Ψυχολογικές επιπτώσεις της εκδικητικής πορνογραφίας (revenge porn)
Ο όρος revenge porn (εκδικητική πορνογραφία) αφορά την δημοσιοποίηση και διαμοιρασμό υλικού (φωτογραφιών, βίντεο) προσωπικών στιγμών, μέσω του διαδικτύου χωρίς την συγκατάθεση των προσώπων που αφορούν.
Είναι ένα σεξουαλικό έγκλημα
Όπως δείχνουν ξεκάθαρα οι μελέτες, οι ψυχολογικές συνέπειες του revenge porn είναι παρόμοιες με αυτές των σεξουαλικών επιθέσεων, όπως για παράδειγμα του βιασμού. Για αυτό το λόγο και ανά τον κόσμο προτείνεται ανά τον κόσμο η ποινικοποίηση και η αντιμετώπιση του θέματος ως ένα σεξουαλικό έγκλημα (προς το παρόν γενικά αντιμετωπίζονται ως παραβίαση προσωπικών δεδομένων).
Όμως είναι ουσιαστικά ένας διαδικτυακός "βιασμός" της προσωπικότητας. Όμως στις περιπτώσεις εκείνες που η δημοσίευση φωτογραφιών ή βίντεο συνοδεύεται από τα πραγματικά στοιχεία του θύματος (όνομα, διεύθυνση, τηλέφωνο) οι συνέπειες μπορεί να είναι ακόμα βαρύτερες, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω επιθέσεις από άλλους ανώνυμους χρήστες (εξυβριστικά και απειλητικά μηνύματα, ακόμα και βιασμό).
Ψυχολογικό τραύμα και Κατάθλιψη
Το revenge porn προκαλεί ουσιαστικά ένα ψυχολογικό τραύμα: τα θύματα βιώνουν έντονο συναισθηματικό στρες και απελπισία, τα οποία οδηγούν σε κατάθλιψη (ακόμα και αυτοκτονία), άγχος (πχ κρίσεις πανικού), μετατραυματική διαταραχή (PTSD), ανορεξία και άλλες ψυχικές διαταραχές. Η διαπόμπευση αφήνει τα ανεξίτηλα σημάδια της στη ζωή του θύματος, και μπορεί να καταστρέψει τη ζωή του.
Εμπιστοσύνη και αυτοεκτίμηση
Το revenge porn πλήττει τρομακτικά την αυτοεκτίμηση, γιατί κάνει δημόσια μια πολύ προσωπική πλευρά και μάλιστα με πολύ ταπεινωτικό τρόπο. Κάνει τα θύματα να νιώθουν ότι δεν έχουν έλεγχο της ζωής τους, ούτε έλεγχο του σώματός τους.
Αποτελεί μια τρομακτική εισβολή στην προσωπική ζωή των θυμάτων και μάλιστα τις περισσότερες φορές από κάποιον που εμπιστεύονταν και αγάπησαν. Ως εκ τούτου, πλήττεται τρομακτικά η εμπιστοσύνη στους ανθρώπους και γίνεται πολύ δύσκολη η δημιουργία νέων σχέσεων (φιλικών και συντροφικών).
Αλλές επιπτώσεις της εκδικητικής πορνογραφίας
Τα θύματα στιγματίζονται. Συνήθως αποσύρρονται από την online ζωή, με ότι συνέπειες αυτό μπορεί να επιφέρει στην κοινωνικότητα και στον εργασιακό τομέα. Η δημοσίευση προσωπικών φωτογραφιών μπορεί να οδηγήσει και στην απώλεια της δουλειάς (όπως για παράδειγμα συχνά γίνεται με δασκάλους) ή μπορεί τα θύματα να δυσκολευτούν να ξαναβρούν δουλειά καθώς οι εταιρείες αναζητούν το προφιλ υποψηφίων για πρόσληψη στο ιντερνετ.
Επίσης, για την αντιμετώπιση του ψυχολογικού τραύματος και της τοξικής ντροπής που το συνοδεύουν, πολύ συχνά τα θύματα καταλήγουν στην κατάχρηση αλκοόλ, εξαρτησιογόνων ουσιών και φαρμάκων, σε μια προσπάθεια αυτοθεραπείας.
Ενημέρωση και αντιμετώπιση
Εάν είστε θύμα του revenge porn πρέπει να γνωρίζετε τα εξής:
- Δεν ευθύνεστε για ότι συνέβη, και δεν πρέπει να κατηγορείτε τον εαυτό σας. Δείξατε εμπιστοσύνη σε μία προσωπική σχέση, η οποία σας πρόδωσε.
- Δεν είστε μόνες σε ότι περνάτε. Μπορείτε να μοιραστείτε την εμπειρία σας με δικούς σας ανθρώπους ή ειδικούς. Υπάρχει βοήθεια, υπάρχουν λύσεις.
- Για θέματα παραβατικής συμπεριφοράς μέσω Διαδικτύου, επικοινωνήστε με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στο τηλέφωνο: 11188
- Ζητήστε ψυχολογική υποστήριξη ενός ειδικού της ψυχικής υγείας και ενός δικηγόρου
Αντιμετώπιση ψυχολογικών επιπτώσεων
Το ψυχολογικό τραύμα και ψυχικές επιπτώσεις του revenge porn μπορεί να αντιμετωπιστούν θεραπευτικά αποτελεσματικά με EMDR και ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ.