Αριστερόχειρες: ταλέντα, ψυχολογία και εγκέφαλος
Περίπου το 10% των ανθρώπων είναι αριστερόχειρες, και αυτό είναι ένα ποσοστό που παραμένει σταθερό μέσα στα χρόνια. Αυτό το σχετικά χαμηλό ποσοστό ανθρώπων πάντα γοήτευε τους ψυχολόγους. Οι διαφορές στον εγκέφαλο των αριστερόχειρων οδηγεί σε πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις.
Γενικά, η προτίμηση του χεριού είναι κάτι συνεχές. Μερικοί άνθρωποι νιώθουν πιο άνετα να χρησιμοποιούν το δεξί χέρι αλλά χρησιμοποιούν και το αριστερό χέρι για κάποιες εργασίες. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι πλήρως αμφιδέξιοι, πράγμα που σημαίνει ότι χρησιμοποιούν και τα δύο τους χέρια ισότιμα. Οι αριστερόχειρες νιώθουν πιο άνετα να γράφουν και να κάνουν τις καθημερινές τους εργασίες με το αριστερό τους χέρι. Ποια είναι τα ταλέντα, τα χαρίσματα και η ψυχολογία των αριστερόχειρων;
Οι αριστερόχειρες σκέφτονται διαφορετικά;
Με πολλούς τρόπους, οι αριστερόχειρες σκέφτονται διαφορετικά. Κάποιοι λόγοι είναι κοινωνιολογικοί ενώ άλλοι φυσιολογικοί.
Προτίμηση του χεριού
Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να είναι αριστερόχειρες, όπως και τα δίδυμα. Υπάρχουν κάποιες τάσεις στην ανάπτυξη προτίμησης του χεριού, και ακόμη οι ειδικοί εξερευνούν τους ψυχολογικούς και γενετικούς παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτές. Η τάση για την κυριαρχία του αριστερού χεριού διατρέχει οικογένειες. Σε αντίθεση με άλλα γενετικά χαρακτηριστικά, ωστόσο, δεν είναι απολύτως προβλέψιμο. Δύο αριστερόχειρες άνθρωποι δεν είναι δεδομένο ότι θα κάνουν ένα αριστερόχειρα παιδί.
Αρχικά, οι επιστήμονες πίστευαν ότι ένα μόνο γονίδιο καθορίζει την προτίμηση του χεριού. Ωστόσο, πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι πολλά γονίδια, περίπου 40, ελέγχουν αυτό το χαρακτηριστικό. Κάθε ένα από αυτά τα γονίδια έχει μια μικρή επίδραση από μόνο του, αλλά όλα μαζί παίζουν σημαντικό ρόλο στην καθιέρωση της προτίμησης του χεριού.
Τα έμβρυα δείχνουν έντονη προτίμηση στην κίνηση του χεριού από νωρίς στην ανάπτυξη. Στην 15η εβδομάδα της κύησης, το 90% των εμβρύων προτιμά να πιπιλά τον αντίχειρα στο δεξί χέρι. Αυτή αρχική προτίμηση έχει σχέση με την προτίμηση του χεριού αργότερα στη ζωή, και δείχνει ότι κατά ένα ποσοστό αυτή η προτίμηση αναπτύσσεται πριν από τη γέννηση.
Ο εγκέφαλος των αριστερόχειρων
Αν ο εγκέφαλος των αριστερόχειρων είναι ανατομικά διαφορετικός από τον εγκέφαλο των δεξιόχειρων είναι ένα θέμα συζήτησης. Ακόμη γίνονται μελέτες για την λειτουργία του εγκεφάλου των αριστερόχειρων. Η προτίμηση του χεριού είναι μια μορφή ασυμμετρίας της λειτουργίας των ημισφαιρίων που δείχνει τις διαφορές ανάμεσα στο δεξιό και αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου.
Αν και οι τεχνικές νευροαπεικόνισης δεν έχουν καταφέρει να εντοπίσουν τοπικές ανατομικές ασυμμετρίες που έχουν σχέση με την προτίμηση του χεριού, υπάρχουν μελέτες που αναγνωρίζουν συγκεκριμένες περιοχές που έχουν σχέση με την κίνηση και έχουν μορφολογικές και λειτουργικές διαφορές.
Οι διαφορές ανάμεσα στους αριστερόχειρες και στους δεξιόχειρες αφορούν τρεις κύριες περιοχές του εγκεφάλου, τον κινητικό φλοιό και για τα δύο φύλα, το ραβδωτό σώμα και τη λευκή ουσία της παρεγκεφαλίδας στους άνδρες. Όλες αυτές οι περιοχές στον εγκέφαλο παίζουν ρόλο στην κινητική λειτουργία.
Αν και κάποιοι παράγοντες για τις διαφορές στη σκέψη και στη λειτουργικότητα μπορεί να είναι γενετικοί και ανατομικοί, στους αριστερόχειρες είναι επίσης συμπεριφορικοί. Το γεγονός ότι οι αριστερόχειρες κάνουν διαφορετικά κάποια πράγματα συνήθως έχει σχέση με κοινωνικούς παράγοντες.
Αριστερόχειρες άνθρωποι σε έναν κόσμο δεξιόχειρων
Οι δεξιόχειρες άνθρωποι έχουν σχεδιάσει τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Λόγω αυτού, οι αριστερόχειρες αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις συγκριτικά με τους δεξιόχειρες. Το γεγονός ότι πρέπει να κάνουν καθημερινές εργασίες σε μια κοινωνία που εξυπηρετεί τους ανθρώπους με διαφορετική προτίμηση στο χέρι, τους κάνει να σκέφτονται διαφορετικά στην καθημερινότητα.
Κάποια παραδείγματα πραγμάτων που η σχεδίασή τους έχει γίνει για δεξιόχειρες είναι τα φερμουάρ, οι μεζούρες, τα σημειωματάρια. Πολλές από τις ψυχολογικές διαφορές ανάμεσα στους δεξιόχειρες και στους αριστερόχειρες πιθανότατα είναι αποτέλεσμα της προσαρμογής των αριστερόχειρων. Πολλά από τα πράγματα που κάνουν οι αριστερόχειρες διαφορετικά είναι αποτέλεσμα ανάγκης.
Ακόμη και σήμερα, δεν είναι λίγα τα παιδιά που πιέζονται να γράψουν με το δεξί χέρι, ακόμη και όταν η χρήση του αριστερού χεριού έχει μεγαλύτερο νόημα. Ωστόσο, καλό είναι οι γονείς να γνωρίζουν ότι δεν πρέπει να πιέζουν ένα παιδί να αλλάξει χέρι προτίμησης και ότι αυτό μπορεί να έχει δυσάρεστα αποτελέσματα.
Από τη μήτρα προτιμάμε ένα χέρι για τις λεπτές κινήσεις, πράγμα που αποφασίζει ο εγκέφαλος. Όταν ενεργούμε ενάντια σε αυτή την διάθεση, αυτό έχει συνέπειες στην συγκέντρωση, στην πνευματική απόδοση και στη μάθηση.
Ποια είναι τα ταλέντα των αριστερόχειρων;
Η εκπαίδευση δεν είναι η μοναδική πτυχή στην οποία πίστευαν ότι οι αριστερόχειρες είναι κατώτεροι. Παλιότερα πίστευαν ότι οι αριστερόχειρες είναι πιο επιρρεπείς σε ψυχολογικά προβλήματα. Οι μελέτες στις μέρες μας αμφισβητούν αυτή την υπόθεση. Στην πραγματικότητα, κάποιες μελέτες έχουν δείξει ότι οι αριστερόχειρες έχουν πλεονεκτήματα. Για παράδειγμα, οι αριστερόχειρες αθλητές έχουν καλύτερη απόδοση, επειδή οι δεξιόχειρες παίκτες δεν μπορούν να προβλέψουν τις κινήσεις τους.
Η δημιουργική σκέψη είναι αναγκαία για όλους τους αριστερόχειρες, ώστε να μπορούν να βρίσκουν λύσεις για τα προβλήματά τους. Ακόμη και αν η προσαρμογή αφορά μικρά πράγματα όπως οι πόρτες, τα εργαλεία ή τα ψαλίδια, βρίσκουν λύσεις για όλα. Αυτό κάνει τους αριστερόχειρες πιο ευέλικτους.
Οι αριστερόχειρες μπορεί να βρίσκουν πολλαπλές λύσεις για ένα πρόβλημα και να μην βλέπουν τα πράγματα με τη λογική του άσπρου/μαύρου.
Οι αριστερόχειρες έχουν μια μοναδική οπτική για τον κόσμο και αυτό οδηγεί σε διαφορετικές συμπεριφορές και δυνατότητες. Υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα που πρέπει να μελετηθούν σχετικά με τις διαφορές το εγκεφάλου στους αριστερόχειρες, την ψυχολογία τους και την ψυχική τους υγεία.
Αλήθειες για τους αριστερόχειρες
Οι αριστερόχειρες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για προβλήματα ψυχικής υγείας
Οι αριστερόχειρες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 40% των ανθρώπων με σχιζοφρένεια είναι αριστερόχειρες, και αυτό το ποσοστό είναι υψηλότερο από το 10% των αριστερόχειρων στο συνολικό πληθυσμό. Επίσης, οι μελέτες δείχνουν ότι οι αριστερόχειρες μπορεί να εμφανίζουν δυσλεξία, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), και κάποιες διαταραχές της διάθεσης.
Οι αριστερόχειρες έχουν πλεονέκτημα στα αθλήματα
Οι αριστερόχειρες έχουν το πάνω χέρι στα αθλήματα όπως το τένις, η πυγμαχία και το μπέιζμπολ. Η προπόνηση που κάνουν οι περισσότεροι αθλητές είναι ενάντια σε δεξιόχειρες αντιπάλους. Όταν τελικά αντιμετωπίζουν οι αριστερόχειρες τους δεξιόχειρες δεν έχουν κανένα θέμα, ωστόσο οι δεξιόχειρες έχουν διπλό μειονέκτημα. Δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι για αυτό.
Η προτίμηση στο αριστερό χέρι δεν επηρεάζει τη συνολική υγεία
Παλιότερα υπήρχαν κάποιες υποθέσεις που συνέδεαν την προτίμηση του χεριού με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Σύμφωνα με αυτές οι αριστερόχειρες μπορεί να είχαν κίνδυνο για αυτοάνοσα νοσήματα. Ωστόσο, αυτή η θεωρία δεν έχει επιβεβαιωθεί. Βέβαια, υπάρχει μια αυτόανοση πάθηση που έχει σχέση με την προτίμηση του χεριού και είναι η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου. Οι αριστερόχειρες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίζουν νόσο του Crohn και ελκώδη κολίτιδα συγκριτικά με τους δεξιόχειρες.
Οι αριστερόχειρες έχουν θέματα με τον ύπνο
Σύμφωνα με τις μελέτες οι αριστερόχειρες μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι στη διαταραχή περιοδικής κίνησης των άκρων (PLMD), πράγμα που κάνει τους ασθενείς να κλωτσούν ακούσια και να τραντάζουν τα χέρια και τα πόδια τους στη διάρκεια του ύπνου. Μια μελέτη του 2011 έδειξε ότι το 69% των δεξιόχειρων κουνούσαν και τις δύο πλευρές του σώματος στη διάρκεια του ύπνου. Στον αντίποδα, το 94% των αριστερόχειρων κουνιόταν στον ύπνο. Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι οι αριστερόχειρες έχουν περισσότερες πιθανότητες για κινήσεις των άκρων.
Η προτίμηση του χεριού δεν επηρεάζει τη μακροζωία
Παλιότερα πίστευαν ότι οι αριστερόχειρες πέθαιναν πιο νέοι από τους δεξιόχειρες. Ωστόσο, πολλές μελέτες έχουν καταρρίψει αυτούς τους ισχυρισμούς, πράγμα που δείχνει ότι το να είναι κάποιος δεξιόχειρας ή αριστερόχειρας δεν έχει καμία επίδραση στη μακροζωία.
Ψυχική ενδυνάμωση
Οι αριστερόχειρες άνθρωποι έχουν την ικανότητα προσαρμογής σε ένα κόσμο που είναι σχεδιασμένο για τους δεξιόχειρες. Πέρα από τα πολλά πλεονεκτήματα που έχουν οι αριστερόχειρες υπάρχουν και κάποια μειονεκτήματα όπως ο μεγαλύτερος κίνδυνος εμφάνισης θεμάτων ψυχικής υγείας. Για αυτό είναι σημαντικό να φροντίζουν την ψυχική τους υγεία με τη βοήθεια της ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ.