, ενώ οι υπόλοιποι τους ρωτάνε συνέχεια γιατί είναι τόσο δύσκολο να δουν μία κατάσταση λογικά!
Οι ίδιοι νιώθουν λες και τα συναισθήματα τους δεν επικοινωνούν με το σώμα τους. Ενώ γνωρίζουν τί είναι λογικό, δεν μπορούν να ελέγξουν ή να αλλάξουν το πώς νιώθουν ή το πώς θα αντιδράσουν. Το χειρότερο σενάριο για μερικούς είναι η αντιμετώπιση αρνητικών κοινωνικών καταστάσεων, όπου προσπαθούν να μεσολαβήσουν ώστε να ευχαριστήσουν τους άλλους και να κατευνάσουν τα πνεύματα, καθώς παίρνουν την κατάσταση προσωπικά. Στο τέλος κυριεύονται από πανικό και υπερένταση ή απομονώνονται.
Επίσης, οι οικογενειακές συζητήσεις δεν είναι ό,τι καλύτερο, καθώς τους αγχώνουν ιδιαίτερα προκαλώντας τους πολυ ψυχολογική πίεση. Νιώθουν σαν να πρόκειται να συμβεί κάτι πολύ κακό, ακόμα κι αν πρόκειται να συζητηθεί κάτι απλό ή ακόμα κι αν δεν γνωρίζουν εκ των προτέρων το περιεχόμενο της συζήτησης – που είναι και το χειρότερο. Παθιάζονται τόσο πολύ να μάθουν τί συμβαίνει και αγχώνονται μέχρι να μάθουν, που καταλήγει εξουθενωτικό.
Το γεγονός ότι το περιβάλλον τους, τους ρωτάει συνέχεια τί τους αγχώνει τόσο και πότε θα το ξεπεράσουν, τους προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση!
Οι αγχώδεις διαταραχές δεν περνάνε όπως μία γρίπη ή ένα κρυολόγημα.
Tί βοηθάει;
Θέλουν υπομονή, δεκτικότητα, κατανόηση και καθόλου πίεση. Δεν χρειάζεται να κάνουμε υποθέσεις για το τί χρειάζονται τα άτομα που πάσχουν από αυτές και πώς νιώθουν.
Kαλύτερα να προσπαθούμε να τους προσεγγίζουμε δείχνοντας ότι είμαστε εκεί διαθέσιμοι να τους στηρίξουμε.
Ας προσπαθούμε να εστιάζουμε σε κάτι θετικό στην κάθε εμπειρία τους, ακόμη κι αν οι ίδιοι επιμένουν να βλέπουν μόνο τα αρνητικά.
Να μην πανικοβαλλόμαστε, όταν πανικοβάλλονται οι ίδιοι.
Να μην τους ρωτάμε συνέχεια γιατί φέρονται έτσι και δείχνουν να ανησυχούν και να αγχώνονται τόσο πολύ για όλα, χωρίς λόγο.
Και τέλος, δεν είναι ντροπή να ζητήσουμε τη γνώμη και τη βοήθεια κάποιου ειδικού.