Ενεργητική ακρόαση: το κλειδί για την αποτελεσματική επικοινωνία

Ενεργητική ακρόαση

Οι ποιοτικές σχέσεις ξεκινούν με την ενεργητική ακρόαση. Όμως τις περισσότερες φορές διακόπτουμε τους συνομιλητές μας, μιλάμε ο ένας πάνω στον άλλο ή δεν έχουμε υπομονή να περιμένουμε την σειρά μας για να εκφράσουμε την άποψή μας.

Η ενεργητική ακρόαση, σημαίνει ότι δίνουμε προσοχή σε όσα λέει ο συνομιλητής μας, δημιουργούμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης και κατανόησης. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική δεξιότητα για όλες τις σχέσεις μας, προσωπικές και επαγγελματικές.

Ακόμη και αν η ενεργητική ακρόαση δεν είναι ένα χαρακτηριστικό σας, μπορείτε να καλλιεργήσετε αυτή τη δεξιότητα. Παρακάτω εξηγούμε πόσο σημαντικό είναι κάποιος να ακούει τον συνομιλητή του, ώστε να μπορεί να δημιουργεί ισχυρές σχέσεις.

Τι είναι η ενεργητική ακρόαση;

Η ενεργητική ακρόαση σημαίνει ότι δίνουμε προσοχή σε όσο λέει ο συνομιλητής μας, με σκοπό να κατανοήσουμε όσα νιώθει. Φυσικά, η ενεργητική ακρόαση δεν είναι η οργάνωση των σκέψεων σας για να απαντήσετε, ούτε η απόσπαση της προσοχής από κάτι άλλο , ούτε η διακοπή του συνομιλητή σας.

Ίσως να πιστεύετε ότι όλοι μας έχουμε την τάση να διακόπτουμε το συνομιλητή μας, το μυαλό μας να ταξιδεύει αλλού όταν μας μιλάνε. Σίγουρα, κάθε άνθρωπος έχει διακόψει ένα άλλο άτομο που μιλά στη διάρκεια μιας συζήτησης. Αυτό συμβαίνει επειδή η ενεργητική ακρόαση, είναι μια ενεργή κατάσταση.

Για να μπορέσουμε να ακούσουμε κάποιον, είναι ανάγκη να δώσουμε σημασία σε όσα έχει να μας πει. Αυτό συνεπάγεται ότι έχουμε την πρόθεση και την επίγνωση, να δείξουμε την αμέριστη προσοχή μας στον άλλο. Όμως είναι ανάγκη να μάθουμε να ακούμε.

Υπάρχει όμως μια μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να ακούμε απλά κάποιον και στο να ακούμε ουσιαστικά όσα έχει να μας πει.

Όταν ένα άτομο μιλά, ο συνομιλητής του δεν έχει καταλάβει το μήνυμα που θέλει να περάσει στο 90% των περιπτώσεων. Αυτό συμβαίνει επειδή οι καλές επικοινωνιακές δεξιότητες ξεπερνούν την απλή συνομιλία. Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε ένα άτομο, είναι ανάγκη να δίνουμε προσοχή σε όλα όσα βγαίνουν από το στόμα του, στις κινήσεις του σώματος, στις εκφράσεις και σε όσα νιώθει. Ένας καλός ακροατής, θέλει να δημιουργεί ένα κλίμα στο οποίο όλοι θα νιώθουν άνετα να μιλήσουν ανοιχτά για τον εαυτό τους.

Και φυσικά αξίζει απόλυτα την προσπάθεια! Η ενεργητική ακρόαση οδηγεί σε πιο δυνατές σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω μας και ενισχύει την ευεξία μας. Όταν έχουμε καλύτερες σχέσεις τότε νιώθουμε περισσότερη ευτυχία.

Γιατί είναι σημαντική η ενεργητική ακρόαση;

Όλοι οι άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα και όλοι θέλουμε να μιλάμε, να ακούμε, να βλέπουμε και να κατανοούμε. Η εξάσκηση στην ενεργή ακρόαση, μας δίνει την ευκαιρία να κάνουμε ειλικρινείς συζητήσεις με τους άλλους. Αντί να έχουμε επικριτική και αμυντική στάση, απαντάμε με διορατικές ερωτήσεις. Έτσι το άλλο νιώθει ότι το ακούμε και το κατανοούμε.

Με την εξάσκηση, μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι ακροατές, να εξετάζουμε όλες τις απόψεις, να αφήνουμε στην άκρη την κριτική, να ακούμε την καρδιά και όχι μόνο τις λέξεις. Τότε μπορούν να συμβούν μαγικά πράγματα.

Ποια είναι τα οφέλη της ενεργητικής ακρόασης; 

Η ενεργητική ακρόαση παίζει σημαντικό ρόλο στην προσωπική και στην επαγγελματική μας ζωή. Ένας καλός ηγέτης είναι ανάγκη να ακούει τους συνεργάτες του και να κατανοεί τους προβληματισμούς τους.

Εμπιστοσύνη

Ένα από τα κύρια οφέλη της ενεργητικής ακρόασης είναι η καλλιέργεια της εμπιστοσύνης, είτε ανάμεσα σε συνεργάτες, φίλους ή μέλη της οικογένειας. Όταν οι άνθρωποι νιώθουν ότι ο άλλος τους ακούει, ο εγκέφαλος απελευθερώνει ωκυτοκίνη, την ορμόνη που βοηθά στην δημιουργία εμπιστοσύνης ανάμεσα στους ανθρώπους.

Όταν εμπιστεύεστε τους άλλους ανθρώπους, τότε δημιουργείτε ένα περιβάλλον που συμβάλλει στην καλή συνεργασία. Η δέσμευση σε μια συζήτηση είτε είναι μια συζήτηση με ένα πελάτη, είτε με το σύντροφό σας προσφέρει ικανοποίηση.

Η ενεργητική ακρόαση χτίζει την εμπιστοσύνη και την αφοσίωση και αυτό δείχνει στους άλλους ότι νοιάζεστε για όσα λένε.

Επίλυση διαφωνιών

Ένα ακόμη πλεονέκτημα της ενεργητικής ακρόασης είναι ότι συμβάλλει στην επίλυση διαφωνιών και προάγει την παραγωγική συζήτηση. Μας επιτρέπει να επικοινωνούμε αποτελεσματικά και να μένουμε ανοιχτοί στο συμβιβασμό, ειδικά σε περιπτώσεις διαπραγματεύσεων.

Όταν ακούμε ενεργά μπορούμε να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη άποψη και να κάνουμε σωστές ερωτήσεις αντί να διαφωνούμε και να διαιωνίζουμε μια αντιπαράθεση.

Ενίσχυση παραγωγικότητας

Αν έχετε μια ηγετική θέση στη δουλειά σας, είναι σημαντικό να ακούτε τους συνεργάτες σας ώστε να αποδίδουν καλύτερα. Γιατί συμβαίνει αυτό; Οι άνθρωποι που νιώθουν ότι ακούγονται όσα λένε, είναι πιο χαρούμενοι στο ρόλο τους. Νιώθουν πρόθυμοι να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν ελεύθερα με τους ανωτέρους τους.

Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι νιώθουν ότι δεν αποδίδουν καλά και είναι αναποτελεσματικοί όταν συνεχώς τους λένε τι να κάνουν χωρίς να ακούγονται οι απόψεις και οι ιδέες τους.

Οι μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που ακούνε έχουμε πιο επιτυχημένες σχέσεις με τους συνεργάτες, τους πελάτες και τους συναδέλφους. Για αυτό και στις μέρες μας, οι επικοινωνιακές δεξιότητες είναι απαραίτητες για την επιτυχία μιας επιχείρησης.

Πώς μπορώ να καλλιεργήσω την ενεργητική ακρόαση;

Υπάρχουν πέντε στοιχεία-κλειδιά που μπορεί ο καθένας μας να χρησιμοποιήσει για να γίνει καλύτερος ακροατής:

1. Προσοχή

Δίνουμε στο συνομιλητή μας την αμέριστη προσοχή μας και κατανοούμε όσα έχει να μας πει. Αναγνωρίζουμε τους μη-λεκτικούς τρόπους επικοινωνίας που πολλές φορές μιλούν πιο δυνατά.

• Κοιτάμε τον συνομιλητή στα μάτια.
• Βάζουμε στην άκρη τις δικές μας σκέψεις.
• Δεν προετοιμαζόμαστε πνευματικά για αντιπαράθεση.
• Αποφεύγουμε όσα μας αποσπούν την προσοχή, όπως για παράδειγμα οι συζητήσεις στο διπλανό τραπέζι.

2. Δείχνουμε ότι ακούμε

Χρησιμοποιούμε τη δική μας γλώσσα του σώματος και κάνουμε χειρονομίες για να δείξουμε ότι ακούμε:

• Κουνάμε το κεφάλι περιστασιακά.
• Χαμογελάμε και χρησιμοποιούμε άλλες εκφράσεις του προσώπου.
• Έχουμε ανοιχτή στάση σώματος.
• Ενθαρρύνουμε το συνομιλητή μας να συνεχίσει να μιλάει.

3. Κάνουμε σχόλια

Τα προσωπικά μας φίλτρα, οι υποθέσεις, οι πεποιθήσεις και οι κρίσεις μπορεί να μας αποσπούν την προσοχή. Σαν ακροατές, ο ρόλος μας είναι να κατανοήσουμε όσα μας λένε. Αυτό απαιτεί να μένουμε συγκεντρωμένοι και να κάνουμε στοχευμένες ερωτήσεις.

Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι, "Αυτό που ακούω είναι…", "Ακούγεται σαν να λες…"

Κάνουμε ερωτήσεις για να ξεκαθαρίσουμε συγκεκριμένα σημεία, "Τι εννοείς όταν λες…"

Κάντε μια σύνοψη όσων ακούτε περιστασιακά. Αν πιάνετε τον εαυτό σας να αντιδρά συναισθηματικά σε κάτι που ακούτε, καλό είναι να ζητήσετε περισσότερες πληροφορίες, " Ίσως να μην κατάλαβα σωστά, και έχω πάρει προσωπικά αυτά που μου λες. Τι είναι αυτό που θέλεις να πεις;"

4. Αποφυγή κριτικής

Το να διακόπτουμε κάποιον όταν μιλάει είναι χάσιμο χρόνου. Το μόνο που καταφέρνουμε είναι να αποσυντονίσουμε το συνομιλητή μας και να μην καταλάβουμε όσα θέλει να μας πει. Για αυτό το λόγο, επιτρέπουμε στο συνομιλητή μας να τελειώσει αυτό που λέει πριν κάνουμε ερωτήσεις.

5. Κατάλληλη αντίδραση

Η ενεργή ακρόαση έχει ως σκοπό να ενισχύσει το σεβασμό και την κατανόηση. Αποκτάμε πληροφορίες και διαμορφώνουμε την άποψή μας, δεν έχουμε σκοπό να επιτεθούμε στο συνομιλητή μας και να τον προσβάλλουμε. Απαντάμε με ειλικρίνεια και υποστηρίζουμε την άποψή μας με σεβασμό.