Θυμός: πως επηρεάζει την σωματική και την ψυχική υγεία

Επιδράσεις Θυμού στην υγεία

Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που πολλές φορές μας δίνει κίνητρο να κάνουμε θετικές αλλαγές αν μπορούμε να τον διαχειριστούμε σωστά. Είναι ένα πανίσχυρο συναίσθημα που αν δεν μπορεί κάποιος να το διαχειριστεί μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες. Ο ανεξέλεγκτος θυμός μπορεί να οδηγήσει σε διαφωνίες, συγκρούσεις, σωματική κακοποίηση.

Σωματικές επιδράσεις του θυμού

Ο θυμός ενεργοποιεί το μηχανισμό πάλης ή φυγής (fight or flight). Άλλα συναισθήματα που ενεργοποιούν αυτό το μηχανισμό περιλαμβάνουν το φόβο, τον ενθουσιασμό, και το άγχος. Τα επινεφρίδια απελευθερώνουν τις ορμόνες του στρες στο σώμα (όπως η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη).  Ο εγκέφαλος δίνει σήμα ώστε το αίμα να μετακινηθεί από το στομάχι στους μύες ώστε το σώμα να είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο. Η καρδιά χτυπά δυνατά, η αρτηριακή πίεση αυξάνεται και η αναπνοή γίνεται πιο έντονη, η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται και το δέρμα ιδρώνει. Το μυαλό είναι συγκεντρωμένο.

Αναγνωρίστε τα προειδοποιητικά σημάδια

Αν μπορείτε να αναγνωρίσετε πότε αρχίζετε να νιώθετε θυμό, είστε σε καλό δρόμο για να εφαρμόσετε κάποια πράγματα που θα σας βοηθήσουν. Τα προειδοποιητικά σημάδια περιλαμβάνουν:

• έντονο χτύπο της καρδιάς
• σφίξιμο στα δόντια
• εφίδρωση
• σφίξιμο στο στήθος
• τρέμουλο
• άγχος
• αύξηση στην ένταση της φωνής
• αμυντική στάση
• χάνετε προσωρινά την αίσθηση του χιούμορ σας
• ξαφνική κακή διάθεση
• γίνεστε επικριτικοί
• νιώθετε εριστικοί

Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε γιατί είστε θυμωμένοι

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους κάποιος μπορεί να θυμώσει. Είναι φυσιολογική ή κατανοητή απόκριση σε κάποιες περιπτώσεις, όπως όταν κάποιος άλλος σας συμπεριφέρεται με άδικο τρόπο. Αν δεν είστε σίγουροι γιατί φωνάζετε σε κάποιον, σκεφτείτε ξανά όσα έχουν συμβεί.

Κάποιοι παράγοντες που μπορεί να σας προκαλούν θυμό περιλαμβάνουν:

• είστε υπό πίεση
• βιώνετε κάποιο πρόβλημα υγείας ή ορμονικές αλλαγές που προκαλούν αλλαγές στη διάθεση
• είστε απογοητευμένοι με τη ζωή σας

Αν μπορέσετε να αναγνωρίσετε τις αιτίες του θυμού σας τότε μπορείτε και να τον αντιμετωπίσετε και δεν θα έχει τόσο καταστροφικές συνέπειες στις σχέσεις, στο σώμα, στο μυαλό και στα συναισθήματά σας.

Προβλήματα υγείας που προκαλεί ο θυμός

Η συνεχής ροή των ορμονών του στρες και οι μεταβολικές αλλαγές που συνοδεύουν τον θυμό μπορεί να οδηγήσουν σε προβλήματα σε πολλά συστήματα στον οργανισμό.

Κάποια από τα προβλήματα υγείας που συνδέονται με τον θυμό που δεν είναι σωστά διαχειρίσιμος περιλαμβάνουν:

• πονοκέφαλο
• προβλήματα του γαστρεντερικού
• αϋπνία
• έντονο άγχος
• κατάθλιψη
• υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση)
• προβλήματα στο δέρμα, όπως το έκζεμα
• έμφραγμα
• εγκεφαλικό επεισόδιο

Υγιείς τρόποι διαχείρισης του θυμού

Μπορείτε να εκφράσετε το θυμό σας με υγιείς τρόπους που περιλαμβάνουν:

• Αν νιώθετε ότι χάνετε τον έλεγχο, απομακρυνθείτε προσωρινά από την κατάσταση μέχρι να ηρεμήσετε.
• Αναγνωρίστε και αποδεχτείτε τα συναισθήματα ως φυσιολογικό κομμάτι της ζωής.
• Προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τις αιτίες που σας προκαλούν το θυμό.
• Από τη στιγμή που θα αναγνωρίσετε το πρόβλημα, σκεφτείτε διαφορετικούς τρόπους διαχείρισης της κατάστασης.
• Μιλήστε σε κάποιο άτομο εμπιστοσύνης για τα συναισθήματά σας.

Μη βοηθητικοί τρόποι αντιμετώπισης του θυμού

Πολλοί άνθρωποι διαχειρίζονται το θυμό τους με ακατάλληλους και επιβλαβείς τρόπους:

• Εκρήξεις θυμού: μερικοί άνθρωποι δεν μπορούν να ελέγξουν το θυμό τους και έχουν την τάση να έχουν ξεσπάσματα, εκρήξεις θυμού ή ακόμα και να μπαίνουν σε αμόκ. Η οργή μπορεί να οδηγήσει σε σωματική κακοποίηση ή βία. Ένα άτομο που δεν μπορεί να ελέγξει το θυμό του μπορεί να απομονωθεί από την οικογένεια και τους φίλους του. Μερικοί άνθρωποι που έχουν ξεσπάσματα θυμού, έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και χρησιμοποιούν το θυμό ως τρόπο για να χειραγωγούν τους άλλους και να νιώθουν ισχυροί.
• Καταπίεση του θυμού: μερικοί άνθρωποι θεωρούν ότι ο θυμός είναι ένα ακατάλληλο ή κακό συναίσθημα και επιλέγουν τα τον καταπιέζουν. Ωστόσο, ο συσσωρευμένος θυμός συχνά μετατρέπεται σε κατάθλιψη και άγχος.

Αντιμετώπιση των διαφωνιών

Όταν έχετε μια διαφωνία με κάποιον, είναι εύκολο να θυμώσετε ή να αναστατωθείτε. Αν δεν λύσετε μια διαφωνία με ένα άτομο που βλέπετε συχνά, αυτή είναι μια πολύ άβολη κατάσταση.

Μιλήστε στο άλλο άτομο για την διαφωνία σας. Αν τον προσεγγίσετε, κάντε το με ευγενικό τρόπο. Μείνετε ήρεμοι και επικοινωνήστε ανοιχτά και ειλικρινά.

Αν το άτομο είναι βίαιο ή επιθετικό, μπορεί η καλύτερη προσέγγιση να μην είναι η άμεση επαφή. Μιλήστε στο τηλέφωνο για να δείτε αν υπάρχει ενδεχόμενο να βρείτε μια λύση στη διαφωνία σας, αν νιώσετε ασφαλείς να το κάνετε. Είναι σημαντικό να έχετε κάποιον μαζί σας, να έχετε υποστήριξη.

Τρόποι διαχείρισης του θυμού

1. Κρατήστε ημερολόγιο

Γράψτε σε ένα ημερολόγιο όλα όσα σας κάνουν να θυμώνετε και πως μπορείτε να τα αντιμετωπίσετε. Με αυτό τον τρόπο βάζετε κάποια πράγματα σε σειρά και μπορείτε να βρείτε λύσεις.

2. Μετρήστε μέχρι το 100

Αν και αυτό μπορεί να μην σας φαίνεται παιδικό ή μη δραστικό, η πραγματικότητα είναι ότι λειτουργεί. Όταν σταματάτε και μετράτε μέχρι το 100 μπορείτε να αποτρέψετε το ξέσπασμα του θυμού σας. Με αυτό τον τρόπο έχετε την ευκαιρία να συγκεντρωθείτε στις σκέψεις σας πριν πείτε ή κάνετε οτιδήποτε.

3. Κάντε μια παύση

Όταν νιώθετε θυμωμένοι για κάτι, είναι σχεδόν αδύνατο να αντιμετωπίσετε την κατάσταση με παραγωγικό και βοηθητικό τρόπο. Αν νιώθετε ότι χάνετε τον έλεγχο, απλά απομακρυνθείτε για λίγο από την κατάσταση. Θα μπορέσετε να την αντιμετωπίσετε καλύτερα, όταν θα είστε πιο ήρεμοι.

4. Σωματική άσκηση

Η άσκηση είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να απελευθερώσετε όλη την ένταση. Μπορείτε να πάτε μια βόλτα στο πάρκο, να τρέξετε ή να κάνετε κάτι που θα σας βοηθήσει να εκτονώσετε την ενέργειά σας, όπως η γιόγκα.

Βρείτε χρόνο να ηρεμήσετε

Αν ξέρετε τις σας χαλαρώνει, θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε το θυμό σας. Βρείτε χρόνο για να κάνετε όλα όσα απολαμβάνετε και σας γεμίζουν χαρά, είτε είναι να ακούσετε μουσική ή να διαβάσετε ένα βιβλίο ή να βγείτε για ψώνια. Ο διαλογισμός είναι πολύ βοηθητικός στη χαλάρωση.