Εργασιακό άγχος: αιτίες και αντιμετώπιση

Εργασιακό Άγχος

Το εργασιακό άγχος είναι ένα πρόβλημα που συνεχώς αυξάνεται σε όλο τον κόσμο και επηρεάζει την υγεία , την ευεξία και την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Το άγχος που σχετίζεται με τη δουλειά αυξάνεται όταν η δουλειά είναι απαιτητική.

Το εργασιακό στρες μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες όπως οι πολλές ώρες εργασίας, οι πολλές ευθύνες, οι διαφωνίες με τους συνεργάτες, η πιθανότητα απόλυσης.

Το άγχος δεν είναι πάντα κακό. Λίγο στρες βοηθά να μένουμε συγκεντρωμένοι, να έχουμε ενέργεια και να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις νέες προκλήσεις στο χώρο εργασίας. Είναι αυτό που σας κρατά σε κίνηση στη διάρκεια μιας παρουσίασης ή σας κρατά σε εγρήγορση για να αποφύγετε ένα ατύχημα ή κάποιο λάθος που θα κοστίσει ακριβά. Στις μέρες μας, το εργασιακό περιβάλλον είναι πολύ απαιτητικό. Οι πολλές ώρες εργασίας, οι αυστηρές προθεσμίες και οι αυξημένες απαιτήσεις προκαλούν ανησυχία και εξουθένωση. Και όταν το άγχος παρεμβαίνει στη λειτουργικότητά σας σταματά να είναι βοηθητικό και αρχίζει να προκαλεί βλάβη στο μυαλό και στο σώμα σας.

Δεν μπορείτε να ελέγξετε όσα συμβαίνουν στο εργασιακό σας περιβάλλον, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχετε δύναμη, ακόμη και αν έχετε κολλήσει σε μια δύσκολη κατάσταση. Αν το στρες παρεμβαίνει στην απόδοσή σας, στην υγεία, ή στην προσωπική σας ζωή είναι η στιγμή να αναλάβετε δράση.

Συμπτώματα εργασιακού στρες

Όταν νιώθετε πίεση στη δουλειά, μπορεί να χάσετε την αυτοπεποίθησή σας και να θυμώνετε εύκολα, να είστε ευερέθιστοι ή να απομονώνεστε. Άλλα σημάδια του εργασιακού άγχους περιλαμβάνουν:

• Νιώθετε άγχος, ευερεθιστότητα ή κατάθλιψη
• Απάθεια, απώλεια ενδιαφέροντος για τη δουλειά σας
• Διαταραχές στον ύπνο
• Κόπωση
• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Μυϊκή ένταση ή πονοκεφάλους
• Γαστρεντερικές διαταραχές
• Κοινωνική απομόνωση
• Έλλειψη σεξουαλικού ενδιαφέροντος

Αιτίες εργασιακού άγχους

Το εργασιακό άγχος μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες και οι επιδράσεις του επηρεάζουν τους εργαζόμενους και τους εργοδότες. Τα διευρυμένα ωράρια εργασίας, οι περικοπές στις οικονομικές απολαβές, οι αυξημένες απαιτήσεις για παραγωγικότητα και η ανασφάλεια είναι κάποιοι από τους παράγοντες που προκαλούν στρες. Κάποιες άλλες αιτίες εργασιακού άγχους περιλαμβάνουν:

• Την εργασιακή ηθική: όταν η ηθική είναι περιορισμένη, οι εργαζόμενοι νιώθουν αδύναμοι. Προσπαθούν έτσι να είναι πολύ παραγωγικοί. Υπάρχουν κάποιες εργασίες στις οποίες οι εργαζόμενοι έρχονται αντιμέτωποι με τις απαιτήσεις των άλλων και δεν μπορούν να ελέγχουν όσα συμβαίνουν.
• Τον τρόπο διοίκησης: ένας άλλος παράγοντας άγχους στην εργασία είναι ο τρόπος διοίκησης. Όταν στο εργασιακό περιβάλλον η επικοινωνία είναι δύσκολη και οι εργαζόμενοι δεν λαμβάνουν μέρος στη λήψη αποφάσεων , τότε δεν νιώθουν υποστήριξη από τους συνεργάτες και τους εργοδότες τους. Η έλλειψη επικοινωνίας οδηγεί σε αυξημένο στρες εξαιτίας της έλλειψης ισορροπίας στη δουλειά.
• Τις εργασιακές υποχρεώσεις: το πως εκτελούνται οι δουλειές είναι ένας παράγοντας που συμβάλει σημαντικά στο εργασιακό στρες. Όταν υπάρχει φόρτος εργασίας, δεν τηρούνται τα διαλλείματα, οι υπερωρίες και βάρδιες είναι ρουτίνα , εκτελούνται περιττές εργασίες τότε ο εργαζόμενος νιώθει ότι δεν έχει αξία. Όταν οι προσδοκίες για μια δουλειά είναι πολύ υψηλές, τότε οι εργαζόμενοι νιώθουν ότι αναλαμβάνουν πολύ περισσότερες ευθύνες από αυτές που μπορούν να διαχειριστούν.
• Την ανησυχία για την επαγγελματική εξέλιξη: ένας άλλος παράγοντας εργασιακού άγχους είναι η ανασφάλεια για την θέση εργασίας ή η έλλειψη ευκαιριών εξέλιξης. Η έλλειψη επιμόρφωσης κάνει τους εργαζομένους να μην έχουν κίνητρο.
• Τις τραυματικές εμπειρίες: είναι αλήθεια ότι κάποιες δουλειές είναι πιο επικίνδυνες από κάποιες άλλες. Οι αστυνομικοί, οι πυροσβέστες, οι στρατιωτικοί βιώνουν καταστάσεις δύσκολες και ζουν καθημερινά με το ρίσκο. Με τον καιρό αυτές οι συνηθισμένες ευθύνες μπορεί να γίνουν πιο δύσκολες.
• Το εργασιακό περιβάλλον: πολλές αιτίες άγχους είναι συναισθηματικές, ωστόσο, ένα δύσκολο εργασιακό περιβάλλον μπορεί να προκαλέσει και σωματικό στρες. Η εργασία σε περιβάλλον με πολλή ζέστη ή κρύο ή θόρυβο ή οι ανεπαρκείς εγκαταστάσεις δημιουργεί άγχος στου εργαζομένους.

Αντιμετώπιση εργασιακού άγχους

Κοιμηθείτε επαρκώς

Μπορεί να νιώθετε ότι δεν έχετε το χρόνο να κοιμηθείτε. Όμως  η αυπνία παρεμβαίνει στην παραγωγικότητά σας, στη δημιουργικότητά σας, και στις δεξιότητες επίλυσης των προβλημάτων και στην ικανότητα να συγκεντρωθείτε. Όσο πιο ξεκούραστοι είστε τόσο καλύτερα μπορείτε να αποδώσετε  και να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις στη δουλειά.

Βελτιώστε την ποιότητα του ύπνου σας κάνοντας κάποιες αλλαγές στην ρουτίνα σας. Καλό είναι να κοιμάστε και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμη και τα σαββατοκύριακα. Προσέξετε τη διατροφή σας και δημιουργήστε ένα περιβάλλον κατάλληλο για ύπνο. Βάλτε στόχο να κοιμάστε 8 ώρες το βράδυ.

Σβήστε όλες τις οθόνες μια ώρα πριν κοιμηθείτε. Το μπλε φως από την τηλεόραση, το κινητό, τον υπολογιστή καταστέλλει την παραγωγή της μελατονίνης και παρεμβαίνει στον ύπνο σας.

Θέστε προτεραιότητες και οργανωθείτε

Όταν η δουλειά και το εργασιακό περιβάλλον σας κατακλύζουν , υπάρχουν μικρά βήματα που μπορείτε να κάνετε για να ανακτήσετε τον έλεγχο.

Δημιουργήστε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα. Αν δουλεύετε συνεχώς και δεν διασκεδάζετε τότε αυτή είναι η τέλεια συνταγή που θα σας οδηγήσει στο burnout. Προσπαθήστε να βρείτε μια ισορροπία ανάμεσα στην δουλειά και στην οικογενειακή ζωή, τις κοινωνικές δραστηριότητες, τις καθημερινές σας υποχρεώσεις και τον ελεύθερο χρόνο.

Κάντε συχνά διαλλείματα. Σιγουρευτείτε ότι κάνετε μικρά διαλλείματα στη διάρκεια της ημέρας όπως να κάνετε ένα περίπατο, να συναντηθείτε με ένα φίλο σας ή να χαλαρώσετε. Προσπαθήστε να τρώτε μεσημεριανό εκτός γραφείου. Αυτό θα σας βοηθήσει να χαλαρώσετε, να γεμίσετε τις μπαταρίες σας και να είστε πιο παραγωγικοί.

Θέστε υγιή όρια. Οι περισσότεροι από εμάς πιεζόμαστε για να είμαστε διαθέσιμοι 24 ώρες την ημέρα ή νιώθουμε υποχρεωμένοι να τσεκάρουμε το κινητό μας για μηνύματα σχετικά με τη δουλειά μας. Αλλά είναι σημαντικό να περνάτε χρόνο χωρίς να δουλεύετε ή να σκέφτεστε τη δουλειά. Αυτό σημαίνει ότι δεν ελέγχετε συνεχώς τα email σας ή δεν απαντάτε σε τηλεφωνήματα στο σπίτι το απόγευμα ή τα σαββατοκύριακα.

Μην αναλαμβάνετε πολλές ευθύνες. Αποφύγετε να κάνετε συνεχώς πράγματα ή να χωρέσετε όσα περισσότερα μπορείτε σε μια μέρα. Προσπαθήστε να θέσετε προτεραιότητες και αφήστε στην άκρη πράγματα που δεν είναι αναγκαία.

Αλλάξτε τις κακές εργασιακές σας συνήθειες

Πολλοί άνθρωποι επιδεινώνουν το εργασιακό στρες με αρνητικές σκέψεις και συμπεριφορές. Αν μπορείτε να αλλάξετε αυτές τις συνήθειες, θα μπορέσετε να διαχειριστείτε πιο αποτελεσματικά το άγχος.

Αντισταθείτε στην τελειομανία. Όταν θέτετε μη ρεαλιστικούς στόχους για τον εαυτό σας, αυτό είναι μια παγίδα. Προσπαθήστε να βάλετε τα δυνατά σας , κανείς δεν θα σας ζητήσει κάτι περισσότερο από αυτό.

Αλλάξτε τον αρνητικό τρόπο σκέψης. Αν επικεντρώνεστε συνεχώς στην αρνητική πλευρά κάθε κατάστασης, τελικά θα ξεμείνετε από ενέργεια και κίνητρο. Προσπαθήστε να σκέφτεστε θετικά για τη δουλειά, να αποφεύγετε τους αρνητικούς συνεργάτες, και να επιβραβεύετε τον εαυτό σας για κάθε μικρό επίτευγμα, αφού κανένας άλλος δεν το κάνει.

Μην προσπαθείτε να ελέγξετε τα ανεξέλεγκτα. Πολλά πράγματα στη δουλειά είναι πέρα από τον έλεγχό μας, ειδικά η συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων. Αντί να ανησυχείτε για αυτό, επικεντρωθείτε σε πράγματα που μπορείτε να ελέγξετε, όπως το πως θα αντιδράσετε εσείς σε κάθε πρόβλημα.

Ανακτήστε τον έλεγχο

Όταν νιώθετε αβεβαιότητα, τα επίπεδα του άγχους αυξάνονται. Μπορείτε όμως να ανακτήσετε τον έλεγχο στη δουλειά σας και στην καριέρα σας.

Μιλήστε στον εργοδότη σας για το εργασιακό περιβάλλον. Οι υγιείς και χαρούμενοι εργαζόμενοι είναι πιο παραγωγικοί, για αυτό ο εργοδότης σας μπορεί να κάνει αλλαγές ώστε να περιορίσει το εργασιακό στρες. Γράψτε μια επιστολή στον εργοδότη σας για συγκεκριμένα πράγματα που επηρεάζουν την εργασία σας.

Ξεκαθαρίστε τα καθήκοντά σας. Ζητήστε από τον υπεύθυνο του τμήματος σας να σας δώσει μια λεπτομερή περιγραφή για τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις σας. Μπορεί να διαπιστώσετε ότι κάνετε δουλειές που δεν αντιστοιχούν στη θέση εργασίας σας και να επισημάνετε τις διαφορές.

Ζητήστε μετάθεση. Αν η επιχείρηση που εργάζεστε είναι αρκετά μεγάλη, ώστε να μπορέσετε να αποφύγετε το τοξικό περιβάλλον μετακινηθείτε σε άλλο τμήμα.

Ζητήστε νέα καθήκοντα. Αν ασχολείστε με την ίδια δουλειά για μεγάλο χρονικό διάστημα, ζητήστε να κάνετε κάτι καινούργιο.

Κάντε ένα διάλλειμα. Αν το burnout μοιάζει αναπόφευκτο, ζητήστε άδεια από τη δουλειά σας. Σχεδιάστε ένα ταξίδι, χρησιμοποιήστε την αναρρωτική σας άδεια και κάντε ότι μπορείτε για να απομακρυνθείτε από την κατάσταση. Χρησιμοποιήστε το χρόνο σας για να ξεκουραστείτε και να γεμίσετε τις μπαταρίες σας.

Βρείτε ικανοποίηση και νόημα στη δουλειά σας

Όταν δεν νιώθετε ικανοποίηση από τη δουλειά σας αυτό μπορεί να προκαλέσει υψηλά επίπεδα άγχους και να έχει σημαντικό κόστος στην σωματική και στην ψυχική σας υγεία. Αλλά για τους περισσότερους, η δουλειά των ονείρων τους που θα είναι ουσιαστική και θα προσφέρει ικανοποίηση είναι απλά ένα όνειρο. Ακόμη και αν δεν είστε σε θέση να αλλάξετε καριέρα και να βρείτε το πάθος σας, μπορείτε να βρείτε νόημα σε μια δουλειά που δεν αγαπάτε.

Ακόμη και σε συνηθισμένες δουλειές, μπορείτε να βρείτε ικανοποίηση αν παραμένετε συγκεντρωμένοι στο πως θα βοηθήσετε τους άλλους. Επικεντρωθείτε στις πτυχές της δουλειάς που απολαμβάνετε. Αλλάξετε την στάση σας προς τη δουλειά σας και αυτό θα σας βοηθήσει να ανακτήσετε την αίσθηση του σκοπού και του ελέγχου.