Εξωσωματική γονιμοποίηση

Εξωσωματική γονιμοποίηση

Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) είναι η πιο γνωστή και αποτελεσματική μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής που βοηθά τα ζευγάρια να αποκτήσουν παιδί. Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε εγκυμοσύνη όταν άλλες θεραπείες δεν έχουν αποτέλεσμα. Η υπογονιμότητα είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει περίπου το 10-15% των ζευγαριών στην αναπαραγωγική ηλικία. Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των ζευγαριών που ψάχνει θεραπεία για την υπογονιμότητα είναι δραματικά μεγάλος. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας παραγόντων όπως η αναβολή της τεκνοποίησης στις γυναίκες, η ανάπτυξη νέων θεραπειών για την υπογονιμότητα. Όμως η υπογονιμότητα έχει σημαντική επίδραση στην ψυχική υγεία καθώς οι θεραπείες υπογονιμότητας επηρεάζουν την διάθεση και την ευεξία.

Ψυχολογική επίδραση της υπογονιμότητας

Η απόκτηση ενός παιδιού είναι ένα τεράστιο βήμα για τους άνδρες και τις γυναίκες. Όταν ένα ζευγάρι δυσκολεύεται να αποκτήσει παιδί τότε το άγχος είναι έντονο και ο θυμός, η κατάθλιψη, τα οικογενειακά προβλήματα, η σεξουαλική δυσλειτουργία, και η κοινωνική απομόνωση είναι κάποιες από τις συνέπειες. Τα ζευγάρια βιώνουν το στίγμα και έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση λόγω της υπογονιμότητας. Γενικά, οι γυναίκες με θέματα γονιμότητας έχουν περισσότερο στρες από ότι οι άνδρες. Και οι άνδρες και οι γυναίκες νιώθουν ότι έχουν χάσει την ταυτότητά τους.

Εξωσωματική γονιμοποίηση;

Σε μια φυσιολογική εγκυμοσύνη, η ανάπτυξη και η ωρίμανση του ωαρίου συμβαίνει μέσα στην ωοθήκη. Η ωορρηξία είναι η διαδικασία κατά την οποία η ωοθήκη απελευθερώνει το ωάριο. Για να επιτευχθεί η εγκυμοσύνη, το σπέρμα ταξιδεύει μέσω της μήτρας στη σάλπιγγα για να συναντήσει το ωράριο, να το διαπεράσει και να έτσι να συμβεί η γονιμοποίηση. Το γονιμοποιημένο ωάριο ή αλλιώς το έμβρυο, στη συνέχεια προσκολλάται στα τοιχώματα της μήτρας και ξεκινά η ανάπτυξή του σε μωρό.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια επιλογή για τις παρακάτω περιπτώσεις:

• όταν μια γυναίκα δεν μπορεί να μείνει έγκυος φυσιολογικά
• το ζευγάρι έχει θέματα υπογονιμότητας
• ο άνδρας αντιμετωπίζει θέματα γονιμότητας ή το σπέρμα του δεν πληροί τις φυσιολογικές παραμέτρους

Ιστορικά, το 1978 η Λουίζ Μπράουν ήταν το πρώτο μωρό μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση, ενώ Ο Ρόμπερτ Έντουαρντς και ο Πάτρικ Στέπτο ήταν δύο επιστήμονες που είχαν ειδίκευση σε θέματα γονιμότητας και ήταν πρωτοπόροι στην εξωσωματική γονιμοποίηση.

Ποιες είναι οι αιτίες υπογονιμότητας που οδηγούν στην εξωσωματική γονιμοποίηση;

Όσον αφορά την υπογονιμότητα, η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια επιλογή αν εσείς ή ο σύντροφός σας έχετε τα εξής θέματα:

• Ενδομητρίωση
• Χαμηλός αριθμός σπερματοζωαρίων
• Προβλήματα με την μήτρα και τις σάλπιγγες
• Προβλήματα με την ωορρηξία
• Αντισώματα που βλάπτουν το σπέρμα ή τα ωάρια
• Αδυναμία του σπέρματος να διαπεράσει ή να επιβιώσει στην βλέννα του τραχήλου της μήτρας
• Κακή ποιότητα ωαρίων
• Γενετικά προβλήματα της μητέρας ή του πατέρα
• Ανεξήγητα προβλήματα γονιμότητας

Η εξωσωματική γονιμοποίηση δεν είναι ποτέ η πρώτη επιλογή στα θέματα υπογονιμότητας εκτός από τις περιπτώσεις της πλήρους απόφραξης των σαλπίγγων. Είναι μια επιλογή όταν άλλες μέθοδοι, όπως τα φάρμακα για την γονιμότητα ή το χειρουργείο δεν έχουν αποτέλεσμα.

Ποια είναι τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης;

Σύμφωνα με τα στοιχεία τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι:

• 52,7% για ανθρώπους κάτω των 35 ετών
• 38% για ανθρώπους 35-37 ετών
• 24,4% για ανθρώπους 38-40 ετών
• 7,9% για ανθρώπους άνω των 40 ετών

Διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης

Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Περιλαμβάνει τον συνδυασμό φαρμακευτικών αγωγών και χειρουργικών επεμβάσεων ώστε να μπορέσει το σπερματοζωάριο να γονιμοποιήσει το ωάριο, και να γίνει η εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα.

Πρώτα, η γυναίκα ξεκινά την φαρμακευτική αγωγή ώστε να παραχθούν αρκετά ωάρια τα οποία θα είναι έτοιμα για γονιμοποίηση. Στη συνέχεια ο γιατρός λαμβάνει τα ωάρια από το σώμα και τα φέρνει σε επαφή με τα σπερματοζωάρια στο εργαστήριο, ώστε να μπορέσουν να γονιμοποιήσουν το ωάριο. Στη συνέχεια 1 ή περισσότερα γονιμοποιημένα ωάρια (έμβρυα) τοποθετούνται άμεσα στη μήτρα. Η εγκυμοσύνη ξεκινά αν ένα οποιοδήποτε έμβρυο καταφέρει να εμφυτευτεί στο τοίχωμα της μήτρας.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει πολλά βήματα και χρειάζονται αρκετοί μήνες για να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Μερικές φορές λειτουργεί με την πρώτη προσπάθεια, αλλά πολλοί άνθρωποι χρειάζονται περισσότερους από έναν κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης για να επιτευχθεί η εγκυμοσύνη. Η εξωσωματική γονιμοποίηση αυξάνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης αν υπάρχουν προβλήματα γονιμότητας , αλλά δεν είναι δεδομένο ότι λειτουργεί για όλους, κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός.

Ποια είναι τα στάδια της εξωσωματικής γονιμοποίησης;

Το πρώτο βήμα της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι η λήψη φαρμακευτικής αγωγής από τη γυναίκα για αρκετούς μήνες για να μπορέσουν οι ωοθήκες να παράγουν αρκετά ωάρια που θα είναι ώριμα και έτοιμα για γονιμοποίηση. Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως  διέγερση των ωοθηκών και κάθε γυναίκα αυτό το διάστημα κάνει συχνά υπερήχους και εξετάσεις αίματος για την παρακολούθηση των επιπέδων των ορμονών και την διαδικασία παραγωγής των ωαρίων.

Όταν οι ωοθήκες παράγουν αρκετά ώριμα ωάρια, ο γιατρός προχωρά στην ωοληψία (συλλογή των ωαρίων). Η ωοληψία είναι μια σχετικά απλή επέμβαση που μπορεί να γίνει στο ιατρείο του γιατρού ή σε μια κλινική.

Η ασθενής στη διάρκεια της ωοληψίας λαμβάνει ελαφριά νάρκωση (μέθη) ώστε να είναι ήρεμη και άνετη. Ο γιατρός με τη βοήθεια των υπερήχων τοποθετεί μια λεπτή, κοίλη βελόνα μέσα από τον κόλπο στις ωοθήκες και στα ωοθυλάκια που περιέχουν τα ωάρια. Η βελόνα είναι σε σύνδεση με μια συσκευή αναρρόφησης που τραβάει απαλά τα ωάρια από κάθε ωοθυλάκιο.

Στο εργαστήριο, συμβαίνει η ανάμιξη των ωαρίων με τα σπερματοζωάρια, και αυτή είναι η διαδικασία της γονιμοποίησης.

Η αποθήκευση των ωαρίων και των σπερματοζωαρίων περιλαμβάνει ειδικές συνθήκες και έτσι προκύπτει η γονιμοποίηση. Όταν τα σπερματοζωάρια έχουν χαμηλή κινητικότητα (δεν κολυμπούν καλά), μπορεί να γίνει άμεση τοποθέτηση των σπερματοζωαρίων μέσα στο ωάριο για την γονιμοποίηση του ωαρίου (αυτή η διαδικασία είναι η μικρογονιμοποίηση).

Περίπου 3-5 ημέρες μετά την ωοληψία, μπορεί να γίνει η τοποθέτηση ενός ή περισσότερων εμβρύων στην ενδομητρική κοιλότητα (διαδικασία εμβρυομεταφοράς). Με τη βοήθεια ενός πολύ λεπτού καθετήρα που εισέρχεται στο εσωτερικό της μήτρας, διακολπικά, ο γιατρός εισάγει το έμβρυο απευθείας στη μήτρα.

Η κύηση συμβαίνει αν γίνει η εμφύτευση οποιουδήποτε εμβρύου στο τοίχωμα της μήτρας. Η εμβρυομεταφορά γίνεται στο ιατρείο του γιατρού σας ή σε κλινική και δεν είναι επώδυνη διαδικασία.

Ποιες είναι οι παρενέργειες της εξωσωματικής γονιμοποίησης;

Όπως όλα τα φάρμακα και οι χειρουργικές επεμβάσεις, έτσι και η εξωσωματική έχει κάποιες  πιθανές παρενέργειες, που περιλαμβάνουν φούσκωμα, κράμπες, ευαισθησία στο στήθος , εναλλαγές στη διάθεση, πονοκεφάλους, μώλωπες από τις ενέσεις, αλλεργικές αντιδράσεις στα φάρμακα , αιμορραγία, λοιμώξεις.

Ο γιατρός σας μπορεί να σας λύσει οποιαδήποτε απορία σχετικά με την διαδικασία ή τις ανησυχίες σας για την εξωσωματική γονιμοποίηση.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια δύσκολη διαδικασία συναισθηματικά, και για την γυναίκα και για το σύντροφο και την οικογένειά τους. Πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους στη διάρκεια της διαδικασίας. Ωστόσο, κάθε γυναίκα και κάθε ζευγάρι μπορεί να ζητήσει ψυχολογική υποστήριξη.

Επίσης, οι αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης επιβαρύνουν ψυχολογικά τις γυναίκες. Σε πολλές τέτοιες περιπτώσεις, η θεραπεία EMDR έρχεται να δώσει τη λύση, βοηθώντας τις γυναίκες να ξεπεράσουν την απογοήτευση και τη στεναχώρια προηγούμενων προσπαθειών.

Ας μην ξεχνάμε και το οικονομικό κόστος της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Το κόστος μιας εξωσωματικής είναι μεγάλο και ιδίως σε εκείνες τις περιπτώσεις που χρειάζεται να γίνουν πολλαπλές προσπάθειες, το συνολικό κόστος γίνεται δυσβάστακτο. Αν δεν υπάρχει μια μεγάλη οικονομική άνεση, τότε αυτό προσθέτει σημαντική ψυχολογική πίεση στο ζευγάρι.

Ομοιοπαθητική και εξωσωματική γονιμοποίηση

Σε πολλές περιπτώσεις η ομοιοπαθητική μπορεί να δώσει λύση στις περιπτώσεις υπογονιμότητας ή εκεί που αποτυγχάνουν οι εξωσωματικές γονιμοποιήσεις, ιδίως αν οι εξετάσεις δεν αναδεικνύουν κάποιο ανατομικό ή βιολογικό πρόβλημα. Τονίζουμε ότι τα ομοιοπαθητικά φάρμακα είναι φυσικής προέλευσης, δεν έχουν παρενέργειες και μπορεί να συνδυάζονται παράλληλα με άλλα σκευάσματα που μπορεί να χρειάζεται να παίρνετε.