Διεκδικητικότητα

Διεκδικητικότητα

Η διεκδικητικότητα είναι η ικανότητα να εκφράζει κάποιος τις ιδέες, τις πεποιθήσεις και τις ανάγκες του χωρίς να παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων. Υπάρχει μια λανθασμένη αντίληψη ότι η διεκδικητικότητα είναι συνώνυμη με την επιθετικότητα. Όμως, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Είναι η άμεση, ανοιχτή και ειλικρινής επικοινωνία. Επίσης διεκδικητικότητα δεν σημαίνει ότι κάποιος είναι επιθετικός ή ότι εκφράζεται με άσχημο τρόπο προς τους άλλους.

Διεκδικητικότητα και αυτοπεποίθηση

Η διεκδικητικότητα συνδέεται ως έννοια με την αυτοπεποίθηση και τον αυτοσεβασμό, αλλά πολύ βασικό ρόλο παίζει και ο τρόπος με τον οποίο έχει μεγαλώσει κάποιος, δηλαδή οι πεποιθήσεις και η συμπεριφορά των γονιών του (αν οι γονείς ήταν πιο παθητικοί ως άνθρωποι, αυτό θα έμαθαν και στο παιδί). Για να ενισχύσει κάποιος την διεκδικητικότητά του πρέπει να είναι ειλικρινής με τα συναισθήματα και τις σκέψεις του. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι κάποιος θα έχει επιθετική συμπεριφορά όταν νιώθει ότι αδικείται. Η επιθετικότητα μπορεί να οδηγεί στην διάλυση σημαντικών σχέσεων. Επίσης, η διεκδικητικότητα σημαίνει ότι δεν μένουμε παθητικοί ή φοβόμαστε να μιλάμε ανοιχτά για όσα νιώθουμε ή πιστεύουμε. Η παθητική στάση, μπορεί να οδηγεί στην χειραγώγηση και στην έλλειψη σεβασμού.

Η διεκδικητικότητα είναι το ίδιο σημαντική είτε τα συναισθήματά σας είναι αρνητικά ή θετικά. Για παράδειγμα, μπορείτε να αρνηθείτε ευγενικά μια πρόσκληση και αυτό είναι σημαντικό για τις φιλικές σας σχέσεις. Έτσι, θα γλυτώσετε από πολλά αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να καταστρέψουν τη σχέση σας. Όταν οι άνθρωποι γύρω σας γνωρίζουν πότε λέτε "όχι", τότε επίσης θα σας εμπιστεύονται και για τα ειλικρινή "ναι" σας. Επιπλέον, όταν κάποιος σας προσφέρει βοήθεια ή ακόμη και ένα κομπλιμέντο, το ειλικρινές ευχαριστώ, δημιουργεί μια ευχάριστη εμπειρία.

Διεκδικητικότητα, πεποιθήσεις και ρόλοι

Για να είναι κάποιος διεκδικητικός πρέπει να γνωρίζει τις πεποιθήσεις που τον εμποδίζουν να είναι ειλικρινής και άμεσος σε καταστάσεις που τον επηρεάζουν. Για παράδειγμα μπορεί να έχετε την πεποίθηση ότι οι διαφωνίες σας απομακρύνουν από τους άλλους. Ή μπορεί να νιώθετε αξιολύπητοι αν δεν σας συμπαθεί κανείς. Μπορεί να είναι ο φόβος ότι κάποιος που έχει εξουσία θα είναι άδικος απέναντί σας. Ή μπορεί να υπάρχει ο φόβος ότι δεν θα είσαστε αρεστοί στους άλλους, ο φόβος της απόρριψης και ότι θα μείνετε μόνος/μόνη.

Σημαντικότατο ρόλο παίζει και η παιδική ηλικία και συγκεκριμένα ο τρόπος που σας μεγάλωσαν οι γονείς σας: μπορεί να πήρατε το ρόλο του "καλού παιδιού" που δεν στεναχωρεί τους γονείς του, που δεν απαιτεί (είτε γιατί το καλλιέργησαν έμμεσα ή άμεσα οι γονείς σας, είτε επειδή υπήρχαν προβλήματα στην οικογένεια ή άλλα παιδιά πιο ατίθασα).

Ίσως να φοβάστε ότι θα χάσετε τον έλεγχο και θα γίνετε επιθετικοί. Η διεκδικητικότητα είναι μια επιλογή και όχι δεξιότητα. Χρειάζεται κουράγιο. Όταν κάποιος επιλέγει να είναι διεκδικητικός είναι πιο πιθανό να νιώθει ελεύθερος και σίγουρος για τις επιλογές του.

Τι μπορώ να κάνω για να ενισχύσω την διεκδικητικότητά μου;

Μπορείτε να ξεκινήσετε με απλά βήματα:

• Μπορείτε να αρχίσετε να εκφράζετε τα ειλικρινά σας συναισθήματα.
• Να επικοινωνείτε ανοιχτά τις απόψεις σας.
• Να έχετε αυτοσυγκράτηση και σεβασμό προς τους άλλους.
• Να έχετε στο μυαλό σας τα δικαιώματά σας ενώ ταυτόχρονα σέβεστε τους την άποψη των άλλων.
• Να κάνετε συγκεκριμένες δηλώσεις.
• Να προσπαθείτε να κατανοήσετε την πηγή της διαφωνίας ή της παρεξήγησης.
• Να αναλαμβάνετε την ευθύνη για τα συναισθήματα ή τις απόψεις σας.

Πώς μπορώ να γίνω περισσότερο διεκδικητικός;

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να γίνετε πιο διεκδικητικοί αλλά το πρώτο βήμα είναι να  αναγνωρίζετε τα συναισθήματα, τις απόψεις και τις ανάγκες σας. Οι ακόλουθες δηλώσεις θα σας βοηθήσουν να εκφράζετε όσα θέλετε: "Θέλω να…" , "Δεν θέλω να…" , " Έχω διαφορετική άποψη για αυτό…"

Οι συγγενείς, οι φίλοι ή οι συνάδελφοί σας σίγουρα θα έχουν τις δικές τους απόψεις αλλά δεν μπορούν να τις επιβάλλουν σε εσάς. Είναι σημαντικό να λέτε "όχι" όταν το θέλετε, να εξηγείτε την επιλογή σας και να μην χρησιμοποιείτε δικαιολογίες. Όταν θέλετε να εξηγήσετε τις απόψεις σας, καλό είναι να χρησιμοποιείτε εκφράσεις που να περιλαμβάνουν το εγώ. Με αυτό τον τρόπο δίνετε προσοχή στη δική σας συμπεριφορά και όχι στην προσωπικότητα του άλλου ατόμου. Έτσι, μπορείτε να κάνετε μια εποικοδομητική συζήτηση χωρίς να μπαίνουν στη μέση οι αμυντικές συμπεριφορές.

Καλό είναι να έχετε στο μυαλό σας τα εξής:

• Μπορείτε να ρωτήσετε αν όλα όσα έχετε πει είναι ξεκάθαρα.
• Ο καθένας έχει το δικαίωμα να πάρει τις αποφάσεις του.
• Όλοι μας έχουμε τις δικές μας αρχές, πεποιθήσεις, απόψεις και συναισθήματα.
• Ο καθένας μπορεί να μιλάει ανοιχτά στους άλλους για τον τρόπο που θέλει να του συμπεριφέρονται.
• Ο καθένας έχει το δικαίωμα να λέει "όχι".
• Μπορεί ο καθένας να ζητήσει πληροφορίες.
• Όλοι μας κάνουμε λάθη.
• Όλοι έχουμε το δικαίωμα να μας αρέσει ο εαυτός μας ακόμη και αν δεν νιώθουμε τέλειοι.
• Μπορούμε να έχουμε θετικές και ικανοποιητικές σχέσεις στις οποίες θα νιώθουμε άνετα και θα εκφράζουμε ελεύθερα τα συναισθήματά μας.
• Όλοι μας έχουμε το δικαίωμα να αλλάζουμε ή να εξελισσόμαστε στη ζωή μας με τον τρόπο που επιθυμούμε.

Πώς μπορώ να κάνω ξεκάθαρα τα όριά μου;

Ο πιο απλός τρόπος για να θέσει κάποιος ξεκάθαρα τα όριά τους είναι το "Ναι" και το "Όχι". Η επικοινωνία για τις επιθυμίες και τις ανάγκες σας με τρόπο θετικό οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα. Η ψυχοθεραπεία είναι ένα σημαντικό εφόδιο για να γίνετε πιο διεκδικητικοί στην προσωπική και στην επαγγελματική σας ζωή.

Για πολλούς από εμάς, δεν είναι εύκολο να γίνουμε διεκδικητικοί στην προσωπική μας ζωή και στη δουλειά. Φυσικά, υπάρχουν επιλογές,  όπως το life coaching, που μπορούν να μας βοηθήσουν να επικοινωνούμε πιο αποτελεσματικά και να κάνουμε ξεκάθαρα τα όριά μας.

Γιατί δυσκολεύομαι να είμαι διεκδικητικός;

Πολλές φορές ασυνείδητα συμφωνούμε με τους άλλους για να διατηρήσουμε την ηρεμία και τη γαλήνη μας. Ωστόσο, αναγνωρίζετε κάποιες από τις ακόλουθες συμπεριφορές;

• Νιώθω ενοχές όταν λέω "όχι" σε μια πρόσκληση.
• Δυσκολεύομαι να βάλω πρώτο τον εαυτό μου ή να ζητήσω από κάποιον να κάνει κάτι για εμένα.
• Νιώθω άβολα όταν οι άλλοι αμφιβάλλουν για τις αποφάσεις μου.
• Συμφωνώ σε πράγματα που δεν θέλω πραγματικά να κάνω, δεν έχω το χρόνο να τα κάνω.
• Νιώθω ότι οι άνθρωποι δεν ακούνε τις απόψεις μου.
• Αποφεύγω τις αντιπαραθέσεις στη δουλειά ή στην προσωπική μου ζωή.

Αν γίνω πιο διεκδικητικός, θα με βλέπουν ως πιο επιθετικό άτομο;

Το να είναι κάποιος διεκδικητικός δεν σημαίνει ότι θα είναι πιο επιθετικός ή αγενής στους τρόπους του. Η διεκδίκηση είναι στη μέση της ζυγαριάς , στα άκρα της οποίας βρίσκονται η επιθετικότητα και η παθητικότητα.

Υγιή όρια

Τα όριά σας μπορεί να μοιάζουν σκληρά στους άλλους, ωστόσο στην πραγματικότητα δείχνουν τι είναι αποδεκτό και τι όχι. Στην ψυχοθεραπεία θα συζητήσετε όλες τις πτυχές της ζωής σας, τις σχέσεις και τα υγιή όρια που προστατεύουν τον εαυτό σας. Για να θέσετε και να διατηρήσετε τα όριά σας χρειάζεται να μάθετε να επικοινωνείτε ξεκάθαρα και χωρίς θυμό ή επιθετικότητα. Κανείς δεν μπορεί να διαβάσει το μυαλό σας, έτσι είναι  ανάγκη να μιλήσετε στους άλλους για τα όριά σας!

Η ψυχοθεραπεία για την βελτίωση της διεκδικητικότητας στις προσωπικές σας σχέσεις περιλαμβάνει ξεκάθαρη επικοινωνία για τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας.

Πολλά από τα θέματα που θα εξερευνήσετε στην ψυχοθεραπεία όπως ο θυμός, το άγχος, η ανησυχία, τα σεξουαλικά θέματα, τα προβλήματα στη σχέση συχνά έχουν άμεση σχέση με τα προσωπικά όρια και στο πως επιτρέπουμε στους άλλους να μας συμπεριφέρονται. Συχνά, μαθαίνουμε τα προσωπικά μας όρια όσο μεγαλώνουμε και από τις πρώιμες εμπειρίες της ζωής μας.

Στη διάρκεια των συνεδριών θα επεξεργαστείτε όλα τα γεγονότα του παρελθόντος (τραυματικές εμπειρίες) που έχουν  διαμορφώσει την συμπεριφορά σας (παθητική, επιθετική) και μπορείτε να αλλάξετε τις αντιδράσεις σας και να έχετε τον έλεγχο των συναισθημάτων σας.

Το life coaching για την ενίσχυση της διεκδικητικότητας και την δημιουργία υγιών ορίων στην καριέρα, στη δουλειά και στις επαγγελματικές σας σχέσεις περιλαμβάνει τον έλεγχο του φόρτου εργασίας και των απαιτήσεων, την διαπραγμάτευση για το ωράριο εργασίας, την αμοιβή σας. Πολλές φορές στη δουλειά μας χρειάζεται να κάνουμε άβολες συζητήσεις, όπου νιώθουμε ότι πρέπει να επιβάλλουμε την άποψή μας ή να κερδίσουμε τη διαφωνία. Η διεκδικητικότητα αυξάνει τις πιθανότητες να επιτύχουμε το στόχο μας. Επιπλέον έχει πολλά οφέλη που περιλαμβάνουν:

• Ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης
• Κατανόηση και αναγνώριση των συναισθημάτων
• Σεβασμό από τους άλλους, ειλικρινείς σχέσεις, βελτίωση της επικοινωνίας, καλύτερες αποφάσεις, ικανοποίηση από τη δουλειά