Ενσυνειδητότητα και ψυχική υγεία

Ο ρόλος της ενσυνειδητότητας στην ψυχική υγεία

Η ενσυνειδητότητα μας βοηθά να δίνουμε προσοχή σε εσωτερικές και εξωτερικές εμπειρίες που συμβαίνουν στην παρούσα στιγμή. Είναι η ικανότητα να κατευθύνουμε την προσοχή μας σε συγκεκριμένα πράγματα μέσω του διαλογισμού ή άλλων τεχνικών αυτοελέγχου.  Η ενσυνειδητότητα παίζει κύριο ρόλο στην ψυχική μας υγεία. Κατά τη διάρκεια αυτών των στιγμών μπορούμε να:

• παρατηρούμε το σώμα μας
• τις αισθήσεις μας (τους ήχους, τις εικόνες, τις μυρωδιές γύρω μας)
• τα συναισθήματα, τις επιθυμίες και τις λαχτάρες μας

Αυτή η προσήλωση πρέπει να έχει ένα συγκεκριμένο στόχο, να παρατηρείτε όσα συμβαίνουν την παρούσα στιγμή χωρίς κριτική.

Μέχρι πρόσφατα, η ενσυνειδητότητα δεν ήταν και τόσο οικεία έννοια στις δυτικές κοινωνίες καθώς έχεις τις ρίζες της στο Βουδισμό. Ο ιδρυτής της σύγχρονης ενσυνειδητότητας είναι ο Jon Kabat-Zinn, ο οποίος το 1970 δημιούργησε μια τεχνική καταπολέμησης του στρες με βάση την ενσυνειδητότητα.

Από τότε, η ενσυνειδητότητα έχει αποδειχθεί ότι όχι απλά συμβάλλει στη μείωση του στρες αλλά βοηθά και σε διάφορες καταστάσεις όπως ο χρόνιος πόνος, τα νοσήματα του καρδιαγγειακού, η ψωρίαση, τα προβλήματα στον ύπνο και τα θέματα ψυχικής υγείας.

Πώς λειτουργεί η ενσυνειδητότητα;

Η ενσυνειδητότητα είναι μια πρακτική δεξιότητα, όπως το να μπορούμε να κάνουμε ποδήλατο ή να παίζουμε πιάνο. Όπως όλες οι νέες δεξιότητες, όσο πιο πολλή εξάσκηση κάνουμε, τόσο πιο εύκολες γίνονται. Με την εξάσκηση στην ενσυνειδητότητα, δημιουργούμε νέα νευρικά μονοπάτια στον εγκέφαλο τα οποία συμβάλλουν ώστε να νιώθουμε παρόντες στην κάθε στιγμή.

Για να ξεκινήσει κάποιος να καλλιεργεί την ενσυνειδητότητά του μπορεί απλά να καθίσει σε μια καρέκλα, να κλείσει τα μάτια του και να αρχίσει να στρέφει την προσοχή του στην αναπνοή του. Με αυτό τον τρόπο ηρεμεί και έχει τη δυνατότητα να εστιάσει στις αισθήσεις του, στην εισπνοή και στην εκπνοή.

Ο διαλογισμός, η γιόγκα και οι τεχνικές αναπνοών είναι απλοί τρόποι ενσυνειδητότητας, αλλά υπάρχουν πολλές ακόμη ασκήσεις, όπως:

Η παρατήρηση του σώματος

Η κατεύθυνση της προσοχής στο σώμα, περιλαμβάνει την παρατήρηση όλων των τμημάτων του σώματος, από το κεφάλι ως τα δάχτυλα. Όσο το κάνετε αυτό, παρατηρήστε κάθε συναίσθημα, την αίσθηση που σας προκαλεί κάθε κομμάτι του σώματος, όπως η ένταση, η θερμοκρασία.

Το περπάτημα

Όταν κάνετε ένα περίπατο στη φύση, μπορείτε να να ενισχύσετε την ενσυνειδητότητά σας μέσω της παρατήρησης του σώματος. Πώς το σώμα σας αλληλεπιδρά με τον κόσμο γύρω σας; Μπορείτε να  νιώσετε τον αέρα στο δέρμα σας ή τις διαφορές του εδάφους στα πόδια σας και να μυρίσετε τα αρώματα των λουλουδιών γύρω σας.

Το φαγητό

Το φαγητό αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για να εξασκήσετε την ενσυνειδητότητα. Δώστε προσοχή στο τι τρώτε, στη γεύση, αναλύστε τις διαφορετικές γεύσεις πως αλληλεπιδρούν στο πιάτο. Ακόμη και μια κούπα καφέ ή τσάι, σας δίνει τη δυνατότητα να νιώσετε τη θερμοκρασία, τη γεύση και την κίνηση του υγρού στο φλιτζάνι σας.

Δεν έχει σημασία ποια τεχνική θα υιοθετήσετε. Η ενσυνειδητότητα σας δίνει την ευκαιρία να αναγνωρίζετε τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας κάθε στιγμή. Με αυτό τον τρόπο καλλιεργείτε την αποδοχή προς τον εαυτό σας και τον κόσμο.

Γιατί είναι σημαντική η ενσυνειδητότητα;

Η ενσυνειδητότητα είναι μια συναισθηματική κατάσταση που εμπλουτίζει τη ζωή μας. Αμφισβητεί την ιδέα ότι έχουμε κάποιο θέμα όταν δεν νιώθουμε ευτυχισμένοι και ότι πρέπει πάντα να ελέγχουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας. Η ενσυνειδητότητα αποτελεί ένα τρόπο αφύπνισης. Μας βοηθά να παραμένουμε σε επαφή με τον εαυτό μας. Αποτελεί μια ιδέα που μπορεί να αλλάξει τη ζωή του κάθε ανθρώπου.

Αν αρχίσουμε να δίνουμε προσοχή στις σκέψεις μας ή εκνευριζόμαστε με τον εαυτό μας που δεν μπορούμε να μείνουμε συγκεντρωμένοι, αυτό μας απομακρύνει από την παρούσα στιγμή. Αν όμως αναγνωρίζουμε τις σκέψεις μας και τις αφήνουμε να φύγουν χωρίς κριτική, παραμένουμε συγκεντρωμένοι στην παρούσα στιγμή.

Η ενσυνειδητότητα είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την καθημερινή μας ευεξία και την ψυχική μας υγεία. Μπορείτε να την εφαρμόσετε στο σπίτι ή στο γραφείο σας ως κομμάτι της ρουτίνας σας κατά του στρες, ή μπορεί να αποτελεί κομμάτι της θεραπείας σας για έναν αριθμό ψυχικών καταστάσεων.

Η ενσυνειδητότητα είναι μια μορφή θεραπείας που είναι αποτελεσματική. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η ενσυνειδητότητα διευκολύνει τον έλεγχο των συναισθημάτων,  συμβάλλει στην καλύτερη αντιμετώπιση του άγχους. έχει θετικό αντίκτυπο στην ευεξία μας , βοηθά στην καταπολέμηση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και ενισχύει την αυτογνωσία. Ποια είναι όμως τα οφέλη της ενσυνειδητότητας;

Ψυχική υγεία

Η ενσυνειδητότητα βοηθά στη διαχείριση καταστάσεων όπως η κατάθλιψη, το άγχος και οι διατροφικές διαταραχές. Επίσης βοηθά σημαντικά στην διαχείριση του θυμού.

Σχέσεις

Η ενσυνειδητότητα συμβάλλει στην ενδυνάμωση των σχέσεων. Στις μέρες μας, οι ρυθμοί της καθημερινότητας είναι τόσο έντονοι που πολλές φορές ξεχνάμε τους φίλους και την οικογένειά μας. Όμως η ενσυνειδητότητα μας υπενθυμίζει πόσο σημαντικοί είναι αυτοί οι άνθρωποι στη ζωή μας.

Καρκίνος

Η ενσυνειδητότητα και ο διαλογισμός είναι δύο τεχνικές που συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων με καρκίνο, καθώς συμβάλλει στην μείωση του πόνου, του άγχους, της κατάθλιψης και της ναυτίας και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.

‘Υπνος

Η ενσυνειδητότητα δημιουργεί ένα ψυχικό περιβάλλον που ευνοεί τον ύπνο, καθώς αποδυναμώνει τις ανήσυχες σκέψεις που μας κρατούν ξύπνιους και έτσι είναι πιο εύκολο να κοιμηθούμε.

Χρόνιος πόνος

Η ενσυνειδητότητα βοηθά στην αντιμετώπιση μυοσκελετικών προβλημάτων και του χρόνιου πόνου. Η καθημερινή εξάσκηση βελτιώνει τον ύπνο, τη διάθεση και την ψυχική υγεία.