Φόβος τρέλας

Φόβος τρέλας

Αν υποφέρετε από άγχος, ίσως να έχετε νιώσει κάποιες στιγμές ότι χάνετε τον έλεγχο, ότι θα χάσετε το μυαλό σας. Για μερικούς ανθρώπους, αυτό είναι μια σκέψη που περνά από το μυαλό τους χωρίς να δημιουργεί κάποιο πρόβλημα. Ωστόσο, υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους αυτή η σκέψη μπορεί να μετατραπεί σε ένα μεγάλο φόβο, το φόβο της τρέλας. Όσο περισσότερο κυριαρχεί αυτή η σκέψη, τόσο πιο εύκολα πιστεύει κάποιος ότι θα τρελαθεί πραγματικά.

Τι πραγματικά σημαίνει το "θα τρελαθώ;"

Η έκφραση "θα τρελαθώ" είναι μια φράση που χρησιμοποιούν πολλοί άνθρωποι συχνά, αλλά τι ακριβώς σημαίνει όταν την λένε; Όταν κάποιος αναφέρει ότι θα τρελαθεί, αυτό συνήθως σημαίνει ότι θα χάσει τον έλεγχο του μυαλού του με κάποιο τρόπο. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια περίεργη συμπεριφορά, να μην μπορεί να σκεφτεί καθαρά ή να χάνει την επαφή με την πραγματικότητα. Φυσικά, κανείς δεν θέλει να τρελαθεί. Για αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό να φοβάται και μόνο στην ιδέα

Παραδόξως, ο φόβος της τρέλας  δεν έχει σχέση με το να χάσει τον έλεγχο του μυαλού ή της συμπεριφοράς του. Η ανησυχία μπορεί, ωστόσο, να οδηγεί σε έντονο στρες και φόβο που να παρεμβαίνει στην καθημερινότητα και να επηρεάζει τη διάθεση.

Ο φόβος της τρέλας- κοινές εμμονές

• "Τι θα συνέβαινε αν έχανα το μυαλό μου;"
• "Τι θα συνέβαινε αν κατέληγα σε μια ψυχιατρική κλινική;"
• "Τι θα συνέβαινε αν η οικογένειά μου απομακρυνόταν όταν το μάθαινε;"
• "Δεν μπορώ να σταματήσω να έχω αυτές τις σκέψεις. Αυτό σημαίνει ότι θα τρελαθώ;"
• "Τι θα συμβεί αν πληγώσω κάποιον που αγαπώ;"
• "Έχω κάποιες περίεργες αισθήσεις στο σώμα μου. Αυτό είναι σημάδι ψυχικής κατάρρευσης;"
• "Είχα μια περίεργη παρόρμηση να κάνω κάτι κακό. Αυτό σημαίνει ότι είμαι επικίνδυνος για τον εαυτό μου ή τους άλλους;"
• "Γιατί δεν μπορώ να ελέγξω αυτές τις σκέψεις; Μοιάζει να τρελαίνομαι;"
• "Αμφισβητώ την πραγματικότητα. Ζω σε μια ψευδαίσθηση;"
• "Μήπως οι σκέψεις μου είναι στοιχείο μιας σοβαρής ψυχικής νόσου;"
• "Βιώνω έντονα συναισθήματα. Αυτό σημαίνει ότι είμαι στο χείλος της κατάρρευσης;"
• "Δεν είμαι σίγουρος τι είναι αληθινό και τι όχι. Χάνω τα λογικά μου;"

Γιατί οι άνθρωποι φοβούνται ότι θα τρελαθούν;

1. Κρίσεις πανικού και κρίσεις άγχους

Πολλοί άνθρωποι φοβούνται ότι θα χάσουν το μυαλό τους λόγω των κρίσεων άγχους ή των κρίσεων πανικού που βιώνουν. Ο φόβος για την απώλεια του ελέγχου είναι κάτι πολύ συχνό στη διάρκεια των κρίσεων πανικού. Οι κρίσεις πανικού προκαλούν πολλές δυσάρεστες αισθήσεις στο σώμα, όπως η ταχυπαλμία, το τρέμουλο, η δυσκολία στην αναπνοή, η ζαλάδα, μεταξύ άλλων. Επίσης, μπορεί να κάνουν ένα άτομο να νιώθει ότι μια κατάσταση δεν είναι πραγματική ή να νιώθει αποκομμένο από τον εαυτό του. Αυτές οι δυσάρεστες αισθήσεις δεν είναι ούτε επικίνδυνες ούτε απειλητικές, αλλά μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά και να προκαλούν αναστάτωση. Όταν κάνουν ξαφνικά την εμφάνισή τους είναι απολύτως φυσιολογικό μετά να φοβάστε ότι θα ξανα-χάσετε τον έλεγχο ή ότι θα τρελαθείτε.

2. Ιδεοληψίες - OCD

Μια ακόμη πηγή φόβου που μπορεί να εντείνει την αίσθηση ότι κάποιος "θα τρελαθεί" είναι οι ιδεοληψίες (παρεισφρύουσες σκέψεις). Οι ιδεοληψίες είναι εν μέρει ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας και συνήθως δεν επηρεάζουν την διάθεση. Ωστόσο, αν κάποιος έχει επαναλαμβανόμενες, ανεπιθύμητες και ενοχλητικές παρεισφρύουσες σκέψεις, μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να τις αποφύγει, όπως συμβαίνει στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD). Οι ανεπιθύμητες παρεισφρύουσες σκέψεις συνήθως επικεντρώνονται στην ανησυχητική ή τρομακτική ερώτηση "τι θα συνέβαινε αν" , η οποία δεν μπορεί να απαντηθεί με βεβαιότητα. Η πιθανότητα αυτά τα "εάν" να γίνουν πραγματικότητα προκαλούν φόβο και είναι δύσκολο κάποιος να διαχειριστεί την αμφιβολία.

Οι ερωτήσεις όπως, "Τι θα συμβεί αν τρελαθώ;" ή "Τι θα συμβεί αν χάσω τον έλεγχο του μυαλού μου;" είναι συνήθως ιδεοληπτικού χαρακτήρα. Το μυαλό δημιουργεί διάφορα σενάρια, όπως ότι μπορεί να κάνει κακό στην οικογένειά του, στα παιδιά του, ή στον εαυτό του. Η ανησυχία ότι κάποιος θα χάσει τον έλεγχο του μυαλού του μπορεί να οδηγεί ένα άτομο στο να κάνει πράγματα για να τεστάρει αν θα χάσει τον έλεγχο, και έτσι δημιουργούνται οι ψυχαναγκασμοί (τελετουργικά). Οι καταναγκασμοί προσφέρουν μια στιγμιαία ανακούφιση, αλλά δυστυχώς, ενισχύουν τις ιδεοληψίες και κρατούν το μυαλό κολλημένο στο φόβο της τρέλας.

3. Άγχος υγείας

Μερικές φορές οι άνθρωποι φοβούνται ότι θα τρελαθούν όταν νιώθουν φόβο για μια σοβαρή ασθένεια. Το άγχος υγείας είναι η υπερβολική ανησυχία ότι κάποιος έχει μια σοβαρή ασθένεια ή ότι θα εμφανίσει κάποια. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι με πολλούς φόβους ή άγχος για νευρολογικές παθήσεις (όπως η άνοια, η σκλήρυνση κατά πλάκας και ο καρκίνος στον εγκέφαλο) επίσης φοβούνται ότι θα τρελαθούν αν εμφανίσουν αυτές τις ασθένειες.

4. Κληρονομικότητα

Μια σημαντική αιτία του φόβου τρέλας είναι το οικογενειακό ιστορικό ψυχικών διαταραχών ή άλλων ψυχολογικών προβλημάτων. Εάν οι γονείς ή άλλοι συγγενείς αντιμετώπισαν χρόνια προβλήματα ψυχικής υγείας (όπως σχιζοφρένεια, διπολική διαταραχή, άνοια) τότε μπορεί να έχει καλλιεργηθεί ένας φόβος ψυχικής ασθένειας, και ιδιαίτερα φόβος τρέλας.

4. Χασίς και άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες

Οι εξαρτησιογόνες ουσίες γενικότερα και ειδικότερα το χασίς (κάνναβη), επηρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία του εγκεφάλου. Έχουν πολλές πιθανές παρενέργειες, και είναι συχνό φαινόμενο να αναπτύσσεται αυτός ο φόβος τρέλας λόγω της χρήσης ουσιών.

Πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε το φόβο της τρέλας;

Το καλύτερο είναι να μιλήσετε σε ένα ψυχίατρο ο οποίος θα μπορέσει να κάνει μια διάγνωση και να σας καθησυχάσει. Από εκεί και πέρα, οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε το φόβο της τρέλας.

1. Δεν είστε οι σκέψεις σας

Δεν είναι όλες οι σκέψεις πραγματικές. Και φυσικά, δεν είμαστε οι σκέψεις μας. Στην ψυχοθεραπεία θα αναγνωρίσετε ότι οι σκέψεις δεν είναι γεγονότα και τα συναισθήματά μας δεν είναι πάντα ενδείξεις κινδύνου.

Όταν δεν δίνετε τόση σημασία σε αυτές τις σκέψεις, θα μπορέσετε να μειώσετε το άγχος σας και να αλλάξετε τον τρόπο σκέψης σας.

2. Δείξτε συμπόνια στον εαυτό σας

Η αυτοκριτική είναι κάτι πολύ σύνηθες στους ανθρώπους με άγχος. Ωστόσο, το κλειδί για την διαχείρισή της είναι η συμπόνια προς τον εαυτό. Δεν είναι ανάγκη να τιμωρείτε τον εαυτό σας για τις σκέψεις σας. Αυτές οι σκέψεις έχουν ανάγκη τον φόβο για να ευδοκιμήσουν.

Η συμπόνια σας δίνει τη δύναμη να αντιμετωπίσετε τους φόβους σας ακόμη και σε δύσκολες στιγμές.

3. Ενημερωθείτε

Όσα περισσότερα γνωρίζετε και κατανοείτε για το φόβο σας, τόσο πιο αποτελεσματικά θα μπορείτε να τον αντιμετωπίσετε.

4. Αποδεχτείτε την πραγματικότητα

Μπορεί να μπαίνετε στον πειρασμό και να αναρωτιέστε, "Μήπως τρελαίνομαι πραγματικά; "

Ο εγκέφαλος ψάχνει για βεβαιότητα και σιγουριά. Όμως, η αποδοχή της αβεβαιότητας στη ζωή είναι το κλειδί για να ξεφύγετε από την παγίδα αυτή και να ανακτήσετε την εξουσία και τον έλεγχο στο μυαλό και στις συμπεριφορές σας.

5. Ζητήστε υποστήριξη

Αν ανησυχείτε για τις σκέψεις σας και πιστεύετε ότι θα τρελαθείτε καλό είναι να μιλήσετε με έναν ψυχοθεραπευτή. Μόνο τότε θα έχετε μια σωστή διάγνωση και θα μπορείτε να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία.

6. Δώστε στον εαυτό σας την ευκαιρία να παλέψει

Προσπαθήστε στην καθημερινότητα να κάνετε πράγματα που θα τονώνουν την διάθεσή σας. Ακολουθήστε μια υγιεινή διατροφή, μια ρουτίνα ύπνου. Όσο πιο δυνατό είναι το σώμα και το μυαλό τόσο καλύτερα μπορεί να αντιμετωπίσει το άγχος της καθημερινότητας.