EFT ψυχοθεραπεια (Emotional Focused Therapy)

EFT / Emotional Focused Therapy

Η EFT είναι μία μέθοδος ψυχοθεραπείας που επικεντρώνεται στα συναισθήματα και εφαρμόζεται κυρίως σε ζευγάρια και οικογένειες. Στη συγκεκριμένη μορφή ψυχοθεραπείας δίνεται μεγάλη σημασία στα συναισθήματα που βιώνουν τα δύο μέρη σε ένα ζευγάρι ή τα μέλη της οικογένειας, και στο φαύλο κύκλο συμπεριφορών και καταστάσεων που μπορεί να δημιουργούν αυτά. Δημιουργήθηκε από την ψυχολόγο Sue Johnson.

Ποιοι είναι οι στόχοι της ψυχοθεραπείας που εστιάζει στα συναισθήματα;

Πρώτον, ο στόχος της EFT ψυχοθεραπείας είναι αποκαλυφθούν τα συναισθήματα που βιώνει το κάθε μέλος πίσω από μία συμπεριφορά και ο ρόλος που έχει αναλάβει το κάθε μέλος, ποιος αποσύρεται και ποιος διεκδικεί. Η αναγνώριση των συναισθημάτων και των ρόλων επιτρέπει να τους αλλάξετε με νέους, θετικούς ρόλους και παραγωγικούς τρόπους αλληλεπίδρασης. Ο τελικός στόχος είναι να ενισχύσετε τους δεσμούς μέσα στη σχέση σας, η σχέση σας να γίνει πιο υγιής.

Που βασίζεται η ψυχοθεραπεία που εστιάζει στα συναισθήματα;

Η συγκεκριμένη μορφή ψυχοθεραπείας αναπτύχθηκε με βάση την θεωρία προσκόλλησης. Η θεωρία προσκόλλησης προκύπτει από το γεγονός ότι οι άνθρωποι μπορούν να αναπτύξουν ισχυρούς συναισθηματικούς δεσμούς με τους άλλους ώστε να είναι υγιείς και ευτυχισμένοι. Η θεωρία της προσκόλλησης βασίζεται στη σχέση των παιδιών με τους φροντιστές τους. Η θεωρία της προσκόλλησης επεκτείνεται όμως και στις ρομαντικές σχέσεις και γενικότερα στον τρόπο που σχετιζόμαστε με τους άλλους (αλλά και τον εαυτό μας). Ο πόνος και η συναισθηματική φόρτιση ανάμεσα στα ζευγάρια δείχνει την ανάγκη για σύνδεση μεταξύ τους. Οι άνθρωποι νιώθουν πόνο επειδή δεν μπορούν να νιώσουν συνδεδεμένοι και για αυτό απομακρύνονται.

Ποια είναι η διαφορά της EFT με τις άλλες μορφές ψυχοθεραπείας;

Στην κλασική ψυχοθεραπεία οι θεραπευόμενοι μαθαίνουν να σπάνε τον κύκλο των επώδυνων συναισθημάτων και να σταματούν να σκέφτονται με τη λογική του άσπρου-μαύρου ώστε να έχουν ισορροπημένες σκέψεις και εσωτερική γαλήνη.

Η ψυχοθεραπεία που εστιάζει στα συναισθήματα βοηθά στην επίλυση των επώδυνων συναισθημάτων με το να δουλέψετε με αυτά. Δεν βλέπει τα μεγάλα συναισθήματα ως καταστροφικά αλλά ως εποικοδομητικά και πηγές χρήσιμων πληροφοριών.

Πώς λειτουργεί η ψυχοθεραπεία που εστιάζει στα συναισθήματα;

Σε κάθε συνεδρία η προσοχή είναι στραμμένη στη συνειδητή αναγνώριση του συναισθήματος που έχετε νιώσει στο παρελθόν ή στο πρόσφατο παρελθόν. Δουλεύετε στο γιατί εμφανίστηκε αυτό το συναίσθημα. Είναι περισσότερο μια διαδικασία σκέψης.

Η ψυχοθεραπεία που εστιάζει στα συναισθήματα επικεντρώνεται στα συναισθήματα που προκύπτουν όταν είστε στο χώρο της θεραπείας. Βοηθά να κατανοήσετε ότι η αλλαγή συναισθημάτων και οι συναισθηματικές διαδικασίες συμβαίνουν στην παρούσα στιγμή. Επίσης η EFT επικεντρώνεται στο πως τα προβλήματα δημιουργούνται, όχι το γιατί.

Κατανοώντας την EFT

Η EFT είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που βασίζεται στην πεποίθηση ότι τα συναισθήματα συνδέονται με την ταυτότητά μας. Τα συναισθήματα μας καθοδηγούν, μας δείχνουν τις ανάγκες μας και μας βοηθούν να παίρνουμε αποφάσεις στην καθημερινότητας. Η EFT δείχνει ότι:

• Η έλλειψη επίγνωσης των συναισθημάτων είναι επιβλαβής
• Η αποφυγή των συναισθημάτων μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικά αποτελέσματα στη ζωή
• Η παραμέληση ή η αποφυγή των συναισθημάτων επηρεάζει την ικανότητα σας να επεξεργαστείτε τα συναισθήματα

Ο ψυχοθεραπευτής στη διάρκεια των συνεδριών :

• ακούει με συμπόνια
• δεν κρίνει τα συναισθήματα σας
• θέτει ερωτήσεις με τη μορφή προβληματισμών

Για την ψυχοθεραπεία που εστιάζει στα συναισθήματα υπάρχουν δύο βασικές δεξιότητες που είναι σημαντικές για τα αποτελέσματα της:

• η επίγνωση και η αποδοχή των συναισθημάτων σας
• η μετάφραση των συναισθημάτων σας σε βοηθητικές πληροφορίες ώστε να μπορέσετε να προλάβετε τα αρνητικά αποτελέσματα

Κάθε άτομο κινείται με το δικό του ρυθμό στην EFT. Στις συνεδρίες ο ψυχοθεραπευτής σας θα προσπαθήσει να σας βοηθήσει να :

• Κατανοήσετε τα συναισθήματά σας
• Αποδεχτείτε τα συναισθήματά σας, όποια και αν είναι αυτά
• Επιτρέπετε στα συναισθήματά σας να ρέουν ελεύθερα χωρίς περιορισμούς
• Ελέγχετε τα συναισθήματά σας ώστε να μην σας κατακλύζουν
• Περιγράφετε τα συναισθήματα σας με κάθε λεπτομέρεια
• Κατανοήσετε το γιατί που κρύβετε πίσω από τα συναισθήματά σας

Σε ποιες περιπτώσεις βοηθά η EFT;

Η EFT είναι χρήσιμη όταν υπάρχει έντονος, μη βοηθητικός, συνεχής έλεγχος των συναισθημάτων από τον θεραπευόμενο, με αποτέλεσμα είτε να μην επιτρέπει στον εαυτό του να είναι θετικός και χαρούμενος, είτε να μην επιτρέπει στον εαυτό του να νιώσει θυμό, θλίψη ή ντροπή. Βοηθά ζευγάρια και οικογένειες που δεν εκφράζουν όσα νιώθουν πραγματικά. Βοηθά στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης, της παιδικής κακοποίησης και στις δυσκολίες που προκύπτουν στην καθημερινότητα σε σχέση με τους άλλους. Είναι πολύ αποτελεσματική για ζευγάρια που αντιμετωπίζουν προκλήσεις, όπως το μετατραυματικό στρες και τα χρόνια νοσήματα.

Αν βιώνετε κατάθλιψη, ίσως να έχετε την τάση να αποφεύγετε καταστάσεις στην καθημερινή σας ζωή. Αυτό συχνά ρίχνει τη διάθεσή σας και έτσι συνεχίζεται η καθοδική τροχιά. Η EFT βοηθά να αντιμετωπίσετε αυτές τις καταστάσεις με μια αίσθηση ενδυνάμωσης. Αν και δεν αποτελεί θεραπεία για την κατάθλιψη, σας δίνει τα εργαλεία για να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα που επιδεινώνουν τα συναισθήματά σας.

Αν έχετε σοβαρό άγχος, ίσως να μην μπορείτε να ελέγξετε τα συναισθήματά σας. Ο φόβος και η ανησυχία κατακλύζουν τη ζωή σας και επηρεάζεται η λειτουργικότητά σας. Η EFT βοηθά να διαχωρίσετε τα βοηθητικά και τα μη-βοηθητικά συναισθήματα ώστε να μπορείτε να τα ελέγξετε.

Η EFT επίσης βοηθά στην διαχείριση:

• Της παιδικής κακοποίησης ή παραμέλησης
• Των διατροφικών διαταραχών
• Των διαταραχών της προσωπικότητας
• Των διαπροσωπικών θεμάτων με τους άλλους
• Των θεμάτων ανάμεσα στους συντρόφους

Πώς βοηθά τα ζευγάρια;

Τα ζευγάρια έχουν θέματα στη σχέση τους όταν νιώθουν συναισθηματικά απομακρυσμένα σε σημαντικές στιγμές , πράγμα το οποίο οδηγεί στην κριτική και στο θυμό. Έτσι αναπόφευκτα καθιερώνεται ένας αρνητικός κύκλος επιδίωξης-απομάκρυνσης και κριτικής-αμυντικής συμπεριφοράς.

Η EFT βοηθά να αλλάξετε τον αρνητικό τρόπο επικοινωνίας στη σχέση σας. Η αρνητική και δραματική συμπεριφορά αποτελεί μια απελπισμένη προσπάθεια σύνδεσης. Στην ψυχοθεραπεία υπάρχει ασφαλές περιβάλλον για το ζευγάρι ώστε να εκφράσει τις εμπειρίες και τα συναισθήματά του χωρίς κριτική. Όταν ο ένας σύντροφος βλέπει τον άλλο να απελευθερώνει τα συναισθήματά του και τις ανησυχίες του, αρχίζει να κατανοεί πως οι πράξεις και οι εμπειρίες του επηρεάζουν τη σχέση. Αυτό οδηγεί σε νέους τρόπους σύνδεσης και θετικής αλληλεπίδρασης.

Στόχος είναι να μπορέσει το ζευγάρι να αναγνωρίσει, να αποδεχτεί και να μοιραστεί τις ατομικές του ανάγκες και τα συναισθήματά του, και να μάθει να τα εκφράζει όταν αρχίζει να νιώθει ότι απομακρύνεται από τη σχέση. Αν και αυτή η θεωρία ακούγεται απλή, υπάρχουν πολλά πράγματα που χρειάζεται να αναθεωρηθούν όπως η πεποίθηση ότι η μοναξιά ή η ανάγκη για την προσοχή του συντρόφου είναι κάτι το οποίο προκαλεί ντροπή. Η αναζήτηση προσοχής από το σύντροφό σας μπορεί να προκαλέσει θυμό όταν δεν καταλαβαίνει τις ανάγκες σας.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για πολλά ζευγάρια είναι όταν ο ένας σύντροφος λείπει για δουλειά περισσότερο από το συνηθισμένο και ο άλλος σύντροφος νιώθει παραμελημένος. Αντί να πει στο σύντροφο που εργάζεται πολύ ότι του λείπει, πράγμα που τον κάνει να νιώθει ντροπή και τον κάνει ευάλωτο, ο παραμελημένος σύντροφος είναι κακόκεφος και αντιδραστικός και τελικά η ένταση κορυφώνεται σε τελείως διαφορετικά θέματα, όπως τα χρήματα ή η φροντίδα των παιδιών, ενώ το πραγματικό θέμα που είναι η απομάκρυνση, δεν αναγνωρίζεται και δεν αντιμετωπίζεται. Ο σύντροφος που δουλεύει παραπάνω ίσως να βγαίνει με τους φίλους του και να σκέφτεται ότι δεν έχει ανάγκη το σύντροφό του, και ο άλλος σύντροφος να είναι το θύμα ή να γίνεται αμυντικός, μέχρι την επόμενη φορά που θα επαναληφθεί ο κύκλος.

Καθώς άλλες μορφές ψυχοθεραπείας ζεύγους επικεντρώνονται μόνο στην επικοινωνία, η EFT δεν εστιάζει μόνο σε αυτό. Είναι σημαντικό οι άνθρωποι να κατανοήσουν τις ανάγκες και τους φόβους τους. Αυτό είναι μια πανίσχυρη πληροφορία από ότι οι δεξιότητες επικοινωνίας. Η EFT βοηθά τους συντρόφους να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον μέσα στη σχέση τους που είναι ασφαλές ώστε να είναι και οι δύο ευάλωτοι και να μοιράζονται μια υγιή προσκόλληση.