Πόσος καιρός είναι αρκετός για την ψυχοθεραπεία;

Διάρκεια Ψυχοθεραπείας

Η υπερβολική κατανάλωση νερού μπορεί να είναι επιβλαβής. Το να βοηθάτε τους άλλους συνέχεια μπορεί να σας καταστρέψει. Ένα καθημερινό σπα θα ήταν καλό, αλλά προφανώς είναι ακριβό. Αν η ψυχοθεραπεία είναι τρόπος επούλωσης και υγείας, σκέφτεστε ότι κινδυνεύετε από υπερβολική δόση; Αναρωτιέστε πόσος καιρός είναι αρκετός για την ψυχοθεραπεία;

Η άποψη μιας θεραπευόμενης σχετικά με αυτό το θέμα νομίζω ότι είναι μια εξαιρετική οπτική. Η θεραπευόμενη μου είπε:

ʺΕπισκέπτομαι τον ίδιο ψυχοθεραπευτή για περίπου δέκα χρόνια, και νομίζω ότι ήταν ένα από τα καλύτερα πράγματα στη ζωή μου. Με ξέρει καλά, με νοιάζεται, και με ενθαρρύνει να εξελιχθώ στα πεδία που έχω ανάγκη. Το πρόβλημα μου είναι , ότι όποτε μιλάω για την ψυχοθεραπεία με τους φίλους μου, μου λένε ότι δέκα χρόνια ψυχοθεραπείας είναι πολλά, ότι είμαι ανεξάρτητη και σπαταλάω το χρόνο μου. Εγώ δεν αισθάνομαι έτσι, αλλά αυτοί ακούγονται πολύ σίγουροι. Υπάρχει πρόβλημα που κάνω τόσο καιρό ψυχοθεραπεία; ʺ

Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση! Μπορεί η ψυχοθεραπεία να είναι επιβλαβής από ένα σημείο και μετά; Αυτή η ερώτηση προέρχεται από φόβους σαν:

1.Μήπως είμαι υπερβολικά εξαρτημένος από τον ψυχοθεραπευτή;

2.Μήπως προχωράω πολύ αργά και ο ψυχοθεραπευτής έχει κουραστεί μαζί μου;

3.Αν κάνω ψυχοθεραπεία αρκετό καιρό (3 μήνες ή 3 χρόνια κλπ) και δεν γίνομαι καλύτερα, θα βελτιωθώ κάποια στιγμή;

4.Μήπως ένας καλύτερος ψυχοθεραπευτής θα με είχε βοηθήσει περισσότερο;

Η θεραπευόμενη είναι ευχαριστημένη με την ψυχοθεραπεία που κάνει, αλλά αισθάνεται προβληματισμένη επειδή οι φίλοι της ίσως να σκέφτονται κάποια από τα παραπάνω. Θέλει να ξέρει αν τα όμορφα συναισθήματα που έχει κρύβουν κάποια τυφλά σημεία. Ας δούμε τα πράγματα όμως λεπτομερώς.

Εξάρτηση  

Πολλοί άνθρωποι φοβούνται ότι εξαρτώνται από τον ψυχοθεραπευτή τους, και αυτό πολλές φορές ταυτίζεται με τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας. Η εξάρτηση όμως αφορά την ποιότητα και όχι την ποσότητα. Ένας θεραπευόμενος μπορεί να μπερδευτεί τελείως με την εξάρτηση μετά από τρεις συνεδρίες ενώ κάποιος άλλος μετά από 20 χρόνια ψυχοθεραπείας και παράλληλα να  διατηρεί μια υγιή αίσθηση της ατομικότητας. Η εξάρτηση έχει να κάνει με το πώς λειτουργεί η σχέση ψυχοθεραπευτή-θεραπευόμενου, ο θεραπευόμενος παραδίδει την εξουσία για τη λήψη αποφάσεων; Έχει ο ψυχοθεραπευτής τον απαιτούμενο έλεγχο; Υπάρχουν άλλες σχέσεις που επηρεάζονται από την ψυχοθεραπεία του θεραπευόμενου; Ο θεραπευόμενος παραλύει για μια ή δύο εβδομάδες που μπορεί να λείψει ο ψυχοθεραπευτής; Αυτό είναι εξάρτηση. Βέβαια, κάποιος που μένει κολλημένος σε αυτή την κατάσταση ίσως να κάνει ψυχοθεραπεία για περισσότερο καιρό, αλλά αν ο ψυχοθεραπευτής έχει επίγνωση της κατάστασης θέτει ως προτεραιότητα την υγιή σχέση με τον θεραπευόμενο. Ωστόσο, πιστεύω ότι υπάρχει μια υγιή εξάρτηση στην ψυχοθεραπεία. Ο θεραπευόμενος βασίζεται στον ψυχοθεραπευτή για σταθερότητα και για υποστήριξη τις στιγμές που το έχει ανάγκη. Η ικανότητα του ψυχοθεραπευτή για καθοδήγηση και υποστήριξη είναι βοηθητική για τον θεραπευόμενο και τη συνολική σχέση. Η εξάρτηση είναι ξεκάθαρα ένα πιθανό πρόβλημα στην ψυχοθεραπεία, αλλά με συγκεκριμένα όρια και καλή επικοινωνία, η ψυχοθεραπεία είναι μια υγιής και σταθερή ενδυνάμωση παρά συναισθηματική εξάρτηση.

Πλήξη

Είναι καλό ο ψυχοθεραπευτής και ο θεραπευόμενος να συζητούν μετά από λίγες συνεδρίες για το πώς λειτουργεί η ʺσυμμαχίαʺ ψυχοθεραπευτή-θεραπευόμενου. Πώς τα πάμε; Τι είναι ενοχλητικό σε αυτή τη δουλειά; Πώς η πρόοδος είναι ο κύριος στόχος; Αυτή η ανοιχτή συζήτηση είναι πολύ σημαντική για τους θεραπευόμενους που αναρωτιούνται το πως αισθάνονται οι ψυχοθεραπευτές για αυτούς και τη δουλειά τους. Αλλά υπάρχει και μια άλλη άποψη που ακούω συχνά: οι θεραπευόμενοι σκέφτονται ότι μπορεί να κουράζομαι να τους ακούω. Αυτό απέχει πάρα πολύ από την πραγματικότητα. Οι ψυχοθεραπευτές που είναι εκπαιδευμένοι και έχουν εμπειρία στην αυτοφροντίδα ξέρουν πολύ καλά ότι αυτή η διαδικασία θέλει χρόνο και απαιτεί υπομονή. Αν έχουν έλλειψη γνώσεων και υπομονής, ίσως να κάνουν τη λάθος δουλειά. Αυτό μοιάζει σαν ένα υδραυλικό που είναι απογοητευμένος ή δυσαρεστημένος πάνω από μια αποχέτευση, ή ένα μάγειρα που αρρωσταίνει στην όψη του φαγητού. Οι ψυχοθεραπευτές είναι εκπαιδευμένοι για αυτό που κάνουν (και κάποιοι θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι φτιαγμένοι για αυτό). Η ερώτηση σχετικά με την πλήξη έχει να κάνει συνήθως με τους θεραπευόμενους που αισθάνονται απογοητευμένοι με τα θέματά τους και έχουν κουραστεί να μιλάνε για τα ίδια προβλήματα. Υποθέτουν ότι και εγώ σαν ψυχοθεραπευτής κουράζομαι επίσης.

Πρόοδος

Οι άνθρωποι ωριμάζουν, επουλώνονται και αλλάζουν με διαφορετικό ρυθμό.

Η ιστορία του κάθε ανθρώπου είναι διαφορετική, για αυτό και η διαδικασία επούλωσης είναι διαφορετική.

Μια γυναίκα που έχει κατάθλιψη μετά από ένα διαζύγιο ίσως να αισθανθεί καλά μετά από έξι συνεδρίες, ενώ ένας άνδρας που έχει κατάθλιψη λόγω κακοποίησης στην παιδική ηλικία ίσως να προχωρήσει σε μια βαθύτερη ύφεση σε τρία χρόνια. Απλά το γνωρίζουμε αυτό. Βοηθά να εκπαιδεύετε τον εαυτό σας για το πρόβλημά σας (υπάρχουν βιβλία για οτιδήποτε θελήσετε στην αγορά) και να συζητάτε με τον ψυχοθεραπευτή σας για το πλάνο θεραπείας και την πρόγνωση (το ποσοστό ανακούφισης/βελτίωσης που προσδοκάτε). Το σώμα και η ψυχή θέλουν να επουλωθούν, και για αυτό δημιουργείται το σωστό περιβάλλον και  αφαιρούνται τα εμπόδια προς αυτή την κατεύθυνση. Αν δεν το πίστευα αυτό, θα ήμουν στη λάθος δουλειά.

Ικανότητες

Υπάρχουν κάποια βασικά στοιχεία που πρέπει να ξέρετε για τον ψυχοθεραπευτή σας: Έχει ο ψυχοθεραπευτής σας πτυχίο και άδεια (ή κάποιον προϊστάμενο με άδεια) ασκήσεως επαγγέλματος; Έχει εμπειρία για τα θέματα που σας απασχολούν; Αισθάνεστε άνετα με αυτόν/ αυτή και υπάρχουν σεβαστά όρια; Με αυτά τα βασικά στοιχεία να υπάρχουν, η ψυχοθεραπεία θα πάει καλά. Αλλά αν αυτό δεν συμβεί, μπορείτε να το συζητήσετε με τον ψυχοθεραπευτή σας. Και αν ακόμη αισθάνεστε σε αδιέξοδο, ίσως είναι η στιγμή να ξεκινήσετε τη διαδικασία τερματισμού της ψυχοθεραπείας και να ψάξετε να βρείτε έναν άλλο ψυχοθεραπευτή.

Πόσος χρόνος είναι αρκετός;

Η απάντηση εξαρτάται από το αν ψάχνετε ψυχοθεραπεία που βασίζεται στο μοντέλο της  ασθένειας ή το μοντέλο της ευεξίας. Στο μοντέλο της ασθένειας, η ψυχοθεραπεία είναι σαν να πηγαίνετε στον οικογενειακό γιατρό σας. Οι άνθρωποι ξεκινούν ψυχοθεραπεία για να ανακουφιστούν από μια διαταραχή ή τα συμπτώματα της και η θεραπεία διαρκεί τόσο όσο υπάρχουν τα δυσάρεστα συμπτώματα, από μερικές εβδομάδες ως αρκετά χρόνια. Αν έχετε απαλλαχθεί από τα συμπτώματα και αυτό ήταν που θέλατε από την ψυχοθεραπεία, τα έχετε καταφέρει.

Το μοντέλο ευεξίας, μοιάζει πολύ με την άσκηση στο γυμναστήριο. Πηγαίνετε για να κάνετε τη ζωή σας καλύτερη, να βελτιώσετε τις δεξιότητές σας και να προλάβετε μελλοντικά προβλήματα. Δεν υπάρχει υποχρεωτική ημερομηνία λήξης για αυτό. Φανταστείτε κάποιον να σας λέει ότι πάει γυμναστήριο τακτικά για δέκα χρόνια. Ποια είναι η αντίδρασή σας: ʺ Τα κατάφερες! Έχεις ήδη κάνει αρκετά!ʺ ή ʺ Μπράβο σου, θαυμάζω την επιμονή και τη προσήλωση στην ευεξία και στην πρόληψηʺ (ή κάτι παρόμοιο με αυτό);