Διαμόρφωση σπιτιού για ασθενείς με άνοια

Διαμόρφωση σπιτιού για ασθενείς με άνοια

Η ζωή με άνοια είναι δύσκολη τόσο για το άτομο που εμφανίζει συμπτώματα, όσο και για τους συγγενείς και φροντιστές. Ο κάθε ασθενής έχει τη δική του πορεία, και η ασθένεια δεν ακολουθεί μια συγκεκριμένη εξέλιξη, γεγονός που καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη για το πως θα αλλάξει η ποιότητα ζωής τους επόμενους μήνες ή χρόνια και το προσδόκιμο επιβίωσης.

Εκτός από την ιατρική παρακολούθηση και τα φάρμακα για την άνοια που λαμβάνει ένας ασθενής, η προσεκτική διαμόρφωση του σπιτιού για έναν ασθενή με άνοια (ή γνωσιακή έκπτωση) είναι ζωτικής σημασίας επειδή αυξάνει την ασφάλεια, την ανεξαρτησία και τη γενική ποιότητα ζωής. Η άνοια οδηγεί σταδιακά σε έκπτωση της μνήμης, σύγχυση και δυσκολίες στον προσανατολισμό, καθιστώντας δύσκολη την ζωή των ανθρώπων ακόμα και στο σπίτι τους. Προσαρμόζοντας διάφορα στοιχεία στο σπίτι, μπορείτε να βοηθήσετε τον πάσχοντα από άνοια να συνεχίσει να λειτουργεί με μια άνεση και ανεξαρτησία. Ένα περιβάλλον φιλικό προς τον ανοϊκό ασθενή μειώνει τον κίνδυνο ατυχημάτων, όπως πτώσεις, και βοηθούν στην ελαχιστοποίηση της σύγχυσης και του άγχους.

Πως μπορεί να προσαρμοστεί το σπίτι για ένα ασθενή με άνοια;

Η διαρρύθμιση του σπιτιού μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην καθημερινότητά. Τα συμπτώματα της άνοιας όπως η απώλεια μνήμης, η σύγχυση και ο βραδυψυχισμός μπορεί να οδηγήσουν για παράδειγμα στο να ξεχάσει κανείς πού φυλάσσονται τα πράγματα ή πώς να τα χρησιμοποιήσει με ασφάλεια.

Υπάρχουν μερικές απλές αλλαγές που μπορούν να γίνουν στο σπίτι, αν και δεν προτείνετε να κάνετε πολλές αλλαγές μαζί.

Φωτισμός

Οι ανοϊκοί ασθενείς μπερδεύονται ή αναστατώνονται από υποφωτισμένους και σκοτεινούς χώρους. Ο καλός φωτισμός τους βοηθά να καταλάβουν πού βρίσκονται και να βρουν τα πράγματα που χρειάζονται. Το φυσικό φως είναι πολύ βοηθητικό για όσους μπερδεύονται σχετικά με την ώρα της ημέρας ή παρουσιάζουν συμπτώματα το βράδυ, και χρειάζεται να διασφαλίσετε ότι το φως δεν εμποδίζεται για παράδειγμα από σκοτεινές κουρτίνες ή φυτά. Εάν λείπει το φυσικό φως, η εγκατάσταση διακοπτών με ροοστάτες (dimmer lights) βοηθάει να προσαρμόζετε το φωτός ανάλογα με την ώρα της ημέρας.

Πατώματα

Τα άτομα άνοια συχνά έχουν αστάθεια στο βάδισμα και χρειάζεται να χρησιμοποιούν ένα μπαστούνι ή περιπατητή (ένα Π δηλαδή) για να μετακινηθούν με ασφάλεια. Θα πρέπει να αξιολογήσετε οτιδήποτε μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ισορροπία ή την ασφάλεια στο σπίτι και να απομακρύνετε τυχόν έπιπλα που θα μπορούσαν να αποτελούν κίνδυνο για τον ασθενή. Για παράδειγμα:

• απομακρύνετε χαλιά ή γλυστερά χαλάκια στο σπίτι και στο μπάνιο
• βεβαιωθείτε ότι το πάτωμα είναι ξεκάθαρο χρωματικά, όχι γυαλιστερό ή σε παρόμοιο χρώμα με τους τοίχους
• μαζέψτε τυχόν καλώδια ή επεκτάσεις, αποτελούν παγίδα
• αν υπάρχουν σκάλες στο σπίτι θα πρέπει να κλείσετε την είσοδο

Έπιπλα και αντικείμενα

Οι ανοϊκοί ασθενείς μπορεί να αισθάνονται αποπροσανατολισμένοι ακόμη και σε μέρη που είναι οικεί. Ορισμένα σχήματα και μοτίβα μπορεί να επιδεινώνουν αυτή τη σύγχυση. Μπορεί για παράδειγμα να δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη, κάτι που μπορεί να είναι απίστευτα ψυχοφθόρο. Οι καθρέπτες λοιπόν μπορεί να καλυφθούν ή να απομακρυνθούν. Οι αλλαγές θα πρέπει πάντα να γίνονται σταδιακά, και όχι ριζικά, γιατί αυτό θα έχει τα αντίθετα αποτελέσματα.

• απομακρύνετε ή καλύψτε έπιπλα με ρίγες ή πολύ έντονα σχέδια
• επιλέξτε χρώματα με αντίθεση, ώστε να είναι εύκολο να ξεχωρίζουν οι καρέκλες και τα τραπέζα από τους τοίχους και το πάτωμα
• μπορείτε να τοποθετήσετε καρέκλες με μπράτσα, ώστε να μπορούν οι ασθενείς να σηκώνονται πιο εύκολα
• απομακρύνετε πτυσσόμενες σκάλες

Θόρυβος

Ο θόρυβος δυσκολεύει ένα ανοϊκό ασθενή να συγκεντρωθεί ή να επεξεργαστεί πληροφορίες. Κλείστε την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, εάν δεν χρησιμοποιούνται, ειδικά αν προσπαθείτε να συζητήσετε. Επίσης, η αντικατάσταση του κουδουνιού της πόρτας με ένα κουδούνι με οθόνη συχνά είναι μια βοηθητική επιλογή.

Υπνοδωμάτιο

Είναι σημαντικό η κρεβατοκάμαρα να είναι άνετη και να βοηθά σε ένα ξεκούραστο ύπνο. Θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα να γίνεται σκοτεινή η κρεβατοκάμαρα, ώστε να είναι ξεκάθαρο ότι είναι νύχτα και ώρα για ύπνο. Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι μπορεί να φοβούνται το σκοτάδι, οπότε ένα νυχτερινό φωτάκι θα προσφέρει μια ασφάλεια.

Εάν ένας ασθενής με άνοια σηκώνεται τη νύχτα για να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα, μπορεί να αποπροσανατολίζεται ή να δυσκολεύεται να θυμηθεί που είναι οι διακόπτες για το φως, μπορείτε να βάλετε φώτα με αισθητήρες κίνησης που ανάβουν αυτόματα ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα.

Κουζίνα

Η άνοια δεν επηρεάζει μόνο τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο λειτουργεί στην κουζίνα, αλλά μπορεί επίσης να αλλάξει την όρεξη και το ενδιαφέρον για φαγητό – πράγμα που σημαίνει ότι μια προσαρμοσμένη κουζίνα είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την ασφάλεια όσο και για τη διατήρηση μιας καλής διατροφής. Οι παρακάτω προσαρμογές μπορεί να είναι βοηθητικές:

• Χρησιμοποιήστε διαφανείς και άθραυστες πόρτες ντουλαπιών ή αφαιρέστε τις πόρτες εντελώς -εάν είναι ασφαλές- ώστε να είναι εύκολο να δουν τι υπάρχει μέσα
• Χρησιμοποιήστε διαφανή δοχεία για να αποθηκεύσετε τρόφιμα ή βάλτε ετικέτες με μεγάλα καθαρά γράμματα με μαρκαδόρο
• Τοποθετήστε τα πιο συχνά σκεύη ή τρόφιμα/φαγητά στο ύψος των ματιών ή σε εμφανές μέρος
• Βεβαιωθείτε ότι οι επιφάνειες της κουζίνας είναι λιτές, χωρίς πολλά αντικείμενα
• Χρησιμοποιήστε σερβίτσια και σκεύη με χρώμα που κάνουν αντίθεση με το φαγητό που ετοιμάζεται ή σερβίρεται
• Κλειδώστε τα τοξικά ή επικίνδυνα προϊόντα καθαρισμού
• Απομακρύνετε αιχμηρά μαχαίρια ή αντικείμενα
• Αποσυνδέστε τους φούρνους, μικροκύματα και τοστιέρες όταν δεν τα χρησιμοποιείτε, ή χρησιμοποιήστε μπρίζες με χρονοδιακόπτες.

Μπάνιο

Είναι βοηθητικό να βάλετε κάποια σήματα στο μπάνιο, ώστε να μπορεί κανείς να το βρει εύκολα όταν το χρειάζεται. Το να βάψετε την πόρτα του μπάνιου με διαφορετικό χρώμα από άλλες πόρτες στο σπίτι μπορεί επίσης να είναι χρήσιμο. Μια μεγεθυμένη λίστα με θέματα υγιεινής, όπως το βούρτσισμα των δοντιών, σε ένα εύκολα ορατό μέρος για υπενθύμιση είναι χρήσιμο. Άλλες χρήσιμες αλλαγές μπορεί να είναι:

• Το χρώμα για το κάθισμα της τουαλέτας μπορεί να διαφέρει από το καπάκι και την υπόλοιπη τουαλέτα, ώστε να ξεχωρίζουν πιο εύκολα
• Τοποθετήστε λαβές ώστε να γίνει πιο εύκολο να κάθεται και να σηκώνεται από την τουαλέτα, ή να μπαίνει και να βγαίνει από το ντουζ.
• Εγκαταστήστε βρύσες με ξεκάθαρο σήμα για το κρύο και το ζεστό νερό
• Χαμηλώστε τον θερμοστάτη, για να μειώσετε τον κίνδυνο εγκαυμάτων ενός ατόμου από το ζεστό νερό.
• Αφήσετε το φως του μπάνιου αναμμένο τη νύχτα ή χρησιμοποιήστε φώτα ασφαλείας για να φωτίσετε τη διαδρομή προς το μπάνιο
• Αλλάξτε την κλειδαριά της πόρτας του μπάνιου με κλειδαριά που μπορεί να ανοίξει από έξω σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης
• Αντικαταστείστε τον κάδο σκουπιδιών του μπάνιου με έναν ψηλό για να μειώσετε την πιθανότητα σύγχυσης με την τουαλέτα