Εργασιακό άγχος: αντιμετώπιση

Εργασιακό Άγχος

Το στρες δεν είναι πάντα κακό. Λίγο στρες μας βοηθά να μένουμε συγκεντρωμένοι, μας δίνει ενέργεια και έτσι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις στην καθημερινότητά μας, όπως στο χώρο εργασίας. Είναι αυτό που μας κρατά όρθιους σε μια παρουσίαση ή μας κρατά σε εγρήγορση για να αποφύγουμε λάθη ή ατυχήματα. Αλλά στις μέρες μας, το εργασιακό άγχος γίνεται όλο και πιο έντονο. Οι πολλές ώρες εργασίας, οι προθεσμίες και οι αυξημένες απαιτήσεις προκαλούν ανησυχία, εξουθένωση και πίεση. Και όταν δεν έχετε τις ικανότητες να αντιμετωπίσετε το χρόνιο στρες, σταματά να γίνεται βοηθητικό και ξεκινά να προκαλεί βλάβη στο μυαλό και στο σώμα σας, και στην ικανοποίηση που νιώθετε από την εργασία και τη ζωή σας.

Δεν μπορείτε να ελέγξετε τα πάντα στο εργασιακό σας περιβάλλον αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είστε αδύναμοι, ακόμη και αν έχετε κολλήσει σε μια δύσκολη κατάσταση. Αν το εργασιακό άγχος παρεμβαίνει στην απόδοση και στην παραγωγικότητα σας, στην υγεία σας  ή στην προσωπική σας ζωή είναι η στιγμή να αναλάβετε δράση. Δεν έχει σημασία ποια είναι η δουλειά σας, ποιες είναι οι φιλοδοξίες σας  ή πόσο πιεστική είναι η δουλειά σας, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τα επίπεδα του άγχους και να κερδίσετε την αίσθηση του ελέγχου στη δουλειά σας.

Κοινές αιτίες εργασιακού άγχους περιλαμβάνουν:

• Φοβάστε την απόλυση
• Κάνετε υπερωρίες (ιδίως αν δεν αμοίβεστε)
• Προσβλητικές συμπεριφορές από τοξικούς εργοδότες ή/και προϊσταμένους
• Πιέζεστε για να ικανοποιήσετε τις αυξημένες προσδοκίες και τις απαιτήσεις
• Πιέζεστε να έχετε άριστη απόδοση συνεχώς
• Έλλειψη ελέγχου ή επιλογών για το πως θα κάνετε τη δουλειά σας

Σημάδια εργασιακού άγχους

Όταν νιώθετε πίεση στη δουλειά, χάνετε την αυτοπεποίθησή σας και γίνεστε ευερέθιστοι ή απομονώνεστε. Άλλα συμπτώματα του εργασιακού άγχους περιλαμβάνουν:

• Ανησυχία, ευερεθιστότητα , κατάθλιψη
• Απάθεια, έλλειψη ενδιαφέροντος για τη δουλειά
• Προβλήματα στον ύπνο
• Χρόνια κόπωση
• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Μυϊκή ένταση ή πονοκεφάλους
• Στομαχικές διαταραχές, ευερέθιστο έντερο
• Κοινωνική απομόνωση
• Απώλεια ενδιαφέροντος για σεξ

Το στρες μπορεί να θεωρηθεί μια δυσάρεστη αντίδραση στην υπερβολική πίεση. Η πίεση είναι συχνά κομμάτι της δουλειάς και μας δίνει κίνητρο να μείνουμε συγκεντρωμένοι στους στόχους μας. Ωστόσο, η υπερβολική πίεση μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογικά προβλήματα και ψυχοσωματικά συμπτώματα και νοσήματα. Οι ακόλουθες αλλαγές στη συμπεριφορά μπορεί να υποδηλώνουν στρες:

• Σωματικά συμπτώματα: κόπωση, δυσπεψία και ναυτία, πονοκέφαλος, πόνοι στους μύες, ταχυπαλμία.
• Ψυχικά συμπτώματα: δυσκολία στη λήψη αποφάσεων, δυσκολία στη συγκέντρωση, απώλεια μνήμης, συναισθήματα ανεπάρκειας ή χαμηλή αυτοεκτίμηση.
• Συναισθηματικά συμπτώματα: ευερεθιστότητα, εκρήξεις θυμού, υπερευαισθησία, εξουθένωση (burn out).
• Συμπεριφορικά συμπτώματα: αλλαγές στην απόδοση, υπερβολικός φόρτος εργασίας, απουσίες παρατεταμένες ή επαναλαμβανόμενες.

Το κόστος του εργασιακού άγχους

Όλοι μας βιώνουμε στρες στο εργασιακό μας περιβάλλον. Είτε πρόκειται για προθεσμίες που πρέπει να προλάβουμε, είτε να διαχειριστούμε πολύπλοκες και ξαφνικές καταστάσεις, το στρες στη δουλειά είναι φυσιολογικό κομμάτι της επαγγελματικής μας υπόστασης. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι, βιώνουν το στρες στη δουλειά τόσο έντονα που έχει αρνητικές επιπτώσεις στην συνολική τους υγεία και ευεξία.

Όλοι οι εργαζόμενοι βιώνουν σωματικό, συναισθηματικό και ψυχικό στρες στη δουλειά τους καθώς προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις και πολλές φορές δεν έχουν τις ικανότητες ή τα μέσα για να το κάνουν.

Η πίεση ή το αναπόφευκτο συναίσθημα άγχους στη δουλειά μπορεί να φτάσει σε σημείο που να επηρεάζει αρνητικά την ψυχική υγεία ενός ανθρώπου. Η ανησυχία, η κατάθλιψη, οι εναλλαγές στη διάθεση, η ευερεθιστότητα, ή η δυσκολία στη συγκέντρωση είναι μόνο κάποια από τα ψυχοσωματικά συμπτώματα που παρατηρούνται στους χώρους εργασίας. Σε πολλές περιπτώσεις τα συμπτώματα του εργασιακού άγχους μπορούν να εκδηλωθούν σωματικά με μυϊκή ένταση, πονοκεφάλους, αϋπνία, διαταραχές στο στομάχι.

Το εργασιακό άγχος έχει μεγάλο κόστος για τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις. Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις του στρες νιώθουν ότι χάνουν το κίνητρό τους και ότι είναι εξουθενωμένοι και λιγότερο παραγωγικοί από αυτούς που είναι χαρούμενοι.

Αντιμετώπιση εργασιακού άγχους

Πολλοί άνθρωποι νιώθουν ότι δεν μπορούν να ελέγξουν το εργασιακό τους άγχος, αλλά υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να κάνουν για να ηρεμούν.

1. Άσκηση

Η άσκηση έχει πολλαπλά οφέλη στην ψυχική υγεία. Η φυσική δραστηριότητα δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να πηγαίνετε στο γυμναστήριο καθημερινά. Ένας περίπατος στη γειτονιά σας ή στη φύση βοηθά να ηρεμήσετε, να βάλετε σε τάξη τις σκέψεις σας και να αναζωογονηθείτε. Αν έχετε χρόνο βάλτε το περπάτημα στην καθημερινή σας ρουτίνα. Η αλλαγή παραστάσεων βοηθά ώστε να βλέπετε με πιο θετική ματιά τα πράγματα. Αν νιώθετε ότι δεν έχετε κίνητρο να ξεκινήσετε άσκηση, να υπενθυμίζετε στον εαυτό σας ότι οποιαδήποτε μορφή άσκησης είναι πολύ καλύτερη από την παντελής έλλειψη άσκησης.

2. Πνευματική ισορροπία

Μαζί με την φυσική δραστηριότητα, οι τεχνικές ενσυνειδητότητας όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός και οι τεχνικές αναπνοών βοηθούν στην ανακούφιση από το στρες. Μπορείτε ενώ δουλεύετε να κάνετε ένα διάλλειμα και να συγκεντρωθείτε στην αναπνοή σας. Με αυτό τον τρόπο οι σκέψεις σας θα μπουν σε τάξη και θα μπορέσετε να είστε πιο αποδοτικοί.

3. Ισορροπία εργασίας και προσωπικής ζωής

Μία από τις πιο ύπουλες επιπτώσεις του εργασιακού άγχους είναι ότι πολλοί άνθρωποι το κουβαλούν μαζί στο σπίτι τους. Οι υπερβολικές ώρες ενασχόλησης με τη δουλειά έχει ως αποτέλεσμα να είστε εξαντλημένοι και να μην έχετε υπομονή με τους δικούς σας ανθρώπους, να μην έχετε ελεύθερο χρόνο για την οικογένεια, τους φίλους σας και τους ανθρώπους που αγαπάτε. Παρόλο την κούρασή σας, αντί να καθίσετε στον καναπέ και να δείτε τηλεόραση, όταν έχετε ελεύθερο χρόνο κανονίστε να κάνετε κάτι με την οικογένειά ή τους φίλους σας. Βγείτε για φαγητό, για να ξεκινήσετε μια δραστηριότητα και οργανώστε τις επόμενες διακοπές σας ώστε να έχετε περισσότερο χρόνο μαζί για να ηρεμήσετε και να χαλαρώσετε.

Οι διακοπές δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να είναι ένα μεγάλο ταξίδι. Μια απλή εκδρομή το σαββατοκύριακο είναι ότι πρέπει για να αδειάσει το μυαλό σας, να γεμίσετε τις μπαταρίες σας και να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις στη δουλειά σας.

4. Μην απαντάτε σε email μετά τη δουλειά

Μην απαντάτε σε email μετά τη δουλειά ή μην τα τσεκάρετε συνεχώς, εκτός και αν η δουλειά σας απαιτεί να είστε διαθέσιμοι. Απενεργοποιήστε τις ειδοποιήσεις στο κινητό σας για email. Θέστε υγιή όρια για τον εαυτό σας και τους άλλους, ακόμη και στη διάρκεια της δουλειάς. Δεν υπάρχει τίποτα κακό στο να κάνετε ξεκάθαρο ποιες στιγμές δεν θα είστε διαθέσιμοι. Τα διαλλείματα στη δουλειά είναι πολύ σημαντικά για να μπορέσετε να αντιμετωπίσετε το εργασιακό άγχος.

5. Ποιοτικός ύπνος  

Αν νιώθετε ενοχές που κοιμάστε πολύ αργά λόγω εργασίας, αποφασίστε συνειδητά να δημιουργήσετε μια ρουτίνα ύπνου κατά την οποία θα κοιμάστε και θα ξυπνάτε την ίδια ώρα ώστε να ξεκουράζεστε όσο χρειάζεστε και να μπορείτε να αντεπεξέλθετε στο στρες της δουλειάς. Αν προσπαθείτε να κοιμηθείτε και το μυαλό σας τρέχει σε θέματα εργασίας δεν μπορείτε να ηρεμήσετε. Πριν πέσετε για ύπνο κλείστε όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές. Το διάβασμα βοηθά να χαλαρώσετε πριν τον ύπνο.

6. Συζητήστε και βρείτε λύσεις

Το εργασιακό στρες είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Το πρώτο βήμα είναι να το αναγνωρίσετε και να μάθετε να διαχειρίζεστε όλα όσα σας αγχώνουν στη δουλειά. Αν νιώθετε ότι δεν έχετε θέσει υγιή όρια στους άλλους, συζητήστε το θέμα με ένα άτομο εμπιστοσύνης ώστε να πάρετε και μια άλλη γνώμη. Μην αφήνετε το άγχος να συσσωρεύετε γιατί το μόνο που θα καταφέρετε είναι να βλάψετε τον εαυτό σας.

7. Δεξιότητες διαχείρισης στρες

Όταν περνάτε δύσκολες περιόδους με στρες στη δουλειά καλό θα ήταν να κάνετε τα παρακάτω τα οποία στηρίζουν το σώμα σας:

• Καταναλώστε υγιεινές τροφές
• Ισορροπημένη διατροφή
• Κάντε μικρά και συχνά γεύματα και μην παραλείπετε το πρωινό
• Αποφύγετε το αλκοόλ, την καφεΐνη, το κάπνισμα και τα ενεργειακά ποτά

Διαχειριστείτε καλύτερα το χρόνο σας:

• Κρατήστε ένα ημερολόγιο με τις προθεσμίες ολοκλήρωσης των εργασιών σας
• Οργανώστε τις καθημερινές σας υποχρεώσεις
• Μην αφήνετε δουλειές για την τελευταία στιγμή
• Δώστε χρόνο στον εαυτό σας να ηρεμήσει, δείτε την οικογένεια και τους φίλους σας
• Αν είστε αναβλητικοί, κάντε βήματα για να γίνετε πιο αποφασιστικοί

Αντιμετωπίστε όλα τα θέματα που προκύπτουν:

• Μην αποφεύγετε τα θέματα που προκύπτουν
• Μην κρύβετε τα συναισθήματά σας
• Μιλήστε για όσα σας απασχολούν με τους φίλους ή την οικογένειά σας

Ικανοποίηση και νόημα στην εργασία 

Αν δεν νιώθετε ικανοποιημένοι από τη δουλειά σας αυτό προκαλεί αυξημένα επίπεδα άγχους και μπορεί να έχει μεγάλο κόστος στην σωματική και στην ψυχική σας υγεία. Για πολλούς από εμάς, η δουλειά των ονείρων τους είναι αυτή που δίνει νόημα στη ζωή τους και επιβράβευση. Αν δεν κάνετε τη δουλειά των ονείρων σας, μπορείτε να βρείτε σκοπό και ικανοποίηση στη δουλειά που κάνετε. Επικεντρωθείτε σε όσα απολαμβάνετε στη δουλειά σας ακόμη και αν αυτό είναι το μεσημεριανό γεύμα με τους συνεργάτες σας. Αν αλλάξετε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζετε τη δουλειά σας μπορείτε να ανακτήσετε την αίσθηση του σκοπού και του ελέγχου.