Εντομοφοβία

Εντομοφοβία

Η εντομοφοβία είναι ο φόβος για τα έντομα και τα ζωύφια. Αν η θέα ενός ανατριχιαστικού εντόμου σας προκαλεί πανικό, τότε ίσως να έχετε αυτή τη φοβία.

Διαφορές εντομοφοβίας και αραχνοφοβίας

Η αραχνοφοβία και η εντομοφοβία είναι και οι δύο ειδικές φοβίες που έχουν σχέση με διαφορετικά ζώα, αλλά προκαλούν και οι δύο φόβο. Δεν είναι ασυνήθιστο κάποιοι άνθρωποι να έχουν και τις δύο φοβίες και μερικές φορές κάποια πλάσματα να είναι πιο τρομακτικά από άλλα. Αν φοβάστε ζωύφια όπως οι ακρίδες, οι πεταλούδες και οι σκόροι, οι πιθανότητες λένε ότι μπορεί να έχετε εντομοφοβία. Αν η φοβία σας αφορά τις αράχνες, τότε ίσως να έχετε αραχνοφοβία.

Αραχνοφοβία  

Η αραχνοφοβία είναι ο φόβος για τις αράχνες και άλλα αραχνοειδή, όπως οι σκορπιοί.

Οι άνθρωποι με αραχνοφοβία συχνά νιώθουν έντονο φόβο, ανησυχία και άγχος όταν βλέπουν αράχνες ή όταν τις σκέφτονται.

Ο φόβος μπορεί να προκληθεί από την εμφάνιση, την κίνηση ή την ιδέα ότι η αράχνη μπορεί να δαγκώσει κάποιον.

Η αραχνοφοβία είναι μια από τις πιο συχνές ειδικές φοβίες, και μπορεί να οδηγεί σε αποφευκτικές συμπεριφορές, κρίσεις πανικού και άλλα συμπτώματα όταν κάποιος έρχεται αντιμέτωπος με τις αράχνες.

Εντομοφοβία

Η εντομοφοβία είναι ο φόβος για τα έντομα. Σε αντίθεση με την αραχνοφοβία, που περιλαμβάνει τις αράχνες, η εντομοφοβία περιλαμβάνει ένα εύρος εντόμων όπως τα μυρμήγκια, οι μέλισσες, οι  κατσαρίδες και οι πεταλούδες.

Οι άνθρωποι με εντομοφοβία μπορεί να φοβούνται τα έντομα λόγω της εμφάνισής τους, την πιθανότητα να τους τσιμπήσουν.

Όπως συμβαίνει στην αραχνοφοβία, η εντομοφοβία μπορεί να οδηγεί σε αποφευκτικές συμπεριφορές και σημαντικό άγχος.

Ποιες είναι οι αιτίες της εντομοφοβίας;

Για πολλούς ανθρώπους, η εντομοφοβία αναπτύσσεται στην παιδική ηλικία μετά από μια τραυματική εμπειρία με ένα έντομο, όπως μετά από ένα τσίμπημα. Η ανάμνηση αυτού του τρομακτικού γεγονότος μένει, και ο φόβος γενικεύεται για όλα τα έντομα. Σε άλλες περιπτώσεις, η εντομοφοβία είναι κάτι που μαθαίνουν τα παιδιά από τους γονείς που αντιδρούν υπερβολικά στα έντομα.

Αυτός ο φόβος μπορεί να επηρεάζει σημαντικά τη ζωή ενός ατόμου. Μπορεί να αποφεύγει τις δραστηριότητες εκτός σπιτιού, συγκεκριμένα δωμάτια στο σπίτι και κάποιες τροφές. Βέβαια, η εντομοφοβία είναι θεραπεύσιμη. Η θεραπεία έκθεσης, που περιλαμβάνει την σταδιακή έκθεση σε έντομα σε ελεγχόμενο περιβάλλον, είναι πολύ αποτελεσματική. Όσο αντιμετωπίζει κάποιος το φόβο του με μικρά βήματα, το άγχος του υποχωρεί.

Άλλες τεχνικές όπως οι τεχνικές χαλάρωσης επίσης βοηθούν. Με εξάσκηση και υπομονή, μπορεί κάποιος να ξεπεράσει τη φοβία του για τα έντομα.

Κοινές αιτίες της εντομοφοβίας

Πολλοί άνθρωποι παραλύουν από φόβο όταν βλέπουν έντομα. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό;

1. Εμπειρίες της πρώιμης παιδικής ηλικίας

Ο φόβος για τα έντομα μπορεί να προέρχεται από κάποια τραυματική εμπειρία με ένα έντομο  στην παιδική ηλικία. Μπορεί να είναι το τσίμπημα μιας μέλισσας. Αυτά τα γεγονότα μπορεί να μείνουν στο μυαλό και να προκαλούν τη φοβία.

2. Εκμαθημένη συμπεριφορά

Μπορεί κάποιος να αναπτύξει εντομοφοβία επειδή έχει δει κάποια μέλη της οικογένειάς του ή τους φίλους του να αντιδρούν αρνητικά στα έντομα. Το άγχος και η αποφυγή των εντόμων μπορεί να ξεκίνησε από μικρή ηλικία. Αυτή η εκμαθημένη συμπεριφορά είναι συχνή, αλλά είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει.

3. Έλλειψη ελέγχου

Για μερικούς ανθρώπους, ο φόβος για τα έντομα προκύπτει από το γενικευμένο άγχος τους για πράγματα που δεν μπορούν να ελέγξουν ή να προβλέψουν. Δεν μπορούν να προβλέψουν τις κινήσεις των εντόμων. Και αυτό δημιουργεί ένα αίσθημα πανικού.

Οι ρίζες της εντομοφοβίας είναι πολύπλοκες. Αλλά η κατανόηση των υποκείμενων αιτιών βοηθά στην αντιμετώπιση του φόβου.

4. Φόβος για τα μικρόβια

Τα έντομα πολλές φορές κουβαλούν μικρόβια και μεταφέρουν μικροοργανισμούς. Εξαιτίας αυτού, η εντομοφοβία μπορεί να συνυπάρχει με την μικροβιοφοβία. Αν πετάτε ένα ολόκληρο καρβέλι ψωμί επειδή το άγγιξε μια μύγα, και δεν μπορείτε να σταματήσετε να σκέφτεστε τι κουβαλούν πάνω τους τα έντομα, η φοβία σας μπορεί να προέρχεται από τον φόβο για τα μικρόβια.

Οι εξελικτικές ρίζες της εντομοφοβίας

Η εντομοφοβία είναι πολύ πιθανό να έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη εξέλιξη.

Για τους προγόνους μας, τα έντομα ήταν μια πραγματική απειλή. Τα τσιμπήματα μπορούσαν να προκαλέσουν νοσήματα και τα έντομα μπορούσαν να καταστρέφουν την τροφή. Όσοι φοβούνται τα έντομα σε φυσιολογικό βαθμό είναι πιθανό να τα αποφεύγουν, και αυτό να περνά στις επόμενες γενιές.

Αυτό με την πάροδο του χρόνου εξελίχθηκε σε ένα φόβο για τα έντομα. Παρόλο που τα περισσότερα έντομα που συναντάμε σήμερα είναι αβλαβή, αυτό το εξελικτικό αποτύπωμα παραμένει. Στη θέα μιας αράχνης μπορεί να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός πάλης ή φυγής, και να οδηγήσει στην απελευθέρωση αδρεναλίνης και κορτιζόλης ώστε να προετοιμαστούμε να ξεφύγουμε από τον κίνδυνο.

Σε ένα βαθμό η εντομοφοβία είναι φυσιολογική και ακόμη και βοηθητική. Μπορεί να μας κάνει προσεκτικούς απέναντι σε επικίνδυνα έντομα και μας δίνει κίνητρο να διατηρούμε τα σπίτια μας καθαρά. Όσοι όμως έχουν έντονο φόβο για τα έντομα, αυτός ο εξελικτικός μηχανισμός έχει γίνει υπερβολικά ευαίσθητος.

Η κατανόηση της εξελικτικής βάσης των φόβων και των φοβιών μας βοηθά να τους δούμε από τη λογική πλευρά. Το άγχος κάποιων ανθρώπων για τα έντομα δεν είναι ένα προσωπικό ελάττωμα, αλλά ένα φυσιολογικό ανθρώπινο ένστικτο που έχει αναπτυχθεί για καλό λόγο.

Πώς θα ξεπεράσω την εντομοφοβία;

1. Θεραπεία έκθεσης

Ο καλύτερος τρόπος για να ξεπεράσετε μια φοβία είναι η σταδιακή έκθεση στην πηγή του φόβου. Ξεκινήστε κοιτώντας φωτογραφίες με έντομα, και στη συνέχεια προχωρήστε σε βίντεο. Όταν θα νιώθετε άνετα, παρατηρήστε τα έντομα σε ελεγχόμενο περιβάλλον. Η απευαισθητοποίηση γίνεται σταδιακά.

2. Πληροφόρηση για τα έντομα

Ενημερωθείτε για τα έντομα, τον ρόλο τους στο περιβάλλον, και ποια είναι αβλαβή για τους ανθρώπους. Όσο περισσότερα πράγματα γνωρίζετε , τόσο λιγότερο απειλή θα νιώθετε. Τα περισσότερα έντομα δεν βλάπτουν τους ανθρώπους.

3. Ηρεμία

Όταν βλέπετε ένα έντομο, μείνετε ήρεμοι. Μην κάνετε απότομες κινήσεις, μην ουρλιάζετε. Πάρτε μερικές βαθιές ανάσες και υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι τα έντομα δεν μας βλάπτουν.

4. Αντιμετώπιση παράλογων σκέψεων

Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τις παράλογες σκέψεις για τα έντομα και να τις αντικαταστήσετε με πιο ρεαλιστικές. Για παράδειγμα , αντί να λέτε, " Όλα τα έντομα είναι επικίνδυνα" μπορείτε να πείτε, "Τα περισσότερα έντομα είναι αβλαβή". Αντικαταστήστε τις αρνητικές πεποιθήσεις με γεγονότα και λογικές σκέψεις.

5. Ψυχοθεραπεία

Αν ο φόβος σας για τα έντομα είναι σοβαρός και σας περιορίζει, καλό είναι να ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία. Ο ψυχοθεραπευτής θα σας προσφέρει καθοδήγηση ώστε να ξεπεράσετε σταδιακά το φόβο σας.