Φαινόμενο Dunning-Kruger

Φαινόμενο Dunning-Kruger

Γνωρίζατε ότι ο χυμός λεμονιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως "αόρατο μελάνι;" Λοιπόν, ο McArthur Wheeler το γνώριζε και πίστευε ότι ο χυμός λεμονιού μπορούσε να τον κάνει αόρατο.

Το 1995 ο McArthur περπάτησε και λήστεψε δύο τράπεζες στο φως της ημέρας. Δεν είχε κάνει καμία προσπάθεια να καλύψει το πρόσωπό του, εκτός από το να βάλει χυμό λεμονιού. Μια ώρα αργότερα μετά τη ληστεία, η αστυνομία τον συνέλαβε. Όταν ο McArthur είδε τον εαυτό του στο βίντεο, φώναξε, "Μα είχα βάλει χυμό λεμονιού!"

Το περιστατικό ενέπνευσε μια μελέτη που αναπτύχθηκε το 1999 από τον ψυχολόγο David Dunning και τον μεταπτυχιακό φοιτητή Justin Kruger που είχε ως αποτέλεσμα το φαινόμενο Dunning-Kruger.

Το 1999, δύο ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου Cornell, οι David Dunning και Justin Kruger, έκαναν μια μελέτη στην οποία ανέλυαν το πρόβλημα της μεταγνωστικής ικανότητας των ανθρώπων. Έκαναν αρκετά τεστ για να καταλάβουν τις ψυχολογικές διαδικασίες πίσω από την υπερβολική αυτοπεποίθηση, και τα ευρήματα της μελέτης οδήγησαν σε μια νέα ιδέα στον κόσμο της ψυχολογίας, το φαινόμενο Dunning-Kruger.

Τι είναι το φαινόμενο Dunning-Kruger;

Το φαινόμενο Dunning-Kruger είναι μια κοινωνικοψυχολογική θεωρία που περιγράφει την τάση ορισμένων ανθρώπων να υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους και την ευφυΐα τους. Πιστεύουν ότι είναι πιο ικανοί, πιο έξυπνοι από τους άλλους. Συνήθως οι άνθρωποι αυτοί καταλήγουν σε λάθος συμπεράσματα και κάνουν πολλά λάθη, αλλά η άγνοια τους εμποδίζει να αναγνωρίσουν την ανεπάρκειά τους.

Πώς λειτουργεί;

Αυτό το φαινόμενο συνήθως εκδηλώνεται σε άτομα που δεν είναι ενημερωμένα και έχουν υπερβολική αυτοπεποίθηση για τις γνώσεις τους σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Απολαμβάνουν μια ψευδή αίσθηση αυτοϊκανοποίησης, που συχνά συνορεύει με την αυταπάτη.

Μια σημαντική πτυχή του φαινομένου Dunning-Kruger είναι ότι πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να ξεχωρίσουν για ποιους ισχύει. Το φαινόμενο Dunning-Kruger δεν αφορά μονάχα την υπερβολική αυτοπεποίθηση. Ισχύει για όλους. Αποτελεί μια προειδοποίηση ότι πρέπει να παραμένουμε ταπεινοί και προσεκτικοί όταν δοκιμάζουμε πράγματα έξω από τις γνώσεις μας.

Ποιους επηρεάζει το φαινόμενο Dunning-Kruger;

Σε αντίθεση με όσα προβάλλουν τα social media, ο καθένας μπορεί να επηρεαστεί από το φαινόμενο Dunning-Kruger. Δεν γλιτώνουν από αυτό ούτε οι έξυπνοι άνθρωποι. Επειδή, στον πυρήνα του, είναι μια γνωστική προκατάληψη που επικρατεί στους ανθρώπους ανεξάρτητα από το επίπεδο νοημοσύνης τους

Ο καθένας που δεν γνωρίζει τις ικανότητές του μπορεί να επηρεαστεί από το φαινόμενο Dunning-Kruger. Μπορεί κάποιος να είναι πολύ έξυπνος, αλλά να μην έχει μαγειρικές ικανότητες. Έτσι, ακόμη και αν πιστεύει ότι μπορεί να φτιάξει κάτι νόστιμο , αυτό δεν θα γίνει.

Παραδείγματα του φαινομένου Dunning-Kruger

Μπορεί να έχετε στην παρέα σας ένα φίλο που να λέει ότι ξέρει τα πάντα για τη φυσική αλλά δεν μπορεί να εξηγήσει τη θεωρία της σχετικότητας.

Ίσως να έχετε ένα γείτονα που πιστεύει ότι είναι ειδικός στις κατασκευές αλλά δεν μπορεί να φτιάξει κάτι απλό στο σπίτι του.

Μπορεί να έχετε ένα συγγενή που να νομίζει ότι είναι έξυπνος και να μην μπορεί να κάνει μια ολοκληρωμένη πρόταση.

Η ψυχολογία του φαινομένου Dunning–Kruger

Στο φαινόμενο Dunning–Kruger οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοαντίληψη δεν μπορούν να δουν αντικειμενικά τις ικανότητές τους. Έτσι, βλέπουν τα πράγματα από μια πολύ περιορισμένη οπτική, δεν μπορούν να κρίνουν τις γνώσεις. Το φαινόμενο Dunning-Kruger μπορεί να οδηγεί σε απρόβλεπτες συμπεριφορές, λάθος αποφάσεις ή εσφαλμένα συμπεράσματα.

Επίδραση του φαινομένου Dunning–Kruger στη λήψη αποφάσεων

Οι άνθρωποι με το φαινόμενο Dunning-Kruger τυπικά κάνουν περισσότερα λάθη παρά σωστά. Οι κρίσεις τους είναι λανθασμένες, παίρνουν κακές αποφάσεις και όλα αυτά οδηγούν στην υπερεκτίμηση των ικανοτήτων τους και την υποτίμηση των άλλων.

Οι άνθρωποι που εμφανίζουν το φαινόμενο Dunning-Kruger μπορεί να έχουν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

1. Έλλειψη κριτικής σκέψης

Οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να έχουν κριτική σκέψη λόγω της έλλειψης της αυτοαντίληψης. Θεωρούν ότι οι απόψεις τους είναι σωστές και υποτιμούν κάθε αντίθετη άποψη.

Η έλλειψη κριτικής σκέψης κάνει τους ανθρώπους να μην παίρνουν σωστές αποφάσεις και αυτό αποτελεί εμπόδιο για την επιτυχία και την επίτευξη των στόχων τους.

2. Εύθραυστο "εγώ"

Το φαινόμενο Dunning-Kruger μπορεί να οδηγεί τους ανθρώπους σε επικίνδυνα επίπεδα αυταπάτης και εγωισμού. Αυτά τα άτομα απλά δεν μπορούν να κρίνουν την επιτυχία ή την αποτυχία των πράξεων τους.

Ποτέ δεν θεωρούν τον εαυτό τους υπεύθυνο, το να κάνουν λάθος είναι εξωπραγματικό. Αυτή η στάση τους δεν τους επιτρέπει να μάθουν από τα λάθη τους και να εξελιχθούν.

3. Δυσκολία στην αποδοχή της κριτικής

Όταν συνηθισμένοι άνθρωποι δύσκολα δέχονται την κριτική, σκεφτείτε πόσο δύσκολο είναι αυτό για τους ανθρώπους που εμφανίζουν το φαινόμενο Dunning-Kruger. Κάθε κριτική αποτελεί μια προσβολή και είναι μια προσωπική επίθεση.

Όμως, αυτή η λογική έχει αρνητική επίδραση στη δουλειά και μειώνει την απόδοση.

4. Κακή επικοινωνία

Όταν κάποιος αντιμετωπίζει προκλήσεις πέρα από την ειδικότητά του, το φαινόμενο Dunning-Kruger οδηγεί στην κακή επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Οι κακές επιλογές επηρεάζουν τους ανθρώπους και οι συνέπειες των πράξεων τους.

Γιατί είναι σημαντικό το φαινόμενο Dunning-Kruger;

Το φαινόμενο Dunning-Kruger μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε τα δικά μας τυφλά σημεία και μας δίνει τη δυνατότητα να προσαρμόσουμε τις αντιλήψεις μας. Οι άνθρωποι που είναι θύματα του φαινομένου, είναι δύσκολο να προσαρμόσουν τις προσωπικές τους απόψεις. Για να γίνει αυτό πρέπει να κάνουν ένα βήμα πίσω και να συνειδητοποιήσουν ότι η αυτοαντίληψη τους μπορεί κάποιες φορές να είναι λανθασμένη. Εάν κάνετε επιλογές με βάση τις προσωπικές σας γνώσεις και δεξιότητες, πιθανότατα δεν έχετε συμβουλευτεί αξιόπιστες πληροφορίες.

Επίσης, όταν οι άλλοι κάνουν ισχυρισμούς για τις δεξιότητες τους, είναι σημαντικό να κάνετε παρατηρήσεις και να συμβουλεύεστε άλλες πηγές πριν σας πείσουν ότι αξίζουν οτιδήποτε από εσάς (την επιχείρησή σας, για παράδειγμα). Ακόμη και αν ένα άτομο πιστεύει ότι διαπρέπει σε κάτι, μπορεί να έχει άγνοια και να υπερεκτιμά τις ικανότητές του.

Το φαινόμενο Dunning-Kruger μπορεί να μας κάνει να ακούμε τους ανθρώπους με αυτοπεποίθηση πριν από τους αξιόπιστους ανθρώπους. Αυτό μπορεί να έχει τεράστια επίδραση σε πολλούς τομείς. Σύμφωνα με το φαινόμενο Dunning-Kruger ακούμε πρώτα όσους μιλούν πρώτοι και δυνατά πριν από αυτούς που οι λέξεις τους έχουν αξία.

Αποφυγή του φαινομένου Dunning-Kruger

Δεν υπάρχει ένας χρυσός κανόνας για την αποφυγή του φαινομένου Dunning-Kruger. Αυτό που μπορεί  να βοηθήσει είναι η αυτογνωσία και η αναγνώριση των δεξιοτήτων.

Κάποιες στρατηγικές που μπορεί να βοηθήσουν περιλαμβάνουν:

• Προσπαθήστε με ειλικρίνεια να κατανοήσετε τις γνώσεις και τις ικανότητές σας.
• Μπορείτε να μιλήσετε με ένα φίλο σας ή ένα μέλος της οικογένειάς σας. Η γνώμη των άλλων θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τις δεξιότητές σας σε ένα συγκεκριμένο πεδίο.
• Αναγνωρίστε τις δυνάμεις και τις αδυναμίες σας.
• Ξεκινήστε ψυχοθεραπεία για να μάθετε να δέχεστε την κριτική.